Kilka rodzajów instrumentów finansowych może być przedmiotem obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Należą do nich akcje, obligacje, kontrakty futures, produkty strukturyzowane i opcje.
Podczas zawierania transakcji nowymi instrumentami finansowymi GPW bierze pod uwagę różnorodne interesy i możliwości swoich klientów. Dla tych, którzy stawiają pierwsze kroki na rynku kapitałowym, instrumenty do budowania długoterminowych oszczędności, np. na emeryturę lub tak zwaną poduszkę finansową w przypadku nieprzewidzianych wydatków.
Nie tylko handel akcjami
Akcje są najczęstszym przedmiotem obrotu na Giełzie Papierów Wartościowych. Stanowią dowód współwłasności danej spółki akcyjnej. Przedmiotem obrotu na Giełdzie są akcje na okaziciela. Każdy, kto je posiada, ma do nich prawo. Cena akcji, tj. Ich cena, odzwierciedla związek między popytem na nich (popyt) a ich liczbą oferowaną do sprzedaży (podaż). Kiedy dwóch inwestorów składa ofertę za tę samą cenę, system dokonuje transakcji, a cena transakcyjna staje się nową stawką.
Z kolei obligacje to tak zwane dłużne papiery wartościowe, które są emitowane przez różne podmioty w celu pozyskania środków na inwestycje. Emitent zobowiązuje się do odkupu obligacji i zwrotu (zwykle po kilku lub nawet kilku latach) pożyczonych pieniędzy wraz z odsetkami określonymi w momencie sprzedaży. Obligacje emitowane są przez: Skarb Państwa, przedsiębiorstwa i samorządy. Ustalają również swoje ceny.
Kontrakty terminowe to rodzaj umowy między sprzedającym a nabywcą kontraktu. Cena umowna, np. dla indeksu mWIG40 podano w punktach, a wartość określa się, mnożąc cenę przez 10 PLN. Na przykład, jeśli cena kontraktu wynosi 1500 punktów, jego wartość wynosi 15 000 PLN. Do zawarcia transakcji nie potrzebujemy 15 000 PLN, wystarczy część tej kwoty, zwana marżą. Zwykle wynosi od kilku do kilku procent wartości danego kontraktu futures.
Produkty strukturyzowane to bardziej złożone instrumenty notowane na giełdzie. Ich cena zależy od indeksu (zwanego instrumentem bazowym), np. ceny ropy, złota, kawy lub kursów walut. Są emitowane przez banki i domy maklerskie.
Opcje to kolejny instrument dostępny na GPW. Przyjmują formę umowy, w której nabywca opcji nabywa „prawo do zakupu” (opcja kupna) lub „prawo do sprzedaży” (opcja sprzedaży) określonego instrumentu bazowego (np. Akcji) po określonej cenie w dniu wykonanie (wygaśnięcie) opcji, po uprzednio ustalonej cenie wykonania opcji. Z kolei wystawca opcji (sprzedawca opcji) jest zobowiązany do wypełnienia umowy opcji – jeśli nabywca opcji uzna to za opłacalne.
Nowym instrumentem finansowym, który zostanie wprowadzony do obrotu w przyszłym roku, będą REIT (polski skrót to SRWN – firma zajmująca się wynajmem nieruchomości). Jest to rodzaj funduszu, który umożliwia inwestowanie w nieruchomości komercyjne, tj. Przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej. REIT są już dostępne w ponad 30 krajach. To dobry sposób na uzyskanie długoterminowych oszczędności, np. w celu przejścia na emeryturę.
W co inwestować, aby nie stracić
Obligacje są najbardziej odpowiednie dla początkujących inwestorów. Ich zaletą jest przewidywalność: z góry wiadomo, ile pieniędzy otrzymamy za nie w momencie zakupu. Jednym z najbardziej bezpiecznych są obligacje skarbowe i samorządowe. Zapewniają niewielki, ale niezawodny zysk, ponieważ jest mało prawdopodobne, aby państwo lub samorząd zbankrutowały. To najlepszy instrument do długoterminowego oszczędzania.
Inwestując w akcje, stajemy się współwłaścicielami danej firmy, co pozwala nam uczestniczyć w zyskach, ale także stratach spółki.
Inwestowanie w kontrakty futures i opcje wiąże się z bardzo wysokim ryzykiem. Dzięki nim możesz zarobić dużo lub dużo stracić w ciągu jednego dnia. Dlatego produkt ten polecany jest wyłącznie inwestorom, którzy mają znaczną wiedzę na temat funkcjonowania giełdy.
Produkty strukturyzowane – dzięki różnorodnej konstrukcji – mogą zachęcić zarówno inwestorów o niskim apetycie na ryzyko (są produkty z gwarancją kapitału – oznacza to, że nie możemy nic zarobić, ale na pewno odzyskamy zainwestowane pieniądze), a także agresywne inwestorzy. Nie wymagają specjalistycznej wiedzy z zakresu finansów i inwestowania.