Istnieje wiele błędnych pojęć oraz niepoprawnych założeń dotyczących tradingu. Te mity są tworzone zarówno przez ambitnych traderów, jak też przez opinię publiczną. Są one nie tylko nieprawdą, ale mogą one skrzywdzić zarówno ciebie jako tradera i twoje szanse na sukces, jak też reputację tradingu w oczach społeczeństwa, które wie o tym bardzo mało.
W tym artykule rozwieję 11 najpopularniejszych mitów o tradingu oraz wyjaśnię, dlaczego są nieprawdziwe…
Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu lepiej zrozumiesz rzeczywistość tradingu, to czego oczekiwać oraz jak zarabiać.
Mity dotyczące tradingu:
Mit: W tradingu chodzi o szybkie zarobienie.
Rzeczywistość: W tradingu chodzi o nietracenie kapitału, musisz nauczyć się jak to robić, by móc zarabiać…
Prawdopodobnie największym mitem w świadomości społecznej jest to, że w tradingu można szybko zarobić. Wysokie ryzyko, szybka kasa, szybkie samochody itp. Stereotypy otaczające trading są tak powszechne, że większość początkujących traderów w nie wpada i zaczynają swoją karierę z kompletnie błędnym nastawieniem i oczekiwaniami. Zwykle po kilku nieudanych transakcjach przychodzi bolesne zderzenie z rzeczywistością. Znane powiedzenie Warrena Buffeta mówi:
Zasada nr 1: Nigdy nie trać pieniędzy. Zasada nr 2: Nigdy nie zapominaj o zasadzie nr 1. – Warren Buffet
To prawda, trading o wiele bardziej polega na nietraceniu pieniędzy niż ich zarabianiu. Jeśli chcesz zarobić, to musisz przede wszystkim umieć zarządzać ryzykiem. Jeśli chcesz wykorzystać duże ruchy na rynku, to musisz się nauczyć ochrony kapitału przez cierpliwość w obliczu stałej pokusy, by otwierać kolejne zlecenia.
Będziesz walczył nie tylko z innymi traderami, handlującymi na tych samych rynkach, ale także ze sobą samym, to ty jesteś prawdopodobnie najtrudniejszym „przeciwnikiem” do pokonania. Kiedy będziesz ochraniał własny kapitał oraz używał go tylko do grania setupów spełniających kryteria planu, to pokonasz samego siebie i zaczniesz zarabiać na innych uczestnikach rynku, a nie im oddawać pieniądze.
Mit: Powinieneś być mistrzem z Wall Street, by zarobić jako trader.
Rzeczywistość: Nie musisz być super inteligentny, trading to rodzaj umiejętności oraz matematyka…
Nie musisz kończyć studiów, by odnieść powodzenie jako trader. Trading nie jest tylko dla super geniuszy od matematyki, którzy siedzą i programują algorytmy przez cały dzień. Nadmierna emocjonalność może być zła, tak samo jak zbyt drobiazgowa analiza.
Powinieneś mieć zarówno intuicję, jak i zdolności analitycze. Intuicja da ci pomysły na handel i ochotę, by je zrealizować, ale zdolności analityczne będą tym, co utrzymuje twój handel w równowadze. Tylko gdy pomysł będzie zgodny z intuicją oraz logiczną, obiektywną analizą, to powinieneś rozważyć zagranie.
Stopnie naukowe, poziom IQ i inne „kwalifikacje” na rynku nie znaczą nic. Ci którzy osiągnęli sukces na rynku są mistrzami samych siebie. Opanuj własne zachowania, miej kontrolę nad sobą, a osiągniesz sukces. Cała wiedza książkowa oraz 180 pkt IQ nic ci nie da, jeśli popadasz w overtrading, ryzykujesz za dużo lub nie potrafisz się zdyscyplinować.
Mit: Musisz mieć perfekcyjne wyczucie czasu, by zarabiać na rynku, łapiąc dokładne szczyty i dołki.
Rzeczywistość: W tradingu nie chodzi o łapanie szczytów oraz dołków, ale o czytanie wykresów z lewej do prawej…
Nie musisz łapać punktów zwrotnych na rynku by zarobić, jak myśli wiele osób. Musisz umieć czytać wykresy, historię rynku oraz rozumieć, co rynek próbuje ci powiedzieć. Potem powinieneś szukasz sygnałów PA, które mają sens z perspektywy historii rynku.
Na tym wykresie złota widzimy, że historia tego rynku miała się tak:
Trend wzrostowy miał miejsce na wykresie dziennym, jak widać niżej. Narysowaliśmy ważne poziomy wsparcia, by móc na nich poszukać sygnałów. Cena potem cofnęła się do wsparcia i utworzyła jasny pin bar będący sygnałem odwrócenia trendu, wskazujący że pozycja długa była odpowiednia. Możesz zobaczyć, co się stało potem. Czytamy wykres oraz rozważamy kontekst potencjalnego trade’u, który będzie miał sens w kontekście historii rynku, nie chodzi o łapanie szczytów i dołków bez żadnego powodu.
Mit: Potrzebujesz wiele pieniędzy, by mieć jakiekolwiek szanse zarabiania na rynku.
Rzeczywistość: Nie musisz mieć wiele kapitału na start, dobry trader może zarabiać bez względu na wielkość rachunku…
Traderzy często wierzą, że do osiągnięcia sukcesu w tradingu potrzebują dużego kapitału na koncie. Nie jest to jednak prawda. Faktycznie, możesz stracić pieniądze na dużym koncie tak szybko jak na małym. Lepiej startować z małym rachunkiem, nawet jeśli masz dużo pieniędzy. Czy duża rezerwa kapitałowa pozwoli ci szybciej zarobić? Pewnie. Ale jeśli nie wiesz, co robić, to możesz też szybciej stracić.
Strategie, umiejętności oraz mentalne nastawienie potrzebne by zarabiać, będą tak samo działały na małym koncie jak na dużym. Zawsze lepiej zaczynać na małym i udoskonalać umiejętności, a kiedy będziesz gotowy, to wtedy możesz wpłacić więcej albo po prostu powiększać to małe konto.
Nie spiesz się! Jeśli będziesz mieć serię udanych trade’ów na realnym rachunku, nawet jeśli jest on mały, to odniesiesz sukces jako trader. Tworzenie udanej historii transakcji przez rok lub dłużej to coś, co NIEWIELE osób może zrobić. Jeśli to zrobisz, nawet na małym koncie, to twój sukces będzie efektem śniegowej kuli.
Mit: Musisz wiedzieć, co się zaraz zdarzy na rynku, by zarabiać.
Rzeczywistość: Nie musisz mieć racji, nie musisz wiedzieć, co się zaraz stanie, by móc zarabiać, powinieneś zrozumieć, że nigdy nie możesz być pewny, co się zdarzy…
Ogromnym mitem dotyczącym tradingu jest to, że musisz wiedzieć, co się niedługo zdarzy. Nic dalszego od prawdy, nie jest to nawet możliwe. Częścią tradingu jest to, że mamy losowe oczekiwania dotyczące każdej transakcji. Oznacza to, że każdy trade będzie miał losowy wynik. To dlatego, że istnieją tysiące, a może nawet miliony zmiennych wpływających na rynek w danym dniu. W rezultacie transakcja może iść w innym kierunku, nawet jeżeli wierzysz, że masz na 100% rację.
Kiedy będziesz postępować zgodnie ze swoją strategią, to po czasie i dłuższej serii transakcji, jeśli będziesz działać z dyscypliną, rynek będzie po twojej stronie. Większość strategii wykorzystuje powtarzające się wzory powstające w konsekwencji ludzkiego powtarzalnego zachowania w kontakcie z rynkiem. Twoja strategia może mieć 60% prawdopodobieństwa zysku, ale każda pojedyncza transakcja ma 50% szansy na sukces. Nie zaczynaj więc przekonywać siebie ” MAM RACJĘ!” co do następnej transakcji, bo wtedy zaczniesz ryzykować za dużo i za bardzo przywiążesz się emocjonalnie do trade’u, co jest przepisem na katastrofę.
Zamiast tego zrozum, że istnieje coś nazywanego losową dystrybucją zysków i strat. Dla każdej strategii po czasie i wystarczającej liczbie zleceń istnieje losowa ilość transakcji udanych i nieudanych. Choć powinieneś mieć pewność co do twojej zdolności tradingu i umiejętności czytania wykresu, nie możesz pozwalać sobie na przekonywanie siebie, że masz „rację”, musisz pamiętać, że KAŻDA transakcja może zakończyć się porażką.
Mit: Musisz mieć wysoki procent udanych trade’ów, by zarobić.
Rzeczywistość: Nie musisz mieć wysokiego procentu wygranych, zamiast tego musisz maksymalizować swoje wygrane…
Prawdopodobnie słyszałeś o stosunku ryzyka do zysku, ale czy naprawdę rozumiesz jego moc? Nie musisz wygrywać każdej transakcji, by zarabiać na rynku, nie musisz nawet wygrywać większości transakcji! Spytasz, jak to możliwe?
Powiedzmy, że dążysz do stosunku 1:3 przy każdej transakcji. Oznacza to, że ryzykujesz 1R, gdzie R to kwota ryzykowana, by zarobić 3R. Przy tym stosunku możesz mieć tylko 25% udanych transakcji do wyjścia na zero i około 27%, by wyjść na plus (po uwzględnieniu prowizji i spreadów).
Weźmy na przykład 100 trade’ów. Powiedzmy że poniosłeś porażkę w 70% z nich, to będzie 70 trade’ów ze 100. Możesz więc stracić 70R, powiedzmy, że ryzykujemy 700 $, czyli 10 $ na 1 transakcję (10 $ = 1R). Jeśli będziesz miał teraz stosunek 1:3, to zarobisz 30 $ na wszystkich udanych zleceniach, ale było ich tylko 30, prawda? Jednak nadal jest to 900 $ zysku! Straciłeś 700 $, ale zarobiłeś 900 $, miałeś więc 200 $ zysku, nawet jeśli traciłeś w 70% przypadków!
Potrzebujesz tylko 27 – 30% udanych transakcji, by zarabiać, jeżeli twoje wygrane dadzą ci stosunek 1:3. Wykorzystując stosunek 1:2 potrzebujesz tylko 35% wygranych. Traderzy chcą wygrywać każdy trade, ale jest to niemożliwe, bardzo stresujące, pożerające wiele czasu oraz po prostu niemożliwe.
Mając połowę udanych transakcji, co jest możliwe w przypadku mistrzów PA, możesz zarobić co roku naprawdę dużą sumę, jeśli stosunek ryzyka do zysku będzie wynosił 1:2 lub 1:3. Wielu traderów wierzy, że muszą mieć wysoki odsetek wygranych, ale jest to błąd niesprzyjający prawidłowemu podejściu do tradingu.
Mit: Automatyczny trading, wskaźniki lub systemy są kluczowe!
Rzeczywistość: Nie, jeśli chcesz osiągnąć długoterminowy sukces lub długoterminowo zarabiać…
Czytając książkę o rynkowych czarodziejach, szybko uświadomisz sobie, że większość najlepszych traderów na świecie nie kupuje robotów do handlu. To marzenie jest sprzedawane przez programistów, którzy zwykle nie wiedzą nic o czytaniu wykresu, jest to ogromny tradingowy mit.
Każdy w pełni mechaniczny system lub handel z pomocą algorytmów skazany jest po pewnym czasie na porażkę. Warunki na rynku zmieniają się często, a czasem nawet gwałtownie. To wymaga doświadczonego, wyedukowanego i zdolnego umysłu ludzkiego, by odróżniać złe warunki na rynku od dobrych. Jeśli trading byłby tak łatwy jak zainstalowanie programu na komputerze i naciskanie przycisków kupna i sprzedaży, kiedy program ci powie, to każdy mógłby zostać milionerem.
Pomyśl o najbardziej znanych traderach i inwestorach takich jak Warren Buffet, George Soros, Paul Tudor Jones, oraz o traderach z książki o czarodziejach rynku – używają oni swojego umysłu, a nie robotów. Naucz się tradować w odpowiedni sposób, a potem użyj swojego umysłu do podejmowania rynkowych decyzji.
Mit: Możesz zarabiać tylko na rynkach z trendem albo kiedy występują „łatwe” warunki.
Rzeczywistość: Jeśli wiesz, jak używać metody price action, to każde warunki na rynku są sprzyjające…
Uzdolniony trader price action może zarabiać w trendach, na rynkach z dużymi wahaniami, na rynkach bez trendu albo nawet przeciwko niemu. Oczywiście są takie momenty, kiedy rynek jest zbyt poszatkowany, by grać, ale wtedy do gry wchodzą twoje umiejętności price action: czytanie wykresu od lewej do prawej oraz ustalenie, kiedy warunki pozwalają na grę, a kiedy nie. Jedną z pięknych rzeczy dotyczących metody PA jest to, że pozwala na dobre transakcje na rynku z trendem lub w konsolidacji. Jak widzimy poniżej, rynek jest ograniczony poziomami S/R, co dostarcza dobrych możliwości dla zdolnego tradera…
Mit: Day trading jest najszybszym sposobem na zarobienie i kupienie Lamborghini.
Rzeczywistość: Day-trading prawdopodobnie może powodować utratę kapitału szybciej niż wycieczka do kasyna…
Mniejsze przedziały czasowe dają więcej możliwości, ale jest to też większa możliwość strat! Mniejsze interwały zawierają więcej nieznaczących, chaotycznych ruchów ceny i fałszywych sygnałów, które dadzą ci się bardzo we znaki. ZAUFAJ MI – bardziej opłacalne i mniej stresujące jest skupianie się na interwałach dziennych, zobaczenie sygnału, wejście na rynek, ustawienie potrzebnych parametrów, oddalenie się na tydzień, jest to przeciwieństwo stałej obsesji dotyczącej niższych interwałów. Oszczędzisz sobie opłat transakcyjnych, zaoszczędzisz czas, energię, zarobisz więcej poprzez wchodzenie w jedną lub kilka transakcji z wyższych interwałów miesięcznie z minimalnym zaangażowaniem wg zasady „ustaw i zapomnij”.
Mit: Nie używam szerokich stop lossów, bo nie mam wystarczająco dużo pieniędzy.
Rzeczywistość: Pieniądze nie mają znaczenia, chodzi o zdolność ustawiania szerszych stop lossów, a są one często potrzebne…
Czy słyszałeś kiedyś o czymś takim jak rozmiar pozycji??! Oto przykład – powiedzmy że chcesz ustawić SL na 150 pipsów, bo to najlepsze ustawienie dla transakcji, w którą chcesz się zaangażować. Masz tylko 500 $ na koncie – myślisz, że SL jest zbyt szeroki jak na twoje możliwości? Błąd.
Wszystko czego potrzebujesz to zmniejszenie rozmiaru pozycji. Jeśli chcesz zaryzykować około 30 $, to powinieneś dopasować rozmiar pozycji do 0.20 mini lotów na ten SL mający 150 pipsów. To 30 $ na wybranej przez ciebie parze.
Jeśli nie rozumiesz znaczenia wielkości pozycji, to musisz się upewnić, że to robisz dobrze, zanim przejdziesz na rachunek real. Nie potrzebujesz dużego kapitału do stawiania szerszego stop lossa! Potrzebujesz tylko zredukowania rozmiaru pozycji! Szerszy stop loss pozwoli ci uniknąć przedwczesnego wyjścia z rynku, jak wielu innych traderów.
Mit: Mój przyjaciel lub ktoś bliski powiedział, że trading jest jak hazard.
Rzeczywistość: Może tak być, jeśli na to pozwolisz!
Prawdopodobnie największym mitem dotyczącym tradingu jest to, że gra na Forex lub jakikolwiek inny rodzaj spekulacji na rynkach finansowych jest tym samym, co hazard. Jest to duże uproszczenie i rodzaj stereotypu, które społeczeństwo, które nie handluje i nic o tym nie wie, utrzymuje we własnych umysłach.
Prawda jest taka, że jeśli chcesz wpaść w hazard na rynku, to możesz to zrobić. Jednak możesz traktować grę na Forex jak rodzaj nauki, wymagającą profesję, która wymaga czasu oraz wytrwałości, by być w tym dobrym. W przeciwieństwie do kasyna, musisz umieć wykorzystać dodatkowe atuty, takie jak odpowiednia edukacja, uczenie się od lepszych niż ty oraz czas spędzony przed wykresami. Kiedy pójdziesz grać na automacie do gier w kasynie Bellagio, twoje szanse będą zawsze takie same – ekstremalnie małe. Doświadczony trader może żyć z tradingu, mając tylko 35 – 65% wygranych transakcji. Nigdy nie pójdziesz do kasyna i nie wygrasz nawet 20% transakcji. A więc trading może stać się hazardem, jeśli na to pozwolisz, jak robi to wielu traderów. Lecz jeśli chcesz osiągnąć sukces, to musisz się skoncentrować i podnieść umiejętności, które sprawią, że handel będzie grą opartą na prawdopodobieństwie i sile mentalnej, co nie ma nic wspólnego ze szczęściem.