Animator rynku (ang. market maker). Animatorem rynku jest członek GPW, który zawarł z GPW umowę na podstawie której zobowiązuje się do stałego zgłaszania ofert kupna i sprzedaży kontraktów terminowych na własny rachunek. Członek giełdy to dom maklerski będący akcjonariuszem GPW, dopuszczony do działania na giełdzie na co zgodę wyraża rada giełdy. Członek giełdy musi dać rękojmie należytego wykonania obowiązków członka giełdy, musi zatrudniać przynajmniej trzech maklerów, jest uczestnikiem Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, dysponuje środkami własnymi zapewniającymi bezpieczną obsługę obrotu papierami wartościowymi na giełdzie.
W praktyce animator rynku może być domem maklerskim lub biurem maklerskim . Podmiot wspiera obrót danym instrumentem finansowym poprzez ciągłe kupno lub sprzedaż na własny rachunek, pod warunkiem, że zlecenia takie muszą spełniać minimalne warunki określone przez Giełdę, w tym m.in.
- wysokości spreadu (czyli różnicy pomiędzy ceną w zleceniu sprzedaży a ceną w zleceniu kupna);
- minimalna wielkość jednego zamówienia;
- minimalne odchylenie od ostatniej ceny danego instrumentu finansowego;
- czasu, w którym zlecenia animatora mają się znajdować w arkuszu zleceń;
- maksymalne zaangażowanie animatora rynku w konkretny instrument finansowy.
Działania animatorów rynku (market makerów) mają wymierny efekt: pomagają inwestorom zawierać umowy czyli transakcje na rynku. W zamian za swoją działalność animatorzy rynku mogą liczyć na niższe opłaty pobierane przez GPW za transakcje, co jest kolejną cechą odróżniającą ich od animatorów emitenta. Za swoją działalność otrzymują miesięczne wynagrodzenie od spółki.
Animatorzy rynku pomagają w zawieraniu transakcji
Animatorzy rynku pomagają utrzymać płynność na rynku, czyli usprawniają proces realizacji transakcji na giełdzie. Chociaż mogą to być osoby fizyczne, kwota inwestycji niezbędnych do umożliwienia uczestnikom rynku zakupu i sprzedaży papierów wartościowych sprawia, że zazwyczaj są to duże firmy inwestycyjne. Animatorzy rynku mają silną pozycję na giełdach papierów wartościowych. Są to banki i firmy handlujące walutami.Inwestorzy giełdowi często kupują instrumenty finansowe od animatora rynku i sprzedają je animatorowi rynku.
Animatorzy rynku na GPW
W przypadku rynku głównego GPW nie wymaga bezwarunkowej współpracy z animatorem rynku. Przepisy prawa pozwalają jednak Zarządowi Giełdy zobowiązać emitenta do zawarcia umowy animacji. Wyższa płynność akcji wynikająca z działań animatora akcji przynosi wymierne korzyści spółkom notowanym na GPW:
- przyczynia się do zmniejszenia kosztów pozyskiwania kapitału;
- wpływa na pozytywny wizerunek firmy na rynku;
- zwiększa zainteresowanie inwestorów spółką, jej produktami i usługami;
- ułatwia przeprowadzanie dalszych emisji.
Animator rynku kapitałowego to podmiot, którego działania są również korzystne dla inwestorów. Pozwalają one zainteresowanym stronom zawierać transakcje nawet z tymi instrumentami finansowymi, które nie są zbyt popularne i na których brakuje płynnosći.
Warto również wiedzieć, że istnieją krytyczne głosy podważające korzyści płynące z obecności animatorów rynku kapitałowego. W dłuższej perspektywie czasowej ich działania mogą fałszować wizerunek rynku. Niemniej jednak podmioty te są niezbędne do utrzymania zainteresowania akcjami na giełdzie. Stwarzają one wrażenie ciągłego ruchu.
Animator rynku NewConnect
W przypadku alternatywnego systemu obrotu na rynku NewConnect współpraca z animatorem rynku jest niezbędna, jeżeli spółka chce notować swoje papiery wartościowe na rynku NewConnect. Jest to wymóg GPW. Nie jest to zaskakujące. NewConnect charakteryzuje się:
- zwiększonym ryzykiem;
- małą płynnością;
- młodymi spółkami.
Wszystko to sprawia, że funkcja animatora rynku jest niezbędna, aby zapewnić inwestorom bezpieczeństwo, stabilność i płynność obrotu. Animacja na NewConnect przynosi spółkom giełdowym takie same korzyści jak animacja na głównym rynku GPW. Co więcej, zmniejsza zmienność cen.
Czym się różni market maker od animatora rynku?
Zarówno animator rynku, jak i market maker (inaczej broker mm) są odpowiedzialni za zapewnienie płynności notowań na NewConnect. Funkcję tę może pełnić członek giełdy lub inny podmiot, który nie jest członkiem giełdy i jest dopuszczony do działania w wprowadzonym alternatywnym systemie obrotu:
- na listę animatorów rynku – w przypadku animatorów rynków
- na listę market makerów – w przypadku market makerów.
Główna różnica między nimi polega na tym, że animator rynku działa w imieniu emitentów, którzy wybierają system obrotu oparty na zleceniach, a animator rynku działa w systemie opartym na cenach.
Jakimi przymiotami powinni odznaczać się animatorzy rynku?
Zarówno broker mm i animator rynku musi posiadać pewne cechy osobowościowe, w tym w szczególności zdolność do szybkiego reagowania, silną psychikę lub zdrowy zmysł rynkowy. Ważna jest również dyscyplina i doświadczenie. Muszą również posiadać odpowiednią wiedzę, na przykład na temat analizy technicznej lub aktualnej sytuacji rynkowej.
Brokerzy typu MM i animatorzy rynku są odpowiedzialni nie tylko za wywiązywanie się ze swoich zobowiązań wobec GPW. Muszą również zadbać o to, aby aktywne inwestowanie, poprzez które dążą do uzyskania jak najwyższych obrotów, nie wpłynęło negatywnie na dom maklerski.
