Aby wyjaśnić opcje, udajmy się z panem Kowalskim do banku. Pan Kowalski umawia się z bankiem, że za jakiś czas bank zakupi od niego euro po pewnym kursie, np. 4 złote 50 groszy.
Cechą charakterystyczną opcji jest asymetria – jeżeli w umówionym terminie rynkowy kurs euro jest wyższy, wówczas pan Kowalksi może odstąpić od transakcji z bankiem i sprzedać euro na rynku. Jeżeli natomiast kurs euro jest niższy niż 4 zł 50 gr., wówczas pan Kowalski może domagać się od banku wykonania transakcji, a bank ma obowiązek ją ją wykonać. Za ten luksus pan Kowalski płaci bankowi premię.
Opcje z grubsza przypominają kontrakty terminowe, z tym, że ich cechą charakterystyczną jest asymetria. opcja jest bezwarunkowym i nieodwołalnym zobowiązaniem jej wystawcy do: dostarczenia nabywcy opcji instrumentu bazowego – w przypadku opcji kupna, albo nabycia instrumentu bazowego od nabywcy opcji – w przypadku opcji sprzedaży. Nabywca opcji takiego obowiązku nie ma, a jedynie prawo – z którego zrobi użytek, gdy ceny na rynku kształtują się w sposób dla niego korzystny.
Nabywca opcji musi za uzyskane prawo do zakupu albo sprzedaży instrumentu bazowego zapłacić tzw. premię opcyjną (koszt zawarcia takiej transakcji).
Inaczej niż w kontraktach terminowych, w niektórych przypadkach opcje stają się wymagalne także przed wyznaczonym dniem ich wygaśnięcia. opcja sprzedaży jest wykonywana wówczas, gdy ostateczna cena rozliczeniowa jest nie wyższa niż cena wykonania opcji.
Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie notowane są obecnie wyłącznie opcje na indeks WIG20.
Zdecydowana większość transakcji na opcjach jest zamykana przed upływem terminu wygaśnięcia opcji. W przypadku nabycia opcji zysk osiągany jest przy wzroście jej ceny rynkowej, natomiast w przypadku wystawienia opcji zysk jest osiągany przy spadku jej wartości rynkowej.
