Podstawy teorii fal Elliotta

fale Elliotta

2484

Podstawy teorii fal Elliotta cz. 1

I. Ruchy rynku przybierają formę pięciu fal:

  • fale 1,3 i 5 określają główny kierunek trendu,
  • fale 2 i 4 są niezgodne z kierunkiem trendu.

Schemat tych 5 fal jest dominującą formą ruchów rynku.

Pełny cykl  składa się z jednak z 8 fal:

  • pięciu fal wspomnianych powyżej – jest to IMPULS,
  • oraz trzech fal: A, B, i C –  korekcyjnych wobec struktury pięciofalowej (przy czym fala B ma kierunek zgodny z trendem) – jest to KOREKTA.

II. Po zakończeniu tego ośmiofalowego cyklu, rozpoczyna się drugi cykl złożony z 5 fal wzrostowych, po których następują 3 fale spadkowe. Po raz trzeci ośmiofalowy schemat się już jednak nie powtórzy w całości! Zobaczymy bowiem tylko 5 fal wzrostowych, ale bez trójfalowej korekty.

Gdybyśmy bowiem w tym momencie popatrzyli na wykres, dostrzeglibyśmy pięciofalową formację wyższego poziomu. Dopełnieniem tej formacji wyższego stopnia jest oczywiście trzyfalowa korekta A-B-C, przy czym falę:

  • A tworzy ruch pięciofalowy,
  • B jest trójfalową korektą niższego poziomu,
  • C jest ponownie pięciofalowe.

Ilustruje to poniższy wykres:

teoria fal Elliotta

Nasuwa się tutaj wniosek: każdy element fali impulsu oraz każdy element pełnego cyklu jest również pomniejszoną kopią całości. Dlatego też fale dowolnego stopnia zawsze dzielą się na fale stopnia niższego i równocześnie są elementami fal stopnia wyższego. Na szczęście dokładne określenie stopnia fali nie ma znaczenia dla skutecznego prognozowania, ponieważ najważniejszy jest względny stopień fali.

Podsumowując: na wszystkich stopniach trendu, ruch rynku, zgodny z kierunkiem trendu wyższego stopnia, rozwija się w pięciu falach, natomiast korekta tego trendu przebiega w trzech falach.

Podstawy teorii fal Elliotta cz. 2

Większość fal impulsu przybiera kształt formacji pięciofalowej, przy czym:

  • fala 2 nigdy nie znosi więcej niż 100% fali 1,
  • fala 4 nigdy nie znosi więcej niż 100% fali 3,
  • fala 3 zawsze wykracza poza koniec fali 1,
  • fala 4 nie zachodzi na falę 1,
  • jedna fala (1,3 lub 5), ale tylko jedna, jest na ogół wydłużona; fala 3 nigdy nie jest najkrótsza, a często jest najdłuższa; najczęściej długość fal krótszych stanowi 0,618 długości fali wydłużonej;
  • jeśli 2 fala ma charakter gwałtownej korekty, fala 4 będzie raczej horyzontalna i na odwrót;
  • fala wydłużona posiada podfale, które czasem cechuje taka sama amplituda i czas trwania, co pozostałe fale nadrzędnego poziomu, przez co cały ruch zamiast normalnej „piątki” obejmuje łącznie dziewięć fal podobnych rozmiarów; czasem przez to trudno stwierdzić, która fala jest wydłużona, ale nie ma to większego znaczenia, gdyż dziewiątka i piątka mają w teorii takie samo znaczenie techniczne,
  • wynika z tego, że jeśli fala 1 lub 3  są mniej więcej tej samej długości, to fala 5 będzie wydłużona; podobnie wydłużenie fali 3, wskazuje, że fala 5 będzie miała prostą strukturę przypominającą falę pierwszą,
  • nie należy mieć oporów przed oznaczaniem wczesnych etapów wydłużenia fali 3,
  • impulsy przebiegają zazwyczaj wewnątrz granic wyznaczonych przez linie równoległe,
  • „skrócona piątka” jest to określenie sytuacji, w której fala 5 nie wykracza poza koniec fali 3; metodą weryfikacji zaistnienia tego „załamania” jest znalezienie w domniemanej fali 5 – pięciu niezbędnych podfal; skrócenie fali stanowi o słabości lub sile rynku; skrócone fale 5 nie osiągają niestety prognozowanych poziomów cen, ale dają za to wyraźny sygnał odwrócenia trendu,
  • fale 2 i 4 niemal zawsze różnią się kształtem, to znaczy jedna jest zygzakiem, a druga nie (wniosek: jeśli 2 fala jest zygzakiem – 4 fala będzie w trendzie bocznym);
  • fale impulsu 1-3-5 mogą przyjmować postać impulsów, bądź rzadziej postać trójkątów ukośnych, które są formacjami o kształcie klina;  pojawiają się one tylko na początku (1 lub A) albo na końcu (5 lub C) większej fali,
  • ukośne trójkąty są jedynymi strukturami pięciofalowymi, zgodnymi z kierunkiem głównego trendu, w których fala 4 niemal zawsze wkracza na obszar fali 1,
  • trójkąt ukośny końcowy pojawia się przede wszystkim jako fala 5, w sytuacji, gdy poprzedzający go ruch posunął się „zbyt szybko i zbyt daleko”; rzadziej trójkąty ukośne pojawiają się w fali C, jako podwójne bądź potrójne trójki; we wszystkich przypadkach stanowią one zakończenie większych formacji i wskazują na wyczerpywanie się siły ruchu cen wyższego stopnia (prognozowane gwałtowne odreagowanie sięga co najmniej poziomu, na którym trójkąt zaczął się kształtować); trójkąty ukośne końcowe przybierają kształt klina – wyznaczanego przez dwie zbiegające się linie, przy czym każda podfala w tym fale 1-3-5, składa się z trzech podfal (mamy więc formację: 3-3-3-3-3); dosyć często fala 5 krótkotrwale przerywa linię trendu wyznaczoną przez wierzchołki fal 1 i 3 (na wyższym woluminie obrotów),
  • trójkąty ukośne początkowe występują jako fala 1 impulsu, bądź fala A w zygzakach; podobnie jak w klinie końcowym fala 4 zachodzi na falę 1 i następuje zbieżność granicznych linii; inny jest wewnętrzny podział fal – mamy tu strukturę 5-3-5-3-5; kluczem do rozpoznania tej formacji jest wyraźne spowolnienie impetu w piątej podfali.

Podstawy teorii fal Elliotta cz. 3

Korekty są dużo trudniejsze do rozpoznania niż fale impulsu, są także bardziej zróżnicowane:

  • kończą się zwykle w zasięgu 4 fali (jeśli jednak pierwsza fala sekwencji jest wydłużona – korekta może sięgnąć dna 2 fali);  czasem zdarza się, że zygzaki wchodzą w obszar 2 fali, choć zwykle wtedy, gdy fala 2 również jest zygzakiem;
  • jeśli 5 fala jest wydłużona, to korekta będzie gwałtowna, a poziomem wsparcia dla niej będzie punkt wyjścia 3 podfali wydłużenia;
  • ich zakończenia są mniej przewidywalne niż w przypadku fal impulsu,
  • najważniejsza reguła: korekty nigdy nie są piątkami,
  • jeśli duża korekta zaczyna się od płaskiej korekty jako fali A, należy oczekiwać, że B będzie zygzakiem i na odwrót;
  • jeśli duża korekta zaczyna się od prostego zygzaka jako fali A, fala B bardzo często rozciąga się kształtując wewnętrznie zróżnicowany zygzak a-b-c (czasem fala C bywa jeszcze bardziej skomplikowana, natomiast A rzadko jest skomplikowana);

Formacje korygujące należą do czterech głównych kategorii:

  • zygzaki (5-3-5; trzy odmiany: pojedyncze, podwójne i potrójne) – najważniejsze; pojedynczy zygzak A-B-C posiada strukturę 5-3-5; gdy pierwszy zygzak nie dociera do prognozowanego poziomu – występują zygzaki podwójne lub co najwyżej potrójne – są one rozdzielone trójką; mamy więc strukturę: 5-3-5-3-5-3-5, bądź 5-3-5-3-5-3-5-3-5-3-5; są to formacje analogiczne do wydłużeń fal impulsu, ale występują rzadziej; w ramach impulsów zygzakami są często fale 2, natomiast rzadziej fale 4,
  • korekty płaskie (3-3-5; trzy odmiany: regularne, rozszerzone i „w biegu”); różnią się od zygzaka strukturą 3-3-5: pierwsza fala nie ma dostatecznej siły spadkowej by rozwinąć 5 fal jak w zygzaku, natomiast fala C kończy się w trendzie wzrostowym tuż poniżej końca fali A, a nie wyraźnie niżej, jak w zygzaku; korekty płaskie znoszą też zazwyczaj mniejszą część poprzedniego impulsu niż zygzaki; występują w okresach silnych trendów głównych i niemal zawsze poprzedzają wydłużenia, bądź występują po nich; w regularnej płaskiej korekcie fala B kończy się mniej więcej na poziomie punktu wyjścia fali A, a fala C nieco wykracza poza koniec fali A; częściej spotyka się jednak korektę płaską rozszerzoną, w której fala B kończy się poza punktem wyjścia fali A, zaś fala C wykracza wyraźnie poza koniec fali A; w rzadkiej odmianie formacja 3-3-5 jest korektą „w biegu” – fala B przekracza początek fali A jak w korekcie płaskiej rozszerzonej, ale tutaj fala C nie przebywa pełnego dystansu i nie dociera do poziomu, na którym skończyła się fala A; w tych przypadkach siła trendu wyższego stopnia jest tak wielka, że poddaje mu się również formacja korekty; korekty w biegu są niezwykle rzadkie! (występują zwykle na silnych i szybkich rynkach), jeśli fala B dzieli się na pięć fal – bardziej prawdopodobne jest to, że mamy do czynienia z pierwszą falą wzrostową impulsu wyższego stopnia,
  • trójkąty, trójkąty poziome (w odróżnieniu od „ukośnych”, klinów – formacji impulsu) (3-3-3-3-3; cztery typy: zwyżkujący, zniżkujący, zwężający się, rozszerzający się); przyczyniają się do powstania ruchu bocznego, któremu towarzyszy spadek wolumenu i zakresu wahań rynku; trójkąty wyznacza się łącząc końcowe punkty fal a i c oraz b i d (wszystkie trójkąty znoszą poprzednią falę do poziomu końca fali e); pierwsze trzy typy pozostają w obszarze cenowym poprzedzającego je ruchu; trójkąt zwyżkujący: górna linia pozioma, dolna wznosząca; trójkąt zniżkujący: górna opada, dolna pozioma; trójkąt zwężający: górna opada, dolna wnosząca (tutaj często fala b wykracza poza początek fali a) ; trójkąt rozszerzający: górna wznosząca, dolna opada; na ogół większość podfal trójkątów to zygzaki, ale czasem (często fala c) jest bardziej złożona niż inne będąc regularną płaską korektą bądź podwójnym zygzakiem; rzadziej jedna z podfal (często e) sama jest trójkątem, przez co cała formacja dzieli się na dziewięć fal (wniosek: trójkąty jak zygzaki czasem kształtują się jak wydłużenia);  trójkąty są rzadko pierwszą korektą impulsu (fala 2), ale bardzo często są falą ostatnią: falą 4 (wówczas fala 5 jest zwykle szybka i przebywa dystans zbliżony do trójkąta), falą B, ostatnią falą w podwójnym lub potrójnym zygzaku i w korekcie połączonej (o niej za chwilę); trójkąt może również pojawić się jako ostatnia formacja akcji w korekcie połączonej, choć nawet wówczas zawsze poprzedza on ostatnią falę akcji w formacji stopnia wyższego od korekty; ważna wskazówka: moment przecięcia się linii wyznaczających nierozszerzający się trójkąt często zbiega się z punktem zwrotnym na rynku,
  • podwójne i potrójne trójki – są to połączenia mniej skomplikowanych rodzajów korekt, w tym różnego rodzaju zygzaków, korekt płaskich i trójkątów (gdy występują – są ostatnią falą); mają charakter horyzontalny – występowanie tych formacji jest jak gdyby sposobem wydłużenia ruchu bocznego w ramach korekty płaskiej; w tego typu korekcie pierwsza prosta formacja często wydaje się wystarczającą korektą cen, a powtórzenie jej mam na celu wydłużenie czasu, w jakim przebiega proces korygujący (może chodzić np. o to by cena dotarła do linii kanału); łącznikiem mogą być dowolne trójki.

Podstawy teorii fal Elliotta cz. 4

Kanał trendu:

  • bieg impulsu wyznaczany jest przez granice kanału trendu; do jej wyznaczenia potrzebne są co najmniej 3 punkty (należy wyznaczyć linię między początkiem fali 1 i początkiem fali 3, a następnie wytyczyć linię równoległą do tej linii – biegnącą przez początek fali 2),
  • często fale 3 sięgają na tyle daleko, że ostateczne linie kanału nie obejmują punktu wyjścia – jeśli fala 4 nie dociera do tymczasowo wytyczonej linii, należy kanał odpowiednio skorygować w celu wyznaczenia ograniczeń fali 5 (łączymy końce fali 2 i 4 i kreślimy linię równoległą przechodzącą przez koniec fali 3); jeśli fala 3 jest niezwykle silna, niemal pionowa, to może się okazać, że górna linia będzie biegła zbyt wysoko – bardziej przydatna jest wówczas  linia kanału wytyczona przez szczyt fali pierwszej,
  • przerwania kanału trendu można spodziewać się, gdy fala 5 w kanałach trendowych i ukośnych trójkątach zbliża się do górnej linii przy zwiększającym się wolumenie (czasem zapowiedzią tego przerwania jest uprzednie przerwanie dolnej linii kanału przez falę 4 lub drugą falę należącą do fali 5); przerwanie ma jednak charakter krótkotrwały, a ceny szybko wracają do kanału;

Skala:

  • w dłuższych perspektywach czasowych należy posługiwać się wykresami logarytmicznymi,
  • zawsze warto posługiwać się skalą logarytmiczną, jako zapasową, szczególnie w przypadku fal, które przyspieszają ze względu na masowe zachowania inwestorów;

Wolumen:

  • najniższy wolumen często zbiega się z punktem zwrotnym na rynku;
  • wolumen zwiększa się lub zmniejsza w zależności od szybkości zmian cen;
  • zwykle w falach 5 wolumen jest mniejszy niż w falach 3; jeśli wolumen fali 5 jest większy – oznacza to wydłużenie tej fali (to cenna wskazówka w przypadku rzadkiego zjawiska wydłużenia zarówno fali 3 i 5);
  • wolumen jest najbardziej pomocnym wskaźnikiem przy ustalaniu porządku fal i prognozowaniu.

Podstawy teorii fal Elliotta cz. 5

Koncepcja osobowości fal jest istotnym rozszerzeniem teorii Eliota. Stanowi ona odzwierciedlenie psychologii zbiorowości.

  • Pierwsza fale – towarzyszy jej zwiększenie wolumenu, podlega silnej korekcie, większość uczestników rynku sądzi, że trend ma ciągle charakter spadkowy i wykorzystują wzrosty do gry „na krótko”; sytuacja jest inna, gdy poprzedzająca ją korekta ulega załamaniu – jest wtedy dynamiczna i podlega umiarkowanej korekcie;
  • Druga fala – zwykle zabiera większość zysków fali 1; towarzyszy jej atmosfera lęku i przekonanie, że powróciła bessa; niski wolumen wskazuje jednak na zanikanie presji ze strony sprzedających;
  • Trzecia fala – można je tylko podziwiać. Są silne, szerokie, ogólny charakter trendu nie pozostawia żadnych wątpliwości; towarzyszą jej dobre informacje na temat sytuacji gospodarczej; wolumen jest tu największy, podobnie jak ruch cen; często występują tu wybicia i luki; na rynkach akcji uczestniczą w niej praktycznie wszystkie akcje; dostarcza ona najcenniejszych wskazówek dla ustalenia porządku fal (podobnie jak fala B);
  • Czwarta fala – jest przewidywalna (głębokość, kształt), wiemy bowiem, że powinna różnić się od fali 2; najczęściej jest to trend boczny, tworzący podstawę dla ostatniej fali; część słabszych papierów po ustanowieniu dzięki sile fali 3 swoich maksimów – zaczyna zniżkować, stanowiąc oznaki słabości rynku w fali 5;
  • Piąta fala – jest zawsze mniej dynamiczna niż trzecia jeśli idzie o szerokość rynku; zmiany cen nie są też tak szybkie, chyba, że jest to fala wydłużona (szczególnie tempo zmiany cen wzrasta w 3 podfali fali 5); w falach wyższych cykli wzrasta tutaj także wolumen (gdy fala jest wydłużona – dotyczy to wszystkich cykli) – dotyczy to sytuacji euforii i skrajnego optymizmu na rynkach (gdy o hossie można przeczytać wszędzie); nawet jeśli fala wydłuża się – brak jej dynamiki fali 3;
  • Fala A – na rynku panuje przekonanie, że jest to korekta i okazja do zakupów; jeśli jest pięciofalowa – fala B na ogół jest zygzakiem, gdy trzyfalowa – B będzie korektą płaską lub trójkątem;
  • Fala B – to pułapka; raj dla spekulantów i zguba dla żółtodziobów; obejmuje niewielką liczbę papierów; niemal zawsze skazana jest na całkowite zniesienie przez ostatnią falę korekty; serwisy informacyjne są pełne optymizmu; przy niższych cyklach wolumen się zmniejsza, przy wyższych – zwiększa;
  • Fala C – bardzo destruktywna; zaczyna panować strach; wzrostowe fale C w ramach korekt dużych formacji bessy można błędnie potraktować jako początek nowej hossy, zwłaszcza, że rozwijają się w pięciu falach;
  • Fala D – we wszystkich trójkątach (poza rozszerzającym się) obserwujemy wzrost wolumenu; jest zwodnicza jak B; rynek wąski; złudzenie rozkwitu; jest pułapką;
  • Fala E – wydają się początkiem nowego trendu spadkowego, towarzyszą jej wiadomości uzasadniające złe zachowanie cen; wzrost pesymizmu – oczekiwanie na spadki dokładnie w chwili, gdy należałoby się przygotować na silny wzrost cen; towarzyszą im silne emocje wyzwalane podobnie jak przy fali 5;

Podstawy teorii fal Elliotta cz. 6

Zestawienie sposobów kształtowania się fal:

fale impulsu:

  • impuls
  • trójkąt:
  • trójkąt początkowy (5-3-5-3-5)
  • trójkąt końcowy (3-3-3-3-3)

fale korekty:

  • proste korekty:
  •  trójki:
  •  zygzak:
  • pojedynczy (5-3-5)
  • podwójny (5-3-5-3-5-3-5)
  • potrójny (5-3-5-3-5-3-5-3-5-3-5)

fala płaska (3-3-5):

  • regularna
  • rozszerzająca się
  • „w biegu”

trójkąty (3-3-3-3-3):

  • zwężające się
  • zniżkujące
  • zwyżkujące
  • rozszerzające się

korekty złożone:

  • złożone podwójnie:
  • zygzak/płaska
  • zygzak/trójkąt
  • płaska/płaska
  • płaska/trójkąt

złożone potrójnie:

  • zygzak/płaska/zygzak
  • zygzak/płaska/trójkąt
  • płaska/płaska/płaska
  • płaska/płaska/trójkąt

Podstawy teorii fal Elliotta cz. 7

Proporcje impulsu:

  • silne korekty znoszą najczęściej 61,8% lub 50% poprzedniej fali – dotyczy to zwłaszcza fali 2, fali B większego zygzaka, fali X w zygzaku podwójnym lub potrójnym;
  • korekty boczne znoszą na ogół 38,2% poprzedniej fali impulsu – dotyczy to fali 4;
  • relacje między falami impulsu najczęściej są proporcjami Fibonacciego: 1, 1,618 lub 2,618
  • przy wydłużenie fali 1: długość od początku fali 3 do końca 5 wynosi 0,618 długości fali 1;
  • wydłużona fala 3 pozostaje często w stosunku do fal 1 i 5 jak 1 do 0,618;
  • długość wydłużonej 5 fali to 1,618% ruchu fal 1-3;
  • jeśli fala 1 nie jest wydłużona – fala 4 dzieli zakres impulsu według złotych proporcji – wtedy fala 5 gdy nie jest wydłużona stanowi 0,382 % łącznego dystansu, a gdy jest wydłużona: 0,618%; ten punkt może wypaść w różnych miejscach fali 4; korekta po 5 fali napotyka podwójny opór: koniec 4 fali i poziom zniesienia 0,382.

Proporcje korekty:

  • zazwyczaj A=C; choć czasem może to być 1,618 lub 0,618; ten same proporcje w formacji podwójnego zygzaka; fala B w zygzaku może wynieść 0,236 długości fali A;
  • w korekcie płaskiej A, B i C są mniej więcej równe; w korekcie płaskiej rozszerzonej C = 1,1618 fali A; w rzadkich przypadkach 2,618; fala B wynosi czasami 1,236 lub 1,382 długości fali A;
  • w trójkącie dwie fale biegnące w tym samym kierunku pozostają w proporcji 0,618; w trójkącie zwężającym, zwyżkującym lub zniżkującym fala e = 0,618c; c= 0,618a; d= 0,618b; w trójkącie rozszerzającym współczynnik wynosi 1,618;
  • w korektach podwójnym i potrójnych długość jednej formacji jest równa drugiej; czasem, gdy zwłaszcza jedna z formacji to trójkąt proporcja to: 0,618;
  • zakres cenowy fali 4 jest często równy zakresowi fali 2 lub łączą go z nim proporcje Fibonacciego;

Zestawienie:

  • fala 2 = 0,618 fali 1;
  • fala 4 = 0,382 fali 3;
  • fala 5 = 1,618 fali 1;
  • fala 5 = 0,618 długości od początku fali 1 do końca fali 3;
  • fala 2 = fala 4;
  • w fali 4: a=b=c;
  • w fali 2: a=c; b=0,236a;

Fale Elliota w czasie:

  • założenie: fala-1 to liczba słupków na wykresie tworzących falę 1;
  • fala-2 trwa 0,618 czasu fali-1;
  • fala-3 to suma czasu fali-1 i fali-2;
  • fala-4 trwa 1,382 czasu fali-2;
  • fala-5 trwa 1,382 czasu fali-4;
  • formacja korekty A-B-C trwa połowę czasu impulsu 1-2-3-4-5;
  • fala-A trwa tyle co fala-C;
  • fala-B trwa 0,618 czasu fali-A;