Jedną z głównych dziedzin współczesnej ekonomii jest pieniądz, co nie powinno dziwić, ponieważ jedną z najstarszych, najbardziej powszechnie akceptowanych funkcji rządu jest kontrola nad tym podstawowym środkiem wymiany. Dramatyczny wpływ zmian ilości pieniądza na poziom cen i wielkość aktywności gospodarczej został dostrzeżony i dokładnie przeanalizowany w XVIII wieku. W XIX wieku rozwinęła się tradycja zwana „teorią ilości pieniądza”, która głosiła, że każda zmiana podaży pieniądza może być pochłonięta jedynie przez zmiany ogólnego poziomu cen (siły nabywczej pieniądza). W konsekwencji ceny będą miały tendencję do zmiany proporcjonalnie do ilości pieniądza w obiegu. Krótko mówiąc, teoria ilościowa pieniądza stwierdzała, że inflacja lub deflacja mogą być kontrolowane przez zmianę ilości pieniądza w obiegu odwrotnie do poziomu cen.
Jednym z celów ataku Keynesa na tradycyjne myślenie w jego Ogólnej teorii zatrudnienia, interesu i pieniądza (1935-36) była ta teoria ilościowa pieniądza. Keynes twierdził, że związek między zasobem pieniądza a poziomem dochodu narodowego jest słaby i że wpływ podaży pieniądza na ceny jest praktycznie zerowy – przynajmniej w gospodarkach o dużym bezrobociu, takich jak te z lat 30. ubiegłego wieku. Podkreślił natomiast znaczenie polityki budżetowej i podatkowej rządu oraz bezpośredniej kontroli inwestycji. W konsekwencji teorii Keynesa ekonomiści uznali politykę pieniężną za mniej lub bardziej nieefektywną w kontrolowaniu wielkości działalności gospodarczej.
W latach 60. nastąpiło jednak niezwykłe ożywienie starszego poglądu, przynajmniej wśród niewielkiej, lecz rozwijającej się szkoły amerykańskich ekonomistów walutowych pod kierownictwem Friedmana. Argumentowali oni, że efekty polityki fiskalnej są nierzetelne, chyba że ilość pieniądza jest jednocześnie regulowana. Opierając się na starej teorii ilości pieniądza, przetestowali nową wersję na różnych danych dla różnych krajów i okresów czasu. Doszli do wniosku, że ilość pieniądza ma znaczenie. Historia monetarna Stanów Zjednoczonych, 1867-1960, Miltona Friedmana i Anny Schwartz (1963), która stała się wzorcową pracą monetaryzmu, krytykowała keynesistowskie środki fiskalne wraz z wszystkimi innymi próbami dostrojenia gospodarki. W latach 70. monetaryzm, z naciskiem na podaż pieniądza, cieszył się ogromną popularnością, ale w latach 90. zanikał, ponieważ ekonomiści coraz częściej przyjmowali podejście łączące stary keynesowski nacisk na politykę fiskalną z nowym rozumieniem polityki monetarnej.
