Kodeks postępowania korporacyjnego (CCC), skodyfikowany zbiór norm etycznych, do których przestrzegania korporacja dąży. Powszechnie generowane przez same korporacje, korporacyjne kodeksy postępowania różnią się znacznie pod względem formy i celu. Co istotne, nie podlegają one bezpośrednio egzekwowaniu przez prawo. W erze, która jest w pełni świadoma dramatycznych społecznych i środowiskowych skutków działalności korporacyjnej na całym świecie, takie kodeksy postępowania stały się przedmiotem znacznej uwagi.
Zakres i program
Ściśle mówiąc, nie ma stałego konsensusu co do tego, co CCC powinno obejmować. Ustalone cele na ogół odnoszą się do szczególnych trosk korporacji, a autorzy są prawdopodobnie wewnętrznymi menedżerami i obsługują konsultantów, choć czasami w porozumieniu z organizacjami pozarządowymi (NGO) oraz z UN Global Compact. W związku z tym, kodeksy są tworzone w wielu formatach, począwszy od szczegółowych wytycznych dotyczących najlepszych praktyk w kwestiach społecznych i środowiskowych, a skończywszy na szeroko zakrojonych proklamacjach korporacji w celu podtrzymania szeregu wartości (takich jak uznanie praw człowieka). Znanym tematem jest społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR), wprowadzona w celu promowania idei, że działalność przedsiębiorstwa powinna przynajmniej zapobiegać zakłóceniom w szerszym społeczeństwie i najlepiej generować pozytywne efekty. Przykłady praktyk w zakresie CSR obejmują ochronę środowiska naturalnego poprzez działania na rzecz niskiego poziomu zanieczyszczenia i efektywności energetycznej, produkcję towarów nadających się do recyklingu i biodegradacji oraz promowanie jednolitego traktowania pracowników na wszystkich rynkach pracy, co zapewnia dopuszczalne warunki pracy niezależnie od lokalnych standardów rynkowych (np. odmowa pracy dzieci).
Biorąc pod uwagę ogromną siłę korporacji i motywy zysku, które kształtują ich priorytety, pozostaje pytanie o to, w jakim stopniu będą one rzeczywiście priorytetowo traktować zachowania społecznie odpowiedzialne i ułatwiać wkład interesariuszy w nadzór korporacyjny. Najważniejszą odpowiedzią sektora korporacyjnego na te kwestie są CCC.
Zwolennicy CCC argumentują, że w interesie społeczeństwa leży nie tylko wykorzystanie przynajmniej części nadmiernego bogactwa i władzy, jaką dysponują korporacje, i reorientacja na korzyść społeczną, ale także, że jest to rozsądne z biznesowego punktu widzenia. Motywowana podstawowymi celami korporacyjnymi, jakimi są minimalizacja ryzyka i zwiększenie zysków, korporacja stara się kształtować atrakcyjny wizerunek publiczny i zwiększać inwestycje akcjonariuszy. Uważa się, że kodeksy postępowania, które nakazują etyczne zachowanie, mają pozytywny wpływ na decyzje zakupowe, a tym samym zwiększają zyski udziałowców i zabezpieczają nowych inwestorów. Są one postrzegane jako sposób na włączenie kwestii etycznych do głównego nurtu procedur biznesowych. Skuteczność takich kodeksów zależy jednak od ich wiarygodności jako miernika rzeczywistego zachowania korporacyjnego oraz od tego, czy udziałowcy (tacy jak konsumenci, rządy, grupy rzeczników i związki zawodowe), a także inwestujący wspólnicy/akcjonariusze mogą polegać na ich dokładności. Kluczowe znaczenie dla wiarygodności kodeksów CCC ma zatem kompleksowe monitorowanie, egzekwowanie i przejrzystość postępowania korporacyjnego. Sektor korporacyjny od dawna opierał się wezwaniu do ściślejszej scentralizowanej regulacji swojej działalności, twierdząc, że ograniczyłoby to w niedopuszczalny sposób zdolność konkurencyjną i przyhamowało wzrost finansowy. Zamiast tego pojawiła się tendencja do sporządzania ogólnodostępnych CCC i związanych z nimi sprawozdań w zakresie CSR, które byłyby dostępne zarówno dla opinii publicznej, jak i dla akcjonariuszy, a kilka dużych korporacji przyjęło tę strategię, w tym McDonald’s, Gap, Mattel, Hewlett-Packard, Dell i IBM.
