Świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia, rozliczanie w rachunkowości
Świadczenia otrzymywane przez pracownika po zakończeniu zatrudnienia (jak wypłaty emerytur, ubezpieczenia zdrowotne, ubezpieczenia na życie itp.) w trybie regularnym lub jednorazowo z chwilą przejścia na emeryturę. Stanowią one wynagrodzenie odroczone, które należy ujmować jako koszt i naliczać w zobowiązaniach w miarę, jak pracownicy nabywają prawo do przyszłych wypłat przez okres swojego zatrudnienia (zob. zobowiązania do świadczeń emerytalnych). Programy emerytalne mogą się opierać o system kapitałowy (finansowany z funduszy) lub repartycyjny (nie finansowany), w zależ- ności od wyboru płatnika i przepisów prawa. Programy te mogą również być sklasyfikowane jako programy określonych składek lub programy określonych świadczeń. Ponieważ programy określonych składek nie gwarantują wysokości przyszłych wypłat, naliczane koszty mają ściśle ustaloną wysokość (na poziomie składek). W przypadku programów określonych świadczeń istnieją dwa źródła złożoności, pociągające za sobą konieczność dokonania oceny księgowej. Po pierwsze, wysokość wypłat emerytury będzie funkcją poziomu przyszłego wynagrodzenia pracownika, założeń aktuarialnych i (w przypadku emerytur w systemie skapitalizowanym), wyników funduszu emerytalnego. Po drugie, nawet jeżeli ustalimy wysokość przyszłych wypłat, w jaki sposób rozłożyć je na cały okres zatrudnienia pracownika? W przypadku programów zdefiniowanych świadczeń emerytalnych w systemie kapitałowym, istnieją jeszcze dwie odrębne trudności: określenie kosztów świadczeń emerytalnych z tytułu przyszłych wypłat oraz określenie zobowią- zań z tytułu świadczeń emerytalnych. Przy ustalaniu tego drugiego należy pomniejszyć zobowiązania z tytułu świadczeń emerytalnych o kwoty zgromadzone w funduszu inwestycyjnym. W efekcie może to prowadzić do zawyżenia lub zaniżenia wartości tych zobowiązań, a w niektórych krajach (np. USA) do konieczności ujęcia dochodu z tytułu świadczeń emerytalnych.
