Utworzenie unii bankowej jest ważnym krokiem w kierunku zbudowania prawdziwej unii gospodarczej i walutowej. Unijne przepisy bankowe będą konsekwentnie stosowane we wszystkich uczestniczących państwach, a nowe procedury i instrumenty decyzyjne ułatwią stworzenie bardziej przejrzystego, jednolitego i bezpieczniejszego rynku bankowego.
Stymulowany istnieniem jednej waluty i jednolitego rynku sektor bankowy UE rozwinął się i stał się bardziej zintegrowany. Wiele banków rozwinęło działalność międzynarodową i wyszło poza swoje rynki krajowe.
Ze względu na połączone uprawnienia w zakresie polityki pieniężnej i większą integrację finansową strefa euro jest szczególnie zagrożona w przypadku kryzysów bankowych. Konieczne jest przejście na system zintegrowany.
W czerwcu 2012 r. przywódcy krajów UE zgodzili się na pogłębienie unii gospodarczej i walutowej w ramach działań mających na celu zażegnanie obecnego kryzysu. jednym z głównych elementów budujących pogłębioną integrację jest unia bankowa.
Celem unii bankowej jest przywrócenie zaufania do banków strefy euro i zapewnienie trwałości i niezawodności sektora bankowego. Przyczyni się to do wzmocnienia jednolitego rynku UE oraz zagwarantowania stabilności finansowej.
Unia bankowa znacznie ułatwiłaby zarządzanie trudnościami gospodarczymi, z którymi się obecnie borykamy. (zobacz: kryzys w Europie)
W marcu 2013 r. podjęto pierwszy krok w kierunku ustanowienia unii bankowej – było nim utworzenie jednolitego mechanizmu nadzorczego dla krajów strefy euro i innych krajów UE, które zdecydowały się przystąpić do strefy euro. W 2014 r. Europejski Bank Centralny zacznie korzystać ze swoich uprawnień do nadzorowania wszystkich banków w strefie euro. Utworzenie jednolitego mechanizmu nadzorczego jest również jednym z warunków wstępnych, aby banki mogły być bezpośrednio dokapitalizowane z Europejskiego Mechanizmu Stabilności przeznaczonego dla członków strefy euro.
Przywódcy państw UE uzgodnili, że następnym krokiem będzie uzupełnienie jednolitego mechanizmu nadzorczego jednolitym europejskim mechanizmem ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, który pozwoli podjąć skuteczne działania naprawcze wobec banków transgranicznych oraz zapobiegać ratowaniu banków z pieniędzy podatników.
Instytucje unii bankowej funkcjonują na podstawie jednolitego zbioru przepisów w zakresie usług finansowych, który ma zastosowanie we wszystkich 28 państwach członkowskich UE.
Dlaczego jest potrzebna?
Konieczność utworzenia unii bankowej uwidoczniła się w momencie wybuchu kryzysu finansowego w 2008 roku, który przerodził się w kryzys zadłużenia. Stało się wówczas jasne, że problemy wynikające z bliskich powiązań między finansami publicznymi a sektorem bankowym – zwłaszcza w ramach unii walutowej, takiej jak strefa euro – mogą łatwo rozprzestrzeniać się ponad granicami i powodować zakłócenia finansowe w innych krajach UE.
| Unia bankowa ma sprawić, że branża bankowa w Europie stanie się: | |
|---|---|
| bardziej przejrzysta | poprzez konsekwentne stosowanie wspólnych zasad i norm administracyjnych w zakresie nadzoru bankowego oraz procedur restrukturyzacji i likwidacji banków |
| jednolita | traktując na równych zasadach krajową i transgraniczną działalność bankową oraz znosząc związek między sytuacją finansową banków a krajem, w którym one działają |
| bezpieczniejsza | poprzez wczesną interwencję w przypadku problemów, zapobieganie upadłości banków oraz, w razie potrzeby, poprzez ich skuteczną restrukturyzację |
Elementy unii bankowej
Unia bankowa opiera się na dwóch filarach instytucjonalnych, jakimi są:
- jednolity Mechanizm Nadzorczy
- jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
Jednolity Mechanizm Nadzorczy
Jednolity mechanizm nadzorczy jest nowym systemem nadzoru bankowego w Europie. Składa się on z EBC i organów nadzoru z krajów uczestniczących.
