Ubezpieczenie morskie, umowa, na mocy której, za wynagrodzeniem przewidzianym do zapłaty przez jedną osobę zainteresowaną statkiem lub ładunkiem, który podlega ryzyku związanemu z żeglugą morską, druga osoba zobowiązuje się zabezpieczyć go przed niektórymi lub wszystkimi tymi ryzykami podczas określonego okresu lub rejsu.
Ubezpieczenie morskie jest najstarszą znaną formą ubezpieczenia. Istotnie, instytucja średniej ogólnej, zgodnie z którą uczestnicy przedsięwzięcia morskiego przyczyniają się do strat ponoszonych przez niektórych z korzyścią dla wszystkich, może być postrzegana jako prymitywna forma samoubezpieczenia. Ubezpieczenia morskie w zauważalnie nowoczesnej formie pojawiły się w Europie w średniowieczu; wiele średniowiecznych kodeksów morskich zawierało przepisy regulacyjne.
Do XX wieku cechą charakterystyczną ubezpieczeń morskich było to, że nie można było pokryć znacznej liczby ryzyk, co do pewnego stopnia pozostaje prawdą w przypadku polis cargo zwyczajowo pisanych w celu wykluczenia strat poniżej określonych wartości procentowych. Często mówi się, że teoretyczną podstawą wyłączenia niektórych ryzyk jest dostarczenie zachęty dla właściciela mienia, aby sam się nim zaopiekował, tak jak w przypadku funkcji potrącenia w znanej polisie ubezpieczeniowej od wypadków samochodowych. Naciski ze strony armatorów na kompleksowe ubezpieczenie doprowadziły jednak stopniowo do uwzględnienia prawie wszystkich rodzajów ryzyka.
Docenienie roli, jaką odgrywają ubezpieczenia morskie, jest niezbędne dla zrozumienia branży żeglugowej. Z pewnymi wyjątkami, takimi jak roszczenia odszkodowawcze z tytułu śmierci i obrażeń ciała oraz roszczenia marynarzy o wynagrodzenie, zdecydowana większość wnioskodawców ubezpieczyła się sama. Armator posiada ubezpieczenie kadłuba na swoim własnym statku i chroni się przed roszczeniami osób trzecich na podstawie różnych ustaleń. Każdy przypadek szkody majątkowej na statku lub jego ładunku lub na statkach będących w kolizji rozwiązuje się w drodze ugody między ubezpieczycielami.
