Giełda – to organizowane w ustalonym miejscu i czasie sesje handlowe, na których przedmiotem obrotu są ściśle zdefiniowane dobra, w ilościach i jakości wystandaryzowanej, po cenach ogłoszonych w codziennych notowaniach. Transakcje zawierane są zgodnie z obowiązującym regulaminem, między członkami giełdy którzy zawierają transakcje we własnym imieniu ale na swój własny rachunek jak i na rachunek swych klientów (pośrednictwo w transakcji kupna/sprzedaży).
Zobacz także:
Giełda to miejsce obrotu, plus precyzyjne regulacje dotyczące: celu funkcjonowania giełdy, praw i obowiązków członków, organizacji władz, warunków i technik zawierania transakcji, form rozstrzygania sporów i reklamacji etc. Dobrze funkcjonującą giełda powinna organizować regularne sesje, zapewniać powszechny i równy dostęp do informacji, zapewniać bezpieczne rozliczenia transakcji, posiadać szybki i bezawaryjny system informatyczny zapewniający szybkość transakcji, dbać o przejrzystość rynku, spółek i transakcji, zapewniać odpowiedni wolumen transakcji by minimalizować ryzyko braku płynności. To wszystko musi działać w oparciu o wewnętrzny, precyzyjny regulamin określający sposób jej funkcjonowania i kryteria doboru instytucji pośredniczących w handlu, przykładowo biur maklerskich.
Rodzaje giełd
Giełdy można podzielić pod kątem typu dóbr oraz rodzaju transakcji.
Typy dóbr:
- giełdy towarowe (np. handel cukrem na Sugar Exchange w Tokio czy bawełną na New York Cotton Exchange)
- instrumentów pieniężnych (waluty)
- usług (np. transportowe, ubezpieczeniowe)
- papierów wartościowych (dobra mieszane, np. towarowo-pieniężne)
Rodzaj transakcji:
- giełdy fizyczne – handel dobrami, których dostawa następuje w ustalonym przez regulamin terminie
- terminowe – dostawa następuje w określonym terminie w przyszłości
- instrumentów pochodnych – przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe, których cena jest odzwierciedleniem ceny aktywa podstawowego
Amerykański model struktury giełdy ma następujące cechy:
- giełda jest instytucją prywatno-prawną,
- jest zrzeszeniem kupców, pośredników i bankierów,
- Ma formę prawną spółki akcyjnej,
- Liczba Akcjonariuszy jest ograniczona,
- Członkostwo na giełdzie jest przedmiotem obrotu giełdowego,
- Tylko członkowie giełdy uprawnieni są do zawierania transakcji,
- Obecnie członek (akcjonariusz) giełdy to nie osoba fizyczna , a inwestor instytucjonalny mający prawo do świadczenia usług pośredniczenia w obrocie (usługi maklerskie).
