Kontrola kosztów (kontroling kosztów, controlling kosztów, zarządzanie kosztami, redukcja kosztów) – zarządzanie i/lub zmniejszanie wydatków związanych z działalnością przedsiębiorstwa. Kontrola zaczyna się od identyfikacji kosztów i wyceny, czy są uzasadnione i czy przedsiębiorstwo jest zdolne do ich utrzymania. Potem, jeżeli to konieczne, kontrola zajmuje się poszukiwaniem możliwości obcięcia kosztów poprzez np. zmiany planów operacyjnych lub zmiany dostawców na tańszych. Kontrola kosztów obejmuje zarządzanie takimi rodzajami kosztów jak wydatki na telefon, Internet, media czy też wynagrodzenia pracownicze i usługi świadczone na zasadach outsourcingu.
ang. cost control, cost management, cost reduction
PROCES KONTROLI KOSZTÓW
Kontrola kosztów to proces, który jest elementem sterowania ekonomicznego, mający na celu regulację wielkości ekonomicznych na podstawie wartości wzorcowych.
Proces kontroli kosztów składa się z następujących etapów:
- Ustalenie wartości wzorcowej – można określić ją w oparciu o stan wiedzy dotyczący czynników procesów wytwarzania (koszty materiałów, robocizny i koszty ogólne) tzw. wielkości normatywne albo wzorcowe. Wartość tę ustala się w celu ustabilizowania kosztów w przedsiębiorstwie, aby były jak najbliższe kosztom wzorcowym.
- Pomiar wartości realnej – powstaje dzięki stosowaniu w przedsiębiorstwie systemu rachunkowości, który ma ściśle określone cechy. Szczegółowość tego sytemu zależy od zarządzających i tego w jakim stopniu posługują się informacjami o kosztach. System ten daje nam możliwość wglądu w koszta produktów, usług, zleceń i pozycji kalkulacyjnych.
- Porównanie rezultatu pomiarów z wartością wzorcową – jest istotą kontroli kosztów. Możemy wtedy nasze realne pomiary przyrównywać, aby otrzymać zarys sytuacji panującej w przedsiębiorstwie.
- Ustalenie przyczyny powstania odchyleń – analizę tę przeprowadzamy po stwierdzeniu wystąpienia różnicy. Koncentrujemy się na odchyleniach znaczących (pomijając mało istotne) i określamy które z czynników spowodowały te odchylenia. Analizę tę przeprowadzają najczęściej księgowi.
- Działania modyfikujące – dokonuje się je na podstawie wcześniej sporządzonej analizy. To zarządzający ustalają w jaki sposób zostanie wprowadzona modyfikacja np.poprzez stosowanie różnych systemów premiowania.