Wiele zjawisk w otaczającym nas świecie zachodzi w sposób powtarzalny, cykliczny. Najbardziej powtarzalny i intuicyjny jest cykl dzienny (poranek, dzień, zmierzch, noc), cykl pór roku, cykl wahadła zegara, czy rezonatora kwarcowego.

Cykle hossy i bessy na giełdzie maja różny charakter, często są bardzo regularne i powtarzalne – np sinusoida, fala prostokątna. Najczęściej jednak są bardziej nieregularne, z różną częstotliwością powtarzania tych samych wartości – różnym okresie i nieregularnych maksimach i minimach. Takie właśnie są cykle ekonomiczne i giełdowe. Wiadomo że gospodarka rozwija się od depresji, recesji do rozkwitu i przeinwestowania, z wszystkimi fazami pośrednimi.

Bessa i hossa

Pod pojęciem bessy należy rozumieć okres długotrwałego spadku cen na danym (określonym) rynku. Co do zasady terminu tego używa się w kontekście giełd, gdzie bessę określa się również mianem „rynku niedźwiedzia” (ang. bear market). W opisanej sytuacji oznacza ona długotrwały okres spadania cen papierów wartościowych lub towarów notowanych na danej giełdzie. O bessie mówi się, gdy spadkowi ulegają główne indeksy danej giełdy, a więc ceny większości spółek. Pojęcie bessy może być stosowane także do innych rynków. Popularnie używa się go w odniesieniu np. do rynku nieruchomości lub rynków surowców.Potoczna nazwa nawiązuje do metody ataku niedźwiedzia – uderza łapą z góry na dół. Przeciwieństwem bessy jest hossa.

Hossa, określana potocznie „rynkiem byka” (ang. bull market), oznacza długotrwały wzrost kursu giełdowego papierów wartościowych lub cen towarów i surowców notowanych na giełdzie. Potoczna nazwa nawiązuje do metody ataku byka – uderza rogami z dołu do góry.

Również giełda, powiązana z sytuację gospodarczą, z kondycją spółek, porusza się w znanym cyklu hossy-bessy, gdzie można wyodrębnić fazy: paniki, zniechęcenia, niewiary, obojętności, wzrostu, euforii, nasycenia. Wszystkie te fazy zawsze występują lecz trwają przez różne okresy czasu w różnych cyklach. Często mówi się o bardzo długim cyklu Kondratiewa (około 54 letnim), 9-cio letnim, cyklu Kitchina (3-4 letnim) itd., aż do cykli minutowych. Do analizy cykli używa sie różnych metod matematycznych np. analizy harmonicznych, analizy Fouriera, itd.

Różne sektory gospodarki osiągają różne fazy cyklu hossa-bessa, w różnym czasie. Często twierdzi się, że hossa zaczyna się najpierw na rynku dolara, później obligacji, potem akcji, następnie nieruchomości, a na końcu surowców. Niektóre fazy mogą zachodzić na inne, jednak ogólna prawidłowość jest zauważalna. Zawsze istnieje rynek, na którym można zarabiać korzystając ze wzrostów cen.

Uproszczony model kilkuletniego cyklu Kitchina:

• Faza I: Początek recesji – hossa na rynku obligacji, bessa na rynku akcji i surowców naturalnych
• Faza II: Pogłębienie recesji – Kończy się hossa na rynku obligacji, koniec bessy (zniechęcenie) na rynku akcji, bessa i spadki cen na rynku surowców
• Faza III: Początki ożywienia – zyski z obligacji spadają, akcje zaczynają wzrastać, ceny surowców się stabilizują
• Faza IV: Ekspansja w toku – trwa bessa w obligacjach, hossa w akcjach (ceny akcji mocno rosną), ceny surowców zaczynają wzrastać
• Faza V: Szczyt wzrostu – obligacje kontynuują spadki, akcje osiągają szczyty notowań i zaczynają powoli spadać, silna hossa na rynku surowców naturalnych
• Faza VI: Początki recesji – koniec bessy w obligacjach, bessa w akcjach, koniec hossy surowców naturalnych

Cykle Kondratiewa:

Legenda:

S&P500 – indeks 500 największych spółek na giełdzie amerykańskiej
Homestake Mining – cena kopalni złota
CRB – indeks surowców
AAA – zysk z obligacji korporacyjnych o ratingu AAA
T-bond – zysk z obligacji rządu amerykańskiego