Rynek papierów wartościowych jest znany jako świat spekulacji oraz miejsce podejmowania ryzyka w celu osiągnięcia znaczących zysków, tak jak przedstawiono to w hollywoodzkim filmie Wallstreet. Jest to miejsce gdzie rozpoczął się wielki kryzys lat 20-tych i 30-tych XX wieku i nadal jest barometrem każdej nowoczesnej gospodarki.
Rynek papierów wartościowych to rynek, na którym handluje się akcjami, obligacjami czy innymi papierami wartościowymi i ich derywatami. Handel jest zorganizowany na giełdzie a domy maklerskie występują jako jej członkowie. Giełdy papierów wartościowych są dla inwestorów miejscem, na którym można osiągnąć zyski, natomiast dla emitentów są źródłem kapitału potrzebnego do rozwinięcia działalności.
Rynek papierów wartościowych
Rynek papierów wartościowych obejmuje obrót wszystkimi rodzajami papierów wartościowych głównie jednak akcjami,. jest on utożsamiany z rynkiem kapitałowym, który jednak w szerokim ujęciu obejmuje także kredyty i pożyczki długoterminowe oraz fundusze powiernicze. Zadaniem rynku kapitałowego (papierów wartościowych) jest przesuwanie kapitałów pieniężnych od podmiotów dysponujących wolnymi nadwyżkami pieniądza do podmiotów potrzebujących pieniądze na finansowanie inwestycji rzeczowych.
Wymienione segmenty rynku stanowią całość, wzajemnie się przenikają i wobec tego trudno w pełni rozdzielić ich funkcję. Rynek kredytowy, na którym rozdzielają kredyty głównie banki, czerpie środki na powyższe cele m.in. z rynku pieniężnego i papierów wartościowych. Rynek walutowy obejmuje kupno i sprzedaż walut różnych krajów, np. przez kantory, które na swoja działalność mogą zaciągnąć kredyt lub lokować rezerwy na rynku papierów wartościowych. Rynek pieniężny, który poza gotówką dokonuje obrotu krótkoterminowymi papierami wartościowymi jest także ściśle powiązany z pozostałymi rynkami finansowymi.
Papiery wartościowe są dokumentami stwierdzającymi istnienie określonego prawa majątkowego. Realizacja tych praw możliwa jest jedynie na podstawie okazania tych dokumentów bądź ich zwrotu. Papiery wartościowa są z reguły dokumentami o charakterze finansowym. Do najczęściej spotykanych należą:
- akcje
- obligacje
- bony pieniężne NBP
- bony skarbowe
- listy zastawne
- losy loteryjne
- czeki
- weksle
Dlaczego giełdy są takie popularne?
Od dziesięcioleci giełdy papierów wartościowych są symbolem kapitalizmu. Dla wielu osób pomysł inwestowania na giełdzie papierów wartościowych oznacza chęć osiągnięcia szybkiego, choć obarczonego ryzykiem zysku, dzięki czemu giełdy są spostrzegane jako atrakcyjne miejsce do inwestowania. Na giełdach można nabyć papiery wartościowe przedsiębiorstw znanych z codziennego życia, takich jak operatorzy telekomunikacyjni, producenci samochodów czy sprzętów domowego użytku, dzięki czemu giełdy przyciągają uwagę inwestorów – konsumentów.
Co wpływa na ceny papierów wartościowych na giełdzie
Codziennie na całym świecie media próbują tłumaczyć przyczyny zmian cen papierów wartościowych, ale zazwyczaj najlepsze wytłumaczenia pojawiają się po, a nie przed wydarzeniami, które wpłynęły na ceny na giełdach. Z punktu widzenia analizy fundamentalnej ruchy cen wynikają z oczekiwań rynkowych związanych ze wzrostem gospodarczym, inflacją, stopami procentowymi czy przychodami przedsiębiorstw.
Analizując sytuację na giełdach papierów wartościowych powinno uwzględnić się czynniki takie jak ceny ropy oraz innych surowców energetycznych, stabilność polityczną otoczenia, a więc i potencjalne zagrożenia, takie jak terroryzm czy wojna.
Istnieją dwie techniki notowań giełdowych
- notowania ciągłe, przy których kursy ulegają zmianą w ciągu danej sesji giełdowej.
- kurs jednolity, według którego zawierane są wszystkie transakcje na danej sesji.
Poza notowaniem kursu każdego papieru wartościowego, będącego
przedmiotem obrotu giełdowego ustala się również, syntetyczne indeksy notowań giełdowych.
Ponieważ indywidualne notowania kształtują się różnie, raz zwyżkują, raz spadają albo część kursów rośnie, a część spada, trudno zoriętować się w ogólnej tendencji. Ocenę ogólnej tendencji panującej na giełdzie dają jedynie syntetyczne indeksy.
Wzrost indeksów świadczy o tendencji wzrostowej notowań kursów, a spadek indeksów o tendencji spadkowej kursów akcji.
Najciekawsze fakty na temat giełdy:
- Największymi giełdami papierów wartościowych na świecie są obecnie NYSE Euronext oraz NASDAQ OMX w Stanach Zjednoczonych i Tokyo.
- Dzienny całkowity obrót giełd papierów wartościowych oscyluje wokół 250 miliardów dolarów amerykańskich.
- Szybki wzrost chińskiej gospodarki jest odzwierciedlony w silnej pozycji giełd papierów wartościowych w Szanghaju oraz w Shenzen (znajdują się one wśród 10 największych giełd papierów wartościowych na świecie).
- Czarny poniedziałek 19 października 1987 roku, był największym, zaobserwowanym w historii, jednodniowym spadkiem procentowym cen na giełdach papierów wartościowych. Jak dotąd nie znaleziono żadnych podstaw fundamentalnych tego wydarzenia.
- W sierpniu 2010 roku, obrót na giełdzie papierów wartościowych w Szanghaju był 2,5 razy większy niż na NYSE Euronext w Europie mimo, że ta ostatnia posiada większą kapitalizacją.
