Wynagrodzenie kadry menedżerskiej najwyższego szczebla (debata)
Ile jest warta dla firmy jej kadra zarządzająca najwyższego szczebla? Czy można zmierzyć efektywność pracy konkretnego członka zarządu i w ten sposób określić jego wartość? Z powodu swojego autorytetu i wpływów kadra menedżerska wysokiego szczebla, a zwłaszcza prezes, ma zdolność do tworzenia i niszczenia konkretnych wartości dla akcjonariuszy. Inwestując miliardy, akcjonariusze są gotowi zapłacić każdą cenę za najlepszą osobę na to stanowisko. Ale jaka cena byłaby uczciwa, a przynajmniej konieczna? Zazwyczaj wynagrodzenie ustalają warunki rynkowe. Dzięki temu przedziały płacowe nie zależą od konkretnej osoby i są sprawdzalne. Jednakże w przypadku zdolności prezesa trudno liczyć na przygotowany punkt odniesienia. Dodatkowo z powodu konfliktu w stosunkach agencyjnych wśród menedżerów istnieje nieodłączna pokusa szczodrego wynagradzania siebie samego kosztem interesu akcjonariuszy. Z wymienionych powodów większość spółek publicznych traktuje wynagrodzenie dyrektorów wykonawczych jako istotną kwestię nadzoru korporacyjnego. Wynagrodzenia kadry menedżerskiej najwyższego szczebla są często ustalane przez komisję, w której zasiadają wyłącznie niezależni członkowie rad nadzorczych, korzystający z doradztwa profesjonalnych i niezależnych konsultantów. Jeśli kadra zarządzająca najwyższego szczebla jest wysoko opłacana, to znaczy, że jest tyle warta. Według poniżej podanych kwot niektórzy menedżerowie są rzeczywiście dużo warci. Jednakże to, co szczególnie irytuje akcjonariuszy, to odprawy, jakie otrzymują dyrektorzy generalni, kiedy odchodzą.
Przykładowo, w 2008 roku dyrektorzy generalni trzech instytucji finansowych, które mocno ucierpiały z powodu kryzysu, dostali na pożegnanie po 100 milionów dolarów odprawy (źródło: „Fortune”, 28 kwietnia 2008, s. 16). Takie perwersyjne sytuacje mają miejsce z powodu wyjątkowych zapisów, jakie są zawarte w umowach zatrudnienia. Obowiązek publikowania przez spółki akcyjne uposażenia kierownictwa najwyższego szczebla pozwolił na dokładną analizę ich wysokości i stał się przyczynkiem do ich krytyki przez akcjonariuszy. Ma to szczególne uzasadnienie na rynku konkurencyjnym, gdzie istnieje tendencja do podbijania wysokości wynagrodzeń za wyjątkowe osiągnięcia, zgodnie z zasadą „zwycięzca bierze wszystko”. Przykładowo, w USA uposażenie CEO wzrosło o 15% rocznie (źródło powyżej). Taka polaryzacja ma szerszy wpływ na gospodarki wielu krajów, z nierównomierną dystrybucją dochodu. Patrz także wynagrodzenie kadry menedżerskiej najwyższego szczebla.
