Dywersyfikacja w gospodarce – to jedno z najważniejszych założeń strategii rozwoju firmy, które polega na dążeniu organizacji do poszerzenia sfery działania. Zazwyczaj polega ona na poszerzaniu asortymentu produktów, ale może również oznaczać pozyskiwanie nowych dostawców, klientów, wdrażanie innych niż dotychczas metod produkcji itp.

Zalety dywersyfikacji:

• zmniejsza ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej poprzez jej rozproszenie;
• pozwala osiągnąć efekt synergiczny (efekt synergiczny zwany także efektem „2 + 2 = 5”, polega na osiągnięciu niezwykłego efektu wynikającego z połączenia różnych zasobów i umiejętności);
• zastosowanie dywersyfikacji gwarantuje firmie uniknięcie negatywnych skutków starzenia się w sektorze, w którym dotychczas działała.

Istnieją dwa rodzaje dywersyfikacji:: pokrewna i niepokrewna, a w tej pierwszej trzy odmiany – horyzontalna, wertykalną i koncentryczną.

• Dywersyfikacja horyzontalna (pozioma) – odnosi się to do rozszerzenia produkcji o produkty lub usługi, które nie wykraczają poza branżę, w której firma obecnie prowadzi działalność. Jest to związane z najniższym ryzykiem.
• Dywersyfikacja wertykalna (pionowa) – gdy podejmowane są działania, które stanowią poprzedni lub następny etap w stosunku do poprzedniej działalności (np. w zakładzie produkcyjnym, podejmowana jest decyzja o niezależnym wytwarzaniu niezbędnych półproduktów do produkcji lub zakupie sieci hurtowników).
• Dywersyfikacja koncentryczna – polega na przeniesieniu przedsiębiorstwa z branży, w której działało do tej pory, ale utrzymaniu połączeń w formie technologii lub obsługiwanego rynku.
• Dywersyfikacja niepokrewna – polega na podejmowaniu działań zupełnie innych niż poprzednie. Jest to najtrudniejszy sposób, ponieważ wymaga rozwijania nowych umiejętności i pozyskiwania nowych zasobów. Polega na jednoczesnym podejmowaniu działań w kilku segmentach rynku jednocześnie, co znacznie zwiększa ryzyko produkcyjne i marketingowe firmy.

Dywersyfikacja – klasycznie i alternatywnie

Dywersyfikacja portfela w edycji klasycznej zwykle polega na zakupie akcji, obligacji lub niektórych funduszy inwestycyjnych. Inwestor ma jednak do wyboru wiele innych instrumentów finansowych, zwanych inwestycjami alternatywnymi, które, choć rzadko stanowią główną część portfela, mogą być ciekawym dodatkiem.

Oprócz tradycyjnych instrumentów finansowych inwestorzy mogą również dodawać do portfela inne aktywa, takie jak: surowce, dzieła sztuki, alkohol, zabytkowe samochody, znaczki, monety i pamiątki znanych osób. Są to więc alternatywne inwestycje, które zwykle mają na celu uzupełnienie klasycznego portfela. Globalizacja rynków finansowych sprzyja oszczędzającym, ponieważ miejsce zamieszkania nie jest ważne. Ważne staje się tylko bogactwo portfela.

Niecodzienna dywersyfikacja

Pamiątki sławnych ludzi, choć dla jednych są co najwyżej ciekawostką, dla innych stanowią doskonałą alternatywę inwestycyjną. Należą one do tak zwanych inwestycji emocjonalnych. Działanie tego mechanizmu można łatwo prześledzić na przykładzie z Wielkiej Brytanii. Kilka tygodni temu toast sprzed 31 lat został sprzedany w domu aukcyjnym Hansons. Osiągnął cenę 230 funtów. Nie był to jednak tylko kawałek chleba. Toast został znaleziony przez pokojówkę po nocy poślubnej księcia Karola i księżnej Diany. I tak, chleb, który tego ranka nie miał żadnej wartości, po wielu latach stał się tak cenną pamiątką dla kogoś, że postanowił go kupić za prawie 1200 złotych. Toast wciąż ma potencjał do dalszego wzrostu, ponieważ wcześniej był ceniony przez specjalistów nawet za 500 funtów.

Podobnie jest z innymi pamiątkami znanych osób. Jednak ich wartość nie zawsze rośnie w takim stopniu, w jakim inwestor zdywersyfikuje swój portfel. W tej sytuacji należy zwrócić większą uwagę nie tylko na same aktywa, ale także na rynki, na których niektóre z nich zostaną wymienione.

Zagraniczne rynki, a dywersyfikacja

Inwestor z Polski nie powinien mieć problemu z zakupem akcji lub innych papierów wartościowych notowanych na innych rynkach. Można tego dokonać za pośrednictwem platform internetowych oferowanych przez krajowe i zagraniczne domy maklerskie. Istnieją również instytucje zagraniczne, które tłumaczą platformy inwestycyjne na język polski.

Dzięki takim platformom inwestor ma teraz dostęp do praktycznie każdego rynku. Jedna z najbardziej znanych firm działających online oferuje inwestorom dostęp do 13 000 akcji z 29 głównych giełd, w tym z najważniejszych rynków światowych. Konto umożliwia inwestowanie w akcje z rynku amerykańskiego, europejskiego, azjatyckiego i australijskiego.

Osoby, które nie chcą inwestować bezpośrednio w akcje, mogą skorzystać z funduszy inwestycyjnych zagranicznych instytucji. Fundusze te są denominowane w walutach obcych, zwykle w dolarach lub euro. Można je również kupić od polskich dystrybutorów. Dotyczy to między innymi funduszy Franklin Templeton Investments lub jednego z największych funduszy hedgingowych na świecie – Man Investments. Niektóre fundusze zagraniczne są również dostępne za pośrednictwem wyżej wymienionych platform inwestycyjnych.

Dlatego inwestor, który planuje zdywersyfikować swój portfel, ma do dyspozycji aktywa prawie wszystkich głównych rynków globalnych. Dzięki specjalnym platformom i ofercie wielu wyspecjalizowanych instytucji liczba dostępnych instrumentów jest praktycznie nieograniczona.

Surowcowe inwestycje

Poprzez platformy inwestycyjne może inwestować swoje oszczędności m.in. w ropę naftową, miedź, złoto, srebro i produkty rolne. Instrumenty te są zwykle oferowane w formie umów, w których klient może dodatkowo zastosować odpowiednią dźwignię finansową. Inwestor, który chce kupić sztabki złota lub srebra w celu dywersyfikacji portfela, musi to zrobić w banku lub instytucjach handlujących tymi towarami.

Inwestując w diamenty, inwestorzy kupują kamienie tylko w formie fizycznej. Według specjalistów rynek tego surowca wzrośnie średnio o 6,4 procent. rocznie. Dopiero w ubiegłym roku popyt na diamenty był wyższy o milion karatów (karat to jednostka masy odpowiadająca 0,02 grama), a ceny wzrosły o 24 procent. Obecna wartość całego rynku wynosi około 75 mld USD i oczekuje się, że wzrośnie do 100 mld USD w 2015 r. Według specjalistów rynku diamentów obecnie nie ma bańki spekulacyjnej.

Wino czy whisky?

Od kilku lat inwestycje w wino lub whisky przyciągają coraz większą liczbę inwestorów. Dlaczego to się dzieje? Te alkohole są produkowane w ściśle określonych ilościach. Oznacza to, że z czasem, gdy jest ich mniej w obiegu (z powodów konsumenckich), ich cena zaczyna rosnąć. Najbardziej cenionymi regionami pod względem produkcji wina są Bordeaux, aw przypadku whisky – Szkocja.

Wina zgrupowane w najbardziej znanym indeksie Liv-ex Fine Wine Investables nieprzerwanie rosną od ponad 25 lat. Wzrostom tym nie przeszkodził znaczący kryzys na rynkach finansowych. Od 1989 r. Do końca stycznia 2012 r. Stopa zwrotu z inwestycji w wino obliczona na podstawie tego wskaźnika wyniosła ponad 290 procent. Nieco mniejszy zysk można było uzyskać z inwestycji w whisky. Według jednego z brokerów portfel inwestycyjny utworzony z 250 najlepszej szkockiej whisky przyniósłby właścicielowi w 2008 r. Ponad 90 procent. zysk. Z kolei zbiór składający się ze 100 najbardziej wydajnych likierów ze Szkocji osiągnąłby jednocześnie stopę zwrotu na poziomie 137,5 procent.

Najdroższą butelką tego alkoholu w historii, która została wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa, jest 64-letni Macallan, sprzedany za rekordową kwotę 460 tys. USD, tj. Ponad 1,5 mln PLN. W przypadku wina najdroższą obecnie butelką jest Cheval Blanc z 1947 r., Pochodzący z Bordeaux, który został sprzedany na aukcji za ponad 304 tys. USD
Inwestując w wino, oprócz zwykłych kosztów, takich jak prowizja za zakup, należy również wziąć pod uwagę koszty przechowywania tych napojów. Rzadko każdy inwestor może sobie pozwolić na utrzymanie w odpowiednich warunkach butelki wina, za którą wcześniej zapłacił 10 lub 20 tys. zł. Zobacz także: Inwestowanie w whisky, wino, koniak.

Nieruchomości w portfelu

Kupno nieruchomości w postaci działek rolnych lub budowlanych to wydatek rzędu kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych. Znacznie więcej należy przeznaczyć na zakup mieszkania lub domu – zwłaszcza w dobrych lokalizacjach – co zagwarantuje popyt na nieruchomości w nadchodzących latach.

Czasami taka inwestycja wymaga również dodatkowych nakładów finansowych, np. przy dokonywaniu odpowiednich remontów lub przekształceń, tak jak w przypadku działek rolnych na działki budowlane. Ten rodzaj inwestycji silnie zależy od koniunktury na danym rynku. Zobacz także: Inwestowanie w nieruchomości.

Dzieła sztuki

Inwestycje w dzieła sztuki charakteryzują się brakiem korelacji z rynkiem kapitałowym, co jest ważne z punktu widzenia doboru aktywów. Zdaniem ekspertów, prace młodych artystów zyskują najszybszą wartość, ale tylko wtedy, gdy zaczną wystawiać swoje prace poza Polską. Jest to również najbardziej ryzykowny segment. Dlatego wraz z zakupem dzieł młodych artystów zaleca się również inwestowanie w zakup dzieł klasycznych renomowanych artystów. Zobacz takze: Inwestowanie w dzieła sztuki.

Dywersyfikacyjna karuzela

Dzięki obecnemu postępowi technologicznemu inwestor ma dostęp do prawie wszystkich rodzajów aktywów, a także rynków, które są w stanie zaspokoić jego najbardziej wyrafinowane potrzeby. Z drugiej strony portfel dziesiątek aktywów wymaga dużej uwagi. Jeśli jednocześnie są to aktywa z różnych części świata, to ciągła analiza wykazu takich instrumentów będzie bardzo uciążliwa.

W takich sytuacjach dobrą alternatywą jest skorzystanie z usług zarządzania aktywami. Eksperci pomogą w wyborze odpowiednich aktywów do portfela, biorąc pod uwagę indywidualne potrzeby inwestora. Będzie to przede wszystkim klasyczna dywersyfikacja oparta na akcjach spółek giełdowych, obligacjach, funduszach inwestycyjnych i depozytach. Rozwiązania oferowane przez zarządzanie aktywami mają wiele zalet. Przede wszystkim koszty zakupu portfela wielu aktywów będą znacznie niższe niż w przypadku pojedynczej inwestycji. Ponadto klient ma stały dostęp do ekspertów, a także do konta internetowego, na którym może na bieżąco monitorować wyniki swojego portfela.