Funkcja nadzorcy/portiera (w  systemie bankowym)

794

Funkcja nadzorcy/portiera (w  systemie bankowym)

Koncepcja wprowadzona przez ekonomistę Jospeha Schumpetera, według której banki, poprzez swoje decyzje, komu pożyczyć pieniądze, a komu nie, odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu wzrostu dynamiki gospodarek rynkowych. Pogląd ten stał w sprzeczności z tradycyjnym postrzeganiem bankowców jako wyłącznie pasywnych pośredników, przekazujących cudze pieniądze do końcowych odbiorców. W tej roli jedynym istotnym wpływem wywieranym przez bankowców na gospodarkę byłoby przyspieszanie pewnych procesów i  obniżanie oprocentowania. W  koncepcji Schumpetera bankowiec jako portier miał do odegrania bardziej dynamiczną rolę. Poprzez finansowanie innowacyjnych przedsiębiorców banki (innymi słowy instytucje angażujące się w  ryzykowne inwestycje) uwolniły siły twórczej destrukcji (zob. cytat poniżej). Prawdopodobnie jednak, również banki komercyjne pełnią funkcję portiera. Firmy, które funkcjonują słabo, otrzymywałyby od banków niewiele lub nic, podczas gdy silniejsze przedsiębiorstwa mogłyby liczyć na większe fundusze. Banki realizują także swoje prawo kredytodawcy do likwidacji upadających przedsiębiorstw. Posługując się analogią do teorii Darwina, słabi stawaliby się jeszcze słabsi, a silni rośliby w siłę, zgodnie z zasadą
„zwycięża najsilniejszy”. W ten sposób banki decydowałyby, kto byłby liczącym się graczem, uzależniając dostarczany kapitał od osiąganych wyników. To z kolei przyczyniałoby się do zwiększenia dynamiki w gospodarce rynkowej, pobudzając wzrost i rozwój konkurencji. Koncepcję portiera przywołuje się również w kontekście gwarantowania emisji papierów wartościowych. Zaangażowanie banków inwestycyjnych w emisję papierów wartościowych skutecznie zapobiega nielegalnemu wyciekowi informacji. Ze swej strony, emitenci chętnie angażują renomowane banki do obejmowania ich emisji – efektywnie pożyczając od nich reputację, która gwarantuje adekwatność i  dokładność ujawnianych informacji. Tego rodzaju funkcja portiera pomaga zmniejszyć problem asymetryczności informacji podczas emisji papierów wartościowych.

Strategiczna funkcja

Bankowcy są portierami rozwoju gospodarki kapitalistycznej. Ich strategiczna funkcja polega na wyszukiwaniu innowacyjnych przedsiębiorców oraz udostępnianiu niezbędnej siły nabywczej tym najbardziej obiecującym.

Joseph Schumpeter