Numer identyfikacji podatkowej (NIP) jest to dziesięciocyfrowy kod służący do identyfikacji podatników w Polsce. Został on wprowadzony ustawą z października 1995 roku i wszedł w życie w 1996 roku. Nadawany jest przez naczelnika urzędu skarbowego. Od 1 września 2011 r. osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej używają numeru PESEL jako identyfikatora podatkowego.
W poniższym artykule przyjrzymy się dokładnie jednej z najpopularniejszych liczb w świecie podatków. Zobacz co charakteryzuje numer identyfikacji podatkowej (NIP).
W poniższym tekście przyjrzymy się dokładnie jednemu z najpopularniejszych numerów w świecie podatków. Zobacz, co charakteryzuje NIP.
Istnieje wiele przywilejów i korzyści z prowadzenia własnej działalności gospodarczej, ale są też obowiązki i formalności, które należy dopełnić. Brak wiedzy właściciela firmy nie może być w tym kontekście traktowany jako wymówka. Dobry i skuteczny biznesmen powinien odwrócić się od świata finansów korporacyjnych z zamkniętymi oczami, a także znać prawo i liczne wymagania stawiane mu przez władze państwowe.
NIP czy REGON – te pojęcia z pewnością nie znaczą wiele dla przeciętnych obywateli. Przedsiębiorcy powinni być jednak w stanie nie tylko wyjaśnić swoją definicję, ale także posiadać wiedzę na temat ich ogólnego celu.
Co to jest numer NIP?
To skrót od numeru identyfikacji podatkowej. NIP to dziesięciocyfrowy kod przypisany danemu podatnikowi w Polsce. Został on wprowadzony ustawowo w 1995 roku. Każdy numer jest inny. W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorca może posiadać tylko jeden i ten sam NIP. Nic nie ulega zmianie w wyniku zawieszenia lub zakończenia działalności spółki.
Numer identyfikacji podatkowej – charakterystyka
Każda cyfra numeru identyfikacji podatkowej ma swoje znaczenie. Pierwsze trzy, zwane prefiksem PL, określają kod urzędu skarbowego, który wydał numer identyfikacji podatkowej. Jeszcze kilka lat temu cyfry były pogrupowane i oddzielone myślnikiem. Obecnie zasada ta nie ma zastosowania. Co ciekawe, przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej na początku NIP uniknięto cyfry zerowej. Wprowadzono ją, ponieważ zwiększyła się liczba urzędów skarbowych w naszym kraju. Dziesiąta cyfra to tzw. cyfra kontrolna, która służy do weryfikacji poprawności przetwarzania danych. Każdy NIP jest tworzony w taki sposób, że po wykonaniu obliczeń kontrolnych liczba 10 nigdy nie wychodzi. Jeśli tak się stanie, numer ten nie jest poprawny, a na pewno nie został nadany przez urząd skarbowy. Jakiego algorytmu należy użyć, aby sprawdzić, czy nasz numer identyfikacji podatkowej spełnia wszystkie standardy? Każdą z cyfr należy pomnożyć przez wagę: 6, 5, 7, 2, 3, 4, 5, 6, 7. Następnie wynik należy zsumować, a resztę obliczyć dzieląc przez 11.
Numer NIP a polskie prawo
Funkcjonowanie numeru identyfikacji podatkowej jest szczegółowo określone w ustawie o Krajowym Punkcie Informacyjnym. Przepisy prawa nakładają na polskiego podatnika obowiązek korzystania z NIP na dokumentach związanych z obowiązkami podatkowymi. Podatnik musi przekazać NIP na wniosek następujących podmiotów: banków, organów kontroli podatkowej, przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli lub organów administracji rządowej i samorządowej.
Kto nadaje NIP?
Jest to obowiązek naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla obszaru działalności danego przedsiębiorstwa. Podatnik nie musi wnosić żadnych opłat, a okres oczekiwania od momentu złożenia wniosku i wszystkich niezbędnych załączników wynosi maksymalnie dwa tygodnie.
Kto ma numer NIP?
Zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby prywatne mogą posiadać numer identyfikacji podatkowej. W przeszłości, a dokładnie przed rokiem 2012, każdy podatnik musiał posiadać numer identyfikacji podatkowej (NIP). Jednak przepisy zostały zmienione i wszystkie osoby, z wyjątkiem przedsiębiorców, zostały pozostawione z wolną wolą. Dziś większość podatników, którzy nie płacą podatku od towarów i usług korzysta z numeru PESEL.
Jak uzyskać numer NIP?
Sprawa jest prosta dla właścicieli firm. Numer Identyfikacji Podatkowej uzyskują przy rejestracji firmy w urzędzie gminy. W tym celu należy złożyć wniosek CEIDG-1, w którym podają wszystkie dane osobowe, a także formę opodatkowania, klasyfikację działalności itp. NIP tworzony jest niezwłocznie po przyjęciu wniosku o wpis do Centralnego Rejestru i informacji o działalności gospodarczej. Należy pamiętać, że osoby fizyczne, które założyły spółkę i wcześniej posiadały NIP, nie muszą lub nawet nie mogą ubiegać się o jej utworzenie. Jak już wspomniano, numer ten jest przydzielany danej osobie na całe życie i nie może być zmieniany ani wnioskowany.
NIP w przypadku spółek
Jest on również dostępny dla osób prawnych wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego. Dotyczy to przede wszystkim spółek handlowych, takich jak spółki jawne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki komandytowo-akcyjne, spółdzielnie, zakłady ubezpieczeń itp. Rejestr jest również dostępny dla osób prawnych wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego. W celu uzyskania numeru, składają one formularz NIP-8.
Czy Urząd Skarbowy może odmówić nadania numeru NIP?
Takie przypadki są rzadkie. Może tak być np. w przypadku, gdy Dyrektor Urzędu Skarbowego nie jest w stanie potwierdzić tożsamości podmiotu lub gdy wniosek zawiera błędy formalne. Numer identyfikacyjny VAT nie zostanie również utworzony, gdy podmiot nieprowadzący działalności gospodarczej lub nie będący aktywnym podatnikiem VAT złoży wniosek o jego nadanie. Możliwe jest również anulowanie już nadanego numeru identyfikacji podatkowej w przypadku wykorzystania nieprawdziwych danych.
Numer NIP czy PESEL?
Co zrobić, jeśli osoba fizyczna posiada zarówno numer identyfikacji podatkowej, jak i PESEL? Którego z nich należy używać na dokumentach podatkowych? Eksperci przyznają, że obu numerów nie należy używać zamiennie. Wszystko zależy od okoliczności. NIP będzie używany głównie przez przedsiębiorców oraz w dokumentach ściśle odnoszących się do działalności ich firmy. Pozostali podatnicy powinni posługiwać się numerem PESEL.
Gdzie sprawdzić numer identyfikacji podatkowej (NIP) ?
Otrzymałeś ciekawą ofertę współpracy i chcesz sprawdzić, czy Twój przyszły potencjalny pracodawca jest zarejestrowanym przedsiębiorcą? W tym przypadku prawdopodobnie wiele osób zastanawiało się, jak sprawdzić NIP. Oczywiście, dla każdego z nas możliwa jest kontrola NIP. Pamiętaj, że wszystkie zainteresowane osoby mogą sprawdzić numer identyfikacji podatkowej danego przedsiębiorcy, jeśli znają tylko nazwę lub adres firmy. Centralna ewidencja i informacja o działalności gospodarczej pozostaje otwarta, a wyszukiwarka przedsiębiorców pełni swoją funkcję w 100%. Jak dokładnie wygląda kontrola NIP firmy? Numer identyfikacji podatkowej danej spółki handlowej można sprawdzić w Krajowym Rejestrze Sądowym, który posiada również odpowiednią wyszukiwarkę. Co z podmiotami zagranicznymi? Załóżmy, że jesteśmy związani z niemieckim partnerem biznesowym i chcielibyśmy sprawdzić jego NIP. Wtedy przydaje się system VIES, czyli System Wymiany Informacji o Podatku VAT, który funkcjonuje na stronie internetowej Komisji Europejskiej. Jeśli nie znajdziesz tam interesującego Cię przedsiębiorcy, możesz wyszukać go w rejestrach poszczególnych krajów europejskich. Pamiętaj, że warto przeszukać informacje o przyszłym pracodawcy przed zawarciem umowy. Upewnij się, że sprawdzisz NIP i dowiesz się więcej o firmie.
Czy warto znać szczegóły dotyczące NIP?
Ktoś kiedyś powiedział, że uczymy się przez całe życie. Nigdy nie wiemy, czy wiedza, którą zdobyliśmy, będzie przydatna w przyszłości. Jeśli jednak prowadzimy własną firmę, nawet jednoosobową, powinniśmy być zainteresowani niuansami związanymi z podatkami, finansami czy rachunkowością. Bycie dobrze poinformowanym przedsiębiorcą opłaca się i budzi szacunek w środowisku biznesowym. Pozwala nam to również przyjrzeć się bliżej funkcjonowaniu naszej firmy i zrozumieć wszystkie aspekty jej funkcjonowania. O numerze identyfikacji podatkowej słyszy się na każdym kroku, ale niewiele osób zdaje sobie sprawę z wagi tej koncepcji dla biznesu. Teraz, wystawiając fakturę lub inny dokument, na którym będzie potrzebny NIP, spojrzymy na tę kwestię w zupełnie inny sposób niż w przeszłości.
