W 1991 r. została utworzona Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie. Zadebiutowało wówczas pięć spółek: Krosno, Tonsil, Kable, Exbud, Próchnik. Był to początek polskiego rynku kapitałowego. Oto jego uczestnicy:
Uczestnicy rynku kapitałowego
Komisja Nadzoru Finansowego. Główny organ administracji państwowej podległy premierowi. Jest uprawniona do nadzorowania podmiotów działających na rynku kapitałowym: firm inwestycyjnych, emitentów papierów wartościowych, Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Giełdy Energii, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, depozytariuszy, towarzystw funduszy inwestycyjnych, funduszy inwestycyjnych, agentów transferowych.
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie. Jest instytucją organizującą obrót instrumentami finansowymi. Na GPW notowane są następujące instrumenty finansowe: akcje, prawa do akcji, prawa poboru, kontrakty terminowe, opcje, jednostki indeksowe, certyfikaty inwestycyjne, produkty strukturyzowane, warranty subskrypcyjne. Giełda organizuje również krótką sprzedaż.
Oprócz rynku regulowanego, GPW prowadzi alternatywny system obrotu NewConnect.
Catalyst jest systemem autoryzacji i obrotu dłużnymi instrumentami finansowymi prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie oraz BondSpot. Na platformach transakcyjnych prowadzonych przez GPW i BondSpot notowane są obligacje korporacyjne, obligacje komunalne, obligacje skarbowe i listy zastawne.
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych jest centralną instytucją, która prowadzi i nadzoruje system depozytowo-rozliczeniowy dla instrumentów finansowych w Polsce. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW) zajmuje się rozliczaniem i rozrachunkiem transakcji zawieranych na publicznym rynku papierów wartościowych oraz ewidencjonowaniem i przechowywaniem zdematerializowanych instrumentów finansowych. Ponadto administruje i zarządza Systemem Rekompensat, który gwarantuje wypłatę środków pieniężnych oraz rekompensuje wartość utraconych papierów wartościowych przechowywanych na rachunkach inwestycyjnych w domach i biurach maklerskich w przypadku ich niewypłacalności.
Firmy inwestycyjne, banki prowadzące działalność maklerską (biura maklerskie), zagraniczne firmy inwestycyjne prowadzące działalność maklerską w Polsce oraz osoby zagraniczne posiadające osobowość prawną z siedzibą w kraju należącym do OECD lub WTO i prowadzące działalność maklerską w Polsce.
Domy maklerskie to instytucje finansowe świadczące usługi maklerskie. W szczególności ich działalność może obejmować: pośrednictwo w obrocie instrumentami finansowymi, zarządzanie portfelem instrumentów finansowych, doradztwo inwestycyjne, prowadzenie rachunków inwestycyjnych, oferowanie instrumentów finansowych, występowanie w roli dostawcy instrumentów finansowych oraz ubezpieczyciela finansowego i usługowego.
Maklerzy.Są to osoby fizyczne prowadzące działalność maklerską w zakresie obrotu instrumentami finansowymi na zlecenie domu maklerskiego. Posiadają one odpowiednie kwalifikacje potwierdzone zdaniem egzaminu przed Komisją Egzaminacyjną KNF i są wpisane na listę maklerów.
Doradcy inwestycyjni. Są to osoby fizyczne, wykonujące czynności związane z zarządzaniem i doradztwem w zakresie obrotu instrumentami finansowymi. Posiadają odpowiednie kwalifikacje potwierdzone zdaniem egzaminu na doradcę.
Towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Instytucje finansowe, których wyłącznym przedmiotem działalności jest tworzenie i zarządzanie funduszami inwestycyjnymi. Są one również uprawnione do zarządzania zbiorczym pakietem papierów wartościowych lub świadczenia usług doradczych. Towarzystwo funduszy inwestycyjnych reprezentuje fundusze w stosunku do osób trzecich.
Fundusze inwestycyjne. Są to zbiorowe programy inwestycyjne, posiadające osobowość prawną, których celem jest inwestowanie zebranych publicznie środków w instrumenty finansowe i inne prawa majątkowe. Strategia inwestycyjna Funduszu jest określona w jego statucie. Fundusze są zarządzane przez doradców inwestycyjnych w najlepszym interesie uczestników funduszu.
Depozytariusze. Banki, które zajmują się przechowywaniem aktywów funduszy inwestycyjnych poprzez prowadzenie ich ewidencji. Ponadto utrzymują, że fundusze są zarządzane zgodnie ze statutem i prawem.
Agenci transferowi. Ich zadaniem jest zamiana środków zdeponowanych przez uczestników funduszu na jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne według ich aktualnej wartości lub zamiana wartości umorzonych jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych na środki pieniężne. Agenci transferowi prowadzą indywidualne rachunki uczestników funduszu.
Emitenci papierów wartościowych. Spółki akcyjne i inne spółki emitujące papiery wartościowe (akcje i obligacje). Poprzez emisję akcji emitent pozyskuje kapitał zakładowy, a poprzez emisję obligacji – kapitał dłużny. W celu przeprowadzenia publicznej emisji emitent sporządza i przedstawia do zatwierdzenia przez KNF prospekt emisyjny lub memorandum informacyjne. Emitentami są również fundusze inwestycyjne emitujące certyfikaty, instytucje emitujące produkty strukturyzowane oraz podmioty emitujące warranty.
Inwestorzy. Są to osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, dokonujące zakupu i sprzedaży instrumentów finansowych. Na rynku publicznym zlecenia składane są przez domy maklerskie na podstawie umowy o świadczenie usług maklerskich. Inwestor może ustanowić pełnomocnika do rachunku inwestycyjnego.
