Zysk z inwestycji, czyli prosta, efektywna i wewnętrzna stopa zwrotu

2589

Jeśli rozważamy potencjalną zyskowność dowolnej inwestycji, musimy wziąć przede wszystkim pod uwagę parametr finansowy określany jako stopa zwrotu…

Jeśli rozważamy potencjalną zyskowność dowolnej inwestycji, musimy wziąć przede wszystkim pod uwagę parametr finansowy określany jako stopa zwrotu.

Stopa zwrotu, zwana również stopą dochodu lub stopą rentowności, to stosunek wysokości zysku do wysokości zaangażowanego kapitału. Stopa zwrotu jest względną miarą zyskowności inwestycji i umożliwia porównywanie zyskowności różnych inwestycji. Zazwyczaj jest podawana w skali rocznej, jednak może dotyczyć też dowolnego okresu inwestowania.

Na przykład gdy chcemy zainwestować 1000 złotych w depozyt terminowy na rok :

1. Kwota 1000 zł zainwestowana na rok w depozyt terminowy oprocentowany na 7% daje wartość końcową 1070 zł.

Stopa zwrotu tej inwestycji wynosi: (1070 – 1000) / 1000 = 7%.

2. Kwota 1000 zł zainwestowana na pół roku w depozyt terminowy oprocentowany na 8% daje wartość po pół roku 1035 zł. Kwota ta zainwestowana na następne pół roku w ten sam depozyt oprocentowany na 7% daje wartość końcową po roku 1071,22 zł.

Stopa zwrotu tej inwestycji wynosi: (1071,22 – 1000) / 1000 = 7,12%.

3. Kwota 1000 zł zainwestowana na pół roku w depozyt terminowy oprocentowany na 7% daje wartość po pół roku 1035 zł. Kwota ta zainwestowana na następne pół roku w ten sam depozyt oprocentowany na 6% daje wartość końcową po roku 1076,40 zł.

Stopa zwrotu tej inwestycji wynosi: (1066,05 – 1000) / 1000 = 6,6%

W powyższym przykładzie zakłada się brak reinwestycji, tzn. kapitalizację prostą, odpowiadającą okresowi inwestowania. Oznacza to, że dochody są obliczane są zawsze od pierwotnie zainwestowanej kwoty.

Gdy chcemy uwzględnić zyski przynoszone przez inwestycję w trakcie jej trwania, możemy wyznaczyć efektywną stopę zwrotu.

Warto pamiętać o następujących zależnościach, które zachodzą zarówno dla prostej, jak i efektywnej stopy dochodu:

  • im wyższa stopa oprocentowania, tym wyższa stopa zwrotu inwestycji.
  • im częstsze reinwestowanie (kapitalizacja), tym wyższa stopa zwrotu.
  • im wyższa stopa reinwestowania, tym wyższa stopa zwrotu.
  • minimalna możliwa wartość stopy zwrotu wynosi minus 100% – jest tak w przypadku utraty całego zainwestowanego kapitału.
  • maksymalna możliwa wartość stopy dochodu nie jest ograniczona.

Bardzo ważnym parametrem w procesie inwestycyjnym jest czas, który upływa od momentu rezygnacji z bieżącej korzyści do czasu otrzymania innej korzyści w przyszłości. Ceną, jaką zyskujemy za wykorzystanie pieniądza w czasie są odsetki, zaś poziom tej ceny jest wyznaczany przez stopę procentową.

Techniką oceny projektów inwestycyjnych uwzględniającą zmianę wartości pieniądza w czasie jest wewnętrzna stopa zwrotu. Jej wysokość jest wyznacznikiem przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. IRR (od ang. Internal Rate of Return) reprezentuje rzeczywistą stopę dochodu uzyskiwaną z inwestycji w ciągu jej całego trwania. Bywa również nazywana dyskontową stopą zwrotu. Wskaźnik ten daje możliwość prostego i pewnego porównania zyskowności dwóch inwestycji o zbliżonym poziomie ryzyka i podobnej strukturze czasowej wpływów oraz wypływów kapitałowych. Uwzględniając wartość pieniądza w czasie wewnętrzna stopa zwrotu ukazuje dodatkowo sens wykorzystania zewnętrznych źródeł finansowania. W rezultacie przy odpowiednio wysokim IRR można bez angażowania środków własnych wykorzystać np. kredyt bankowy do sfinansowania inwestycji zarabiając na tym więcej niż udzielający kredytu bank.