Certyfikaty inwestycyjne to kapitałowe papiery wartościowe emitowane przez zamknięte fundusze inwestycyjne. Mogą być nabywane na rynku pierwotnym w trakcie emisji przez fundusz lub na rynku wtórnym organizowanym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie.
Certyfikaty inwestycyjne notowane na giełdzie podlegają ciągłej wycenie rynkowej, podobnie jak inne instrumenty finansowe. Ceny ustalane są na podstawie zleceń kupna i sprzedaży. Inwestorzy mają stały dostęp do okresowych i bieżących informacji dotyczących emitenta i certyfikatów, co umożliwia im ocenę ryzyka inwestycyjnego.
Innym rodzajem wyceny certyfikatów inwestycyjnych jest wycena dokonywana regularnie przez emitenta. Jest to wycena księgowa mająca na celu oszacowanie wartości aktywów netto funduszu, która przypada na jeden certyfikat inwestycyjny. Odbywa się ona z częstotliwością określoną w statucie funduszu i zgodnie z prawem może być przeprowadzana co najmniej raz na 3 miesiące i 7 dni przed rozpoczęciem subskrypcji nowych certyfikatów emisyjnych, a także w dniu wykupu certyfikatów.
Zakres aktywów, w które mogą inwestować fundusze zamknięte, jest szerszy niż dostępny dla funduszy otwartych. Zgodnie z obowiązującym prawem mogą one inwestować w następujące zbywalne aktywa: papiery wartościowe, udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, nieruchomości, należności, waluty, instrumenty pochodne oraz instrumenty rynku pieniężnego.
Inwestor posiadający certyfikaty inwestycyjne notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie może je sprzedać składając zlecenie w domu maklerskim. Drugim sposobem zamknięcia inwestycji jest przedstawienie certyfikatów do umorzenia przez fundusz. W takim przypadku rozliczenie następuje według wartości aktywów netto funduszu z ostatniej wyceny przypadającej na jeden certyfikat inwestycyjny. Wykup certyfikatów inwestycyjnych następuje w ustalonych terminach, np. miesięcznych lub innych, ustalonych przez fundusz.
Możliwość inwestowania w szeroki wachlarz instrumentów, akceptowalny wyższy poziom dźwigni finansowej oraz brak konieczności posiadania zawsze odpowiedniego poziomu gotówki daje funduszom większe możliwości tworzenia zróżnicowanych strategii inwestycyjnych i efektywnego wykorzystania środków finansowych.
Certyfikaty inwestycyjne dają ich posiadaczom prawo do uczestnictwa w radzie inwestorów, która jest organem kontrolnym funduszu. Członkiem zarządu może zostać członek funduszu reprezentujący więcej niż 5% całkowitej liczby certyfikatów inwestycyjnych.
Emisja certyfikatów inwestycyjnych
Fundusze inwestycyjne zamknięte emitują okresowo certyfikaty inwestycyjne (tak jak spółki akcyjne emitują akcje). Emisja certyfikatów może być publiczna (publiczna) lub prywatna (dla wybranych inwestorów). Dokumentem regulującym warunki emisji jest odpowiednio Prospekt Emisyjny lub Warunki Emisji.
Zapisy na certyfikaty inwestycyjne
Zapisu na certyfikaty można dokonać tylko podczas subskrypcji. Certyfikaty są niepodzielne, dlatego subskrypcję można złożyć na jeden certyfikat lub jego wielokrotność, zgodnie z warunkami ich emisji. Dla ważności subskrypcji wymagane jest odpowiednie złożenie zapisu na certyfikat, a także dokonanie płatności i uiszczenie opłaty manipulacyjnej. Podczas zapisu na certyfikat danej serii ta sama osoba może złożyć więcej niż jeden zapis, jednakże każdy zapis jest traktowany osobno. Wszelkie czynności związane z nabywaniem, posiadaniem lub umarzaniem certyfikatów mogą być wykonywane osobiście lub przez pełnomocnika.
Umorzenie certyfikatów
W momencie zakupu przez fundusz inwestycyjny zamknięty certyfikaty inwestycyjne są umarzane przez prawo. Oznacza to, że liczba wydanych certyfikatów jest zmniejszona. Wykup może nastąpić na wniosek uczestnika lub niezależnie od wniosku, jeżeli przewiduje to statut funduszu. Fundusz inwestycyjny zamknięty może kupować w pełni opłacone certyfikaty.
Instrumenty udziałowe i inne – certyfikaty funduszy inwestycyjnych zamkniętych (FIZ)
Informacje o instrumencie finansowym
Opis instrumentu Certyfikat funduszu inwestycyjnego zamkniętego (FIZ, Certyfikat FIZ) to papier wartościowy, stanowiący tytuł uczestnictwa w aktywach i zobowiązaniach tego funduszu. Bardziej szczegółowy opis certyfikatów FIZ można między innymi znaleźć na stronie internetowej GPW: www.gpw.pl
- Złożoność Średnia
- Warianty instrumentu Ze względu na profil ryzyka: FIZ pieniężne, FIZ dłużne, FIZ mieszane, FIZ akcji, FIZ akcji prywatnych, FIZ nieruchomości, FIZ z gwarantowaną stopą zwrotu, etc. Ze względu na geograficzny profil inwestycji: FIZ dłużne krajowe, FIZ dłużne zagraniczne, FIZ akcji polskich, FIZ akcji zagranicznych, etc. Ze względu na kraj pochodzenia: FIZ działające na podst. prawa polskiego, prawa krajów członkowskich Unii Europejskiej, prawa krajów spoza Unii Europejskiej
- Dokumenty informacyjne Polskie fundusze inwestycyjne zamknięte mają obowiązek przekazywać do publicznej wiadomości Statuty, Prospekty emisyjne, okresowe sprawozdania finansowe oraz określone informacje bieżące. Powyższe dokumenty są zwykle dostępne na stronach internetowych Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych zarządzających tymi funduszami.
- Profil zysków i strat Instrument liniowy lub opcyjny – zależnie od profilu ryzyka i polityki inwestycyjnej, które szczegółowo powinny opisywać jego Statut oraz Prospekt Informacyjny.
- Rynek obrotu Certyfikaty FIZ mogą podlegać wtórnemu obrotowi na rynku regulowanym, jeśli są dopuszczone do obrotu regulowanego.
- Depozyt zabezpieczający Brak wymogów
- Opis składników Instrument złożony – w skład aktywów FIZ mogą wchodzić instrumenty, reprezentujące różne typy i klasy aktywów, odznaczające się różnymi parametrami ryzyka oraz różnym stopniem wzajemnej korelacji, zależnie od profilu ryzyka i polityki inwestycyjnej FIZ, które szczegółowo powinny opisywać jego Statut oraz Prospekt Informacyjny.
- Gwarancje Brak. Niemniej aktywa FIZ są przechowywane przez bank pełniący funkcję Depozytariusza FIZ, a sama działalność FIZ jest ściśle regulowana i kontrolowana przez odpowiednie publiczne organy nadzorcze (w Polsce Komisja Nadzoru Finansowego). Niektóre FIZ posiadają gwarancję ochrony wpłaconego kapitału (nie uwzględniając opłat manipulacyjnych) na dzień zapadalności funduszu.
- Dźwignia finansowa Zależnie od profilu ryzyka i polityki inwestycyjnej FIZ.
- Zmienność ceny Niska / średnia / wysoka – zależnie od profilu ryzyka i polityki inwestycyjnej FIZ.
- Ryzyko płynności Średnie / wysokie – zależnie od rynku obrotu oraz od kształtowania się popytu i podaży na poszczególne FIZ.
- Ryzyko stopy procentowej Niskie / średnie / wysokie – zależnie
- Ryzyko stopy procentowej Niskie / średnie / wysokie – zależnie od profilu ryzyka oraz profilu inwestycyjnego FIZ.
- Ryzyko kredytowe Niskie / średnie / wysokie – zależnie od profilu ryzyka oraz profilu inwestycyjnego FIZ
