Ponadnormatywne zyski/straty w kalkulacji procesowej rachunku kosztów
Rachunek kosztów procesów masowych dokonuje rozróżnienia pomiędzy normatywnymi (czyli spodziewanymi) stratami lub zyskami a stratami lub zyskami ponadnormatywnymi. Te pierwsze są włączane do wartości zapasów, a te drugie ujmowane w rachunku wyników. Rozliczenie ich rozpoczyna się od obliczenia kosztu jednostkowego z włączeniem normatywnej straty do wartości zapasów:
Następnie, ponadnormatywne straty lub zyski mierzy się porównując produkcję spodziewaną z produkcją rzeczywistą. Fizyczną ilość produktów odzwierciedlających taką różnicę (tj. stanowiących ponadnormatywne straty lub zyski) wycenia się po koszcie jednostkowym pomniejszonym o możliwą do odzyskania wartość końcową. Wynikające stąd straty lub zyski odpowiednio zmniejszają lub zwiększają wynik finansowy.