Rodzaje zleceń giełdowych

giełda papierów

3818
Złożenie odpowiedniego rodzaju zlecenia jest dla inwestora równie istotne co sama decyzja o wejściu na rynek. Zlecenie jest bowiem narzędziem, które zadecyduje o momencie i poziomie na jakim zajmiemy pozycję na rynku. Złożenie zlecenia po cenie rynkowej zamiast np. zlecenia stop może doprowadzić do zawarcia transakcji po niekorzystnej cenie i utraty części kapitału lub zaprzepaszczenia okazji do zysku.
Rodzaj składanego zlecenia zależy od tego jaki cel chcemy osiągnąć wykorzystując dany wskaźnik wejścia(wyjścia) lub system transakcyjny. Poszczególne typy zleceń stworzono aby pomnożyć pieniądze, a nie po to by je tracić. Aby odpowiednio wykorzystać różnorodność zleceń należy poznać ich rodzaje i orientować się, kiedy składać zlecenia danego typu.

Rodzaje zleceń giełdowych

  • Zlecenie z limitem ceny
  • PCR
  • PCRO
  • PKC
  • Zlecenia Stop
  • Stop limit
  • Stop loss
  • Zlecenie OCO
  • Główne i zależne
  • Automatyczny Trailing Stop

Zlecenie z limitem ceny

Składając zlecenie „z limitem ceny” inwestor dokładnie określa kurs po jakim chce zawrzeć transakcję. W przypadku zlecenia kupna limit to maksymalna cena po jakiej inwestor skłonny jest nabyć dany instrument. W zleceniu sprzedaży limit określa minimalną cenę po jakiej godzi się sprzedać określony instrument.

  • cena określana w złotych: akcje, prawa poboru, prawa do akcji, certyfikaty inwestycyjne, opcje akcyjne, kontrakty terminowe na akcje i kursy walut
  • cena określana w punktach: kontrakty terminowe na indeksy giełdowe, opcje indeksowe
  • cena określana w procentach wartości nominalnej: obligacje skarbowe i obligacje przedsiębiorstw

Zlecenia po cenie rynkowej PCR

Składając zlecenie PCR inwestor chce nabyć lub sprzedać dany instrument po najlepszej cenie jaka jest aktualnie dostępna na rynku i zgadza się, żeby jego zlecenie mogło nie zostać zrealizowane w całości. Jeżeli zlecenie nie zostanie zrealizowane w całości, pozostała część stanie się w arkuszu zleceniem z limitem równym ostatniej zawartej transakcji. Zlecenia PCR mogą być składane wyłącznie w trakcie notowań ciągłych, za wyjątkiem okresu równoważenia rynku. Są realizowane natychmiast po ich złożeniu, po najlepszej cenie, jaką można aktualnie uzyskać na rynku, czyli po cenie najlepszego oczekującego w arkuszu zlecenia przeciwnego. Zlecenie PCR nie zostanie przyjęte przez system, jeżeli po przeciwnej stronie w arkuszu zleceń nie będzie żadnego zlecenia przeciwstawnego z limitem ceny.

Zlecenie po cenie rynkowej na otwarcie PCRO

Zlecenie składane przez inwestora, który jest zainteresowany zawarciem transakcji po kursie ustalonym na otwarciu bądź zamknięciu notowań ciągłych lub na fixingu w notowaniach jednolitych. Podobnie jak PCR, także zlecenie PCRO, nie musi być zrealizowane w całości, a niezrealizowana jego część stanie się zleceniem z limitem ceny równym odpowiednio: kursowi otwarcia, kursowi zamknięcia, kursowi jednolitemu lub kursowi określonemu w wyniku równoważenia rynku. Składając zlecenie PCRO inwestor powinien pamiętać, że nie może ono zawierać dodatkowych warunków: limitu aktywacji, wielkości minimalnej i wielkości ujawnianej. Dla składającego ważne jest także to, że zleceń PCRO nie można modyfikować w fazie interwencji. Inwestor, który zdecyduje się złożyć zlecenie PCRO musi także być świadomy, że jego zlecenie wpływa na ustalenie kursu.

Zlecenie po każdej cenie PKC

Zlecenie składane przez inwestora, któremu zależy przede wszystkim na szybkim zawarciu transakcji i nie chce ryzykować, że jego zlecenie nie zostanie zrealizowane w całości,a jednocześnie akceptuje cenę, która jest aktualnie dostępna na rynku. Zlecenie PKC musi być wykonane w całości choćby w kilku transakcjach i jest realizowane bezpośrednio po przyjęciu na giełdę (jest realizowane jako pierwsze przed wszystkimi innymi). Cena realizacji każdej części zlecenia może być różna. Jeśli np zamierzamy sprzedać PKC 5 kontraktów na Wig20, a po stronie kupna znajdują się następujące oferty: 1 po 2100, 2 po 2099, 5 po 2098, to zlecenie sprzedaży PKC pięciu kontraktów zostanie zrealizowane następująco: 1 po 2100, 2 po 2099 i 2 po 2098 (łącznie 5 kontraktów). Złożenie dużego zlecenia tego typu może doprowadzić do znaczącej nierównowagi rynku – wyczyści czekające oferty, aż zostanie zrealizowane. Jeśli podczas notowań ciągłych zlecenie PKC nie może być zrealizowane w całości (w arkuszu nie ma zleceń przeciwstawnych z limitem ceny zapewniających jego pełną realizację), wówczas jest ono anulowane i rozpoczyna się proces równoważenia rynku.

Zlecenie Stop limit

Składając takie zlecenie inwestor określa dwa limity: limit aktywacji – czyli poziom kursu na rynku, po przekroczeniu którego jego zlecenie „uaktywni się” oraz limit, po którym jego zlecenie może zostać zrealizowane. Do momentu „uaktywnienia” zlecenie nie jest widoczne, lecz przechowywane jest przez system w osobnym arkuszu zleceń. Po uaktywnieniu zlecenie Stop Limit staje się zwykłym zleceniem z limitem. W przypadku zlecenia Stop limit kupna limit aktywacji musi być większy lub równy od kursu ostatniej transakcji, a limit realizacji musi być większy lub równy od limitu aktywacji. Przy zleceniu Stop limit sprzedaży limit aktywacji musi być mniejszy lub równy od kursu ostatniej transakcji, a limit realizacji mniejszy lub równy od limitu aktywacji.
Przykład: kupno 3 kontraktów na WIG20, stop 2100, limit 2110 oznacza, że chcemy kupić 3 kontrakty jeśli cena osiągnie poziom 2100 pkt, ale nie więcej niż 2110 pkt.

Zlecenie Stop loss

Zlecenie składane najczęściej w celu ochrony kapitału. W przypadku zlecenia typu Stop loss inwestor określa tylko limit aktywacji. Po pokonaniu poziomu stop określonego w zleceniu jako „limit aktywacji” staje się ono zwykłym zleceniem PKC i zostaje jak najszybciej i w całości realizowane. Złożenie dużego zlecenia tego typu może doprowadzić do znaczącej nierównowagi rynku – wyczyści czekające oferty, aż zostanie zrealizowane.

Zlecenie OCO – Order Cancels Order

Zlecenie używane do kontroli otwartych pozycji oraz realizacji strategii inwestycyjnych. Jest składane przez inwestora, który chce ograniczyć ewentualne straty oraz ustawić poziom realizacji zysku. W zleceniu tym wystawiane są jednocześnie: zlecenie obronne – Stop loss z limitem aktywacji oraz zlecenie wzięcia zysku (Take profit) – zwykłe zlecenie z limitem ceny. Ponieważ oba zlecenia są ze sobą powiązane, kiedy jedno z nich zostaje aktywowane, drugie jest automatycznie anulowane. Tym samym inwestor nie musi pamiętać o anulowaniu zlecenia – ma pewność, że drugie zlecenie nie otworzy nowej pozycji.
Zlecenie dostępne jest tylko na niektórych platformach transakcyjnych.

Zlecenie główne i zależne

Zlecenie używane do realizacji strategii inwestycyjnych oraz określania już w momencie wejścia na rynek poziomów realizacji zysku oraz strat. W zleceniu tym wystawiamy równocześnie zlecenie główne oraz dwa zlecenia zależne. Zlecenie główne, służące otwarciu pozycji to np. zlecenie z limitem ceny lub zlecenie typu Stop loss. Zlecenia zależne, służące zamknięciu pozycji to np. zlecenie obronne – Stop loss oraz zlecenie wzięcia zysku (zlecenie z limitem ceny). Zlecenia zależne uaktywniają się dopiero z chwilą realizacji zlecenia głównego. Zlecenia zależne mogą być spięte w parę OCO.
Zlecenie dostępne jest tylko na niektórych platformach transakcyjnych.

Automatyczny Trailing stop

Zlecenie używane do zabezpieczania zysku z transakcji oraz ograniczania strat. Ruchomy stop (Trailing stop) jest narzędziem do podążania za trendem. Zlecenie to jest wystawiane przez inwestora, który nie potrafi sprecyzować poziomu wzięcia zysku, a nie chce przedwcześnie zamknąć pozycji. Trailing stop działa jak normalny Stop loss, z tym że jego poziom zmienia się wraz ze zmianą ceny, podążając za kursem w ustalonej wcześniej odległości. Zaletą jest brak konieczności ręcznego anulowania i przesuwania zleceń.
Zlecenie dostępne jest tylko na niektórych platformach transakcyjnych.
Źle złożone zlecenie na złym rynku moze Cię drogo kosztować i choć strata pieniedzy to również nauka, to jednak czasami bywa zbyt bolesna.