W najszerszym kontekście syntetyczne papiery wartościowe są synonimem instrumentu pochodnego. W węższym kontekście jest to połączenie instrumentów finansowych tworzących instrument rynkowy o innych cechach niż każdy z instrumentów składowych z osobna. Na przykład „aktywa syntetyczne” można tworzyć poprzez zakup opcji kupna i jednoczesną sprzedaż opcji sprzedaży na ten sam walor: inwestor odniesie te same korzyści (i poniesie to samo ryzyko) co w razie posiadania akcji. W przypadku „syntetycznych zobowiązań” stałe płatności z tytułu obligacji można zmienić w płatności o zmiennej stopie procentowej, zmieniając tym samym charakter pierwotnych aktywów i „produkując” nowy instrument finansowy. Wariantów jest tyle, ile instrumentów pochodnych i kreatywnych możliwości inżynierii finansowej. Rzeczywistą korzyścią z takiego połączenia jest to, że potrafią one imitować tradycyjne instrumenty finansowe (z drugiej strony, po co tyle zachodu?). Ale to potencjał tworzenia nowych, innowacyjnych instrumentów sprawia, że syntetyczne papiery wartościowe się przydają.
