O czym muszą informować spółki giełdowe (Obowiązki informacyjne)

Informacja w świecie finansów jest najcenniejszą wartością. Jednak przejrzysty rynek to rynek, na którym wszyscy uczestnicy mają równy dostęp do informacji umożliwiający im podejmowanie racjonalnych decyzji. Kto wyciągnie z nich właściwe wnioski, osiągnie zysk.

Waga informacji

Podstawą, na której zbudowany jest zorganizowany rynek papierów wartościowych, jest jego przejrzystość. Zapewnia równy dostęp do informacji wszystkim uczestnikom jednocześnie. Oznacza to, że każdy inwestor ma prawo do uzyskania informacji o emitencie i papierach wartościowych, niezależnie od jego stanu zaangażowania i statusu. Dostępność informacji w tym samym czasie oznacza, że są one udostępniane jednocześnie w miejscach publicznych (agencja prasowa, Internet, media). Może je uzyskać każdy, kto ma dostęp do publicznie dostępnych środków technicznych. Rynek zgodny z tymi zasadami jest przejrzysty i sprawiedliwy.

Aby stworzyć warunki dla istnienia takiego rynku, akty prawne sformalizowały przepisy dotyczące udostępniania informacji przez emitentów będących spółkami publicznymi. Nazywa się je obowiązkami w zakresie ujawniania informacji. Mają one zastosowanie do wszystkich informacji dotyczących emitenta, których opublikowanie mogłoby mieć znaczący wpływ na rynkowe stopy procentowe papierów wartościowych emitowanych przez tego emitenta. Przed podaniem ich do wiadomości publicznej, stanowią one informację wewnętrzną, którą zobowiązane są chronić wszystkie osoby mające do nich dostęp, takie jak kierownictwo spółki, usługi księgowe, biegli rewidenci i pracownicy Komisji Nadzoru Finansowego.

Emitenci ubiegający się o dopuszczenie do obrotu papierami wartościowymi na rynku urzędowym lub których wyemitowane papiery wartościowe są przedmiotem obrotu, są zobowiązani do przestrzegania wymogów informacyjnych.

Obowiązki informacyjne rozpoczynają się z chwilą upublicznienia prospektu emisyjnego i trwają przez cały okres, w którym emitent ma status spółki publicznej. Zakres informacji i sposób ich przekazywania jest szczegółowo regulowany przepisami prawa.

Forma i treść przekazywanych informacji powinny umożliwiać obecnym i potencjalnym inwestorom zapoznanie się z sytuacją gospodarczą, majątkową i finansową emitenta. Informacje takie są również wykorzystywane przez zarządzających aktywami klientów i analityków rynku kapitałowego.

Badania te dotyczą wypełniania obowiązków informacyjnych przez publiczne spółki akcyjne niebędące bankami ani Narodowymi Funduszami Inwestycyjnymi.

Procedury ujawniania informacji

W pierwszej kolejności emitent będący spółką akcyjną przekazuje wymagane przepisami prawa informacje Komisji Nadzoru Finansowego (A10) oraz spółce prowadzącej rynek regulowany (Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie lub MTS-CeTO). Po upływie 20 minut informacja może zostać podana do publicznej wiadomości za pośrednictwem agencji informacyjnej (w Polsce jest to Polska Agencja Prasowa). Z tego źródła korzystają kolejne media, które publikują informacje od spółek na swoich stronach internetowych.

Raporty bieżące

Raporty bieżące zawierają informacje o istotnych zdarzeniach w spółce i jej spółkach zależnych, które mogą mieć wpływ na wycenę akcji spółki. Są to informacje o nabyciu, zbyciu lub utracie aktywów o znacznej wartości w wyniku zdarzenia losowego, zawarciu lub rozwiązaniu umowy, której wartość stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych spółki (tzw. umowy znaczącej), nabyciu lub zbyciu własnych papierów wartościowych, podjęciu decyzji o zamiarze połączenia z innym podmiotem, podziale lub przekształceniu emitenta, wyborze biegłego rewidenta do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego, odwołaniu i powołaniu członka zarządu lub rady nadzorczej, przyznaniu lub zmianie ratingu.

Emitent będący spółką publiczną jest zobowiązany do niezwłocznego przekazania jednocześnie Komisji, agencji informacyjnej oraz spółce prowadzącej rynek regulowany, na którym notowane są akcje tej spółki, następujących informacji:

• kaiedy akcjonariusz osiągnie 5%, 10%, 20%, 25%, 33%, 50% lub 75% ogólnej liczby głosów w spółce publicznej lub zmniejszy ten udział poniżej tych progów,
• w sprawie zmiany dotychczas posiadanego udziału akcjonariusza w akcjonariacie, stanowiącego więcej niż 10% ogólnej liczby głosów, o co najmniej 2% ogólnej liczby głosów – jeżeli akcje są dopuszczone do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych i 5% ogólnej liczby głosów – jeżeli akcje są dopuszczone do obrotu na innym rynku regulowanym.
• w sprawie zmiany stanu posiadania akcji stanowiących powyżej 33% ogólnej liczby głosów o co najmniej 1% ogólnej liczby głosów,
• listę akcjonariuszy uprawnionych do uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu oraz liczbę akcji i głosów z akcji, do których każdy z nich jest uprawniony,
• wykaz akcjonariuszy posiadających co najmniej 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu, określający liczbę głosów, do których każdy z nich jest uprawniony z posiadanych akcji oraz ich procentowy udział (w terminie 7 dni od daty Walnego Zgromadzenia).

W przypadku, gdy podanie informacji do publicznej wiadomości mogłoby w danym momencie wpłynąć na interesy emitenta, emitent może wystąpić do Komisji Nadzoru Finansowego o przedłużenie terminu podania tych informacji do publicznej wiadomości. W uzasadnionym przypadku KNF może wyrazić zgodę na zachowanie poufności informacji i wyznaczyć termin ich publikacji, pod warunkiem, że nie wprowadzi to w błąd uczestników rynku kapitałowego.

Raporty okresowe

Raport kwartalny obejmuje:

• wybrane dane finansowe, w tym podstawowe pozycje półrocznego sprawozdania finansowego, również przeliczone na EUR,
• dane za kwartał roku obrotowego oraz dane narastająco za wszystkie kwartały danego roku obrotowego w formie skróconego kwartalnego sprawozdania finansowego, w tym bilans, rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych,
• informacje dodatkowe, zawierające istotne informacje i objaśnienia mające wpływ na wycenę papierów wartościowych emitenta.

Wszystkim danym towarzyszą dane porównywalne z poprzednich okresów. W przypadku bilansu są to dane na koniec poprzedniego roku obrotowego i analogicznego kwartału poprzedniego roku obrotowego. Dla rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych dane porównywalne odnoszą się do analogicznego kwartału poprzedniego roku obrotowego.

Raport półroczny obejmuje:

• wybrane dane finansowe, w tym podstawowe pozycje półrocznego sprawozdania finansowego, również przeliczone na EUR,
• półroczne sprawozdanie finansowe obejmujące bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz informacje dodatkowe, zbadane przez biegłego rewidenta,
• sprawozdanie Zarządu z działalności emitenta oraz zasady sporządzania tego sprawozdania, a także opis podstawowych zagrożeń i ryzyk,
• Oświadczenie Zarządu w sprawie rzetelności informacji zawartych w sprawozdaniu,
• oświadczenie zarządu, że biegły rewident dokonujący przeglądu raportu został wybrany zgodnie z przepisami prawa,
• raport biegłego rewidenta z przeglądu sprawozdań finansowych.

Wszystkim danym zawartym w raporcie półrocznym towarzyszą dane za okres półroczny poprzedniego roku obrotowego w sposób zapewniający ich porównywalność. Sprawozdanie półroczne sporządza się wyłącznie za pierwsze półrocze roku obrotowego.

Raport roczny obejmuje:

• pismo Prezesa Zarządu lub kierownika emitenta określające najważniejsze osiągnięcia lub niepowodzenia spółki w ciągu całego roku obrotowego oraz perspektywy na kolejny rok obrotowy,
• wybrane dane finansowe, w tym podstawowe pozycje półrocznego sprawozdania finansowego, również przeliczone na EUR,
• roczne sprawozdanie finansowe, w tym bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz informacje dodatkowe, zbadane przez biegłego rewidenta,
• Opinia biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego.

Wszystkim danym zawartym w sprawozdaniu rocznym towarzyszą dane za poprzedni rok obrotowy w sposób zapewniający ich porównywalność.

Harmonogram publikacji sprawozdań

Emitent jest zobowiązany do przekazywania raportów bieżących niezwłocznie po wystąpieniu lub powzięciu wiadomości o zdarzeniu, jednak nie później niż w ciągu 24 godzin.

W przypadku zamknięcia subskrypcji lub sprzedaży papierów wartościowych wprowadzonych do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych, raport bieżący należy przedłożyć w terminie dwóch tygodni. W przypadku funduszu inwestycyjnego emitującego certyfikaty inwestycyjne sprawozdanie zawierające informacje dotyczące daty, godziny i miejsca walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub inwestorów musi zostać przekazane nie później niż 22 dni przed rozpoczęciem walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub inwestorów.

Raporty okresowe powinny być przekazywane w następujących terminach, pod warunkiem że emitent określi z wyprzedzeniem datę ich publikacji w raporcie bieżącym.

• Raport kwartalny powinien zostać przekazany przez emitenta w terminie 35 dni od zakończenia kwartału lub 45 dni od zakończenia ostatniego kwartału roku obrotowego.
• Raport półroczny powinien być przekazany przez emitenta niezwłocznie po wydaniu przez biegłego rewidenta raportu z przeglądu sprawozdań finansowych, nie później jednak niż w terminie 7 dni od jego otrzymania i nie później niż w terminie 3 miesięcy od zakończenia półrocznego okresu roku obrotowego, którego dotyczy.
• Raport roczny powinien być przekazany przez emitenta niezwłocznie po wydaniu opinii przez biegłego rewidenta, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania i nie później niż sześć miesięcy od dnia bilansowego, na który został sporządzony, oraz nie później niż 15 dni przed datą Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy zatwierdzającego roczne sprawozdanie finansowe.

W przypadku gdy emitent będący spółką publiczną posiada jednostki zależne, jest on również zobowiązany do sporządzania i publikowania skonsolidowanych raportów okresowych.

W celu zapewnienia równego dostępu do informacji dla inwestorów, terminy publikacji raportów okresowych i bieżących zostały ściśle określone przez giełdę. Dlatego też spółki notowane w systemie notowań ciągłych mogą publikować raporty wyłącznie przed lub po rozpoczęciu sesji giełdowej.