Forex to rynek OTC. Oznacza to, że nie ma jednego centralnego miejsca, gdzie wszystkie transakcje mogłyby się spotkać i zostać zrealizowane. Powstaje zatem pytanie: jak policzyć obroty dla rynku forex?
Jak to wygląda w praktyce? W Polsce (podobnie jak w innych krajach) instytucje finansowe (banki, domy maklerskie, fundusze inwestycyjne) muszą raportować dla celów statystycznych (pełna nazwa celu sporządzania tych raportów: „sporządzanie bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej”) do Narodowego Banku Polski. Nie będę tu Czytelnika zanudzał metodologią obliczania tych danych. Jak ktoś się lubi cyferki, zachęcam do lektury tej strony NBP. Bank Centralny z kolei pozyskane dane statystyczne od krajowych podmiotów może przekazywać dalej, do BIS, gdzie są one podsumowywane z danymi pochodzącymi z innych banków centralnych.
Raz na 3 lata BIS podaje zagregowane dane dotyczące obrotów na rynku walutowym. Tak się składa, że najświeższy pakiet został opublikowany 1 września 2010 roku. Znajdziemy tam też listę krajów biorących udział w wyliczeniach. Polska wersja raportu opisująca nasz lokalny rynek walutowy jest dostępna na stronie NBP.
Wnioski dla rynku polskiego płynące z raportu NBP:
– 17 banków w Polsce realizuje 93% obrotu na krajowym rynku walutowym (spot) i aż 95% obrotów na krajowym rynku pozagiełdowym instrumentów pochodnych (np. kontrakty FRA na stopy procentowe)
– średnie dzienne obroty netto na krajowym (szerokim) rynku walutowym spadły o 15% w stosunku do roku 2007 z poziomu 9,2 miliarda USD do poziomu 7,8 miliarda USD
– wartość samych transakcji wymiany walutowej (w wąskim znaczeniu) z walut obcych na PLN nie zmieniła się znacząco mimo, iż wartość eksportu w badanym okresie wzrosła o 20%
– Struktura walutowa obrotów dla krajowego rynku wymiany walutowej (spot) przedstawia się dla kwietnia roku 2010 następująco:
a) EUR/PLN 59% obrotów
b) EUR/USD 19% obrotów
c) USD/PLN 10% wartości obrotów
– transakcje wymiany walutowej najczęściej zawierane są przy użyciu telefonów (41%) oraz międzybankowych systemów brokerskich;
– 13% transakcji wymiany walutowej zostało zawartych przy użyciu internetowych platform walutowych (wzrost z 2% w roku 2007!)
Wnioski dla światowych tendencji płynące z raportu BIS:
– obroty na światowym rynku forex (w szeroki znaczeniu) wzrosły w stosunku do roku 2007 o 20% z poziomu dziennego obrotu 3,3 biliona USD do poziomu 4 bilionów USD
– wzrost ten był głównie zasługą wzrostu wartości transakcji spot (w wąskim znaczeniu) o 48%
– największe regionalne centra obrotu walutami to:
a) Wielka Brytania – 36,7%
b) Stany Zjednoczone – 17,9%
c) Japonia – 6,2%
d) Singapur – 5,3%
e) Szwajcaria – 5,2%
Jedno z większych zaskoczeń w statystyce krajów to maleńki kraj o nazwie Dania z 2,4% udziałem w światowych obrotach na forexie. Tym samym Dania prześcignęła Niemcy. Polska ma udział w światowych obrotach walutowych na poziomie 0,2%
– najbardziej aktywne pary walutowe to:
a) EUR/USD, stanowiący 28% obrotu
b) USD/JPY – 14% obrotu
c) GBP/USD – 9% obrotu
d) AUD/USD – 6% obrotu
e) USD/CAD – 5% obrotu
Zwróćcie proszę uwagę na fakt, że transakcje walutowe w szerokim znaczeniu oznaczają wymianę walutową oraz transakcje z użyciem instrumentów pochodnych. Wymiana walutowa oznacza tylko transakcje fizycznej zamiany jednej waluty na drugą.