Archiwum zakładowe – komórka organizacyjna lub jej część w jednostce organizacyjnej, zajmująca się czasowym przechowywaniem materiałów wytworzonych w danej instytucji oraz przez nią otrzymanych, a niepotrzebnych już do bieżącego urzędowania. Archiwum zakładowe zajmuje się także ewidencjonowaniem, udostępnianiem oraz – po upływie ustawowo określonego czasu – przekazywaniem swoich materiałów archiwalnych do właściwego terytorialnie archiwum państwowego, a także brakowaniem dokumentacji niearchiwalnej (dokumentacji o czasowym okresie przechowywania – kat. B).
HISTORIA
Pojęcie archiwum zakładowego po raz pierwszy pojawiło się w latach sześćdziesiątych XX wieku dla zastąpienia innego terminu archiwalnego – składnicy akt. Dopiero ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach wprowadziła rozróżnienie tych terminów. Odtąd archiwa zakładowe zostały włączone do państwowej sieci archiwalnej i prowadziły działalność archiwalną w zakresie Państwowego Zasobu Archiwalnego.
Zasadniczo archiwa zakładowe nie mogą posiadać na trwałe historycznego (wieczystego) zasobu archiwalnego, uczyniono jednak wyjątek w tym względzie dla archiwów szkół wyższych.
Charakterystyczną cechą archiwum zakładowego jest to, że podlega ono kontroli ze strony właściwych terytorialnie archiwów państwowych – kontrola taka ma na celu głównie zapoznanie się ze stanem materiałów archiwalnych i powinna być przeprowadzana co najmniej raz na dwa lata.
