Instrumenty finansowe, rozliczanie w rachunkowości
Stosowane w rachunkowości sposoby rozliczania instrumentów finansowych. Rachunkowość dokonuje zasadniczego rozróżnienia instrumentów finansowych w zależności od ich przeznaczenia. Niektóre aktywa (np. gotówka, należności, pożyczki) typowo trzymane są do terminu płatności, a ich wartość zazwyczaj jest przewidywalna i stała. Aktywa te wykazuje się więc po koszcie, pomniejszonym o ewentualną utratę wartości; natomiast trzymane do terminu płatności zobowiązania wycenia się według wartości nominalnej. Inne instrumenty finansowe (np. zbywalne papiery wartościowe) są typowo przeznaczone do obrotu. Istnieją również instrumenty specyficzne (np. instrumenty pochodne), które nie będąc w obrocie podlegają wahaniom wartości (mierzonej w kategoriach wartości bieżącej netto przewidywanych przepływów pieniężnych) w zależności od relacji sytuacji rynkowej do ich warunków umownych. Instrumenty te wycenia się z kolei według wartości godziwej, a zmiany z tytułu aktualizacji wyceny do wartości rynkowej ujmowane są jako zysk. Rozliczanie instrumentów finansowych można podsumować w następujący sposób:
Rozliczanie pozycji takich jak środki pienieżne, pożyczki, zobowiązania handlowe, czy zadłużenie długoterminowe, jest oczywiste i proste. Bardziej specyficzne metody rachunkowości pojawiają się w przypadku tak syntetycznych tworów, jak instrumenty pochodne – które z samej swojej natury bywają niezwykle złożone. Zanim pojawiły się konkretne standardy rachunkowości dotyczące instrumentów finansowych, wiele instrumentów pochodnych ujmowano jako pozycje pozabilansowe.
