Bank nie mógłby udzielić pożyczek, gdyby wcześniej nie zgromadził wystarczającej ilości pieniędzy. Bank pozyskuje pieniądze poprzez emisję papierów wartościowych (akcje, obligacje), fundusze własne (generowane zyski), operacje na rynku międzybankowym (pożyczki z innych banków) lub poprzez akceptowane depozyty (tj. Wkłady pieniężne innych podmiotów). Ze wszystkich tych opcji banki preferują depozyty – właściciele zdeponowanych pieniędzy zwykle oczekują mniejszej zapłaty niż nabywcy akcji, obligacji lub innych aktywów.
Depozyty bankowe to wszystkie płatności dokonywane na konta bankowe. Wyróżniamy depozyty dokonane na z góry określony czas – tzn. depozyty terminowe lub depozyty, które można wycofać na każde żądanie – depozyty a vista.
Dla większości gospodarstw domowych lokowanie pieniędzy w banku jest najpopularniejszą formą oszczędzania. Ludzie chętnie powierzają swoje oszczędności bankom, nawet jeśli wcale nie gwarantują wysokiej rentowności. Co więcej, najczęściej proponowane przez banki odsetki należą do najniższych na rynku i zwykle są nieco wyższe niż inflacja (po uwzględnieniu 19% podatku od dochodów kapitałowych). Skąd ta popularność?
Powodów jest kilka:
- Przede wszystkim banki gwarantują bardzo wysokie bezpieczeństwo – nadrzędnym celem wszystkich instytucji systemu bankowego jest przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom dla zdeponowanych pieniędzy. Jak pokazują doświadczenia ostatnich lat, system ochrony działa bardzo dobrze. Deponując pieniądze w banku, mamy gwarancję (Bankowy Fundusz Gwarancyjny), że nawet w przypadku bankructwa banku nadal będziemy prawo odzyskać część naszych pieniędzy.
- Po drugie, dodatkową zaletą lokowania pieniędzy w banku jest ich prawie pełna przewidywalność – płacę, znam stopę procentową, więc mogę obliczyć, ile zarobię w czasie, gdy bank będzie wirować moje pieniądze – nawet jeśli stopa procentowa zmiany, przy obecnej stabilizacji centralnych stóp procentowych, zmiana nie będzie daleka od wcześniejszych prognoz.
- Po trzecie, wysoka płynność jest ważną zaletą – fundusze można wykorzystywać bez żadnych ograniczeń. Bezpieczny dostęp do pieniędzy na każde żądanie i szeroki zakres dodatkowych usług towarzyszących ofercie bankowej to kolejny czynnik determinujący popularność depozytów bankowych.
Najpopularniejszymi formami depozytów bankowych są konta oszczędnościowe-rozliczeniowe (ROR). Są najbardziej podstawowym produktem bankowym. Wbrew nazwie nie są one jednak odpowiednie do przechowywania oszczędności – ponieważ często stopa procentowa nie chroni właściciela zgromadzonych pieniędzy, nawet przed utratą wartości związaną z inflacją. Są jednak idealne do przeprowadzania wszystkich operacji rozliczeniowych (zlecanie przelewów, polecenia zapłaty, spłaty kredytu, wydawanie pieniędzy za pomocą kart płatniczych i bankomatów, przyjmowanie depozytów).
Rzadko osoba dorosła i pracująca nie ma konta – tym bardziej, że zwyczaj pobierania wynagrodzenia za pracę w kasie prawie zanika.
Każdy bank zazwyczaj oferuje kilka rodzajów kont, dlatego ważne jest, aby móc wybrać dla nas najlepsze rozwiązanie. Wybierając konto, powinniśmy wziąć pod uwagę między innymi:
- jak łatwo będziemy mogli wypłacić pieniądze (czy jest pobierana prowizja za wypłatę z bankomatu, jak duża jest sieć bankomatów);
- jakie jest oprocentowanie kredytu w rachunku;
- jakie są przyznawane standardowe limity;
- jakie karty płatnicze i kredytowe wydaje bank do rachunku;
- jakie są opłaty za prowadzenie rachunku i najpopularniejsze operacje;
- czy będziemy mogli korzystać z bankowości internetowej;
- jakie dodatkowe produkty są powiązane z kontem.
Lepszym rozwiązaniem do przechowywania oszczędności jest rachunek oszczędnościowy, tj. Rachunek łączący zalety lokaty terminowej (wyższe oprocentowanie) i tradycyjnego ROR (dostępność pieniędzy na każde żądanie – wypłata pieniędzy nie powoduje utraty odsetek). Banki chcą przechowywać pieniądze tak długo, jak to możliwe – dlatego wprowadzają pewne ograniczenia, np. w postaci ograniczenia liczby przelewów z konta do jednego na miesiąc i / lub nieprzyznawania kart płatniczych na takie konto. Z powodu tych ograniczeń banki często wymagają, aby klient zainteresowany korzystaniem z tego produktu dodatkowo założył regularny ROR (bank otrzymuje prowizję za prowadzenie konta).
Tradycyjnym rozwiązaniem dla osób, które chcą zwiększyć swoje oszczędności w banku, są lokaty bankowe. Istnieje wiele rodzajów lokat bankowych:
- lokaty o zmiennym oprocentowaniu,
- lokaty o stałym oprocentowaniu,
- lokaty dynamiczne,
- lokaty progresywne,
- lokaty powiązane z funduszami inwestycyjnymi,
- lokaty strukturyzowane
- lokaty rentierskie.
Lokata o zmiennym oprocentowaniu to lokata, którego oprocentowanie zależy od rynkowych stóp procentowych. Przy dłuższym okresie oszczędzania (lokaty o zmiennym oprocentowaniu są zwykle zakładane na ponad pół roku) inwestor nie musi się martwić, że wraz ze wzrostem stóp procentowych jego inwestycja znacznie się pogorszy w porównaniu z innymi ofertami rynkowymi.
Z drugiej strony, jeśli stopy procentowe spadną na rynku, płatności odsetkowe również spadną. Rozwiązaniem dla osób, które przewidują, że w okresie oszczędzania stopy procentowe będą w trendzie spadkowym (lub chcą mieć gwarantowane stałe odsetki bez konieczności uprzedzenia czegokolwiek), jest lokata o stałym oprocentowaniu (niezmienionej podczas trwania llokaty).
Lokata progresywna to lokata, której oprocentowanie rośnie w miarę upływu czasu. Zwykle każdy kolejny miesiąc przechowywania oszczędności oznacza coraz wyższe odsetki (do maksimum uzgodnionego w umowie). W przypadku lokat progresywnych nie musisz deklarować okresu przechowywania oszczędności, ale przechowywanie środków przez kilka miesięcy nie jest korzystne – oprocentowanie w pierwszych miesiącach jest zwykle znacznie niższe niż w przypadku tradycyjnej lokaty.
Rozwój funduszy inwestycyjnych ostatnio spopularyzował wśród klientów lokaty związane z funduszem inwestycyjnym. Jest to depozytlokata, w którym wartość depozytu jest podzielona na dwie części: część działa jak tradycyjna lokata (z wyższym oprocentowaniem w celu przyciągnięcia klientów i zwiększenia ryzyka), a druga część jest inwestowana w fundusze inwestycyjne wybrane przez bank. Inwestycja w fundusz może przynieść większe zyski (lub straty) – jeśli fundusze nie pomnożą zainwestowanego kapitału, odsetki od inwestycji pozostaną. Zwykle w przypadku lokaty z funduszem inwestycyjnym muszą być deponowane przez okres co najmniej jednego roku (atrakcyjne oprocentowanie lokaty zwykle obejmuje tylko pierwsze miesiące). Osoby, które oczekują wyższych stóp zwrotu z inwestycji, powinny zainteresować się ofertą funduszy inwestycyjnych.
Lokata strukturyzowana jest inwestycją, w której, podobnie jak w przypadku lokaty powiązanego z funduszem inwestycyjnym, bank dzieli zdeponowany kapitał na dwie części. W tej lokacie większość kapitału (nawet do 90%) inwestowana jest w bezpieczne papiery wartościowe, a pozostałe środki inwestowane są w opcje. Proporcje te mają pokrywać zysk z obligacji, jeśli jakieś błędne inwestycje w opcje. Depozyt strukturyzowany musi zostać zamrożony na okres 2-3 lat. Banki nie oferują tego produktu non-stop. Lokata może być założona tylko w terminach określonych przez bank.
Opcją dla najbogatszych klientów są lokaty rentierskie. Aby dokonać takiej lokaty, trzeba mieć do dyspozycji co najmniej 10 000 zł (wiele banków nie nakłada niższych limitów – każdy może się czuć jak renta, ale przy niższych lokatach oprocentowanie nie jest atrakcyjne). Lokata jest otwierana na kilka lat, a naliczone odsetki są dopisywane do rachunku bieżącego właściciela.
Oprócz wysokości oprocentowania i konsekwencji zerwania lokaty przed zadeklarowaną datą, oszczędzający bank musi również rozważyć kapitalizację odsetek przed wyborem najlepszego rozwiązania (jak często odsetki są dopisywane na zdeponowanym wkładzie pieniężnym). W tabelach obowiązującego oprocentowania podane wartości procentowe odnoszą się do lokat otwartych na rok. Podatek dochodowy od kapitału (19%) zostanie automatycznie odliczony od otrzymanych odsetek.
