Rezerwa złota jest to fundusz złota kruszcowego lub monet w posiadaniu rządu lub banku, w odróżnieniu od prywatnego zasobu złota będącego w posiadaniu osoby fizycznej lub instytucji niefinansowej.
W przeszłości rezerwy złota były gromadzone przez władców i rządy głównie w celu pokrycia kosztów prowadzenia wojny, a w większości epok polityka rządowa kładła duży nacisk na pozyskiwanie i posiadanie „skarbu”. Banki zgromadziły rezerwy złota, aby zrealizować swoje obietnice zapłaty deponentom w złocie. Zobacz wykres cen złota.
W XIX wieku banki zastąpiły rządy jako głównych posiadaczy rezerw złota. Banki komercyjne otrzymywały depozyty podlegające spłacie w złocie na żądanie i emitowały na żądanie banknoty (pieniądz papierowy), które można było wykupić w złocie na żądanie; dlatego też każdy bank musiał posiadać rezerwę złotych monet, aby spełnić żądania wykupu. Z czasem jednak przeważająca część rezerw złota została przeniesiona do banków centralnych. Ponieważ banknoty banków komercyjnych zostały w całości lub w dużej mierze zastąpione przez banknoty banku centralnego, banki komercyjne potrzebowały niewiele lub nie potrzebowały wcale złota do wykupu banknotów. Banki komercyjne zaczęły też polegać na banku centralnym w zakresie złota potrzebnego do zaspokojenia potrzeb swoich deponentów.
Jednak niezależnie od posiadacza, wykorzystanie rezerw złota jest obecnie ograniczone prawie wyłącznie do rozliczania transakcji międzynarodowych – i to nawet wtedy, tylko rzadko.
