W dzisiejszej lekcji zamierzam pomóc ci wyrobić w sobie właściwe podejście cechujące dobrych traderów.
Nieuniknioną rzeczywistością tradingu jest to, że sukces lub porażka na rynku w dużym stopniu zależy od twojego podejścia. Innymi słowy, jeśli twoja psychologia tradingu na Forex nie jest właściwa, to nie będziesz w stanie zarabiać! Niestety większość traderów ignoruje ten ważny fakt lub są nieświadomi, jak istotne jest prawidłowe podejście do osiągnięcia sukcesu. Jeśli nie nauczysz się odpowiedniego nastawienia, to nie ma znaczenia, jak dobrą będziesz mieć strategię, bo nie będzie mogła ona przynieść żadnych zysków, jeśli będzie wykorzystywana przez tradera ze złym podejściem.
Wielu ludzi jest nieświadomych faktu, że handlują z nastawieniem, które powstrzymuje ich od zarabiania na rynku. Zamiast tego myślą, że jeśli tylko znajdą odpowiedni wskaźnik lub system, to w magiczny sposób przyniesie im to szybkie bogactwo. Sukces w tradingu jest efektem rozwijania odpowiednich nawyków, a nawyki dają w rezultacie odpowiednie podejście. Dzisiejsza lekcja da ci informacje, których potrzebujesz, by stworzyć w sobie właściwe nastawienie, więc przeczytaj ją z uwagą i nie odrzucaj z niej niczego, bo obiecuję, że powodem tego, czemu nie radzisz sobie na rynku kapitałowym jest to, że twoje podejście działa przeciwko tobie, zamiast ci pomagać.
Krok 1: Miej realistyczne oczekiwania
Pierwszą rzeczą, której potrzebujesz, by wdrożyć odpowiednie podejście, jest posiadanie realistycznych oczekiwań dotyczących tradingu. Oznacza to, że nie powinieneś myśleć, że rzucisz pracę i zaczniesz zarabiać milion dolarów rocznie po dwóch miesiącach tradingu na koncie real, na którym masz 5 000$. To nie działa w ten sposób, a im szybciej pogodzisz swoje oczekiwania z rzeczywistością, tym szybciej zaczniesz systematycznie zarabiać. Powinieneś zaakceptować, że overtrading i używanie zbyt dużej dźwigni nie pomoże ci osiągnąć sukcesu, a jeśli będziesz robił te dwie rzeczy, to możesz zarobić w krótkim czasie, ale niedługo stracisz to wszystko, a nawet więcej. Zaakceptuj to, że powinieneś mieć na koncie odpowiednią ilość kapitału i upewnij się, ile możesz stracić na pojedynczej transakcji. Oto parę innych punktów do rozważenia:
Handluj tylko pieniędzmi w pełni dyspozycyjnymi, które możesz narazić na ryzyko – Dyspozycyjny kapitał to pieniądze, których nie potrzebujesz na żadne życiowe wydatki, wliczając oszczędności na emeryturę czy inne długoterminowe sprawy. Jeśli nie masz takich wolnych pieniędzy, to ćwicz na demo, aż je zarobisz, albo skończ z tradingiem, ale cokolwiek zrobisz, nie handluj pieniędzmi, których strata będzie dla ciebie emocjonalnie trudna. Zawsze zakładaj, że możesz stracić wszystkie pieniądze na koncie w każdej transakcji… jeśli naprawdę będziesz się z tym czuć OK, to będziesz przygotowany, tylko najpierw upewnij się, że nie okłamujesz samego siebie… MUSISZ NAPRAWDĘ CZUĆ SIĘ Z TYM DOBRZE. Handlowanie pieniędzmi, których nie możesz stracić, doprowadzi do poważnej emocjonalnej presji i spowoduje straty.
Upewnij się, że możesz spać w nocy! – Jest to związane z wcześniejszym punktem dotyczącym kapitału, którym w pełni dysponujesz. Ale różnica jest taka, że powinieneś spytać samego siebie przed KAŻDĄ transakcją, czy czujesz się OK z potencjalną stratą. Jeśli nie możesz spać w nocy, bo myślisz o będących na rynku transakcjach, to ryzykujesz za dużo. Nikt ci nie powie, ile powinieneś ryzykować, to zależy od twojej osobistej tolerancji na ryzyko. Jeśli handlujesz 4 razy na miesiąc, to możesz ryzykować na jednej transakcji trochę więcej niż ktoś, kto handluje 30 razy na miesiąc… to zależy od częstotliwości, z jaką handlujesz, twoich umiejętności oraz tolerancji.
Zrozum, że każda transakcja jest niezależna od poprzedniej – Ten punkt jest ważny, bo wiem, że wielu traderów jest za bardzo przywiązanych do poprzedniej transakcji. Fakt jest taki, że twoja ostatnia transakcja ma absolutnie ZEROWY wpływ na następną. Powinieneś unikać wpadania w nadmierną euforię lub zbytniej pewności siebie po udanej transakcji lub chęci odwetu po stracie. Za każdym razem twoja transakcja powinna być dokładnym wykonaniem twojego planu – jeśli masz 3 udane transakcje pod rząd, to powinieneś unikać ryzykowania więcej niż zwykle w kolejnej tylko dlatego, że czujesz się pewnie oraz unikać wskakiwania na rynek od razu po porażce, by odzyskać to, co straciłeś. Kiedy tak postępujesz, to w 100% działasz emocjonalnie, a nie logicznie i obiektywnie.
Nie przywiązuj się do transakcji – Jeśli będziesz działał zgodnie z tymi trzema opisanymi wcześniej radami, to będziesz mieć małe szanse, by za bardzo przywiązać się do transakcji. Nie traktuj żadnej transakcji osobiście tylko dlatego, że miałeś kilka strat pod rząd, bo to nie oznacza, że nie jesteś dobrym traderem. Tak samo, jeśli będziesz mieć trzy udane transakcje pod rząd, to nie znaczy, że jesteś „mistrzem” tradingu, który jest chroniony przed stratami. Jeśli nie będziesz ryzykować za dużo i nie będziesz używał kwoty, której potrzebujesz do życia, to prawdopodobnie nie będziesz przywiązany do transakcji.
Krok 2: Zrozum znaczenie cierpliwości
Myślę, że jednym z największych przełomów, które pozwoliły mi wyjść z kryzysu w moim własnym handlu było zauważenie, że nie muszę handlować dużo, by w ciągu miesiąca przyzwoicie zarobić. Pomyśl o tym, większość ludzi uważa 6% rocznie za bardzo dobre oprocentowanie na kontach oszczędnościowych, a jeśli masz średnio 12% na rok na funduszu emerytalnym, to jesteś bardzo zadowolony. Więc dlaczego większość traderów chce zarobić 100% miesięcznie albo coś równie nierealistycznego? Co jest złego w 5 – 10% miesięcznie? To nadal jest coś wyjątkowego w skali roku. Choć nie sugeruję, że osiągniesz właśnie taki procent na miesiąc, to jeśli tylko zrozumiesz, że wolniejsze i systematyczniejsze zyski są sposobem na długoterminowy sukces na rynku, to zajdziesz o wiele dalej pod koniec każdego roku. Oto kilka innych punktów do rozważenia dotyczących cierpliwości:
Najpierw naucz się handlować na interwale dziennym – Dzięki temu będziesz w stanie zobaczyć szerszy obraz rynku oraz unikniesz wielu pokus overtradingu, które prowokują niższe interwały. Szczególnie początkujący traderzy powinni zwolnić i nauczyć się handlu najpierw na wykresach dziennych. Dzienne wykresy dostarczają najbardziej adekwatnego i praktycznego obrazu rynku. NIE MUSISZ HANDLOWAĆ CODZIENNIE, by uzyskać solidny miesięczny zysk.
Jakość jest ważniejsza niż ilość – Określam siebie jako „snajpera” na rynku, czekam, czekam, czasami przez kilka dni albo nawet tydzień, a gdy tylko zobaczę setup, to wywołuje on u mnie automatyczny umysłowy alarm… pociągam za spust bez ŻADNYCH emocji. Zawsze jestem przygotowany na stratę pieniędzy, które zaryzykowałem, bo nie handluję, jeśli nie jestem w 100% pewny, że wystąpił oczekiwany sygnał.
Używaj swoich „narzędzi” mądrze – By naprawdę pokazać potęgę cierpliwości w rozwijaniu odpowiedniego podejścia do tradingu, powinieneś zrozumieć, że cierpliwość będzie wzmacniać twoje pozytywne nawyki. Cierpliwość wzmacnia pozytywne tradingowe nawyki, a emocjonalny trading wzmacnia złe. Kiedy zaczniesz handlować w sposób cierpliwy, to zobaczysz, jak używać swoich „narzędzi” w sposób mądry… potrzebujesz tylko kilku transakcji miesięcznie, by mieć przyzwoity zysk, a jak osiągniesz ten cel dzięki cierpliwości, to nauczysz się cieszyć NIE będąc na rynku… ponieważ wtedy „poszukujesz ofiary”. Stoi to w kontraście do przemęczonych i sfrustrowanych traderów, którzy siedzą całą noc wpatrując się w wykresy jak zombie i nie przyjmują do wiadomości tego, że powinni handlować mniej.
Krok 3: Bądź zorganizowany w swoim podejściu do rynku
POWINIENEŚ mieć swój plan oraz dziennik, powinieneś także zaplanować większość swoich działań na rynku, zanim wejdziesz. Im więcej zaplanujesz wcześniej, tym większe prawdopodobieństwo, że będziesz zarabiać długoterminowo. ZAWSZE jesteś w stanie interpretować rynek lepiej, kiedy nie masz otwartej transakcji… a więc wcześniejsze planowanie wszystkiego zwiększa twoje szanse na zarobek, jeśli będziesz bazować bardziej na logice niż na emocjach.
Posiadaj plan tradingu – Wiem, że to może być nudne, wiem, że możesz myśleć, że tego nie potrzebujesz, ale jeśli nie zrobisz planu i nie będziesz go używać oraz dopracowywać w trakcie nauki, to zaczniesz handlować w sposób niezorganizowany i prawdopodobnie emocjonalny. Trading plan nie musi być suchym i nudnym dokumentem – możesz użyć własnej kreatywności. Twój plan może wyglądać tak, że piszesz komentarz przed rozpoczęciem tygodnia handlowego, zaplanuj naprzód, co zrobisz i czego będziesz szukać w nadchodzącym tygodniu… tylko upewnij się, że masz plan ataku, zanim wejdziesz na rynek.
Prowadź profesjonalny dziennik tradera – Powinieneś posiadać zapis swoich transakcji, powinieneś zapisywać swoje trade’y w dzienniku. To ważny czynnik do wdrażania odpowiedniego podejścia, bo to namacalny dokument, na który możesz patrzeć i szybko dostać informację zwrotną dotyczącą twojego postępu. Kiedy zaczniesz prowadzić dziennik, to stanie się to w końcu nawykiem i nie będziesz chciał widzieć w nim emocjonalnych transakcji. W końcu zaczniesz patrzeć na dziennik jako na pewien rodzaj dzieła sztuki, który dowodzi twojej zdolności do handlu z dyscypliną, a także trzymania się planu. To coś, co chciałby zobaczyć każdy prawdziwy inwestor, jeśli planujesz być zawodowym traderem w jakiejś instytucji.
Myśl PRZED wejściem, a nie po – To co wcześniej pisałem o rozwadze i planowaniu, można nazwać myśleniem przed wejściem. Pistolet jest bardzo potężną bronią, wszyscy wiemy, że powinniśmy myśleć, zanim wystrzelimy, nawet jeśli jesteśmy na strzelnicy. Podobnie rynki mogą być bardzo potężną „bronią”, jeśli chodzi o zarabianie i o tracenie pieniędzy. Powinieneś więc myśleć zanim wejdziesz na rynek, bo po tym jak wejdziesz, bardziej poddajesz się emocjom i nie chcesz pewnie ciągle wchodzić w niefortunne transakcje. Jeśli zaplanujesz działania zanim wejdziesz, to nie powinieneś żałować żadnej transakcji, nawet jeśli skończyła się stratą. Nigdy nie żałuję żadnej transakcji, bo nigdy nie gram, jeśli nie zobaczę odpowiedniego setupu i zawsze czuję się komfortowo co do ryzykowanej kwoty.
Krok 4: Nie miej wątpliwości co do tego, czego szukasz
Na koniec, nie zaczynaj handlu na rachunku real, jeśli nie jesteś całkowicie pewny, jak grać wybrane setupy. Oczywiście nie będziesz w stanie rozwinąć odpowiedniego podejścia do tradingu, jeśli będziesz wskakiwał na real nie będąc w 100% pewien, czego szukasz. Obojętnie czego szukasz, upewnij się, że odniosłeś sukces w graniu na demo przez przynajmniej 3 miesiące lub więcej, zanim przejdziesz na real. Nie „skacz na główkę” od razu, gdy nie jesteś pewny swojego podejścia… większość traderów tak robi i wielu z nich także traci.
Bądź stuprocentowo pewny swojej strategii – Jestem w 100% pewny mojej strategii handlu… nie oznacza to, że jestem tak głupi, by wierzyć, że wygram w KAŻDEJ transakcji, ale jestem całkowicie pewny, że za każdym razem, kiedy wchodzę, to spełnione zostały warunki opisane w mojej strategii. Nie idę na kompromis biorąc setupy, które wyglądają „wystarczająco dobrze”… po prostu w takim przypadku nie handluję. Gram tylko takie setupy, w przypadku których intuicyjnie czuję, że są dobrej jakości. Nigdy też nie obawiam się ani nie martwię o żadną transakcję, nawet jeśli zakończy się stratą.
Nie wpadaj w hazard – Istnieją utalentowani traderzy, ale istnieją także na rynku nałogowi hazardziści. Jeśli masz spokojne oraz rozsądne podejście do tradingu oraz czekasz cierpliwie, aż wystąpi dobry sygnał, tak jak snajper, to jesteś uzdolnionym traderem. Lecz jeżeli „biegasz i strzelasz do wszystkiego, co się rusza” oraz schodzisz z kursu wyznaczonego przez własny plan, to popadłeś w hazard. Zastanów się, czy jesteś traderem, czy hazardzistą?
Trading price action pomoże wyrobić odpowiednie nastawienie do rynku – Moją strategią jest Price Action i całkowicie wierzę w to, że prostota tej metody pomogła mi rozwinąć oraz utrzymać odpowiednie nastawienie do handlu. Nie potrzebujemy mnóstwa chaotycznych wskaźników na wykresach, automatycznych systemów oraz innych drogich narzędzi. Wszystko co jest potrzebne, to czysty wykres i nasz wspaniały ludzki umysł, by zinterpretować ruch ceny – do nas należy okiełznanie tej mocy.
Ruch ceny daje nam odzwierciedlenie obrazu rynku, a jeśli będziemy w stanie ignorować emocjonalne pokusy, które rodzą się w umyśle, to nie będziemy mieć kłopotu z zarobieniem na tym obrazie rynku. Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł ci lepiej zrozumieć to, jak można wyrobić odpowiednie podejście, ignorować emocje oraz przełamać nawyki, które niszczą twój sukces w tradingu.
