Słownik Giełda

Słowniczek Giełdowy

2433

Zaczynając swoją przygodę z Giełdą wiele pojęć z nim związanych może wydać się niejasnych. Specjalnie dla początkujących przygotowaliśmy więc słownik-niezbędnik, który pomoże w lepszym zrozumieniu tej tematyki.

 

ADR (Amerykańskie Kwity Depozytowe) Amerykańskie kwity depozytowe opiewające na papiery wartościowe depozytariusza (wystawiającego kwit) na zlecenie, którego akcje deponuje się w kraju macierzystym spółki. ADR daje możliwość obrotu zagranicznym papierom wartościowym na rynku w USA.

Akcje uprzywilejowane posiadacze tych akcji maja pierwszeństwo (przed posiadaczem akcji zwykłych) w wypłacie dywidendy (otrzymują stałą wartość lub określony procent) oraz w podziale masy upadłościowej. Akcje te mogą również uprawniać do oddania większej liczby głosów (1-5) na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.

Akcja zwykła papier wartościowy emitowany przez przedsiębiorstwo będące spółką akcyjną. Nabywca akcji staje się współwłaścicielem przedsiębiorstwa i jest uprawniony do otrzymywania dywidendy, wybierania organów spółki oraz uczestnictwa w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.

Akcjonariusz posiadacz akcji, który jest współwłaścicielem spółki akcyjnej.

Analiza fundamentalna Proces oceny, czy spółka zasługuje na uwagę, jako potencjalny przedmiot inwestycji. Obejmuje analizę sektorową (Industry Analysis), analizę sytuacji firmy (Company Analysis) oraz analizę finansową firmy (Financial Analysis).

Analiza techniczna jest to badanie zachowań rynku, przede wszystkim przy użyciu wykresów, którego celem jest przewidywanie przyszłych trendów cenowych. Charakteryzując w sposób najbardziej ogólny analizę techniczną można stwierdzić, iż opiera się ona niemal wyłącznie na publikowanych danych dotyczących cen oraz skali obrotu akcjami poszczególnych spółek. Analizując trendy zmian cen można zaobserwować pewne prawidłowości, które odpowiednio zinterpretowane i wykorzystane do podejmowania decyzji mogą być źródłem zysków kapitałowych. Istotną zaletą analizy technicznej jest to, że opiera się ona na ograniczonym zestawie łatwo dostępnych danych, co umożliwia stosunkowo szybkie i nie pociągające wysokich kosztów podejmowanie decyzji przez inwestorów.

Analiza portfelowa technika inwestycyjna polegająca na budowie portfela inwestycyjnego wykorzystującego korelacje stóp zwrotu między instrumentami finansowymi.
Animator rynku (Market Meaker)biuro maklerskie, które na podstawie umowy podpisanej z Giełdą zobowiązuje się do podtrzymywania płynności obrotów na danym papierze poprzez składanie ofert kupna / sprzedaży papierów na własny rachunek na określonych zasadach.. Animator rynku może występować w notowaniach ciągłych i w systemie kursu jednolitego.

Bez dywidendy (bd) Informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej akcji oznaczająca, że nabywcom akcji nie przysługuje już prawo do dywidendy za ostatni okres obrachunkowy.

Bez prawa poboru (bp) Informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej akcji oznaczająca, że nabywcom akcji nie przysługuje już prawo poboru nowej emisji.

Bear (Niedźwiedź) Symbol tendencji spadkowej.

Bessa (Rynek Niedżwiedzia) Długotrwała, silna tendencja spadkowa na rynku.

Benchmark – wskaźnik będący punktem odniesienia, służący do oceny efektywności zarządzania portfelem inwestycyjnym.
Blue Chips Akcje pierwszorzędne o najwyższej renomie i dobrych podstawach fundamentalnych. Charakteryzują się względnie stabilną wartością i dywidendą. Są papierami o wysokim stopniu płynności.

Bon Skarbowy (Treasure Bill) jest instrumentem o podstawie dyskontowej, jego emitentem jest Skarb Państwa. W ten sposób Skarb Państwa pozyskuje krótkoterminowy kredyt niezbędny do sfinansowania bieżących wydatków. W większości krajów bon skarbowy jest instrumentem rynku pieniężnego o największym obrocie. W Polsce bony skarbowe mają najczęściej wartość nominalną równą 10 000 PLN i są emitowane na następujące okresy: 8, 13, 26, 39 i 52 tygodnie. Rynek pierwotny bonów skarbowych w Polsce to przetargi organizowane raz w tygodniu przez Narodowy Bank Polski. Rynek wtórny stanowią niektóre banki, które kwotują oferty kupna lub sprzedaży.

Bull (Rynek byka) – symbol tendencji wzrostowej.
C/WK Wskaźnik cena/wartość księgowa. Iloraz wartości rynkowej spółki i jej wartości księgowej.

C/Z Wskaźnik cena/zysk. Iloraz wartości rynkowej spółki i sumy zysków oraz strat spółki giełdowej za ostatnie cztery kwartały.

Ceduła GPW Oficjalne wydawnictwo Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., które zawiera między innymi informacje dotyczące kształtowania się kursów i obrotów papierów wartościowych notowanych na giełdzie, działalności giełdy, domów maklerskich oraz emitentów papierów wartościowych.

Cena emisyjna akcji Cena, po której akcje sprzedawane są na rynku pierwotnym.

Cena rozliczeniowa Wartość, według której rozliczane są transakcje giełdowe; dla obligacji cena rozliczeniowa równa jest kursowi (w procentach) pomnożonemu przez wartość nominalną (w złotych) i powiększonemu o odsetki (w złotych), dla akcji równa jest kursowi (w złotych).

Certyfikat Inwestycyjny Papier wartościowy emitowany przez fundusz zamknięty dopuszczony do publicznego obrotu. Certyfikaty nie mogą być nabywane przez fundusz, są natomiast przedmiotem wtórnego obrotu, co oznacza, że w każdej chwili można je kupić i sprzedać po aktualnej cenie rynkowej.

Centralna Tabela Ofert (CTO) regulowany rynek pozagiełdowy, mający stanowić uzupełnienie wobec GPW. Dotyczy spółek nie spełniających wymogów parkietu głównego (np. kapitalizacji), a z uwagi na koszty i czas wprowadzenia akcji do obrotu jest atrakcyjny.

Członek Giełdy Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, będący akcjonariuszem giełdy, dopuszczony przez Radę Giełdy do działania na Giełdzie i uprawniony do zawierania transakcji.

Debiut Giełdowy Pierwsze notowanie spółki po jej ofercie publicznej.

Depozytariusz – bank, który zajmuje się przechowywaniem aktywów funduszy inwestycyjnych oraz otwartych funduszy emerytalnych poprzez prowadzenie ich rejestru.
Dom Maklerski Podmiot posiadający zezwolenie Komisji Papierów Wartoœciowych i Giełd min. na: oferowanie papierów wartoœciowych w obrocie pierwotnym, nabywanie i sprzedaż papierów wartościowych na własny lub cudzy rachunek, a także na zarządzanie portfelem papierów wartościowych i doradztwo inwestycyjne dla swoich klientów.
Dopuszczenie do obrotu giełdowego – Zgoda Rady Giełdy na obrót danym papierem wartościowym na giełdzie.

Do wymiany (dw) Informacja podawana obok kursu giełdowego dla danego papieru wartościowego oznaczająca, że w najbliższym czasie zostanie dokonana jego wymiana (podział).

Dywersyfikacja Proces polegający na zmniejszeniu ryzyka portfela papierów wartościowych poprzez rozłożenie inwestowanego kapitału pomiędzy różnego typu papiery wartościowe o różnym poziomie ryzyka inwestycyjnego (akcje, obligacje, bony skarbowe).

Dywidenda Ustalona uchwałą Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy zmienna wielkość zysku netto przypadająca do podziału na jedną akcję wypłacana w gotówce.

Efekt Stycznia Termin określający wzmożone zakupy akcji przez kapitał portfelowy występujący zazwyczaj na początku roku kalendarzowego.

Emitent Podmiot wystawiający papiery wartościowe we własnym imieniu.

FESE – Federation of European Stock Exchanges Federacja Europejskich Giełd Papierów Wartościowych.

Fundusz Mieszany Jak sama nazwa wskazuje fundusz mieszany łączy w sobie pewne cechy funduszu otwartego i zamkniętego. Emituje on certyfikaty inwestycyjne, które jednak można odsprzedać funduszowi w terminach określonych w statucie (nie rzadziej niż raz do roku). Fundusz mieszany może lokować aktywa w papiery wartościowe (z wyjątkiem instrumentów pochodnych), chyba że takich możliwości inwestycyjnych nie przewiduje statut, krótkoterminowe wierzytelności pieniężne, udziały w spółkach z o.o. oraz waluty.

Fundusz Otwarty Jest to najbardziej popularny typ funduszu inwestycyjnego w Polsce. Fundusz otwarty zbywa jednostki uczestnictwa i dokonuje ich odkupienia na żądanie uczestnika funduszu. Z chwilą odkupienia jednostki uczestnictwa są umarzane z mocy prawa.Inwestor może mieć udział w zysku bądź w drodze reinwestowania przyrostu wartości aktywów netto i powiększenia wartości jednostki uczestnictwa, bądź w drodze wypłaty okresowo obliczanej (np. co rok) nadwyżki aktywów funduszu ponad wartość środków wpłaconych przez uczestników funduszu.

Fundusz Powierniczy (Mutual Fund) Instytucja wyodrębniona finansowo o zmiennej wartości i stałym przeznaczeniu gospodarczym, zarządzana przez towarzystwo funduszy powierniczych. Instytucja, której celem jest zarządzanie funduszami powierzonymi przez indywidualnych inwestorów, w szczególności lokowanie ich w papiery wartościowe.

Fundusz Powierniczy Otwarty Instytucja finansowa posiadająca zmienną liczbę uczestników oraz zmienną wielkość zaangażowanego kapitału. Udziały funduszu są wydawane i umarzane w dowolnym momencie. Wartość jednostki uczestnictwa wyceniana jest jako iloraz wartości aktywów netto funduszu i liczby wydanych jednostek.

Fundusz Powierniczy Zamknięty Instytucja występująca w postaci spółki akcyjnej posiadająca stałą liczbę uczestników, którymi są akcjonariusze funduszu. Uzyskują oni dochód z dywidendy oraz ze wzrostu kapitału spółki.
Fundusz Zamknięty  W odróżnieniu od funduszu otwartego fundusz zamknięty emituje określoną liczbę certyfikatów inwestycyjnych. Certyfikaty te nie mogą być nabywane przez fundusz, są natomiast przedmiotem wtórnego obrotu, co oznacza, że w każdej chwili można je kupić i sprzedać po aktualnej cenie rynkowej. Dzięki takiej konstrukcji wartość aktywów, którymi fundusz zarządza nie zmienia się w związku z przystępowaniem nowych uczestników lub umarzaniem jednostek uczestnictwa. Fundusz zamknięty ma dość liberalne możliwości inwestycyjne – może on lokować środki (w odpowiednich proporcjach) w następujące zbywalne instrumenty: papiery wartościowe, wierzytelności, udziały w spółkach z o.o., waluty i instrumenty pochodne.

Hossa – (Rynek Byka) Długotrwała, silna tendencja wzrostowa na rynku, której zwykle towarzyszą wzmożone zakupy akcji.

Instrumenty finansowe – akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, instrumenty pochodne na akcje i obligacje, umowy forward dotyczące stóp procentowych, swapy akcyjne i na stopy procentowe, swapy walutowe, instrumenty pochodne, jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych.

Instrument pochodny – instrument, którego cena zależy bezpośrednio od ceny innego instrumentu finansowego – instrumentu bazowego.

Indeks Giełdowy  (Stock Index) – Syntetyczny miernik zmian cen papierów wartościowych obejmujący wszystkie papiery wartościowe danego typu lub ich wybraną grupę (np. TECHWIG- wysokiej technologii).

Izba Rozrachunkowa Instrumentów Pochodnych Jest to wydzielona jednostka organizacyjna Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych SA, odpowiedzialna za wspomaganie pracy KDPW w zakresie ewidencji transakcji instrumentami pochodnymi oraz ocenę ryzyka związanego z zawieraniem transakcji na rynku instrumentów pochodnych.

Jednostka uczestnictwa Stanowi tytuł do udziału w aktywach funduszu. Jednostka uczestnictwa jest nie oprocentowana. Jeżeli wartość aktywów netto na jednostkę uczestnictwa spada, inwestorzy mogą ponieść stratę (jeśli umorzą jednostki po cenie niższej niż cena ich nabycia). Jednostki uczestnictwa są niezbywalne, czyli inwestorzy nie mogą sobie odsprzedawać jednostek i w ten sposób dokonywać wyceny aktywów funduszu, mogą je jedynie przedstawić funduszowi do odkupu. Ponieważ brak jest rynku wtórnego na jednostki uczestnictwa – brak jest rynkowej wartości jednostki uczestnictwa; podawana jest jedynie wartość jednostki według aktywów funduszu wyliczona przez fundusz i depozytariusz. Depozytariusz zapewnia, aby wartość aktywów netto i wartość jednostki uczestnictwa była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem. Jednostki uczestnictwa podlegają dziedziczeniu.

Komisja Nadzoru Finansowego – naczelny organ administracji państwowej, sprawujący bezpośredni nadzór nad rynkiem kapitałowym, sektorem bankowym, sektorem emerytalnym, sektorem ubezpieczeniowym, instytucjami pieniądza elektronicznego, instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratów finansowych.

Kontrakt terminowy – umowa, na mocy której kupujący kontrakt zobowiązuje się do zakupienia, a sprzedający kontrakt zobowiązuje się do sprzedaży w przyszłości aktywów po ustalonej cenie w określonym dniu wygasania kontraktu.
Krótka sprzedaż (Short Sale) – operacja polegająca na pożyczeniu akcji, sprzedaniu ich, a następnie (po pewnym czasie) ponownym ich zakupie i oddaniu pożyczającemu.

Makler papierów wartościowych – osoba fizyczna, upoważniona do wykonywania czynności maklerskich polegających m.in. na przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych składanych przez inwestorów

MIDWIG Indeks Średnich spółek notowanych na rynku podstawowym. Obejmuje 40 spółek (z wyłązeniem spółek z indeksu WIG20).

Narodowy Fundusz Inwestycyjny (NFI) Spółka powołana w ramach Programu Powszechnej Prywatyzacji, posiadająca akcje prywatyzowanych przedsiębiorstw wniesione do programu przez Skarb Państwa.

NASDAQ National Associacion of Securites Dealer Automatic Quotation Największa na świecie amerykańska giełda elektroniczna.

Obligacje o stałym oprocentowaniu obligacje o stałej wartości odsetek.

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu obligacje o oprocentowaniu zmieniającym się częściej niż raz w roku i zależnym od stopy dochodu krótkoterminowych instrumentów finansowych, np. bonów skarbowych.

Opcja jest to instrument finansowy, który daje prawo do zakupu lub sprzedaży jego posiadaczowi innego instrumentu finansowego. Opcja daje prawo, a nie stwarza zobowiązania. Wyróżniamy dwa typy opcji: opcja amerykańska- można ją wykonać w dowolnym dniu od momentu jej nabycia do terminu wygaśnięcia. opcja europejska- można ją wykonać jedynie w dniu, w którym przypada termin wygaśnięcia opcji.

Otwarty Fundusz Powierniczy Instytucja finansowa posiadająca zmienną liczbę uczestników oraz zmienną wielkość zaangażowanego kapitału. Udziały funduszu są wydawane i umarzane w dowolnym momencie. Wartość jednostki uczestnictwa wyceniana jest jako iloraz wartości aktywów netto funduszu i liczby wydanych jednostek.

Papier wartościowy – dokument stwierdzający istnienie określonego prawa majątkowego utrwalony w takiej postaci, że może być przedmiotem obrotu. Papierami wartościowymi są akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, instrumenty pochodne.
Parkiet  Wyodrębnione w siedzibie giełdy miejsce, gdzie zawierane są transakcje. Miejsce na giełdzie np. sala, gdzie maklerzy giełdowi handlują przez bezpośredni kontakt.

Prawo do akcji (PDA) Instrument finansowy wprowadzony w celu skrócenia czasu dokonanego od zapisu na zakup akcji na rynku pierwotnym, do pierwszego ich notowania na giełdzie. GPW wprowadziła go 4 sierpnia 1998 r.

Podział akcji (split) Operacja podziału wszystkich akcji danej spółki na proporcjonalnie większą liczbę akcji o niższej wartości nominalnej. Stosuje się w celu poprawy dostępności akcji i ich płynności.
Prawo Poboru (PP) Przysługujące akcjonariuszom prawo pierwszeństwa do objęcia akcji nowej emisji, które może być przedmiotem obrotu giełdowego jako samodzielny papier wartościowy. Oznacza to, że dotychczasowi posiadacze “starych” akcji mogą z niego zrezygnować sprzedając to prawo na giełdzie, a jednocześnie ci, którzy chcieliby nabyć akcje nowej emisji spółki, a przedtem nie byli jej akcjonariuszami, kupując prawa poboru mają taką możliwość.

Prawa Pochodne (Instrumenty Pochodne) Instrumenty, których cena zależy bezpośrednio od ceny lub wartości instrumentu bazowego.

Prospekt emisyjny Dokument zawierający szczegółowe informacje o sytuacji prawnej i finansowej emitenta oraz o papierach wartościowych, związany z ich wprowadzeniem do publicznego obrotu.

Rada Giełdy Rada nadzorcza w spółce prowadzącej giełdę. Na GPW oprócz zadań określonych kodeksem handlowym, Rada dopuszcza papiery wartościowe do obrotu giełdowego, a domy maklerskie do działania na giełdzie.

Rynek Kapitałowy – obejmuje transakcje instrumentami, których okres zapadalności jest dłuższy niż jeden rok, tj. akcje, obligacje, certyfikaty inwestycyjne, listy zastawne, kwity depozytowe, prawa do akcji, prawa poboru, warranty subskrypcyjne.

Rynek Pierwotny (Primary Market) Sprzedaż akcji pierwszym właścicielom przez emitenta.

Rynek Wtórny (Secendary Market) Obrót wtórny akcjami przez uczestników rynku, którzy nabyli akcje na rynku pierwotnym od emitenta. Giełda jest rynkiem wtórnym.

Rynek Giełdowy – miejsce, gdzie obrót instrumentami finansowymi odbywa się przy zachowaniu jednakowego dostępu do informacji wszystkich jego uczestników, a cena jest określana w sposób obiektywny.

Rynek Pozagiełdowy – rynek, w którym transakcje odbywają się pomiędzy domami maklerskimi oraz innymi uprawnionymi instytucjami finansowymi przy pomocy środków telekomunikacyjnych środków telekomunikacyjnych.

Rynek Regulowany – działający w sposób stały system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, gdzie wszyscy jego uczestnicy posiadają powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie oraz jednakowe warunki zawierania transakcji. Rynek ten podlega nadzorowi właściwego organu.

Rynek Finansowy – miejsce, gdzie są zawierane transakcje kupna i sprzedaży różnych form kapitału na różne terminy. Składa się z czterech segmentów: rynku pieniężnego, kapitałowego, walutowego, terminowego.

Rynek Kapitałowy – segment rynku finansowego, na którym zawierane są transakcje instrumentami, których okres zapadalności jest dłuższy niż jeden rok. Najbardziej znanymi instrumentami tego rynku są akcje i obligacje.

Rynek Walutowy – miejsce, gdzie handluje się walutami. Transakcje są zawierane między instytucjami finansowymi i inwestorami w obrocie pozagiełdowym.

Rynek Terminowy – miejsce, gdzie handluje się instrumentami, których ceny zależą bezpośrednio od cen aktywów podstawowych. Najczęściej są to kontrakty terminowe i opcje.

Sesja Giełdowa Określony przedział czasu, w którym moga być zawierane transakcje na giełdzie. Na giełdzie warszawskiej sesje odbywają się regularnie w miejscu zwanym parkietem, od poniedziałku do piątku, w godzinach 10:00 – 16:00.

Stopa Zwrotu Przyrost wartości inwestycji uwzględniający dywidendy lub odsetki i prawa poboru, wyrażony w procentach.

Spread – Wyrażona w punktach bazowych (100 p.b.= 1%) różnica pomiędzy kursem akcji (wartością indeksu obliczonego przy pomocytego kursu) w najlepszej ofercie sprzedażyi w najlepszej ofercie kupna na koniecnotowań ciągłych; w przypadku gdy obliczeniewskaźnika na danej sesji jest niemożliwelub występuje bardzo szeroka rozpiętośćofert, przyjmuje sięwartość 1000 punktów bazowych

Termin Wykupu W przypadku obligacji: dzień w którym wystawiający zobowiązuje się wykupić obligację po jej cenie nominalnej wraz z odsetkami

Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Organ funduszu inwestycyjnego, który zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi.

Transakcja Giełdowa Zawarta na giełdzie, zgodnie z przepisami giełdowymi, umowa sprzedaży dopuszczonych do obrotu giełdowego papierów wartościowych, praw z nich albo innych instrumentów finansowych.

Transakcja Pakietowa transakcja opiewająca na duże pakiety papierów wartościowych, zawierana najczęściej między dużymi inwestorami, którzy przed ich zawarciem uzgodnili już wszystkie szczegóły transakcji (wielkość, kurs, termin rozliczenia). Mogą być zawierane poza sesją jak i w jej trakcie ale wyłącznie w dniach, w których odbywają się sesje giełdowe pod warunkiem, że obrót danym papierem wartościowym lub instrumentem finansowym nie jest zawieszony.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Najwyższy organ władzy w spółce akcyjnej. Walne zgromadzenie odbywa się co najmniej raz w roku, podejmując kluczowe decyzje dotyczące działalności spółki (zmiana kapitału, statutu itp).

Wartość Obrotu Iloczyn kursu i liczby sprzedanych i kupionychpapierów wartościowych (liczonep odwójnie)

Warrant Instrument pochodny, upoważniający jego właściciela do kupna lub sprzedaży, określonej liczby akcji, po ustalonej cenie i w określonym terminie. Główna różnica pomiędzy warrantem a opcją polega na tym, iż wielkość emisji warrantów jest stała, a ich wystawcą jest tylko jeden podmiot (np. dom maklerski). W przypadku opcji wystawcą może być każdy inwestor. Warranty mogą być wystawione na akcje, indeksy giełdowe czy kursy walut obcych. Rozróżniamy warranty call (kupna) i warranty put (sprzedaży).

WIG Warszawski Indeks Giełdowy, indeks typu dochodowego, obejmujący akcje spółek notowanych na rynku podstawowym, liczony od 16.04.1991.

WIG20 Indeks typu cenowego obejmujący akcje 20 spółek rynku podstawowego o największej kapitalizacji i najwyższych obrotach giełdowych, liczony od 16.04.1994.

WIRR Warszawski Indeks Rynku Równoległego, indeks typu dochodowego obejmujący akcje spółek notowanych na rynku równoległym, liczony od 31.12.1994.

Wolumen Łączna liczba papierów wartościowych które zmieniły właściciela, liczona dla danego papieru wartościowego lub rynku.

Zarząd Giełdy Organ wykonawczy giełdy, składający się z pięciu osób, na którego czele stoi Prezes Zarządu. Zarzad Giełdy kieruje sprawami i zarządza majątkiem giełdy oraz reprezentuje ją na zewnątrz.

Zarządzanie Portfelem Inwestycyjnym Usługa świadczona przez dom maklerski, polegajśca na podejmowaniu w imieniu klienta decyzji w zakresie inwestowania w papiery wartosciowe; wymaga zezwolenia Komisji Papierów Wartościowych i Giełd.

Z dywidendą (zd) Informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej akcji oznaczająca, że akcje sprzedawane są z prawem do dywidendy za ostatni okres obrachunkowy.

Zlecenie maklerskie Zlecenie wystawiane przez członka giełdy na podstawie zlecenia klienta.

Zlecenie stop limit Zlecenie z limitem aktywacji, które ujawnia się dopiero wówczas, gdy teoretyczny kurs otwarcia lub kurs ostatniej transakcji w notowaniach ciągłych osiągną poziom określony przez inwestora. Musi ono więc zawierać, oprócz limitu, przy którym staje się aktywne, również limit realizacji. Można je przekazywać na giełdę we wszystkich fazach sesji w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, z wyjątkiem fazy interwencji i dogrywki. Limit aktywacji musi być równy, lub w przypadku zleceń kupna ? niższy, a w przypadku zleceń sprzedaży ? wyższy od limitu zlecenia. Z chwilą wprowadzania zlecenia limit aktywacji musi być wyższy ? w przypadku zleceń kupna, bądź niższy ? w przypadku zleceń sprzedaży od kursu ostatniej transakcji (w przypadku braku kursu ostatniej transakcji, przyjmuje się kurs zamknięcia z poprzedniej sesji giełdowej).

Zlecenie Stop Loss Zlecenie ustawiane, aby minimalizować straty.