1. Geneza Teorii Fal Elliotta
Teoria Fal Elliotta jest jedną z najbardziej powszechnych koncepcji analitycznych znanych na naszym rynku. Swoją popularność zawdzięcza dużej dokładności i precyzji oraz niebagatelnemu znaczeniu prognostycznemu. Z jej wykorzystaniem analityk może pokusić się o prognozę dotyczącą zarówno najbliższych dni jak i bardzo odległych okresów czasowych.
Teoria fal Ralpha Nelsona Elliotta opiera się na powtarzalności ludzkich zachowań. Autor koncepcji dowodzi, że zachowania zbiorowe, społeczne podlegają określonym trendom i zmieniają się zgodnie z rozpoznawalnymi schematami, które łączą się ze sobą, tworząc schematy wyższego rzędu. Najdoskonalszym wyrazem tych zmian jest średnia giełdowa. Średnia giełdowa obrazuje zbiorową ocenę wartości największych przedsiębiorstw funkcjonujących w danej gospodarce. Ocena ta zmienia się, obrazując zmienne oczekiwania dotyczące wartości i zdolności wytwórczych tych przedsiębiorstw. Zmiana wartości cen akcji najpotężniejszych przedsiębiorstw stworzonych przez dane społeczeństwa jest więc najlepszą oceną tempa rozwoju tego społeczeństwa. Ponieważ zachowania społeczne podlegają określonym schematom, rozpoznanie i opisanie tych schematów pozwala na określenie przyszłej zmienności cen przedsiębiorstw stworzonych przez to społeczeństwo. Ralph Nelson Elliott badając zmienność indeksu Dow Jones na przestrzeni 40 lat wyodrębnił wszystkie możliwie występujące schematy i opisał zasady, pozwalające na ich skuteczne rozpoznawanie. Od tego momentu kolejni analitycy na przestrzeni lat analizując zmienność cen rynkowych, wielokrotnie potwierdzali trafność opisanych niego reguł i schematów.
Schematy te nazywamy falami. Jest to analogia do teorii Charsla Dow’a (jednego z twórców indeksu Dow Jones). Porównał on trendy do fal oceanu, gdzie trendy długoterminowe porównane są do pływów, średnioterminowe do fal oceanu, a krótkoterminowe do niewielkich zmarszczek na jego powierzchni powodowanych wiatrem. Porównanie to jest bardzo zręczne i obrazowe. Pokazuje znaczenie krótkoterminowej zmienności w ramach silniejszych trendów. R. N Elliott w swych rozważaniach poszedł nieco dalej, opisując schematy tworzące trend i sposób w jaki schematy krótkoterminowe łączą się ze sobą i tworzą trendy wyższego rzędu.
2. Podstawowe zasady Teorii Fal Elliotta
Zmienność cen rynkowych, będąca wyrazem postępu społeczeństwa odbywa się w ramach struktury pięciofalowej. Trzy spośród pięciu fal określają główny kierunek tych zmian i oznaczane są cyframi nieparzystymi 1,3 i 5. Dwie spośród fal, oznaczone cyframi parzystymi 2 i 4, są falami korygującymi (rys 1.1). W myśl teorii fal Elliotta w każdym momencie jesteśmy w stanie określić usytuowanie rynku w ramach tego pięciofalowego schematu. Schemat ten dominuje i wszystkie ruchy są mu podporządkowane.
Fale dzielimy na fale impulsu i fale korekty. Fale impulsu to fale zgodne z kierunkiem fali wyższego rzędu, natomiast fale korekty to fale do niej przeciwne. Fale impulsu składają się z pięciu fal, a fale korekty z trzech. Zgodnie ze schematem przyjętym an Rys. 1.1 falami impulsu są fale 1,3 oraz 5, podczas gdy fale korekty to 2 oraz 4. Pomiędzy falami impulsu zawsze występują fale korekty. Zwróćmy uwagę, że fala prezentowana na wykresie składa się z pięciu fal, jest więc falą impulsu w schemacie wyższego rzędu. Po niej nastąpić powinna korekta (Rys 1.2).
Rys. 1.2 prezentuje pełny cykl, składający się z impulsu i korekty. Jak widzimy fala I, będąca falą impulsu składa się z pięciu fal, podczas gdy jej korekta, oznaczana jako II ma strukturę trójfalową, co daje w sumie 8 fal. Fale fazy impulsu oznaczane są cyframi 1,2,3,4,5 natomiast fale korekty oznaczane są literami A, B, C.
Schemat ten można uszczegółowić lub rozbudować, zachowując zasadny właściwe dla teorii fal Elliotta. Uszczegółowienie schematu przedstawione zostało na Rys 1.3.
Na Rys 1.3 cykl, widoczny na Rys 1.1 oraz Rys. 1.2, został opisany także na poziomie niższego rzędu. Zwracam uwagę na fakt, że wszystkie fale impulsu- 1,3 oraz 5 składają się pięciu fal, a ich korekty, fale 2 i 4 z trzech fal (oznaczanych a,b,c). Fale 1,3 i 5 tworzą wspólnie falę oznaczoną jako I i są zgodne z jej kierunkiem. Fale 2 oraz 4, są przeciwne do kierunku fali I, a więc są korektami w fali I, dlatego powinny i składają się z trzech fal.
Sytuacja nieco zmienia się (tylko pozornie) w przypadku fali II, będącej korektą fali I. Fala A i C są zgodne z kierunkiem fali II, którą tworzą. Dlatego powinny mieć strukturę pięciofalową, co jest bardzo dobrze widoczne na wykresie. Z kolei fala B, jest falą korygującą w stosunku do fali II, w której obszarze się znajduje, dlatego tworzą ją trzy fale.
Zwracam uwagę, że cały cykl widoczny na prezentowanych wykresach tworzą dwie fale, oznaczone jako I i II. Fala I składa się z pięciu fal, co sugeruje, że jest falą impulsu w strukturze wyższego rzędu. Po realizacji trójfalowej fali II należy spodziewać się kolejnej pięciofalowej struktury wzrostowej, która zostanie oznaczona jako III. Największą zaletą teorii fal Elliotta jest właśnie możliwość określenia, w dowolnym momencie, miejsca w strukturze pięciofalowej, w którym aktualnie znajduje się rynek. Poprawnie opisując historyczną zmienność możemy przewidzieć przyszłe ruchy cen zarówno w krótkim jak i dłuższym terminie.
Przedstawiony schemat jest stosunkowo prosty. Gdyby zmienność rynkowa za każdym razem dała się nim opisać teoria fal Elliotta byłaby narzędziem doskonałym. Tak jednak nie jest. W ramach podstawowego schematu dochodzi do różnych anomalii. Fale ulegają wydłużenie, a korekty przybierają różne formy. Formacje nieregularne będę starał się opisywać w kolejnych rozdziałach. Na szczęście twórca teorii R. N Elliott opisał także nieregularne formacje. Określił także takie dodatkowe cechy fal, takie jak ich osobowość, które pozwalają rozpoznać fale i ustalić ich właściwy porządek.
3. Cechy impulsu:
•Fale impulsu składają się z pięciu fal
•Fala 4 nie wchodzi w obszar fali 2
•Fala 3 nigdy nie jest najkrótszą falą impulsu
•Jedna z fal impulsu jest najczęściej wydłużona
•Impulsy przebiegają wewnątrz kanałów trendowych
•Trójkąty ukośne (kliny) pojawiają się jako 1 lub 5 fala impulsu
4. Cechy korekty:
•Korekty mają bardzo wiele postaci
•Korekty najczęściej kończą się w obszarze fali 4 impulsu, który korygują
•Najpopularniejsze fale korygujące to: zygzaki, korekty płaskie i trójkąty
•Fale korekty mogą łączyć się ze sobą tworząc korekty złożone
•Zasada zmienności (jeżeli jedna z korekt impulsu jest zygzakiem, to druga będzie miała inną formę
Przedstawione treści są tylko ogólnym zarysem teorii fal Elliotta. Ten dział edukacji będę starał się sukcesywnie rozbudowywać. Polecam również książkę Teoria fal Elliotta – Frost Alfred, Prechter Robert, która jest podstawą dla tego działu i w mojej ocenie najlepszą publikacja dostępną w języku polskim.