Aktywowanie kosztów efektywnych poszukiwań zasobów naturalnych (w firmach eksploatujących zasoby naturalne)
Stosowana w firmach eksploatujących zasoby naturalne zasada rachunkowości, zgodnie z którą pełne koszty nieefektywnych poszukiwań zasobów naturalnych traktuje się jako koszt obciążający bezpośrednio rachunek zysków i strat. Jeżeli np. spółka naftowa dokona „suchego odwiertu” (tzn. nie znajdzie rezerw), odpisze związane z tym wydatki bezpośrednio w koszty. Jedynie w przypadku znalezienia rezerw, których eksploatacja jest opłacalna, koszty poszukiwań są aktywowane i podlegają amortyzacji przez okres eksploatacji rezerwy. Aktywowanie kosztów efektywnych poszukiwań zasobów uznaje się za podejście konserwatywne w porównaniu do podej- ściem polegającym na aktywowaniu pełnych kosztów poszukiwań zasobów. Ta pierwsza metoda preferowana jest zwłaszcza przez największych potentatów sektora naftowego, w przeciwieństwie do firm mniejszych. Kontrowersje związane z nią związane były na tyle duże, że lobby amerykańskiego sektora naftowo-gazowego przekonało w 1978 roku Kongres do powstrzymania Komisji Papierów Wartościowych i Giełd od narzucenia aktywowania kosztów efektywnych poszukiwań jako preferowanego podejścia księgowego. Obecnie spółki nadal mają wybór pomiędzy tymi dwoma metodami. Zob. wskaź- nik uzupełniania rezerw zasobów (w firmach eksploatujących zasoby naturalne).
Aktywowanie pełnych kosztów poszukiwań zasobów (w eksploatacji zasobów naturalnych)
Opcja zasady rachunkowości dla sektora zajmującego się eksploatacją zasobów naturalnych, umożliwiająca aktywowanie pełnych kosztów zarówno efektywnych, jak i nieefektywnych poszukiwań zasobów jako składnika aktywów. W związku z tym, nawet jeśli spółka naftowa wywierci „suchy odwiert” (tj. nie znajdzie żadnych zasobów) poniesione na to nakłady ujęte zostaną jako składnik aktywów, ponieważ stanowią nieodłączny koszt ostatecznego znalezienia nowych zasobów. Poza tym, zakładając, że firma może prowadzić poszukiwania w innym miejscu, suchy odwiert ma faktycznie pewną „wartość”, ponieważ prawdopodobieństwo istnienia zasobów gdzie indziej jest większe (zakładając, że założenia geologiczne są prawidłowe). Uznaje się, że aktywowanie pełnych kosztów poszukiwań jest mniej konserwatywnym ujęciem kosztów poszukiwania zasobów, niż aktywowanie kosztów efektywnych poszukiwań zasobów naturalnych. Wydaje się, że tę pierwszą metodę preferują producenci ropy naftowej i gazu o krótszym stażu na rynku. Patrz również wskaźnik uzupełniania rezerw zasobów.
