W tym rozdziale zamieściliśmy podstawowe pojęcia związane z rynkiem Forex, które warto poznać.
Para walutowa
– stosunek wartości jednej waluty do drugiej wyrażony ułamkiem. Przykładowo bardzo dobrze znaną nam parą walutową jest EURPLN czy też USDPLN, które wyrażają cenę w złotych za jednego dolara. Pierwsza waluta w parze jest tą, której cenę określamy (waluta bazowa) w drugiej walucie (waluta kwotowana). Pary walutowe kategoryzujemy na dwa sposoby, według wielkości obrotów na:
- główne (majors),
- drugorzędne (minors),
- egzotyczne (exotic) oraz według obecności USD w parze czyli:
- główne (z dolarem)
- crossy (bez dolara).
Godziny handlu
– Rynek Forex otwarty jest 24 godziny na dobę, 5 dni w tygodniu. Tydzień handlowy rozpoczyna się o 22 (GMT +1) w niedzielę przy otwarciu sesji w Wellington, a kończy się o 22 (GMT+1) w piątek wraz zamknięciem Nowojorskiej giełdy. Wyjątkowymi sytuacjami są okresy przejściowe zmian stref czasowych oraz święta.
Broker Forex
– tłumacząc z angielskiego pośrednik, który zapewniam nam dostęp do rynku Forex. To za pomocą internetowych platform Brokerów możemy składać zlecenia kupna lub sprzedaży walut. Dobierając Brokera Forex trzeba zwrócić uwagę na wiele czynników, a oferty dostępne na rynku są bardzo zróżnicowane.
Platforma transakcyjna forex
– program za pomocą, którego brokerzy udostępniają nam wprowadzanie zleceń na rynek przez internet. W obecnych czasach standardem są aplikacje dostępne na wszystkie systemy operacyjne komputerów oraz na telefony. Najbardziej znaną platformą na świecie jest MetaTrader 4, MetaTrader 5 w skrócie MT5. Inne to JForex, Ctrader, SaxoTrader czy też różne rodzaje platform przeglądarkowych typu WebTrader.
Instrumenty handlowe
– pary walutowe, metale, akcje, indeksy, towary, surowce. Na platformie brokerów operuje się tzw. CFD z angielskiego Contract For Difference czyli kontrakty na różnicę kursową. Kontrakty tego typu pozwalają spekulować na instrumentach bez konieczności ich posiadania. Jest to umowa pomiędzy dwiema stronami zobowiązująca, jedną ze stron do wypłaty różnicy wynikającej ze zmiany kursu.
Spekulacja
– na rynku Forex oznacza czerpanie zarobku z tytułu zmiany ceny danej pary walutowej w określonym czasie, od otworzenia do zamknięcia pozycji. Rynek spekulantów popularnie dzielimy na kupujących (Byki) , którzy zajmują tzw. pozycje „długie (long)” i zarabiają na wzrostach kursów oraz sprzedających (Niedźwiedzie) zajmujących tzw. pozycje „krótkie (short)”, którzy zarabiają na spadku kursów. Możliwość zarabiania na wzrostach i na spadkach sprawia, że rynek Forex jest odporny na zjawiska hossy i bessy.
Pips
– skrót, pochodzący od angielskiego pojęcia „price in points”, był najmniejszą jednostką zmiany ceny pary walutowej. Z czasem jednak ze względu na większą aktywność spekulacyjną na niektórych walutach pips został rozbity na punkty. Stało się tak na najważniejszych parach walutowych np. EURUSD, GBPUSD, USDJPY. Warto zwrócić uwagę na to, że pipsy i punkty są wyrażone w walucie kwotowanej. By zrozumieć lepiej omawiane pojęcie odwołamy się do konkretnych przykładów:
W wypadku EURUSD czwartą cyfrę po przecinku nazywamy pipsem, a piątą punktem. Wartość pipsa to jedna dziesięciotysięczna dolara, a punktu to jedna stutysięczna.
Koszty transakcyjne
– w chwili obecnej jest to raczej jedyna forma opłaty jaką pobierają brokerzy za operowanie na ich platformie, pojawia się tylko w momencie składania zleceń w rynku. Najczęściej stosowaną formą opłaty jest sam spread, czyli różnica między ceną kupna, a ceną sprzedaży, wyrażony w pipsach. Np. dla pary eurodolar z ceną sprzedaży 1.12000 i ceną kupna 1.12018 spread wynosi 1.8 pipsa. W tym wypadku w spreadzie zawarta jest też prowizja brokera, a całościowy koszt transakcyjny wyniesie 18 USD za lota.
Drugą najpopularniejszą metodą ujęcia kosztów jest prowizja brokera + spread rynkowy. Np. prowizja 10 USD i spread 0,8 pipsa czyli łącznie również 18 USD za lota. Dlatego ważne jest by być świadomym całościowego kosztu transakcyjnego.
Lot
– uniwersalna jednostka powstała na potrzeby oszacowania wielkości wolumenu pozycji otwartej w rynku. Jednostki wolumenu dzielimy na loty, miniloty (0,1 lota) i mikroloty (0,01 lota). Lot znaczy nic więcej jak 100 000 sztuk waluty bazowej w parze i tak np. dla EURUSD 1 lot ma równowartość 100 000 EUR, dla USDJPY lot wynosi 100 000 USD, a dla nieco egzotycznej pary PLNJPY 100 000 PLN.
Dźwignia finansowa
– zwana też lewarem, daje możliwość operowania na rynku Forex wielokrotnością posiadanego depozytu. Dzięki niej jesteśmy w stanie zarabiać nawet na minimalnych zmianach cen walut, wyrażonych w pipsach, czy też punktach.
Przykładowo, depozyt w wysokości 10 000 PLN przy dźwigni 1:500 pozwala nam operować
kapitałem rzędu 5 mln PLN. Wyobraźmy sobie zmianę ceny pary USD/PLN tylko o 1 grosz, np. z 3.5000 na 3.5100. Przy kupnie minilota (35 000 PLN) taka zmiana daje nam 100 PLN zarobku. Z kolei przy kupnie pozycji wielkości jednego lota (350 000 PLN) jest to już 1000 PLN. Czyli zmiana o jeden grosz w cenie naszej rodzimej pary walutowej do dolara dałaby zarobić 1000 PLN, 1% zysku dzięki dźwigni finansowej.
Jest to jednak broń obosieczna bowiem, korzystając niemalże z całości wylewarowanego kapitału (5 mln PLN), moglibyśmy sprzedać pozycję bagatela 10 lotów (3,5 mln PLN) co przy zmianie o 1 grosz, nie po naszej myśli sprawia, że tracimy cały depozyt posiadany u brokera. Dlatego tak ważne jest nie nadużywanie dźwigni finansowej i kontrola podejmowanego ryzyka. Nadużycie dźwigni wynika najczęściej z zbyt hazardowego podejścia do handlu.
Rolownie pozycji
– z angielskiego Rollover to innymi słowy rozliczenie wszystkich otwartych pozycji klienta i przeniesienie ich na następny dzień roboczy. Broker nie pobiera z tego tytułu kosztów transakcyjny, nalicza jednak swap.
Swap
– zysk lub strata naliczana w punktach waluty kwotowanej za przetrzymanie pozycji przez noc.
By ułatwić zrozumienie tego zjawiska rynkowego posłużymy się nieco uproszczonym przykładem. Musimy uzmysłowić sobie, że otwarcie pozycji na rynku Forex przypomina wzięcie kredytu oprocentowanego stopami procentowymi banku centralnego jednej waluty i lokowali środki w walutę oprocentowaną innymi stopami procentowymi.
Wyobraźmy sobie, że dokonujemy transakcji sprzedaży na walucie X/Y. Stopy procentowe na walucie X wynoszą 1%, a stopy procentowe na walucie Y wynoszą 10%. Dokonując transakcji sprzedaży zaciągamy kredyt w X, za który płacimy 1%, a środki lokujemy w Y oprocentowane 10%. Z prostej kalkulacji można policzyć, że z dysparytetu stóp procentowych wynikać będzie zysk 9% w skali roku. W związku z tym, że transakcje na rynku Forex rozliczane są codziennie w nocy, to swoją 1/365 część tego procenta otrzymamy codziennie. W odwrotnym wypadku będziemy musieli płacić za przetrzymanie pozycji. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że koszty związane z opłacaniem swapów są bardzo niskie i w codziennym handlu są często kwestią marginalną. Istotną informacją jest to, że w środę naliczany jest potrójny swap za weekend.
Depozyt zabezpieczający
– kwota wpłacona przez inwestora do brokera stanowiąca pokrycie pozycji otwartej na rynku Forex. Pozycja angażuje odpowiednią część kapitału w depozycie w zależności od zastosowanej dźwigni finansowej.
