Bank uniwersalny
Bank łączący w jednej instytucji finansowej działalność banku komercyjnego i banku inwestycyjnego. Mimo że finansowanie długiem i kapitałem własnym to różne światy, łączy się je głównie po to, aby wykorzystać synergie operacyjne, zaoferować lepszą usługę (np. „wszystko pod jednym dachem”) lub zdywersyfikować działalność. Początkowo bankowość uniwersalna była domeną instytucji kontynentalnej Europy, przede wszystkim dużych banków szwajcarskich i niemieckich. (Znaczące długoterminowe inwestycje udziałowe w przedsiębiorstwa przemysłowe, będące praktyką banków niemieckich, nie są same w sobie częścią bankowości uniwersalnej, lecz raczej przejawem chęci strategicznego zdywersyfikowania działalności. Z przyczyn historycznych, politycznych i komercyjnych bankowość uniwersalna zniknęła z państw anglosaskich. Na przykład w USA ustawa Glass–Steagal z 1933 r., przegłosowana w związku z przekonaniem o tym, że spekulacyjna działalność banków przyczyniła się do Wielkiego Krachu 1929 r., doprowadziła do podzia- łu banków uniwersalnych. Powoływano się także na chęć ograniczenia wielkości i władzy banków, obawy o konflikty interesów (np. ratowanie osłabionych kredytobiorców, aby poprawić spłacalność złych kredytów), komplikacje natury regulacyjnej oraz tzw. insider trading (kredytodawcy mają informacje niedostępne publicznie). Zalety i wady połączenia bankowości komercyjnej z inwestycyjną przedstawiają się następująco:
Ocena bankowości uniwersalnej
Zalety
- Ściślejszy związek z klientem dzięki możliwości oferowania gwarancji zarówno wierzytelności, jak i kapitału własnego. Klienci korzystają z wszystkich usług w jednej instytucji, która ich dobrze zna.
- Korzyści zakresu, zwłaszcza że przepływ funduszy z pominięciem pośrednictwabankowego umniejsza tradycyjną rolę banku jako kredytodawcy.
- Dywersyfikacja strumieni zysków pomiędzy różne rodzaje działalności, co sprawia, że banki uniwersalne są bardziej stabilne.
Wady
- Koncentracja władzy do tego stopnia, że banki inwestycyjne, posiadając duże pakiety akcji koncernów przemysłowych, odgrywają rolę kreatorów rynku i/lub sprawują kontrolę oraz nadzór jako udziałowcy.
- Potencjalne konflikty interesów pomiędzy działalnością handlową a pożyczkową, spowodowane przez dostęp do poufnych informacji.
- Sprzyjająca podziałom kultura organizacji: jedni pracownicy zaangażowani są w działalność inwestycyjną nastawioną na transakcje, drudzy – w działalność komercyjną nastawioną na ważnych klientów.
Rozróżnienie między bankiem komercyjnym a inwestycyjnym w dużej mierze wiąże się z działaniami nadzoru. W przypadku banków komercyjnych coraz częstsze wykorzystywanie sekurytyzacji powoduje zatarcie różnicy między pośrednictwem a uczestnictwem w rynku kapitałowym. Deregulacja powoduje zatem, że bankowość uniwersalna zyskuje na znaczeniu, szczególnie po tym, jak kryzys kredytowy roku 2008 osłabił wiele niezależnych banków inwestycyjnych, które zostały przejęte przez konkurentów. Pozostające jeszcze bariery bankowości uniwersalnej wynikają albo z uwarunkowań rynkowych, albo
z konstrukcji biznesowej. Mianowicie wiele banków z własnej woli działa osobno, aby skupić się na swojej podstawowej kompetencji. Połączenie, w wyniku którego powstanie bank uniwersalny, można przeprowadzić, skupiając odrębne banki pod pieczą holdingu bankowego (zob. poniższy cytat). Na przeszkodzie pełnej integracji bankowości komercyjnej i inwestycyjnej stoją środki zastosowane przez władze po kryzysie kredytowym. Zarówno wprowadzenie Reguły Volckera jak i reformy bankowe w Wielkiej Brytanii nakierowane były na oddzielenie użytecznej publicznie bankowości, chronionej przez społeczeństwo, odpowiednią barierą. Obrót instrumentami finansowymi w banku inwestycyjnym – działalność bardziej ryzykowną – usiłowano oddzielić, aby zastosowanie mogła znaleźć doktryna prawa do bankructwa.
Pełen zakres usług
Scotia Capital jest bankiem hurtowym Grupy Scotiabank, oferującym duży wybór produktów klientom korporacyjnym, rządowym i instytucjonalnym oraz pełen zakres usług w regionie NAFTA. Świadczymy także usługi na wybranych rynkach niszowych całego świata.
Raport roczny za rok 2008, s. 1