Prospekt emisyjny to dokument przygotowany przez emitenta papierów wartościowych. Dokument ten zawieraj sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa oraz inne informacje obrazujące historię jego działalności, bieżącą sytuację i prognozy na przyszłość. Ma on na celu przedstawienie pełnego, jasnego i przejrzystego obrazu perspektyw przedsiębiorstwa potencjalnym inwestorom giełdowym przed emisją nowych akcji (na rynku pierwotnym lub wtórnym). Treść prospektu musi spełniać wymogi określone w przepisach obowiązujących na rynku giełdowym. Faktycznie jest on więc rodzajem kompleksowej analizy przeprowadzanej na rzecz indywidualnych inwestorów, któ- rzy po zapoznaniu się z nią muszą sami podjąć decyzję dotyczącą inwestycji w oferowane akcje. Ze względu na konieczność zaangażowania biegłego rewidenta, prawników, organów regulujących i drukarni prospekty emisyjne bywają bardzo kosztowne. Porównaj z emisją niepubliczną. Źródłosłów: z łacińskiego „pro” = ‘w przód’ oraz „specere” = ‘patrzeć, oglądać’; połączone w słowo łacińskie „prospectus” = ‘patrzeć w przód’.
Prospekt emisyjny zawiera informacje m.in. o danych finansowych emitenta, czynnikach ryzyka i warunkach dystrybucji oferty.
Prospekt jest podstawowym źródłem danych dotyczących oferty publicznej dla inwestorów
Warunkiem emisji akcji spółki giełdowej w ramach oferty publicznej jest przygotowanie prospektu emisyjnego, który należy najpierw udostępnić Komisji Nadzoru Finansowego. KNF ma kilka miesięcy na zaakceptowanie lub odrzucenie. Co należy zawrzeć w prospekcie emisyjnym?
Forma prospektu emisyjnego powinna być zgodna z założeniami określonymi w ustawie, ale powinna być również dostępna dla inwestorów i zachęcać do inwestycji.
Niezbędne informacje zawarte w prospekcie emisyjnym
KNF zatwierdzi prospekt emisyjny spółki giełdowej tylko wtedy, gdy zawiera prawdziwe, wiarygodne i kompletne informacje. Musi obejmować między innymi:
- rodzaj emitenta
- rodzaj papierów wartościowych będących przedmiotem oferty publicznej
- informacje istotne dla oceny sytuacji ekonomicznej, finansowej i majątkowej spółki
perspektywy rozwoju dla emitenta - podmiot zapewniający zabezpieczenie roszczeń wynikających z zabezpieczenia
- prawa i obowiązki związane z papierami wartościowymi zawartymi w ofercie
Informacje w prospekcie emisyjnym muszą być zgodne z przepisami rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. Powinny one umożliwiać ocenę sytuacji ekonomicznej i finansowej spółki oraz jej perspektyw rozwoju. Dyrektywa określa jedynie minimalną zawartość informacyjną prospektu emisyjnego i nic nie stoi na przeszkodzie, aby zawierał inne dane, które są cenne dla inwestorów, i zachęca ich do inwestowania w papiery wartościowe emitowane przez spółkę.
Wskazówki dla czytelnika
„Tolle et lege”! (Bierz i czytaj!), miał usłyszeć święty Augustyn podczas nocy mediolańskiej. Podobny nakaz, dotyczący prospektu emisyjnego, powinien rozbrzmiewać w duszy każdego, kto zamierza kupić papiery wartościowe na rynku publicznym.
Lektura prospektu pozwala nawet osobom dopiero rozpoczynającym przygodę z inwestowaniem na ocenę zysku i ryzyka i jest po prostu opłacalna.
Jeśli jesteśmy w księgarni i zamierzamy kupić książkę – lekturę zazwyczaj zaczynamy od… tylnej okładki. Tam najczęściej znajduje się krótkie streszczenie, pozwalające zdecydować, czy „błyskotliwa powieść, trzymająca w napięciu do ostatniej strony”, jest tą, której szukamy. W przypadku prospektu – czytanie warto zacząć od podsumowania, będącego zestawieniem najważniejszych informacji, w tym czynników ryzyka oraz prognoz na przyszłość. Kolejnym rozdziałem może być opis działalności spółki oraz tendencje rynkowe. Bogatsi o tę wiedzę, zerkamy także na zakładane przyszłe wyniki finansowe spółki. Prognozy te poświadczane są raportem biegłego rewidenta, ręczącego, że dana firma nie wzięła ich „z sufitu”. Kolejnym rozdziałem, na który warto zwrócić uwagę, są informacje dotyczące osób zarządzających oraz zasiadających w zarządzie, wraz z ich wynagrodzeniem, a także dane o znacznych akcjonariuszach. Szczególnie istotny jest rozdział, mówiący o celach emisji, z którego dowiadujemy się, dlaczego dana spółka zdecydowała się na emisję papierów wartościowych i na co przeznaczy uzyskane w ten sposób środki. Sprawdzeniu, czy cele są realizowane, służą komunikaty spółki.
Bardziej dociekliwi inwestorzy mogą też zapoznać się dzięki prospektowi z historią spółki, jej majątkiem, czy warunkami oferty. Prawdziwość informacji potwierdzana jest oświadczeniami osób odpowiedzialnych za sporządzenie poszczególnych części prospektu, a gwarancję prawidłowości sprawozdań finansowych zapewniają oświadczenia biegłych rewidentów. W przypadku zamieszczenia błędnych informacji w prospekcie, inwestorzy mogą wystąpić na drogę sądową przeciwko podmiotowi podającemu nieprawdziwe dane.
