Surowce to dobra pierwotne, wykorzystywane w naszym codziennym życiu. Te podstawowe produkty można podzielić na dwie kategorie – surowce twarde oraz surowce miękkie. Surowce twarde są wydobywane z ziemi. Przykładem jest złoto, srebro czy też ropa naftowa. Do surowców miękkich zaliczamy głównie produkty rolne czy też zwierzęta hodowlane. Kawa, cukier, pszenica to tylko niektóre z surowców, którymi można obracać na giełdach.
Rynek surowców charakteryzuje się dużą zmiennością i w przeszłości miała znaczący wpływ na świat. Brak jednego z głównych surowców na rynku może wywołać niemiłe konsekwencje. Nie raz w historii zdarzało się, iż na terenie bogatym w dany surowiec, z tego powodu dochodziło do konfliktu. Nadwyżka danego surowca również nie jest zjawiskiem pozytywnym. Wpływa na obniżenie ceny surowca a w efekcie kraj eksportujący odnotowuje niższe zyski.
Nie tylko wysoka zmienność jest w tym przypadku interesująca. Surowce mają wpływ również na niektóre waluty. Wpływ ten nazywamy inaczej korelacją. Korelacja pomiędzy ceną danego surowca a daną walutą może pomóc lepiej zrozumieć jak działają rynki a także rozwinąć strategie oparte na korelacjach.
Zasady handlu surowcami
1. Nic nie jest pewne
Nie ma na świecie takiej rzeczy, która byłaby stuprocentowo pewna. Nawet na tradycyjnych rynkach towarowych cechujących się mniejszą zmiennością „pewny handel” to mit. Wystarczy przypomnieć sobie sytuację inwestorów, którzy w marcu 2014 roku przewidywali nieustanny wzrost ceny ropy Brent, która jednak spadła do Marca 2015 roku. Na pewno wyszli z tej próby mądrzejsi i bogatsi w cenne doświadczenie inwestycyjne, jednak z mniejszymi środkami. Przedstawiciele OPEC (Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) oficjalnie wykluczyli możliwość osiągnięcia przez ropę ceny na poziomie 100 USD za baryłkę, jednak całkowite wyeliminowanie takiego scenariusza podczas podejmowania decyzji inwestycyjnych, nie byłoby rozsądne.
2. Rynki towarowe a rynki akcji
Traderzy lokujący swoje środki w towarach powinni być świadomi potencjalnego wpływu ich cen na pozostałe rynki. Podstawą działalności wielu przedsiębiorstw są zbiory lub przetwórstwo surowców, dlatego traderzy interesujący się towarami mogą również skorzystać z ruchów na rynku akcji.
Warto w tym miejscu znów wspomnieć o ropie, czyli towarze, którego notowania były w ostatnim czasie przedmiotem istotnych wahań.
Na przełomie lat 2014 i 2015 kursy giełdowe wielu spółek energetycznych spadły znacznie na skutek załamania na rynku ropy. Jednocześnie wiele spółek lotniczych odnotowało większe zyski, ponieważ ceny paliwa, które stanowi ich główny koszt, znacznie spadły. W tej sytuacji inwestujący w towary jako pierwsi odczuli skutki spadku cen ropy, lecz również jako pierwsi mogli przekuć sytuację na swoją korzyść, zajmując pozycje na akcjach spółek, które miały skorzystać na spadku cen ropy.
3. Najważniejsze giełdy towarowe i organy regulujące obrót towarami
Gdzie znajdują się główne miejsca handlu towarami i kto reguluje obrót nimi?
Istnieje wiele międzynarodowych giełd towarowych, na których nieustannie zbywane są ogromne ilości surowców. Największymi takimi giełdami są amerykańskie giełdy towarowe z siedzibą w Chicago – Chicago Mercantile Exchange i Chicago Board of Trade, funkcjonujące razem pod nazwą CME Group (grupa oferuje także szereg indeksów finansowych). Ponadto, duże giełdy towarowe znajdują się w Japonii, Chinach i Indiach. Na świecie funkcjonują dodatkowo różne organy regulacyjne zajmujące się wyłącznie nadzorowaniem obrotu towarowego. Do takich organów należą między innymi amerykańska Komisja Obrotu Giełdowymi Kontraktami Terminowymi (CFTC). Na terytorium Europy głównym regulatorem jest Europejski Organ Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA), a w Wielkiej Brytanii nadzór nad handlem towarami sprawuje brytyjska Komisja Nadzoru Finansowego – Financial Conduct Authority (FCA).
Poniżej przedstawiamy korelacje surowców – złota, srebra oraz ropy, znajdujących się w ofercie brokerów.
ZŁOTO
Złoto ma ujemną korelację z USD. Głównym powodem jest fakt, iż w przypadku niepokoju gospodarczego na świecie, inwestorzy lokują swoje środki w złoto. W przypadku gdy dolar traci na wartości, inne waluty zyskują a to prowadzi do zwiększonego popytu na surowce, w tym także na złoto. Bardzo często można zaobserwować, iż w momencie gdy złoto zyskuje na wartości, dolar na tej wartości traci i odwrotnie, dolar się umacnia, złoto traci.
Przykładowo spadki na dolarze australijskim AUD/USD są w dodatniej korelacji ze złotem. Wynika to z faktu iż Australia jest trzecim największym na świecie producentem złota. Gdy cena złota spada, najprawdopodobniej dolar australijski również traci na wartości.
SREBRO
Dolar australijski jest dodatnie skorelowany ze tymi dwoma metalami. Australia znajduje się również w czołówce światowych producentów srebra.
ROPA
Z tego powodu logiczne jest, że istnieje dodatnia korelacja pomiędzy ceną ropy a dolarem kanadyjskim (CAD). Gdy ceny ropy idą w górę, wartość CAD również rośnie. Pamiętaj, że surowce oraz skorelowane z nimi waluty charakteryzują się dużą zmiennością. Weź ten fakt pod uwagę i rozsądnie zarządzaj ryzykiem.
Czym są towary?
W odróżnieniu od walut lub akcji spółek, towary to materialne formy zbywalnych produktów, zwykle mające postać surowców. Istnieje kilka różnych metod kategoryzacji towarów. Niektórzy stosują rozróżnienie między towarami miękkimi, które są uprawiane lub hodowane, i towarami twardymi, które zwykle są wydobywane z ziemi. Jednakże, jeszcze większe zawężenie tych kategorii pozwala na wyróżnienie czterech głównych rodzajów towarów będących przedmiotami handlu:
METALE
ta kategoria obejmuje zarówno metale szlachetne, takie jak złoto, srebro i platynę, a także zwykłe metale, takie jak miedź i aluminium.
ENERGIA
ta kategoria obejmuje różne rodzaje ropy i gazu ziemnego, również benzynę i olej opałowy.
MIĘSO I ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE
na międzynarodowych rynkach apetyt na mięso jest znaczny, a do najczęściej zbywanych towarów w tej kategorii należą bydło i trzoda chlewna.
PRODUKTY ROLNE
do tej grupy należą uprawiane środki spożywcze, takie jak ziarna i nasiona, jak również produkty takie, jak cukier.
Czym jest handel towarami ?
Handel towarami funkcjonuje w różnych formach już od tysięcy lat. Jednak w dzisiejszych czasach każdy zbywalny towar ma cenę, na którą mogą wpływać wydarzenia na szczeblu regionalnym, krajowym lub międzynarodowym, takie jak wojny, zjawiska pogodowe oraz stosunek między popytem a podażą na określone zasoby.
Posłużmy się następującym przykładem: na początku 2014 roku zagrożenia ze strony grup ekstremistów w niektórych ważniejszych krajach będących producentami ropy zwiększyły ogólne obawy dotyczące zakłóceń w dostawach ropy w kolejnych miesiącach, co doprowadziło do krótkoterminowego wzrostu cen ropy. Niemniej jednak, przed końcem 2014 roku, sukces amerykańskiego gazu łupkowego – w połączeniu ze spadkiem zapotrzebowania na dostawy z Chin i niechęcią organizacji OPEC do ograniczenia produkcji ropy – doprowadził do spadku cen ropy o ponad 40% w ciągu zaledwie kilku miesięcy.
Kolejnym przykładem, również z 2014 roku, jest sytuacja na rynku kawy. Dotkliwa susza w Brazylii na początku roku poważnie uderzyła w największego na świecie producenta ziaren kawy Arabika. Natychmiastowym skutkiem suszy było to, że ceny kontraktów terminowych na dostawy kawy poszybowały w górę, ponieważ uczestnicy rynków próbowali obliczyć moment, w którym podaż kawy zacznie spadać. Ceny kontaktów terminowych na dostawy kawy sięgnęły najwyższego poziomu od dwóch lat (chociaż nie przekroczyły szczytowych wartości z 2011 roku), po czym gwałtownie spadły w okolicach listopada na skutek wystąpienia w Brazylii pokaźnych ulew.
Powyższe dwie przykładowe sytuacje pokazują, jak różnego rodzaju wydarzenia mogą wpływać na ceny różnych towarów. Dostęp do aktualnych informacji ze świata może okazać się niezbędny w handlu towarami.
Jak handlować surowcami ?
Obrót towarami wygląda w dużej mierze tak samo, jak w przypadku większości instrumentów handlowych. Inwestorzy mogą kupować lub sprzedawać różne towary, by osiągać zyski przez ich późniejszą sprzedaż po wyższej cenie niż cena zakupu lub przez odkupienie towaru za cenę niższą od ceny jego sprzedaży.
Istota handlu kontraktami na różnice kursowe (CFD) polega na tym, że inwestorzy fizycznie nie posiadają danego towaru, lecz zawierają transakcję na wahania jego cen.
KONTRAKTY DZIENNE ROLOWANE (ROLLING DAILY) I KONTRAKTY TERMINOWE (FUTURES)
Inwestorzy mogą wybrać jeden z dwóch różnych rodzajów handlu towarami: kontrakt dzienny rolowany (Rolling Daily) lub kontrakt terminowy (Futures). Zgodnie z nazwą, kontrakty dzienne rolowane są powiązane z aktualną ceną towaru, zaś przedmiotem kontraktów terminowych jest przyszła cena towaru w kolejnych dniach, tygodniach albo nawet miesiącach.
Kontrakty dzienne rolowane są stosowane głównie przez inwestorów preferujących krótkoterminowe transakcje. Jak sama nazwa wskazuje, są one rolowane z dnia na dzień tak długo, dopóki inwestor nie podejmie działań w kierunku zamknięcia transakcji lub wartość transakcji nie spadnie do poziomu równego limitowi środków na rachunku.
Kontrakty terminowe są natomiast zamykane według wyznaczonej daty i godziny. Zgodnie z tym terminem obliczane są zyski lub straty w zależności od stosunku ceny towaru na zamknięciu do ceny towaru na otwarciu transakcji.
PRZYKŁADOWA TRANSAKCJA NA TOWARY
Posłużmy się przykładową transakcją na towary. W pierwszej kolejności, inwestujący wybiera preferowany towar. Instrumenty oferowane przez brokerów różnią się między sobą, ale domy maklerskie zapewniają swoim klientom bardzo bogatą ofertę, która obejmuje między innymi: metale (złoto, pallad, platyna i srebro), surowce energetyczne (ropa Brent, olej opałowy, gaz ziemny i ropa Nymex) oraz towary rolne (m.in. kukurydza, bawełna, drewno, owies, ziarna soi). Skupmy się na złocie, który jest najczęstszym przedmiotem transakcji na towary.
Oferujemy inwestorom możliwość zawierania transakcji na złocie w formie dziennych kontraktów rolowanych lub kontraktów terminowych. Poniższy przykład dotyczy dziennego kontraktu rolowanego.
Załóżmy, że aktualna cena złota wynosi 1279,6/1280 – pierwsza liczba to cena sprzedaży, a druga to cena kupna. Decydujemy się na transakcję równą 1 GBP za jeden punkt zmiany. Decydujemy się na kupno lub sprzedaż i podejmujemy odpowiednie kroki. Następnego dnia cena złota wynosi 1282,6/1283. Decydujemy się na zamknięcie transakcji.
Jeżeli postawiliśmy 1 GBP na jeden punkt zmiany, a następnie kupiliśmy złoto po cenie 1280 i cena sprzedaży wynosi obecnie 1282,6, to oznacza zmianę rzędu 2,6 na naszą korzyść oraz zysk w wysokości 2,60 GBP. Jeśli jednak zdecydowaliśmy się na sprzedaż złota po cenie 1279,6, a cena kupna wynosi obecnie 1283, oznacza to różnicę rzędu 3,4 – jeśli zamkniemy transakcję w tym momencie, poniesiemy stratę w wysokości 3,40 GBP.
Strategie dotyczące handlu surowcami
1. ZNAJDŹ SWÓJ IDEALNY TOWAR
Jednoczesny handel na różnych towarach nie jest niczym trudnym ani niemożliwym do zrealizowania. Warto jednak uważać, by nie popełnić błędu przez myślenie, że wszystkie towary funkcjonują na rynku w identyczny sposób. Poszczególne surowce mogą reagować inaczej oraz cechować się różnymi poziomami zmienności i płynności. Dlatego warto poświęcić czas na dokładne zapoznanie się z rynkiem surowca, który nas interesuje, by znaleźć ten towar, który najlepiej odpowiada naszemu stylowi prowadzenia transakcji.
2. DOSTĘP DO BIEŻĄCYCH INFORMACJI
Nie można nie doceniać roli, jaką odgrywa wiedza o bieżących wydarzeniach w transakcjach towarowych. Surowce tym różnią się od akcji, że nie ma ryzyka ich przejęcia i nie jest im poświęcana równie duża uwaga w jakimkolwiek kwartalnym sprawozdaniu finansowym. Niemniej jednak, niektóre towary są znacznie bardziej podatne na nagłe wahania rynkowe wywołane różnymi, trudno przewidywalnymi zdarzeniami. Warunki pogodowe, choroby zwierząt gospodarskich, odkrycie nowych złóż ropy: to tylko kilka przykładów sytuacji, które mogą wpływać na ceny produktów rolnych, zwierząt gospodarskich czy nośników energii. Często niemożliwe jest przewidzenie ich wystąpienia, dlatego bycie zawsze na bieżąco z informacjami płynącymi z całego świata może pomóc w szybkim reagowaniu na te zdarzenia, które mogą mieć pozytywny lub negatywny wpływ na wyniki wybranego towaru.
3. INSTRUMENTY POWIĄZANE: EFEKT DOMINA
Ta strategia najlepiej sprawdza się, gdy łączymy towary z innymi instrumentami handlowymi. Zgodnie z jej założeniami, wahania cen jednego instrumentu mogą mieć wpływ na ceny innego. Przykład: spadek cen ropy (surowca) w drugiej połowie 2014 r. doprowadził do osłabienia notowań giełdowych spółek z sektora energetycznego (akcji) w obrębie wielu instrumentów finansowych. To jeden z powodów, dla których wielu inwestorów uwzględnia co najmniej jeden surowiec w swoim portfelu. Pozwala im to na lepsze monitorowanie potencjalnych wahań cen akcji spółek związanych z wybranym surowcem. Warto jednak pamiętać, że ta strategia sprawdza się najlepiej w przypadku doświadczonych inwestorów, bo niestety może łatwo prowadzić do błędnych interpretacji dotyczących ewentualnej reakcji akcji na wahania ceny surowca.
Mamy nadzieję, że powyższe wskazówki okażą się pomocne.
5. BEZPIECZNA PRZYSTAŃ
Wielu inwestorów traktuje określone towary – głównie metale szlachetne, w szczególności zaś złoto – jako tzw. instrumenty bezpiecznej przystani. Są one bowiem uznawane za dość stabilne, a stabilność nie jest tak prosta do osiągnięcia na pozostałych rynkach. W okresach silnych wahań rynkowych inwestorzy często kupują złoto, ponieważ jest ono postrzegane jako produkt niskiego ryzyka, a więc idealny instrument dla tych inwestorów, którzy chcą przeczekać gwałtowne zmiany i wznowić aktywność po ich przeminięciu.
