Inwestycja (definicja)

1107

Definicja inwestycji: Inwestycja to proces wymiany przychodu w jednym okresie na składnik aktywów, co do którego oczekuje się, że będzie przynosił zyski w przyszłych okresach. W ten sposób rezygnuje się ze zużycia w bieżącym okresie w celu uzyskania większego zysku w przyszłości.

Aby gospodarka jako całość mogła inwestować, całkowita produkcja musi przekraczać całkowitą konsumpcję. W całej historii kapitalizmu inwestycje były przede wszystkim funkcją prywatnego biznesu; jednak w XX wieku rządy w gospodarkach planistycznych i krajach rozwijających się stały się ważnymi inwestorami.

Z punktu widzenia jednostki można wyróżnić dwa rodzaje inwestycji: inwestycje w środki produkcji oraz inwestycje czysto finansowe. Chociaż na poziomie indywidualnym oba rodzaje mogą przynosić inwestorowi zwrot pieniężny, z punktu widzenia całej gospodarki inwestycje czysto finansowe pojawiają się jedynie jako przeniesienie tytułu własności i nie stanowią dodatku do zdolności produkcyjnych.

Ponieważ inwestycje zwiększają zdolność produkcyjną gospodarki, są one czynnikiem odpowiedzialnym za wzrost gospodarczy. Aby wzrost gospodarczy przebiegał sprawnie, konieczne jest, aby oszczędzający zamierzali zaoszczędzić taką samą kwotę, jaką inwestorzy chcą zainwestować w danym okresie czasu. Jeżeli zamierzone oszczędności przewyższają zamierzone inwestycje, może dojść do bezrobocia, a jeżeli inwestycje przewyższają oszczędności, może dojść do inflacji. Patrz również oszczędzanie; marginalna efektywność inwestycji.

Przed latami trzydziestymi XX wieku uważano, że na inwestycje silny wpływ miała bieżąca stopa procentowa, a wraz ze spadkiem stopy procentowej prawdopodobnie rosła. Od tego czasu badania empiryczne wykazały, że inwestycje przedsiębiorstw są mniej wrażliwe na stopy procentowe i bardziej zależne od oczekiwań przedsiębiorców co do przyszłego popytu i zysków, zmian technicznych w metodach produkcji oraz oczekiwanych względnych kosztów pracy i kapitału.

Inwestycja to także ulokowanie kapitału w dowolnej produktywnej dzia- łalności. W  sensie ogólnym, za inwestycje można uznać wszystkie aktywa przedsiębiorstwa. W znaczeniu ściślejszym, przez inwestycję rozumie się ulokowanie środków w celu przyszłego czerpania długoterminowych zysków (odsetek lub dywidend) i/lub zrealizowania zysków kapitałowych. Inwestycję można często odsprzedać innemu inwestorowi, w zależności od stopnia płynności rynku. Inaczej jest z kapitałem obrotowym, zamrożonym w krótkoterminowej działalności handlowej, a także ze środkami ulokowanymi w mocach produkcyjnych, czyli środkach trwałych. W rachunkowości większość inwestycji wykazuje się po koszcie (wg ceny nabycia), jako trwały składnik majątku. W przypadku inwestycji w udziały w innych przedsiębiorstwach dające prawa głosu, stosuje się zasady odpowiednie dla fuzji. Inwestycje finansowe (zwykle poniżej 20% udziałów) wyceniane są po koszcie; inwestycje stanowiące udziały mniejszościowe (20–50%) wymagają zastosowania metody praw własności; natomiast udziały większościowe czyli pakiety kontrolne (ponad 50%) podlegają konsolidacji pełnej.

DEFINICJE

Termin inwestycja ma różne znaczenie w ekonomii i finansach.

Inwestycja w ekonomii

W ekonomii, inwestycja to ilość dóbr nabytych w jednostce czasu, które nie są przeznaczone do konsumpcji, tylko do późniejszego wykorzystania w produkcji. Przykładem inwestycji przedsiębiorstwa może być budowa fabryki. Inwestycji można dokonać też np. w kapitał ludzki, przeznaczając środki na szkolenia pracowników.

Termin można też wyjaśnić na kilka innych sposobów:

  • zaangażowanie określonej kwoty pieniędzy na pewien okres, aby w przyszłości otrzymać jej zwrot kompensujący inwestorowi czas, w którym pieniądze były zaangażowane,
  • nakład gospodarczy na tworzenie lub zwiększanie majątku trwałego,
  • wyrzeczenie się obecnych, pewnych korzyści na rzecz niepewnych korzyści w przyszłości.

Inwestycja w finansach

W finansach natomiast, inwestycja oznacza zaangażowanie środków pieniężnych w celu zakupienia aktywów mających:

  • zapewnić w przyszłości dochód dla właściciela,

lub

  • zwiększyć w przyszłości swoją wartość, co pozwala na sprzedaż aktywa po wyższej cenie.

Inwestycje finansowe często są przeprowadzane z udziałem pośredników, takich jak banki, spółdzielcze kasy pożyczkowe, brokerzy czy firmy ubezpieczeniowe.

CECHY INWESTYCJI

W oparciu o definicję inwestycji możemy wyróżnić jej główne cechy:

  1. określony czas realizacji.
  2. określone nakłady na realizację danej inwestycji.
  3. określone oczekiwane korzyści z inwestycji.
  4. określone ryzyko realizacji inwestycji.

Aby dany składnik aktywów mógł być zaliczony do inwestycji, musi spełniać jednocześnie trzy warunki:

  1. musi być zakupiony, otrzymany w formie aportu lub otrzymany nieodpłatnie w postaci darowizny,
  2. celem inwestycji jest osiągnięcie korzyści ekonomicznych,
  3. korzyści, jakie czerpie jednostka z posiadania składnika aktywów, pochodzą bezpośrednio od niego.

ETAPY PROCESU INWESTYCYJNEGO

Dla celów ewidencyjnych wyróżnia się trzy podstawowe etapy procesu inwestycyjnego:

  1. Przygotowanie inwestycji – etap obejmujący okres od zlecenia prac nad założeniami techniczno-organizacyjnymi do rozpoczęcia realizacji inwestycji opiera się na programowaniu (studia i prace badawcze zmierzające do ustalenia kierunków inwestowania i rozmieszczenia inwestycji, tak aby osiągnąć z góry określony cel) i projektowaniu (rozwiązania techniczne, organizacyjne i ekonomiczne inwestycji).
  2. Realizacja inwestycji – to okres od zakończenia etapu przygotowawczego do momentu przekazania zakończonego zadania inwestycyjnego do użytkowania.
  3. Rozliczenie inwestycji – etap obejmujący okres do chwili ostatecznego rozliczenia inwestycji.

DETERMINANTY POZIOMU INWESTYCJI

Przedsiębiorstwa podejmują decyzje inwestycyjne w oparciu o trzy czynniki:

  1. Przychody – których wielkość zależy bezpośrednio od popytu na określony produkt.
  2. Koszty – których wyznacznikiem jest poziom stóp procentowych. Wyższa stopa procentowa oznacza wyższy koszt inwestycji przy finansowaniu zewnętrznym oraz wyższy koszt alternatywny (np. korzystne lokaty) w przypadku finansowania wewnętrznego.
  3. Oczekiwania – czyli „stan zaufania” przedsiębiorcy do gospodarki. Przewidywana recesja zniechęca przedsiębiorców do inwestowania, przeciwnie oddziałuje wzrost gospodarczy.

RODZAJE INWESTYCJI

Istnieje kilka podziałów inwestycji, oto te najczęściej spotykane:

Podział ze względu na czas realizacji

  • inwestycje długoterminowe (o czasie realizacji dłuższym niż rok):
    • udziały w obcych jednostkach w postaci wkładów pieniężnych bądź wkładów rzeczowych, tzw. aportów w walucie krajowej bądź w walutach obcych, wycenione w cenie nabycia,
    • długoterminowe papiery wartościowe o charakterze kapitałowym (akcje, obligacje) uprawniające do określonych korzyści (dywidend, odsetek), wycenione w cenie nabycia,
    • udzielone pożyczki długoterminowe ujmowane w księgach rachunkowych według wartości nominalnej,
    • inne finansowe składniki majątku trwałego, wycenione w cenie nabycia.
  • inwestycje krótkoterminowe (inwestycje o czasie realizacji do 1 roku):
    • krótkoterminowe aktywa finansowe:
      • udziały lub akcje,
      • inne papiery wartościowe,
      • udzielone pożyczki.
      • inne krótkoterminowe aktywa finansowe
    • środki pieniężne i inne aktywa pieniężne:
      • środki pieniężne w kasie i na rachunkach,
      • inne środki pieniężne,
      • inne aktywa pieniężne.
    • inne inwestycje krótkoterminowe.

Podział ze względu na cel

  • inwestycje odtworzeniowe
  • inwestycje modernizacyjne
  • inwestycje rozwojowe
  • inwestycje strategiczne
  • inwestycje interesu publicznego
  • inwestycje dotyczące ustroju społecznego

Podział ze względu na przedmiot inwestycji

  • inwestycje materialne (rzeczowe) – obejmujące nabycie budynków i budowli, maszyn i urządzeń, środków transportu, obiektów produkcyjnych, zapasów itp.,
  • niematerialne – takie jak zakup patentów, licencji itp., inwestycje w kapitał ludzki,
  • inwestycje finansowe – takie, które oznaczają lokatę środków pieniężnych w udziałach w innych firmach lub w długoterminowych papierach wartościowych, np. akcjach, obligacjach, bonach skarbowych.