Ekonomia instytucjonalna, zwana również instytucjonalizmem, szkoła ekonomii, która rozkwitła w Stanach Zjednoczonych w latach dwudziestych i trzydziestych. Postrzegała ona ewolucję instytucji ekonomicznych jako część szerszego procesu rozwoju kulturalnego.
Amerykański ekonomista i socjolog Thorstein Veblen, krytykując tradycyjną statyczną teorię ekonomii, położył podwaliny pod ekonomię instytucjonalną. Starał się on zastąpić koncepcję ludzi jako twórców decyzji ekonomicznych koncepcją, że ludzie są nieustannie poddawani wpływom zmieniających się zwyczajów i instytucji. Veblen postrzegał główny motyw amerykańskiego systemu gospodarczego raczej jako pieniężny niż technologiczny: przedsiębiorczość biznesowa, jak sądził, była prowadzona raczej w celu gromadzenia pieniędzy niż produkcji towarów. Innym ekonomistą powszechnie kojarzonym ze szkołą instytucjonalną był John R. Commons, najbardziej znany z badań nad pracą. Podkreślał on zbiorowe działanie różnych grup w gospodarce i postrzegał ich działanie w ramach systemu stale ewoluujących instytucji i praw. Inni często zaliczani do kategorii instytucjonalistów to amerykańscy ekonomiści Rexford Tugwell, John M. Clark i Wesley C. Mitchell.
Mimo że instytucjonalizm nigdy nie stał się główną szkołą myśli ekonomicznej, jego wpływ utrzymywał się, szczególnie w pracach ekonomistów próbujących wyjaśnić problemy ekonomiczne z perspektywy uwzględniającej zjawiska społeczne i kulturowe. Niektórzy uważają to szerokie podejście za przydatne w analizie problemów krajów rozwijających się, gdzie modernizacja instytucji społecznych może być wymogiem postępu przemysłowego.
