Rynek wołowiny i cielęciny

1067

Cechą charakterystyczną chowu bydła w Polsce jest dwukierunkowe użytkowanie zwierząt. Krowy w Polsce stanowią 39 % pogłowia bydła ogółem, a około 92 % pogłowia krów, to krowy mleczne. Polska z uwagi na korzystne warunki przyrodnicze i długą tradycję chowu bydła jest szczególnie predysponowana do rozwoju produkcji wołowiny. Po wejściu do UE wskaźnik samowystarczalności w produkcji wołowiny i cielęciny w Polsce przyjmował wartości dużo wyższe od 100 %. Rosnąca samowystarczalność sektora wołowiny wynikała między innymi z głębokiego spadku krajowej konsumpcji i wzrostu produkcji. Znacznemu wzrostowi eksportu sprzyjał duży popyt w UE i brak barier celnych oraz konkurencyjność cenowa krajowej wołowiny. Popyt eksportowy stymulował zwiększenie produkcji. Obecnie Polska jest siódmym producentem wołowiny w UE. W 2016 r. krajowa produkcja żywca wołowego (łącznie z cielęcym) wyniosła 505 tys. ton w masie poubojowej ciepłej.

Wołowina jest wykorzystywana przede wszystkim jako mięso kulinarne. Jednak brak tradycji spożywania tego mięsa i dość wysokie ceny przyczyniły się do spadku krajowej konsumpcji wołowiny. W 2015 r. (według danych GUS) bilansowe spożycie wołowiny wyniosło 1,2 kg na mieszkańca i było o 4,1 kg na mieszkańca mniejsze niż w 2004 r. W 2016 r., w wyniku poprawy sytuacji dochodowej ludności, spożycie mięsa wołowego wzrosło o 0,9 kg, tj. do 2,1 kg na mieszkańca.

W 2016 r. (według danych sprawozdawczych GUS) krajowy skup żywca wołowego (bez cieląt) wyniósł 818 tys. ton i był o 2% mniejszy niż w 2015 r. W okresie 8 miesięcy 2017 r. dostawy żywca wołowego do skupu wzrosły. Od stycznia do sierpnia 2017 r. w Polsce łącznie skupiono 516 tys. ton żywca wołowego, o 11 % więcej niż w analogicznym okresie 2016 r.

Wzrost produkcji wołowiny w UE w 2016 r., spowodowany głównie redukcją pogłowia krów mlecznych i jałówek. Natomiast był równoważony dużym eksportem zarówno żywca, jak i mięsa. W całym 2016 r. z Unii wyeksportowano 703 tys. ton produktów wołowych i cielęcych (w ekwiwalencie tusz), o 18 % więcej niż w 2015 r. Eksport żywca wzrósł o 24 %, a mięsa – o 17 %. Bydło eksportowane poza obszar celny UE pochodziło głównie z Hiszpanii, Francji, Chorwacji i Rumunii. Największymi eksporterami mięsa wołowego poza UE były Polska, Niemcy, Hiszpania i Holandia. W 2016 r. produkty wołowe pochodzące z UE sprzedawane były do Turcji (71 tys. ton, wzrost o 24 %), Hongkongu (58 tys. ton, wzrost o 29 %), Libanu (47 tys. ton, spadek o 6 %), Izraela (42 tys. ton, wzrost o 121 %) oraz Bośni i Hercegowiny (39 tys. ton, spadek o 3 %).

W 2017 r. utrzymujący się światowy popyt na wołowinę sprzyjał dalszemu wzrostowi unijnego eksportu. W okresie 8 miesięcy 2017 r. z UE wyeksportowano 511 tys. ton produktów wołowych i cielęcych (w ekwiwalencie tusz), o 15 % więcej niż w analogicznym okresie roku 2016. Najwięcej asortymentu wołowego wywieziono do Hongkongu – 57 tys. ton, o 71 % więcej niż przed rokiem oraz do Turcji – 49 tys. ton, o 23 % więcej. Wzrósł również eksport do Izraela – do 32 tys. ton (o 15 %), na Filipiny – do 27 tys. ton (ponad dwukrotnie) i Wybrzeża Kości Słoniowej – do 27 tys. ton (o 12 %). Głównymi eksporterami produktów wołowych poza obszar celny UE były Hiszpania, Irlandia, Niemcy, Holandia i Polska, przy czym w eksporcie mięsa wołowego Polska zajmowała pierwsze miejsce, z udziałem wynoszącym ok. 20 %.

Akcesja Polski do Unii Europejskiej znacząco wpłynęła na poprawę wyników handlu zagranicznego produktami wołowymi i przyczyniała się do zmiany ich struktury. W strukturze eksportu produktów wołowych i cielęcych maleje udział żywca (z 10 % w 2009 r. do 2 % w 2016 r.), a rośnie – mięsa (z 84 % w 2009 r. do 91 % w 2016 r.). W 2016 r. mięso wołowe i cielęce z Polski kierowane było głównie do Włoch (24 %), Niemiec (12 %) i Holandii (9 %). Poza UE polska wołowina trafiała na rynek Izraela (w 2016 r. – 5 % udziału), Turcji (2 %), Bośni i Hercegowiny (2 %) oraz Hongkongu (1 %). Polska była eksporterem netto większości grup towarowych produktów wołowych (poza żywcem). Wzrostowi eksportu produktów wołowych i cielęcych sprzyjała również dywersyfikacja kierunków geograficznych wywozu i poprawa jakości krajowej wołowiny.