Słownik ” Inwestora Giełdowego „

Słownik inwestora giełdowego to zbiór najczęściej spotykanych terminów inwestycyjnych.

A

ABC Consumer Confidence

Wskaźnik zaufania konsumentów publikowany przez ABC News Money Magazine. Wskaźnik zbudowany na bazie ankiety telefonicznej 1000 dorosłych Amerykanów zamieszkujących różne regiony kraju. Wartości poniżej 0 oznaczają przewagę negatywnych odpowiedzi na zadawane pytania dotyczące stanu gospodarki, finansów osobistych i klimatu inwestycyjnego.

Akcje

Papiery wartościowe potwierdzające, że ich posiadacz (akcjonariusz) jest właścicielem części majątku spółki akcyjnej. Jako współwłaściciel spółki, każdy akcjonariusz ma wynikające z tego prawa, które nie mają żadnego czasowego ograniczenia, bowiem akcje emitowane są na czas nieokreślony. Wśród praw, do których uprawniają akcje, zalicza się m.in.: prawo udziału w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy, prawo głosu, prawo do udziału w masie likwidacyjnej, a także na podstawie uchwały akcjonariuszy może przysługiwać prawo poboru, prawo do dywidendy.

Akcje imienne

Akcje dla których w dokumencie akcji wskazany jest akcjonariusz będący ich właścicielem, a ponadto ich posiadacze wpisywani są do księgi akcyjnej. Często do zbycia akcji imiennych konieczna jest zgoda zarządu lub rady nadzorczej spółki.

ADR (American Depositary Receipt)

Amerykańskie Świadectwo Depozytu. Są to świadectwa posiadanych udziałów w zagranicznych spółkach, którymi obraca się na amerykańskich giełdach.

ADR pozwala zarabiać na zmianach cen zagranicznych akcji bez konieczności posiadania ich fizycznie. Na ADR przypada ok 7% amerykańskiego rynku.

Akceptacja kursu kupna (Hitting The Bid)

porozumienie, na mocy którego użytkownik rynku godzi się dokonywać transakcji po cenie uzyskanej od kreatora rynku (cena kupna – bid price).

Akceptacja kursu sprzedaży (lifting the offer)

porozumienie, na mocy którego użytkownik rynku godzi się dokonać transakcji po cenie proponowanej przez kreatora rynku (cena sprzedaży – offer price).

Akcje na okaziciela

Akcje dla których w dokumencie akcji nie jest wskazany akcjonariusz będący ich właścicielem. Wszystkie akcje dopuszczone do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie oraz na Centralnej Tabeli Ofert muszą być akcjami na okaziciela. Ich zbywalność nie może być ograniczona w jakikolwiek sposób.

Akcje uprzywilejowane

Akcje o szczególnych uprawnieniach, które mogą dotyczyć: prawa głosu, udziału w dywidendzie, podziału majątku w razie likwidacji spółki. Rodzaje uprzywilejowania muszą być zapisane w statucie spółki, zaś ich granice określa Kodeks spółek handlowych.

Akcjonariusz

Właściciel akcji. Nazwisko właściciela akcji imiennych jest uwidocznione na samym dokumencie akcji. Akcje mogą mieć postać zapisu elektronicznego na rachunku inwestycyjnym akcjonariusza (zdematerializowane akcje).

Analiza fundamentalna

Metoda wyceny papieru wartościowego polegająca na analizie finansowej spółki (wskaźniki: rentowności, płynności, zadłużenia i aktywności), jej pozycji na tle branży, mocnych i słabych stron spółki, opanowania (penetracji) rynku.

Analiza techniczna

Metoda polegająca na obserwacji przeszłego kształtowania się cen instrumentów finansowych, przebiegu trendów i wyciągania wniosków o możliwych ruchach cen w przyszłości. Polega przede wszystkim na analizie samego rynku papierów wartościowych (wykresu kursu, wolumenu obrotu i wskaźników technicznych).

Analiza portfelowa

Metoda zarządzania posiadanymi aktywami oraz takim doborze inwestycji, aby przy założonej stopie zysku ponieść jak najmniejsze ryzyko inwestycyjne. Opiera się ona najczęściej na matematyczno-statystycznych modelach dywersyfikacji ryzyka inwestycji.

Aprecjacja

Wzrost realnej wartości waluty w stosunku do innych walut.

Arbitraż

(1) zawieranie jednocześnie transakcji kupna i sprzedaży na dwóch rynkach, w celu osiągnięcia zysku poprzez wykorzystanie chwilowych różnic pomiędzy stopami procentowymi w obu tych miejscach;

(2) metoda pozwalająca na uzyskanie tańszych funduszy w danej walucie poprzez pożyczanie innej waluty i jej wymianę za pomocą kontraktu swapowego na żądaną walutę, przy jednoczesnym zabezpieczeniu terminowym ponownej zmiany na pierwotną walutę w przyszłości.

Arbitraż stopy procentowej

Jednoczesne nabycie lub kupno po kursie spot waluty i sprzedaży lub kupno waluty, w której dokonano pożyczki lub inwestycji. Taka transakcja likwiduje ryzyko walutowe związane z pożyczką lub inwestycją w walucie obcej.

At-the-money

Opcja, której cena wykonania jest równa cenie rynkowej instrumentu bazowego. Opcja walutowa określana jest jako at-the-money forward, gdy jej cena wykonania jest równa kursowi forward przypadającemu na datę jej wygaśnięcia, oraz at-the-money spot – gdy bieżący kurs spot jest równy cenie wykonania. Opcje europejskie, które mogą być wykonane jedynie w dniu wygaśnięcia, często sprzedawane są jako at-the-money forward, podczas gdy opcje amerykańskie, które można wykonać w dowolnym momencie, są sprzedawane jako at-the-money spot.

Advance Retail Sales

Względna, oczekiwana miesięczna zmiana sprzedaży detalicznej (usługi żywność).

Average Hourly Earnings

Średnia stawka zarobków pracowników produkcyjnych w sektorach prywatnych z wyłączeniem sektora rolniczego.

Average Weekly Hours

Średnia liczba godzin pracy tygodniowo w prywatnych sektorach pozarolniczych. Wskaźnik zbudowany na bazie list płac pracowników produkcyjnych.

Animator emitenta

Członek giełdy, który na podstawie umowy z emitentem (spółką giełdową) zobowiązuje się do podtrzymywania płynności notowań danego papieru wartościowego. Działania animatora polegają na stałym zgłaszaniu ofert kupna i sprzedaży. Warunki działania (czas działania i spread) ofert określa umowa z emitentem.

Animator rynku

Członek giełdy, który na podstawie umowy z Giełdą zobowiązuje się do stałego zgłaszania ofert kupna i sprzedaży danego instrumentu finansowego na własny rachunek na zasadach określonych przez Zarząd Giełdy.

Aprecjacja

Wzrost ceny towaru lub dobra, używany głównie w odniesieniu do wzrostu wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej w systemie płynnych kursów walut.

Arbitraż

Zawieranie transakcji w celu osiągnięcia zysków bez ponoszenia ryzyka dzięki jednoczesnemu zawarciu przeciwstawnych transakcji na dwóch lub więcej rynkach. Na rynku terminowym jest on również rozumiany jako osiąganie zysków poprzez wykorzystanie różnic pomiędzy ceną terminową a ceną kasową instrumentu bazowego. Różnica ceny terminowej i kasowej, zwana bazą, stanowi podstawową zmienną wykorzystywaną w arbitrażu.

Arkusz zleceń

Uporządkowane według limitu ceny oraz czasu rejestracji, zestawienie zleceń kupna i sprzedaży na dany papier wartościowy, przekazanych na Giełdę.

Alternatywny koszt kapitału

stopa zwrotu, jaką osiągnęłoby się z inwestycji charakteryzującej się podobnym poziomem ryzyka.

Aport

wkład niepieniężny wnoszony do spółki przez wspólnika (akcjonariusza).

Aktywa

ogół środków i składników majątkowych, którymi jednostka dysponuje w danym czasie, posiadających określoną wartość pieniężną.

Aktywa pozabilansowe

nie zarejestrowane aktywa reprezentujące albo zasoby firmy, albo spodziewane przyszłe korzyści ekonomiczne.

Akredytywa (dokumentowa)

pisemne zobowiązanie się banku działającego na zlecenie klienta, ale we własnym imieniu (bank otwierający akredytywę), wobec osoby trzeciej (beneficjenta) do dokonania zapłaty beneficjentowi ustalonej kwoty pieniężnej, po spełnieniu przez beneficjenta warunków określonych w akredytywie.

Ask

Cena oferowana przez sprzedającego walutę lub inny instrument finansowy.

Asset management

Usługa zarządzania portfelem papierów wartościowych na zlecenie i profesjonalnego doradztwa inwestycyjnego.

Akcyza

podatek pośredni obciążający obrót towarami konsumpcyjnymi, podmiotem opodatkowania są producenci i importerzy wyrobów akcyzowych.

Asymilacja

Połączenie instrumentów finansowych zarejestrowanych wcześniej w KDPW pod odmiennymi kodami. Po asymilacji instrumenty finansowe notowane są pod jednym kodem.

At best

Instrukcja kupna lub sprzedaży po najlepszej do osiągnięcia cenie wydana dealerowi.

At or better

Polecenie wykonania zlecenia po określonej cenie lub lepiej.

Agent transferowy

Prowadzi rejestr Klientów funduszu i rozlicza transakcje przyjęte w oddziale dystrybutora jednostek.

B

Baza rynku obligacji (bond basis)

Metoda naliczania odsetek, w której przyjmuje się, że każdy miesiąc liczy 30 dni, każdy zaś rok – 360 dni. Bazę taką często przyjmuje się dla euroobligacji. Baza rynku obligacji może również zakładać rachubę dni według faktycznej liczby dni w miesiącu oraz w roku (rzecz/ rzecz). W ten sposób liczy się dni w przypadku amerykańskich papierów skarbowych: weksli i obligacji.

Baza rynku pieniężnego (money market basis)

Metoda naliczania odsetek, w której przyjmuje się rzeczywistą długość okresu obliczeniowego (jeśli np. obejmuje on cały rok nieparzysty, jest to 365 dni, a jeśli przestępny – 366 dni) podzieloną przez 360 dni. Bazę tę oznacza się skrótem: „rzecz/360”. Używa się jej powszechnie do obliczenia płatności według stopy LIBOR (na rynku pieniężnym – stąd nazwa).

Beige Book

Wskaźnik stanowiący podsumowanie komentarzy Banków Rezerw Federalnych na temat obecnej sytuacji gospodarczo-ekonomicznej. Beżowa Księga jest publikowana 8 razy w ciągu roku i stanowi poważny materiał do dyskusji na posiedzeniach FED-u, które mają miejsce około 2 tygodni po publikacji Beige Book. Każdy Bank Rezerwy Federalnej przygotowuje sprawozdanie na temat obecnej sytuacji ekonomiczno-gospodarczej w danym stanie.

Business Inventories

Zapasy towarów i produktów zgromadzonych przez amerykańskich przedsiębiorców.

Barter

wymiana bezgotówkowa, czyli towar (bądź usługa) za towar. Strony uzgadniają wartość towarów lub usług i dążą do tego, żeby bilans był zerowy.

Bank inwestycyjny

instytucja finansowa świadcząca usługi w zakresie zarządzania finansami, doradztwa kapitałowego, obrotu papierami wartościowymi, zarządzania aktywami powierzonymi i własnymi oraz operacji rynku pieniężnego i zarządzania ryzykiem

Beneficjent

osoba fizyczna lub prawna, której udzielono kredytu albo na rzecz której została otwarta akredytywa, udzielona gwarancja, poręczenie itd.

Biegły rewident

osoba fizyczna, spółka jawna, spółka komandytowa, spółka cywilna i osoba prawna, uprawnione na podstawie odnośnych przepisów do badania sprawozdań finansowych w trybie przewidzianym ustawą o rachunkowości

Bollinger bands

wskaźnik używany w analizie technicznej, oparty jest na zmienności cen, podstawowa analiza zakłada, że ruch cen powinien odbywać się wewnątrz ramion wstęgi, jednak ze względu na swoją konstrukcję szerokość wstęgi zmienia się w zależności od stopnia zmienności cen.

Bessa

Długotrwała, silna tendencja spadkowa na rynku kapitałowym. Inaczej rynek niedźwiedzia.

Benchmark

Punkt odniesienia, który służy do oceny efektywności zarządzania daną inwestycją ( portfelem inwestycji). Benchmarkiem może być np. wzorcowy portfel czy też indeks giełdowy. Najczęściej celem zarządzania portfelem inwestycyjnym jest przekroczenie tego poziomu.

Beta

Jedna z miar ryzyka inwestycji w instrumenty finansowe. Współczynnik informujący, o ile zmieni się stopa zysku danego instrumentu finansowego, gdy stopa zysku indeksu stanowiącego punkt odniesienia dla tego instrumentu wzrośnie o 1%.

Bid

Cena oferowana przez kupującego walutę lub inny instrument finansowy (cena oferty kupna).

Biuro Maklerskie (Dom Inwestycyjny, Dom Maklerski)

Instytucja rynku kapitałowego prowadząca rachunki inwestycyjne Inwestorów i zapewniająca kompleksową obsługę tych rachunków w zakresie realizacji operacji rynku kapitałowego (m.in. przyjmowanie zleceń, rozliczenie transakcji).

Bieżąca wycena rynkowa (mark to market)

Obliczenie zysku i strat na pozycji na podstawie odniesienia do aktualnej ceny rynkowej; szacunek zysku/ straty, który mógłby być osiągnięty poprzez zlikwidowanie pozycji na rynku.

Blue chips

Nieformalne określenie spółek notowanych na Giełdzie o stabilnej pozycji rynkowej i silnej podstawie fundamentalnej, których kurs nie podlega gwałtownym wahaniom.

Bon skarbowy

Papier wartościowy o niskim ryzyku inwestycyjnym, emitowany przez Skarb Państwa w celu uzyskania krótkoterminowego kredytu (8, 13, 26, 39, 52 tygodnie) na pokrycie bieżących wydatków. Bony Skarbowe emitowane przez Skarb Państwa, o terminie wymagalności do jednego roku. Walory te sprzedawane są z dyskontem w stosunku do ich wartości nominalnej, które wypłacane jest posiadaczowi w momencie wykupu. Bony są głównym instrumentem finansowym rynku pieniężnego.

Bon komercyjny

Krótkoterminowy, od 1 dnia do 52 tygodni, papier dłużny emitowany przez przedsiębiorstwo, najczęściej w celu poprawienia płynności. Z reguły jest to instrument zerokuponowy, sprzedawany za pośrednictwem banku.

Book building

Proces budowy tzw. księgi popytu, który wspomaga ustalanie ceny emisyjnej papieru wartościowego. Jest on przeprowadzany przez spółkę wśród przyszłych, potencjalnych akcjonariuszy, dzięki któremu spółka poznaje skalę zainteresowania jej akcjami przy różnych poziomach ceny. Pozwala to na ustalenie optymalnej ceny emisyjnej zapewniającej powodzenie emisji, aczkolwiek w praktyce nie zawsze osiąga się pożądany efekt.

BVPS

Wartość księgowa spółki przypadająca na jedną akcję.

Baza

Różnica pomiędzy kursem na rynku terminowym a kursem na rynku kasowym. Może to być np. różnica pomiędzy kursem kontraktu terminowego a kursem indeksu giełdowego stanowiącego instrument bazowy dla tego kontraktu terminowego. Baza dodatnia występuje, gdy kurs na rynku terminowym jest większy od kursu na rynku kasowym, a baza ujemna – gdy kurs na rynku Bid – cena oferowana przez kupującego waluty lub inne instrumenty finansowe.

Broker

Firma organizująca obrót określonymi instrumentami. Pośrednik finansowy, którego zadaniem jest kojarzenie stron, kupującej i sprzedającej, za co otrzymuje prowizję. Broker nie zajmuje samodzielnej pozycji na rynku.

Bullet

Inwestycja przynosząca stały dochód, charakteryzująca się tym, że odsetki i/ lub wartość nominalna są płatne jednorazowo w dniu zapadalności instrumentu.

Bundesbank

Bank Centralny Niemiec. Swoją siedzibę ma we Frankfurcie nad Menem i jest częścią Europejskiego Systemu Banków Centralnych.

Bank Centralny

Główny bank narodowy. Podstawowym jego zadaniem jest określanie i wprowadzanie polityki monetarnej.

C

Cable

(GBP/USD) Stosowane na rynkach walutowych wyrażenie oznaczające kurs spot dolara amerykańskiego do funta brytyjskiego. Termin ten pochodzi z wczesnego okresu w historii rynku, gdy codziennie za pomocą telegrafu przysyłano z Nowego Jorku do Londynu informacje o kursie, jaki przyjmował dolar w stosunku do funta w Nowym Jorku.

Capacity Utilization

Wskaźnik wykorzystania mocy produkcyjnych obliczany przez podzielenia aktualnej produkcji przez maksymalną zdolność produkcyjną. Capacity Utilization jest obliczany dla sektora produkcyjnego, wydobywczego, energetycznego i paliwowego.

Cena realizacji

Cena ustalona w kontrakcie opcji. Cena kupna w przypadku opcji call i cena sprzedaży w przypadku opcji put.

Cena rozliczenia

Średnia cena kontraktów futures pod koniec dnia (nie cena zamknięcia). Ceny rozliczenia stosowane są do wyceny względem rynku.

Cena w obie strony

Kwotowanie bez marży; cena sprzedaży jest taka sama jak cena kupna.

Cena wykonania (kurs wykonania)

Inaczej: kurs wykonania (strike price, strike rate) opcji. Cena, po której nabywca opcji ma prawo sprzedać lub zakupić walutę.

Change in Manufacturing Payrolls

Bezwzględna zmiana liczby zatrudnionych (nowo utworzone miejsca pracy) w sektorach produkcyjnych. Trwały wzrost zatrudnienia oznacza poprawę klimatu inwestycyjnego. Wysokie wartości tego indeksu implikują również wzrost dochodów gospodarstw domowych, co może się przekładać na poprawę sytuacji społeczno-gospodarczej i ekonomicznej.

Change in Non-Farm Payrolls

Bezwzględna zmiana liczby zatrudnionych (nowo utworzone miejsca pracy) w sektorach pozarolniczych. Trwały wzrost zatrudnienia oznacza poprawę klimatu inwestycyjnego. Wysokie wartości tego indeksu implikują również wzrost dochodów gospodarstw domowych, co może się przekładać na poprawę sytuacji

Chicago Purchasing Manager

Indeks stanowiący miarę aktywności gospodarczej w stanach środkowo zachodnich. CPM ogłaszany jest ostatniego dnia miesiąca za dany miesiąc. Wartości powyżej 50 wskazują na poprawę sytuacji przedsiębiorstw, podczas gdy wartości poniżej tej granicy stanowią oznakę pogorszenia okoliczności biznesowych.

Cieniowanie kursu/ ceny (shading the rate)

Praktyka niewielkich zmian kwotowych cen/ kursów kupna i sprzedaży w stosunku do kwotowań rynkowych. Wykorzystana przez dealerów do ochrony zajmowanych przez nich pozycji.

Construction Spending

Wartość inwestycji stanowiących przedmiot nowych pozwoleń na budowę w USA – annualizowana.

Consumer Confidence

Wskaźnik nastrojów wśród konsumentów, które odzwierciedlają stan koniunktury gospodarczej. Pozytywne nastroje konsumenckie implikują wyższe wartości wskaźnika, podczas gdy pesymizm przekłada się na spadek jego wartości. Indeks zaufania konsumentów skorelowany jest z negatywnie ze stopą bezrobocia, pozytywnie z dochodem realnym gospodarstw domowych i zachowaniem się cen akcji.

Consumer Credit

Wartość krótko i średnioterminowych kredytów udzielonych osobom fizycznym z wyjątkiem kredytów zabezpieczonych na nieruchomościach. Wskaźnik zbudowany na bazie raportu Banku Rezerw Federalnych.

Consumer Price Index (CPI)

Wskaźnik zmiany cen towarów i usług. Wyraża cenę koszyka dóbr konsumpcyjnych skorygowaną o czynnik sezonowy.

Continuing Claims (insured unemployment)

Liczba zarejestrowanych bezrobotnych pobierających zasiłek socjalny, którzy złożyli wnioski w urzędzie pośrednictwa pracy co najmniej 2 tygodnie przed ogłoszeniem wskaźnika.

CPI Ex. Food & Energy (Core CPI)

Wskaźnik zmiany cen towarów i usług z pominięciem cen żywności i energii. Ideą tego wskaźnika jest eliminacja efektu sezonowości.

CAC 40 (Cotation Assistée en Continu)

Francuski indeks akcji, benchmark giełdy Euronext. Indeks ten skupia 40 najsilniejszych spółek spośród 100 o najwyższej kapitalizacji i płynności na Giełdzie Paryskiej.
Są to m.in. Total, Sanofi-Aventis, SUEZ, France Télécom, AXA,Société Générale, Danone, L’Oréal, BNP Paribas. Jest to, obok FTSE-100 i DAX-30, najważniejszy indeks europejski. Kontrakty terminowe na CAC 40 notowane są na giełdzie EURONEXT Paris. Indeks wystartował 31 grudnia 1987 roku z poziomu 1000 punktów
• www.euronext.com

CBOT (Chicago Board of Trade)

Giełda towarowa w Chicago założona w 1848r. W 2003 obrót na giełdzie wyniósł 454 miliony kontraktów. 12 lipca 2007 CBOT połączył się z CME.

Ceduła GPW

Oficjalny biuletyn Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, który zawiera informacje na temat kursów spółek notowanych na Giełdzie i indeksów, działalności Giełdy, domów maklerskich oraz emitentów papierów wartościowych, aktualne statystyki Giełdy.

Capital asset pricing model (CAPM)

model wyceny aktywów i pasywów wiążący ryzyko mierzone przy udziale współczynnika beta z oczekiwaną stopą zwrotu z danego papieru wartościowego

Cena emisyjna

Cena akcji spółki obowiązująca w ofercie publicznej na rynku pierwotnym.

Cena zamiany

Cena w momencie dokonywania zamiany obligacji zamiennej na jedną akcje zwykłą, płacona przez nabywcę obligacji.

Cena czystej obligacji

Wyrażona w procentach wartość nominalna, bez uwzględnienia naliczonych odsetek, stosowana w kwotowaniach rynkowych.

Cena rozliczeniowa obligacji

Cena obligacji wskazująca ile inwestor musi za nią zapłacić. Jest to cena liczona jako kurs obligacji w procentach przemnożony przez wartość nominalną obligacji w złotych i powiększoną o odsetki w złotych. Jest czasem nazywana „ceną brudną”.

C/PG (Wskaźnik Cena do Przepływu Gotówki)

Relacja kursu akcji do przepływu gotówki na jedną akcję. Przepływ gotówki jest obliczany jako suma zysku netto i amortyzacji (ang. P/CF -Price/Cash Flow Ratio). Im niższy tym potencjalnie atrakcyjniejsza wycena rynkowa spółki.

C/WK (Wskaźnik Cena do Wartości Księgowej)

Stosunek wartości rynkowej spółki giełdowej do jej wartości księgowej (ang. P/BV – Price/Book Value). Im niższy tym potencjalnie atrakcyjniejsza wycena rynkowa spółki.

C/Z (Wskaźnik Cena do Zysku)

Stosunek wartości rynkowej spółki giełdowej oraz zysku netto wypracowanego przez spółkę (ang. P/E – Price/Earnings Ratio). Na potrzeby obliczenia zysku najczęściej przyjmuje się okres czterech ostatnich kwartałów kalendarzowych.
W przypadku spółek działających w formie grup kapitałowych pod uwagę bierze się zysk skonsolidowany. Im niższy tym potencjalnie atrakcyjniejsza wycena rynkowa spółki.

CeTO

(Obecnie MTS-CeTO S.A.) Centralna Tabela Ofert S.A.- powstała w 1996 r. spółka prowadząca regulowany pozagiełdowy rynek papierów wartościowych. MTS-CeTO S.A. może również organizować platformy elektronicznego obrotu papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi na rynku nieregulowanym (tzn. niepodlegającym nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego). Strona internetowa CeTO

Certyfikaty inwestycyjne

Papiery wartościowe emitowane przez zamknięte lub mieszane fundusze inwestycyjne. Są one potwierdzeniem uczestnictwa w funduszu. Certyfikat inwestycyjny jest niepodzielny, certyfikaty danej emisji reprezentują równe prawa majątkowe.

Certyfikat indeksowy

Jest emitowany przez instytucję finansową a jego cena zależy od ceny określonego indeksu.

CME (Chicago Mercantile Exchange)

Giełda towarowa z siedzibą w Chicago. CME została założona w 1898 jako Chicago Butter and Egg Board (Giełda masła i jajek w Chicago). 12 lipca 2007 CME połączył się z CBOT. Na CME notowane jest kilka typów instrumentów finansowych: kontrakty na stopę procentową, akcje, waluty i towary. Notowane są również derywaty pogodowe.

CPI (Consumer Price Index)

Miara inflacji, indeks wzrostu cen usług i towarów.

Członek giełdy

Podmiot prowadzący działalność maklerską, będący akcjonariuszem Giełdy, dopuszczony przez Radę Giełdy do działania na Giełdzie i uprawniony do zawierania transakcji.

Copey

Potoczne określenie Korony duńskiej

Cesja

przeniesienie wierzytelności, przelew, dochodzi do skutku w wyniku umowy pomiędzy wierzycielem (cedentem) a osobą trzecią (cesjonariuszem), z reguły może być wykonywana bez zgody dłużnika, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki

Cross

Kurs dwóch walut bez udziału Dolara amerykańskiego np. CHF/PLN

Cena Wykonania

Cena, po której nabywca opcji kupna (sprzedaży) na prawo kupić (sprzedać) instrument bazowy, na który opcja ta jest wystawiona.

Cena Realizacji

Cena, po której nabywca opcji kupna (sprzedaży) na prawo kupić (sprzedać) instrument bazowy, na który opcja ta jest wystawiona.

Certyfikaty Depozytowe

Instrumenty finansowe rynku pieniężnego. Papiery wartościowe stwierdzające zdeponowanie sumy pieniężnej według określonej stopy procentowej na ustalony okres.

Certyfikat strukturyzowany

jeden z instrumentów notowanych na gpw, certyfikat strukturyzowany naśladuje zmianę ceny instrumentu bazowego np. indeksów giełdowych, surowców, koszyków akcji czy innych instrumentów finansowych.

Cykl Konwersji Gotówki

Miernik wykorzystywany do analizy aktywności spółki.
Jest wyznaczany w wyniku połączenia trzech wskaźników zgodnie z formułą: wskaźnik ściągalności należności plus wskaźnik rotacji zapasów minus wskaźnik spłaty zobowiązań.
Miernik ten pokazuje okres, jaki upływa od momentu odpływu gotówki przeznaczonej na zakup czynników produkcji (moment spłaty zobowiązań), do momentu wpływu gotówki z tytułu należności.
Korzystna sytuacja występuje wtedy, kiedy przedsiębiorstwo skraca ten okres. Zwiększa się wtedy obrotowość kapitału pracującego, a każdy obrót (cykl od wydania gotówki do wpływu gotówki) oznacza nadwyżkę przychodów nad kosztami. Czyli im krótszy cykl konwersji gotówki, tym wyższy zysk osiąga spółka

Current ratio (CR)

wskaźnik płynności bieżącej, iloraz majątku obrotowego i sumy: zobowiązań krótkoterminowych i funduszy specjalnych, rezerw, rozliczeń międzyokresowych biernych i przychodów przyszłych okresów.

D

Data dostawy

Dzień, w którym muszą zostać dostarczone środki niezbędne do rozliczenia transakcji. Pokrywa się z datą wygaśnięcia (dojrzałości) oraz datą rozliczenia.

Data kontraktu (transakcji)

Dzień, w którym kontrakt (transakcja) zostaje zawarta lub – innymi słowy – dzień, w którym zostaje on zatwierdzony.

Data rozliczenia

Dzień, w którym transakcja jest rozliczana. Jest on tożsamy z datą dostawy, terminem wygaśnięcia.

Data rozliczenia “dziś”

Transakcja walutowa, w której dostawa i płatność dokonywane są w tym samym dniu, w którym zawierana jest umowa, nie zaś w noralnym dniu waluty natychmiastowej, jeden lub dwa dni później. Kurs rynku natychmiastowego jest w tym przypadku odpowiednio korygowany, co ma odzwierciedlić wcześniejsze rozliczenie.

Data rozliczenia “jutro”

Transakcja walutowa, w której dostawa i płatność dokonywane są w następnym dniu roboczym po zawarciu umowy. W ten sposób są zwykle przeprowadzane transakcje rynku natychmiastowego dla pary walut dolar kanadyjski/ dolar amerykański

Data spot

Dzień, w którym transakcja spot wygasa i jest rozliczana.

Data transakcji

Dzień, w którym dokonano transakcji.

Data umowy

Data niestandardowa (“załamana”).

Data ustalenia

Data, gdy ustalana jest zmienna stopa procentowa w fra lub transakcji zamiany.

Data waluty (value date)

Termin rozliczenia transakcji walutowej między stronami. Dla transakcji rynku pieniężnego jest to termin, kiedy zdeponowane środki są zwracane właścicielowi. Często określana jako termin rozliczenia.

Data rozliczenia transakcji w KDPW

Rozliczenie operacji w KDPW oznacza, że środki finansowe z tytułu transakcji zostały przekazane ostatecznie odbiorcy (sprzedającemu) od nabywcy (kupującego). Po rozliczeniu finansowym nabyte instrumenty finansowe przechodzą na własność nabywcy (prawo własności). Wszelkie pożytki z papieru wartościowego (np. dywidenda, prawo poboru) przysługują właścicielowi (czyli po rozliczeniu transakcji w KDPW).

Domestic Vehicle Sales

Anualizowana wartość sprzedaży samochodów produkcji krajowej w Stanach Zjednoczonych.

Durable Goods Orders
Wskaźnik wartości zamówień na dobra trwałego uSytku. Jest to wielkość, która stanowi jeden z głównych czynników charakteryzujących stan gospodarki amerykańskiej i perspektywy utrwalenia trendów bieżących.

Data sesji zlecenia

Pierwsza data, od której jest ważne zlecenie.

Dezinwestycje

proces wyzbywania się przez przedsiębiorstwo aktywów o niskiej produktywności lub uznanych za zbędne.

Days of coverage-inventory (IT)

rotacja zapasów, iloraz wartości zapasów na koniec okresu i przychodów ogółem (przychody ze sprzedaży, pozostałe przychody operacyjne i przychody finansowe) w tym okresie, pomnożony przez ilość dni w okresie.

Days of coverage – liabilities (PL)

rotacja zobowiązań, iloraz wartości zobowiązań krótkoterminowych na koniec okresu i przychodów ogółem (przychody ze sprzedaży, pozostałe przychody operacyjne i przychody finansowe) w tym okresie, pomnożony przez ilość dni w okresie

DPS

Ang. Dividend Per Share. Dywidenda przypadająca na jedną akcję.

DAX (Deutscher Aktienindex)

Najważniejszy indeks Giełdy Niemieckiej (Frankfurter Wertpapierbörse, Frankfurt nad Menem). Został uruchomiony 1 lipca 1988 roku. Ukazuje zmianę wartości akcji 30 największych spółek pod względem kapitalizacji oraz obrotu.

DAX INDEX (DAX)

Jest najważniejszym niemieckim indeksem akcji. Jest tzw. indeksem wynikowym, co oznacza, że bierze pod uwagę nie tylko wzrost cen akcji, ale i również wzrost kapitału poprzez wypłatę dywidendy. Jest najważniejszym indeksem Giełdy Niemieckiej (Frankfurter Wertpapierbörse, Frankfurt nad Menem). Został uruchomiony 1 lipca 1988 roku. Ukazuje zmianę wartości akcji 30 największych spółek akcyjnych pod względem kapitalizacji oraz obrotu. Każdej spółce przyznaje się wagę, odpowiednią do jej wielkości. Istotne jest, że bierze się pod uwagę jedynie akcje podlegające obrotowi na giełdzie. Warto tu wymienić: Allianz, Basf, Deutche Bank, Siemens, DTelekom , EON. Pozostałe indeksy to m.in: MDAX, TecDAX, SDAX, CDAX.
• www.deutsche-boerse.com

Data ważności zlecenia

Ostatni dzień ważności zlecenia na Giełdzie.

Day trading

Metoda inwestowania polegająca na otwieraniu i zamykaniu pozycji (kupno i sprzedaż) w czasie jednej sesji giełdowej.

Dematerializacja

Proces zamiany formy papieru wartościowego z materialnej (papierowej) na niematerialną (zapis elektroniczny w KDPW). Przedmiotem obrotu na Giełdzie mogą być jedynie zdematerializowane instrumenty finansowe.

Depozyt gwarancyjny (ang. Margin deposit)

Depozyt stanowiący gwarancje wykonania kontraktu. Z reguły wynosi od 3 do 10% wartości kontraktu.

Depozyt zabezpieczający

Suma środków pieniężnych wniesionych jako zabezpieczenie otwartych pozycji na instrumentach pochodnych (tzw. depozyt zabezpieczający w KDPW) oraz aktywnych zleceń na instrumenty pochodne (tzw. depozyt wstępny).

Depozyt wstępny

Środki pieniężne stanowiące zabezpieczenie realizacji zobowiązań Inwestora, które mogą powstać wskutek wykonania zlecenia Inwestora dotyczącego instrumentów pochodnych, wnoszone wraz ze złożeniem zlecenia.

Depozyt właściwy

Środki pieniężne stanowiące minimalny poziom zabezpieczenia realizacji zobowiązań Inwestora wynikających z posiadanych instrumentów pochodnych (wnoszony za pośrednictwem biura maklerskiego do KDPW).

Derywaty

Patrz instrumenty pochodne.

Długa pozycja

Nadwyżka zakupów nad sprzedażą lub nadwyżka należności nad zobowiązaniami w danej walucie.

Długa transakcja terminowa

Transakcja terminowa, której termin wykonania przypada za ponad trzy miesiące.

Dłużne papiery wartościowe

Papiery wartościowe reprezentujące wierzytelności pieniężne, płatne we wskazanych terminach, w szczególności obligacje oraz bony skarbowe. Zaliczamy do nich również należności pieniężne uwarunkowane zaistnieniem zdarzeń losowych, np. losy loteryjne, polisy ubezpieczeniowe.

DOM

Zlecenie giełdowe z ważnością domyślną, ważne bezterminowo. W praktyce zlecenia z ważnością domyślną oczekują w arkuszu do ostatniej sesji giełdowej roku.

Domykanie pozycji (squaring)

Praktyka polegająca na zamknięciu jednej transakcji przez zawarcie transakcji odwrotnej w tej samej kwocie i na ten sam termin zapadalności. Przykładowo, bank dążąc do domknięcia natychmiastowej, długiej pozycji na 10 mln USD, sprzeda 10 mln USD po kursie natychmiastowym.

Dogrywka

Faza obrotu giełdowego w trakcie sesji w systemie notowań ciągłych oraz jednolitych, następująca bezpośrednio po ustaleniu kursu fixingowego. W czasie dogrywki można składać jedynie zlecenia z limitem ceny równym kursowi ustalonemu na fixingu. Zlecenia złożone wcześniej utrzymują ważność w trakcie dogrywki. Jeżeli na fixingu nie nastąpi ustalenie kursu fixingowego, nie ogłasza się dogrywki (nie ma możliwości wprowadzania żadnych zleceń).

Dopuszczenie do obrotu publicznego

Wyrażenie przez Zarząd Giełdy zgody na obrót danym instrumentem finansowym na Giełdzie Papierów Wartościowych.

Duża figura

Zasadnicza część wielkości kursów. Kursy podawane są zwykle z dokładnością do czterech miejsc po przecinku: np. 1 EUR = 1,1764 USD. Ostatnie dwie cyfry to w slangu dealerów tzw. “małe figury”, a poprzedzające je cyfry – w tym przykładzie: 1,54 – to “duże figury”.

Dywersyfikacja

Zróżnicowanie inwestycji np. w instrumenty finansowe w celu ograniczenia lub rozproszenia ryzyka poprzez inwestowanie w instrumenty finansowe różnego rodzaju.

Dywidenda

Część zysku netto spółki wypłacana akcjonariuszom. Uchwałę o wypłacie dywidendy podejmuje Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki.

Due diligence

analiza służąca wszechstronnej weryfikacji działalności podmiotu-kandydata do nabycia oraz ustaleniu jego ostatecznej wyceny jako podstawy do negocjacji.

Deal

Pojedyncza transakcja na rynku walutowym.

Dealer

Osoba lub instytucja biorąca udział w transakcjach, kupująca bądź sprzedająca na własne konto.

Delta

Oczekiwana zmiana w wysokości premii opcyjnej odpowiadająca jednostkowej zmianie ceny aktywów bazowych. Delta opcji, będąca głównym wyznacznikiem czynników ryzyka, jest używana przez giełdy dewizowe przy obliczaniu depozytu zabezpieczającego, który musi zostać wniesiony przez stronę wystawiającą i kupującą opcję.

Desk

Termin odnoszący się do grupy wykonującej transakcje na określonej walucie lub walutach.

Duracja

Miara wrażliwości wartości rynkowej obligacji na zmiany poziomu stopy procentowej.

Dochód Rezydualny

Zysk netto za dany okres pomniejszony o koszt alternatywny jego powstania ponoszony przez akcjonariuszy.

DJIA – Dow Jones Industrial Average (średnia przemysłowa)
Tzw. średnie (przeciętne) Dow (i) Jonesa- indeks przeciętnych kursów akcji wyliczany przez firmę Dow Jones and Company, jednego z najpopularniejszych informatorów o ogólnych tendencjach ruchu kursów akcji i obligacji w USA. Jest to jeden z nielicznych indeksów, którego konstrukcja opiera się na średniej cenowej akcji wchodzących w jego skład, a nie średniej ważonej. Indeks giełdowy, który składa się z akcji 30 amerykańskich przedsiębiorstw działających na skalę międzynarodową, tzw. blue chips. Są to między innymi American Express, AT&T;, Citigroup, Coca-Cola, Exxon Mobil, General Electric, General Motors, Hewlett- Packard, Intel, Johnson & Johnson, McDonald’s, Microsoft, Philip Morris, Procter & Gamble, Wal-Mart, Walt Disney. Jego wykres sięga roku 1895. Kontrakty terminowe na indeks Dow Jones IA notowane są na giełdzie Chicago Board of Trade.
• www.djindexes.com
• www.ecbot.com

Dow Jones STOXX 50

Indeks cenowy 50 wiodących spółek europejskich ważony ich kapitalizacją rynkową wyliczaną na podstawie free-float (Total Fina Elf, Royal Dutch Petroleum, Nokia, Siemens, Deutsche Bank, Deutche Telekom). Jest to indeks stworzony w 1991 r. Kontrakty terminowe na DI STOXX50 są notowane na giełdzie EUREX.
• www.djindexes.com

Dźwignia całkowita

miara ryzyka całkowitego związanego z działalnością jednostki wyrażona iloczynem dźwigni finansowej i dźwigni operacyjnej (lub ilorazem względnego przyrostu EPS i względnego przyrostu przychodów ze sprzedaży lub ilorazem: przychody ze sprzedaży pomniejszone o koszty zmienne i przychody ze sprzedaży pomniejszone o koszty zmienne, koszt stałe i koszt odsetek).

Dyskontowanie

określanie wartości bieżącej na podstawie wartości przyszłej.

Dyskonto

Strata kursowa. Waluta notowana jest z dyskontem w stosunku do innej waluty, jeżeli jej kurs forward jest niższy od jej kursu spot. Wynika to z wyższej stopy oprocentowania tej waluty. Dyskonto kompensuje wyższą stopę oprocentowania, tak że nie przy pełnym zabezpieczeniu można osiągnąć korzyści poprzez zmianę jednej waluty na inną.

Dyskonto za brak płynności

stopa zmniejszenia wartości rynkowej przedsiębiorstwa nie notowanego na rynku publicznym (ograniczona możliwość zamiany akcji na gotówkę).

Dzienna ekspozycja na ryzyko

Dzienne niedopasowanie wartości walut zakupionych i sprzedanych, którymi bank dokonuje obrotu na rynku dewizowym podczas dnia roboczego.

E

Empire Manufacturing

Wskaźnik budowany na bazie ankiety prowadzonej przez Bank Rezerwy Federalnej Stanu Nowy Jork. Uczestnikami tego badania są przedsiębiorstwa działające na terenie stanu Nowy Jork. Przedmiotem ankiety są różne wskaźniki charakteryzujące stan gospodarczy oceniane na chwilę obecną oraz przewidywania dotyczące najbliższych 6 miesięcy.

Employment Cost Index

Wskaźnik będący miarą zmian w kosztach zatrudnienia, bez uwzględnienia kosztów zwolnień. Pensje są wyrażane w stawkach godzinowych z pominięciem dodatków specjalnych, stawek płaconych za nadgodziny i dodatków urlopowych. Premie produkcyjne, dodatki motywacyjne,prowizje i koszty utrzymania są zawarte w płacach bezpośrednich.

Existing Home Sales

Indeks sprzedaży domów na rynku wtórnym wyrażony w milionach sztuk. Aktywność w tym obszarze stanowi około 85% wszystkich sprzedanych domów w USA.

EBIT (Earnings Before Interest and Taxes)

Zysk operacyjny, czyli zysk przed odliczeniem podatków i odsetek.

EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization)

Suma zysku operacyjnego i amortyzacji, czyli zysk przed odjęciem odsetek, podatków i amortyzacji.

Emitent

Podmiot wystawiający papiery wartościowe we własnym imieniu.

EMITENT (ISSUER) – pożyczkodawca pozyskujący środki w drodze emisji obligacji. Emitentem obligacji możne być na przykład rząd, agencja rządowa, instytucja ponadnarodowa, bank lub korporacja.

EURONEXT

Jest pierwszą międzynarodową giełdą w Europie. W 2000 roku nastąpiło połączenie giełd z Amsterdamu, Brukseli i Paryża. Obecnie obejmuje następujące rynki kasowe: Euronext Brussells (Belgia), Euronext Amsterdam (Holandia), Euronext Paris (Francja), Euronext Lisbon (Portugalia). Do tego dochodzi rynek instrumentów pochodnych Euronext.liffe (Wielka Brytania). Euronext jest giełdą elektroniczną. Godziny handlu: 9.00 – 17.30 (akcje), 9.00 – 16.30 (obligacje) Waluta EUR.
• www.euronext.com

Emisja akcji

Proces wydawania i wprowadzania na rynek nowych akcji przeprowadzany przez spółkę.

EPS (Earnings Per Share)

Zysk netto przypadający na jedną akcję.

ETF (Exchange Traded Funds)

Fundusze inwestycyjne emitujące papiery wartościowe notowane na najważniejszych światowych rynkach regulowanych. Obrót ETF-ami odbywa się na rynkach kasowych na zasadach analogicznych do zasad obrotu np. akcjami. Środki wniesione do funduszy emitujących ETF-y inwestowane są przez fundusze w akcje wchodzące w skład najważniejszych indeksów giełdowych, w takich proporcjach, w jakich akcje te wchodzą w skład tych indeksów. Dochody są zależne od stóp zwrotu z instrumentów bazowych, którymi mogą być np. indeksy akcji lub indeksy branżowe. Więcej informacji w Przewodniku po rynkach zagranicznych.

ECU

European Currency Unit/Europejska Jednostka Rozliczeniowa.

EMS

European Monetary System/Europejski System Walutowy.

Earnings per share (EPS)

zysk netto przypadający na jedną akcję.

Efekt synergii

suma osiąganej wartości dodanej dzięki fuzji lub przejęciu.

Exotic

Waluta egzotyczna, waluta mało płynna.

Ekwiwalent gotówki w kapitale obrotowym

papiery wartościowe będące przedmiotem obrotu na rynku publicznym, których termin płatności jest nie dłuższy niż trzy miesiące.

Efekt Małych Firm

Jedna z anomalii rynku papierów wartościowych.
Polega ona na tym, że stopy zwrotu realizowane na akcjach firm o małej kapitalizacji rynkowej są z reguły wyższe od ich wartości prognozowanych za pomocą modelu równowagi rynkowej.

Efekt Pułapki Podatkowej

Skłonność inwestorów do przetrzymywania papierów wartościowych, na których posiadają oni niezrealizowane zyski kapitałowe. Przyczyną, dla której inwestorzy powstrzymują się od realizacji tych zysków są kwestie natury podatkowej.

Efekt Stycznia

Anomalia rynku papierów wartościowych polegająca na tym, że ceny akcji na większości rynków kapitałowych świata wykazują tendencję do gwałtownego wzrostu w ciągu pierwszych kilku dni stycznia.

EURIBOR

Ang. Euro Interbank Offered Rate. Przeciętna stopa oprocentowania kredytów na rynku międzybankowym w europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej.

F

FIFO

First in first out – zasada księgowa, pierwsze weszło-pierwsze wyszło, zgodnie z którą przy obliczaniu zysków/strat najpierw sprzedawane są walory, które pojawiły się na rachunku jako pierwsze.

Factory orders

Względna zmiana ilości kontraktów (zamówień) w sektorach produkcyjnych – wskaźnik nie uwzględnia producentów półprzewodników.

Fixing

Faza sesji giełdowej, podczas której następuje określenie kursu jednolitego i realizacja zleceń. W systemie kursu jednolitego odbywa się to dwa razy dziennie – o godz. 11.15 i 15.00. W systemie notowań ciągłych występują: fixing na otwarcie (ustalany jest wtedy kurs otwarcia) o godz. 8.30 na rynku instrumentów pochodnych i o godz. 9.00 na rynku kasowym, oraz fixing na zamknięcie o godz.16.20 (ustalany jest kurs zamknięcia) dla obu rynków.

Futures

patrz Kontrakty terminowe.

Fundusz Inwestycyjny

Podmiot prawny, którego jedynym przedmiotem działalności jest lokowanie zebranych środków pieniężnych w określone papiery wartościowe i inne prawa majątkowe. W zależności od rodzaju funduszu nabywa się jednostki uczestnictwa bądź certyfikaty inwestycyjne. Jednostki i certyfikaty reprezentują prawa majątkowe uczestników określone ustawą i statutem funduszu. W zależności od stopnia ryzyka oraz horyzontu inwestycyjnego, jakie są skłonni podjąć uczestnicy funduszu, wyróżniamy: fundusz zachowawczy, zrównoważony lub agresywny.

FESE

Federacja Europejskich Giełd Papierów Wartościowych. Organizacja grupująca giełdy z krajów Unii Europejskiej. GPW jest od 1991 roku członkiem korespondentem FESE oraz bierze udział w pracach Komitetu ds. rynków rozwijających się. (ang. Federation of European Stock Exchange).

FIBV

Międzynarodowa Federacja Giełd Papierów Wartościowych. Organizacja grupująca największe i najlepiej zorganizowane giełdy świata. GPW jest członkiem FIBV od 10 października 1994 r. (fr. Federation Internationale des Bourses de Valeurs).

Free float

Akcjonariat rozproszony – wszystkie wolnodostępne akcje znajdujące się w obrocie publicznym. Jest wskaźnikiem informującym o stosunku akcji w wolnym obrocie do całkowitej ilości akcji spółki. Liczbę akcji w wolnym obrocie ustala się pomniejszając ilość wszystkich walorów spółki o akcje będące w posiadaniu akcjonariusza, którego pakiet jest większy niż 5% ogólnej ich liczby, akcje należące do Skarbu Państwa oraz akcje własne przeznaczone przez spółkę do umorzenia.

FTSE

Indeks London Stock Exchange, obejmujący 100 spółek o najwyższej kapitalizacji.

FTSE-100 ( Financial Times Stock Exchange )

Indeks obejmuje 100 spółek spełniających wiele wymagań dotyczących płynności, kapitalizacji itp. Spółki wchodzące w skład indeksu stanowią około 80% kapitalizacji giełdy LSE. Indeks FTSE uznaje się za barometr brytyjskiej gospodarki. Największe spółki FTSE to: BP, Royal Dutch/Shell, HSBC, Vodafone, Royal Bank of Scotland Group, GlaxoSmithKline.
Inne indeksy to: FTSE-250, FTSE-All_Share, FTSE_Small Cap, techMARK 100.
• www.londonstockexchange.com

Fed Fund Rate

Stopa procentowa funduszy rezerwy federalnej.

Fed

Rezerwa federalna USA.

Fill or Kill

Zlecenie składane z reguły maksymalnie trzykrotnie, jeżli nie jest zrealizowane musi być natychmiast anulowane.

FOMC

Federalny Komitet Otwartego Rynku, Komitet ustalający cele polityki monetarnej USA.

Foreign Exchange

Rynek wymiany walutowej.

Forex

Termin powszechnie używany w odniesieniu do rynku wymiany walutowej.

FRN

Weksel o zmiennym oprocentowaniu, dostosowanym do oprocentowania rynkowego.

Factoring

technika zabezpieczająca bieżące finansowanie działalności przedsiębiorstwa, połączona ze świadczeniem specyficznych usług finansowych.

Forfaiting

umowa nienazwana prawa cywilnego, jej trzon stanowi sprzedaż przez przedsiębiorcę na rzecz instytucji forfaitingowej wierzytelności za cenę odpowiadającą wartości wierzytelności, pomniejszoną o prowizję oraz o koszty instytucji forfaitingowej.

Franchising

umowa nienazwana prawa cywilnego, o charakterze kooperacyjnym, w ramach umowy dawca franchisingu zobowiązuje się do udostępnienia podmiotowi korzystającemu z franchisingu: swojej firmy, godła, emblematu, znaków towarowych, know-how itp.

Free cash flows (FCF)

wolne przepływy gotówkowe, przepływy pieniężne przed finansowaniem, czyli całkowity przepływ pieniężny po opodatkowaniu dostępny wszystkim dostawcom kapitału, suma wolnego operacyjnego przepływu gotówkowego i wolnego nieoperacyjnego przepływu gotówkowego.

Free operating cash flows (FOCF)

wolne operacyjne przepływy gotówkowe, suma zysku na sprzedaży pomniejszona o skorygowany podatek dochodowy i koszty nie będące wydatkami oraz pomniejszona o wydatki na inwestycje w majątek trwały i kapitał obrotowy netto.

FRA

Ang. Forward Rate Agreement. Kontrakt forward na stopę procentową, to umowa w ramach której będziemy płacić lub otrzymywać różnicę między stałą stopą procentową ustaloną na początku a stopą referencyjną aktualnie obowiązującą.

Fuzja

występuje wówczas, gdy z dwóch łączących się jednostek pozostaje jeden podmiot prawny – zwykle gdy siła łączących się stron jest nierówna.

G

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (GPW)

GPW rozpoczęła swoją działalność w dniu 16 kwietnia 1991 r., od początku organizując obrót papierami wartościowymi w formie elektronicznej. Giełda Papierów Wartościowych jest spółką akcyjną powołaną przez Skarb Państwa. Kapitał zakładowy spółki wynosi 41.972.000 złotych i jest podzielony na 59.960 akcji imiennych. Na koniec 2007 jej akcjonariuszami było 37 podmiotów, w tym: banki, domy maklerskie, spółka giełdowa oraz Skarb Państwa. Akcje będące w posiadaniu Skarbu Państwa stanowiły 98,81% kapitału zakładowego. Zadaniem GPW jest organizacja obrotu instrumentami finansowymi. Giełda zapewnia koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia kursu i realizacji transakcji. Przedmiotem handlu na Giełdzie są papiery wartościowe: akcje, obligacje, prawa poboru, prawa do akcji, certyfikaty inwestycyjne oraz instrumenty pochodne: kontrakty terminowe, opcje, jednostki indeksowe.

G7

Siedem najbardziej uprzemysłowionych krajów świata (USA, Niemcy, Japonia, Francja, Wielka Brytania, Kanada, Włochy)

G10

G7 plus Belgia, Holandia i Szwecja.

Going long (Pozycja długa)

Kupno akcji, towarów lub walut mająca charakter inwestycyjny lub spekulacyjny.

Going short (Pozycja krótka)

Sprzedaż akcji, towarów lub walut mająca charakter inwestycyjny lub spekulacyjny.

Good until canceled (Ważne do anulowania)

Określenie odnoszące się do terminu ważności zlecenia.

Gross Domestic Product

Produkt Krajowy Brutto jest główną miarą aktywności gospodarczej wyrażonej wartością wszelkiego rodzaju dóbr i usług wytworzonych na terenie danego kraju. Kalkulacja GDP może opierać się na cenach bieżących – nominalny, lub uwzględniać zmiany wartości pieniądza w czasie – realny. Rynki finansowe bardzo uważnie analizują kwartalne publikacje GDP.

GfK Consumer Confidence Survey

Wskaźnik zaufania konsumentów skonstruowany na bazie ankiety zawierającej następujące pytania: Jak wygląda obecna sytuacja finansowa danego gospodarstwa domowego względem sytuacji, która miała miejsce 12 miesięcy wcześniej?
Jakie są oczekiwania zmiany sytuacji finansowej danego gospodarstwa domowego na nadchodzące 12 miesięcy? Transakcje na rynkach zagranicznych Transakcje na rynkach zagranicznych.

H

Hedging

Strategia polegająca na zabezpieczeniu posiadanych aktywów przez zajęcie pozycji przeciwnej np. w kontraktach.

Hossa

Długotrwała tendencja wzrostowa na rynku kapitałowym.

Hipoteka

Hipoteka to zabezpieczenie wierzytelności na nieruchomości, zgodnie z prawem rzeczowym należy do grupy ograniczonych praw rzeczowych na podstawie którego wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń z nieruchomości bez względu na to czyją stała się własnością a także z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Dla zobowiązań zaciąganych w PLN banki zobowiązują kredytobiorców do złożenia wniosku o wpis hipoteki zwykłej – która zabezpiecza kapitał. Natomiast dla zobowiązań zaciąganych w walutach obcych banki zobowiązują przeważanie do złożenia wniosku o wpis hipoteki zwykłej – zabezpieczającej kapitał i hipoteki kaucyjnej – zabezpieczającej odsetki lub tylko hipoteki kaucyjnej dla zabezpieczenia kapitału i odsetek.

Hard currency (Twarda waluta)

Waluta główna, która charakteryzuje się dużą płynnością i jest łatwo wymienialna na inne waluty.

Horyzont Wzrostu

Okres w przyszłości, dla którego można na tyle dokładnie oszacować stopę wzrostu zysków i dywidend danej firmy, by mogła ona mieć praktyczne zastosowanie w procesie wyceny akcji tej firmy.

Handel zmiennością
Strategia opcyjna wykorzystująca zmienność cen instrumentu. Jest mierzona przy pomocy odchylenia standardowego stopy zwrotu. Im większa zmienność instrumentu, tym wyższa cena kupna opcji call i put, z uwagi na możliwość dużego wzrostu wartości.

Holding

grupa przedsiębiorstw, w której jedna firma sprawuje skuteczną kontrolę nad pozostałymi, przy zachowaniu niezależności prawnej podmiotów podporządkowanych.

Holding finansowy

stanowi jednorodną grupę instytucji finansowych (bank kredytowy, bank inwestycyjny, jednostka ubezpieczeniowa itp.), której głównym przedmiotem działania jest zarządzanie portfelem inwestycyjnym.

Holding produkcyjno-handlowo -finansowy

wyższa forma grupy kapitałowej polegająca na włączeniu do holdingu produkcyjno-handlowego spółek świadczących usługi finansowe: bankowe, ubezpieczeniowe lub leasingowe, obok trwałości wykazuje większą odporność na wrogie przejęcia, a zarazem elastyczność działania i niższe koszty finansowe.

Holding produkcyjno-handlowy

u podstaw jego tworzenia leży strategicznie ważna dla jednostki dominującej kwestia powiązania zgrupowanych spółek na podstawie więzi produkcyjno-technologicznych, inwestycyjnych i rynkowych, jego cechą jest względna trwałość i nastawienie na długookresowe cele strategiczne.

Help Wanted Index

Indeks bazujący na ilości ogłoszeń prasowych stanowiących oferty pracy lub współpracy w 9 największych metropoliach. Rynki pracy, stanowiące przedmiot badań stanowią około 50% wielkości zatrudnienia wśród 150 rynków pracy w Stanach Zjednoczonych.

Housing Starts & Building Permits

Dynamika zmian ilości rozpoczętych inwestycji budowlanych i pozwoleń na budowę. Wskaźnik obrazujący względny przyrost nowych inwestycji budowlanych oraz pozwoleń na budowę w Stanach Zjednoczonych.

I

IBAN (International Bank Account Number)

Międzynarodowy standard numeracji kont bankowych. Utworzony został przez Europejski Komitet Standardów Bankowych, aby wspomóc obsługę płatności w Unii Europejskiej.

IOSCO (International Organisation of Securities Commissions)

Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych – członkiem tej organizacji od 1990 roku jest polski organ nadzoru – Komisja Nadzoru Finansowego (wcześniej KPW, KPWiG).

Indeksy branżowe

Mierniki zmian cen papierów wartościowych/kapitalizacji spółek z danej branży notowanych na giełdzie, mające na celu mierzenie zmiany koniunktury giełdowej.

Instrument bazowy

Instrument finansowy, na który wystawiony jest instrument pochodny. Oznacza to, że transakcja instrumentem pochodnym dotyczy transakcji terminowej na instrument bazowy, z tym, że zwykle rozliczenie jest jedynie finansowe (bez dostawy instrumentu bazowego). Zaliczamy do nich: akcje, waluty, indeksy, towary itp.

Import Price Index (IPI)

Względna zmiana cen towarów importowanych.

Industrial Production

Wskaźnik określający tempo przyrostu produkcji przemysłowej. Wysoka dynamika jest przesłanką dobrej kondycji gospodarczej. Niska dynamika może być oznaką niekorzystnej sytuacji ekonomicznej.

Initial Jobless Claims

Tygodniowa liczba wniosków o zasiłek dla bezrobotnych aplikujących o zasiłek po raz pierwszy.

ISM – Institute for Supply Manage

Indeksy uwzględniające pięć czynników stanowiących koszyk kalkulacyjny: nowe zamówienia (30%), produkcja (25%), transport (15%), zapasy (10%) i zatrudnienie (20%). Wskaźniki ISM pokazują miesięczne zmiany koniunkturalne w wielu gałęziach gospodarki amerykańskiej. Bazą do wyliczenia tych wskaźników są ceny płacone za dobra zawierające produkty importowane, żywność i energię (z wyłączeniem ropy naftowej). Wartości powyżej 50% wskazują na progresję gospodarki i produkcji. Przedział 45-50% stanowi oznakę stagnacji produkcji przemysłowej przy utrzymującym się rozwoju ekonomicznym. Odczyt poniżej 45% jest interpretowany jako przesłanka stagnacji zarówno produkcji jak i gospodarki.

Instrument umowny
Wystandaryzowany, nieistniejący instrument finansowy.

Instrumenty pochodne

Instrumenty finansowe, których istnienie jest uzależnione od instrumentu bazowego, ale które mogą być przedmiotem samodzielnego obrotu. Cena instrumentu bazowego jest ściśle powiązana z ceną instrumentu bazowego. Zaliczamy do nich: kontrakty terminowe, warranty, opcje.

Interwencja

Faza sesji w systemie kursu jednolitego, odbywająca się w godz. 11.00-11.15 dla pierwszego i 14.45-15.00 dla drugiego fixingu. Polega ona na modyfikowaniu przez animatorów rynku wcześniej złożonych zleceń własnych w celu zwiększenia płynności danego papieru i zmniejszenia nierównowagi na rynku. Jeśli na danym papierze nie ma animatora rynku, wtedy wszyscy członkowie Giełdy mogą modyfikować własne zlecenia.
W takim przypadku można tylko zwiększać wolumen zlecenia, w zleceniach kupna można tylko zwiększać limit, a w zleceniach sprzedaży limit może być tylko mniejszy. Zarząd Giełdy może zrezygnować z przeprowadzania fazy interwencji.

IPO (Initial Public Offering)

Pierwsza oferta publiczna, wprowadzenie do obrotu po raz pierwszy akcji danej spółki.

IFO

Wskaźniki charakteryzujące nastroje w gospodarce niemieckiej. Wartość tego wskaźniki stanowi wypadkową wyników ankiety prowadzonej w sekwencji miesięcznej wśród około 7000 przedsiębiorstw zlokalizowanych w różnych regionach Niemiec. Ankieta zawiera dwa pytania: po pierwsze – jak rozwija się dany biznes w chwili obecnej (IFO -current assessment), po drugie – jak wyglądają oczekiwania dotyczące nadchodzących 6 miesięcy (IFO – expectations).

INSEE Business Confidence Indicator

Indeks charakteryzujący trendy koniunkturalne w gospodarce francuskiej. Raport ten odzwierciedla oczekiwania producentów dotyczące cen ich własnych produktów. Zmiany BCI są wynikiem kształtowania się sentymentu gospodarczego. Wzrost wartości tego wskaźnika implikuje bardziej optymistyczne nastroje w odniesieniu do bieżącej sytuacji. Ankieta stanowiąca podstawę do ustalania wartości BCI obejmuje około 2000 menedżerów.

IRIP (Izba Rozliczeniowa)

Izba Rozrachunkowa Instrumentów Pochodnych.
Wydzielona jednostka organizacyjna Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. Odpowiada za wspomaganie pracy KDPW w zakresie ewidencji transakcji instrumentami pochodnymi oraz ocenę ryzyka związanego z zawieraniem transakcji na rynku instrumentów pochodnych.

ISIN (International Securities Identification Number)

Międzynarodowe oznaczenie identyfikujące papier wartościowy. Jest to 12-znakowy, alfanumeryczny kod, o strukturze zdefiniowanej w standardzie ISO 6166. W Polsce nadawaniem kodów ISIN od 1 lipca 1996 zajmuje się KDPW. ISIN składa się z trzech części. Pierwsza to dwuliterowy kod kraju, zgodny z normą ISO 3166. Kolejne 9 znaków to identyfikator przyznany w obrębie danego kraju. Ostatnia cyfra to suma kontrolna.

IRS

Ang. Interest Rate Swap to umowa, w ramach której zabezpieczamy się przed niekorzystnymi zmianami stóp procentowych na rynku pieniężnym. Daje ona możliwość zamiany oprocentowania kredytu ze stałego na zmienne i odwrotnie bez konieczności negocjacji umowy kredytowej.

IRG
Gwarancja stóp procentowych- opcja na kontrakt FRA.

IMF-(International Monetary Fund)

Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

Initial margin (Depozyt początkowy)

Minimalny depozyt wymagany przez firmę brokerską.

Izba Rozrachunkowa

Instytucja działająca na zorganizowanych giełdach opcji i kontraktów terminowych gwarantująca wykonanie każdej transakcji.

J

Jednostka indeksowa

Papier wartościowy, którego wartość zależy od wartości indeksu będącego instrumentem bazowym dla danej jednostki indeksowej. Na giełdzie warszawskiej notowana jest jednostka indeksowa na WIG20.

Jednostka transakcyjna

Minimalna liczba papierów wartościowych, która może być przedmiotem transakcji giełdowych.

Jednostka uczestnictwa

Jest tytułem prawnym do uczestnictwa w dochodach wypracowywanych przez fundusz. Jednostka uczestnictwa nie jest papierem wartościowym, a posiadacz jednostki może złożyć zlecenie odkupienia j.u. ( fundusz odkupuje od inwestora jednostki uczestnictwa i je umarza). Wycena jednostek uczestnictwa odbywa się każdego dnia roboczego zgodnie z cenami rynkowymi papierów wartościowych, które wchodzą w skład portfela inwestycyjnego funduszu. W związku z tym cena jednostki uczestnictwa każdego dnia roboczego jest inna.

Junk bonds

Obligacje śmieciowe – żargonowa nazwa obligacji, zwykle o wysokim oprocentowaniu, emitowanych przez firmy o słabej kondycji finansowej, sklasyfikowane przez agencje ratingowe jako ryzykowne i spekulacyjne.

K

Kapitalizacja rynkowa spółki

Wartość giełdowa spółki, wyrażona iloczynem aktualnego kursu giełdowego i liczbą akcji w obrocie.

KDPW

Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. – centralna instytucja odpowiedzialna za prowadzenie i nadzorowanie systemu depozytowo rozliczeniowego w zakresie obrotu instrumentami finansowymi w Polsce.
Główne zadania realizowane przez KDPW:
– Rejestrowanie oraz przechowywanie instrumentów finansowych podlegających dematerializacji.
– Rozliczanie i rozrachunek transakcji zawartych na publicznym rynku papierów wartościowych.
– Nadzór nad zgodnością wielkości emisji papierów wartościowych znajdujących się w obrocie.
– Realizacja zobowiązań emitentów wobec właścicieli papierów wartościowych.

KNF

Komisja Nadzoru Finansowego – organ rządowy sprawujący nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad instytucjami pieniądza elektronicznego. Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku.

Kod papieru

patrz ISIN.

Kontrakty terminowe

Umowa, w której kupujący zobowiązuje się do zakupienia w przyszłości określonego towaru, zwanego instrumentem bazowym. Sprzedający zobowiązuje się natomiast do sprzedania określonego w kontrakcie instrumentu bazowego. Instrumentami bazowymi mogą być akcje, waluty, indeksy giełdowe, a właściwie dowolne wartości ekonomiczne, które można wyliczyć w sposób nie budzący wątpliwości. Najczęściej zamiast fizycznej dostawy towaru (co czasami nie jest możliwe) dokonuje się rozliczenia pieniężnego transakcji.

Konwersja akcji

Zamiana akcji imiennej na okaziciela lub akcji na okaziciela na akcje imienną w przypadku, gdy statut spółki lub prawo dopuszcza taką możliwość.

Krótka sprzedaż

Polega na sprzedaży przez inwestora pożyczonych papierów wartościowych. Istotą krótkiej sprzedaży jest zarabianie na spadkach kursów papierów wartościowych. Inwestor zakłada, że w najbliższym czasie kurs danego papieru wartościowego spadnie, wówczas pożycza papiery wartościowe i sprzedaje je na giełdzie. Jeśli kurs waloru faktycznie spadnie, wtedy inwestor odkupując papiery wartościowe po niższym kursie zarabia na różnicy między ceną sprzedaży a ceną odkupu akcji. W przypadku krótkiej sprzedaży zostaje odwrócona typowa kolejność transakcji giełdowych. Zgodnie z przepisami prawa, krótkiej sprzedaży podlegają wyłącznie akcje spółek giełdowych o kapitalizacji minimum 100 milionów euro oraz wysokiej płynności – średnia dzienna wartość obrotów w kwartale kalendarzowym wynosi nie mniej niż 250 tysięcy euro lub średnia dzienna liczba transakcji w kwartale kalendarzowym jest nie mniejsza niż 50.

Księga akcyjna

Rejestr prowadzony przez zarząd spółki akcyjnej, w którym uwidocznieni są właściciele akcji imiennych.

Kurs jednolity

Kurs, po którym są zawierane transakcje dla spółek notowanych w systemie kursu jednolitego, ogłaszany dwa razy dziennie: o 11.15 oraz o 15.

Kurs na pierwszą sesję giełdową

Na pierwszą sesję, na której notowany jest dany instrument finansowy, przyjmuje się teoretyczną wysokość kursu odniesienia (jest ona podawana przez Giełdę w formie komunikatu). Na sesji tej nie obowiązują również ograniczenia wahań kursów. W przypadku instrumentów notowanych w systemie kursu jednolitego z dwukrotnym określaniem kursu, ograniczenia wahań nie obowiązują wyłącznie w odniesieniu do pierwszego kursu jednolitego, chyba że kurs ten nie został określony. W przypadku zmiany systemu notowań kursem odniesienia na pierwszej sesji, na której notowany jest dany papier po zmianie systemu, jest odpowiednio ostatni kurs zamknięcia lub ostatni kurs jednolity tego papieru z ostatniej sesji, na której notowany był on przed zmianą systemu.

Kurs nietransakcyjny

Kurs danego papieru wartościowego równy dolnemu lub górnemu ograniczeniu wahań kursu, ustalony w sytuacji, gdy kurs określony zgodnie z obowiązującymi zasadami w systemie kursu jednolitego wykracza poza ograniczenia wahań kursów, zaś przewodniczący sesji nie zmieni owych ograniczeń.

Kurs odniesienia

Kurs, na podstawie którego wyznaczane są dopuszczalne wahania kursu na danej sesji. W notowaniach ciągłych, kurs zamknięcia z dnia poprzedniego jest kursem odniesienia dla kursu wyznaczanego na otwarciu (lub na równoważeniu na otwarciu). Wyznaczony kurs na otwarciu (lub na równoważeniu na otwarciu) staje się następnie kursem odniesienia dla kursu transakcyjnego i kursu zamknięcia w danym dniu. Jeżeli na otwarciu (lub na równoważeniu na otwarciu) nie zostanie wyznaczony kurs, kursem odniesienia dla kursu transakcyjnego i kursu na zamknięcie w danym dniu jest kurs zamknięcia z sesji poprzedniej.

Kurs otwarcia

Kurs, po jakim zawierane są transakcje na otwarcie notowań ciągłych. Określa się go przy zastosowaniu zasady maksymalizacji wolumenu obrotu, minimalizacji różnicy między liczbą papierów wartościowy w zleceniach sprzedaży i zleceniach kupna możliwych do realizacji po określonym kursie, a także minimalizacji różnicy między kursem określanym a kursem odniesienia. Jeżeli na sesji nie została zawarta żadna transakcja, kursu otwarcia nie określa się.

Kurs zamknięcia

Kurs ostatniej transakcji danym instrumentem finansowym na sesji giełdowej.

Kiwi

Potoczna nazwa pary NZD/USD

Kwit depozytowy

Instrument finansowy wystawiany poza granicami kraju, w którym notowane są papiery wartościowe ( akcje, obligacje skarbowe, obligacje przedsiębiorstw), będące przedmiotem obrotu. Stroną krótką jest bank, który jest posiadaczem danego papieru wartościowego, który podlega zdeponowaniu, stroną długą jest inwestor.

Kapitał Pracujący w Dniach Obrotu

Wskaźnik wykorzystywany do analizy płynności przedsiębiorstwa.

Jest obliczany jako iloraz kapitału pracującego i przychodów ze sprzedaży pomnożony przez 365 dni. Kapitał pracujący jest różnicą pomiędzy aktywami obrotowymi i zobowiązaniami krótkoterminowymi. Sytuacja bezpieczna z punktu widzenia płynności występuje wtedy, kiedy kapitał pracujący przyjmuje dodatnie wartości. Ujemny kapitał pracujący oznacza, że aktywa trwałe przedsiębiorstwa finansowane są zobowiązaniami krótkoterminowymi. Sytuację taką należy uznać za niekorzystną, gdyż spłata zobowiązań w terminie ich wymagalności może powodować konieczność sprzedaży części aktywów trwałych.
Wskaźnik ten pokazuje liczbę dni obrotu, na jaką wystarcza kapitał pracujący. Jeżeli wzrostowi sprzedaży nie towarzyszy proporcjonalny przyrost kapitału pracującego, może to oznaczać wzrost prawdopodobieństwa utraty płynności finansowej. Im większa wartość wskaźnika tym lepiej, z punktu widzenia płynności spółki.

Krzywa dochodowości

Ang. yield curve. Potoczna nazwa na strukturę terminową stóp procentowych ( term structure of interest rates), z uwagi na graficzne przedstawienie zależności stopy dochodu od terminu zapadalności. Ma ona postać krzywej, na które składają się punkty odpowiadające stopom zwrotu w poszczególnych okresach. Krzywe mogą mieć kształt normalny, odwrócony, płaski, łukowaty.

Korelacja

Powiązanie między zmiennymi losowymi.

Kowariancja

Mierzy zależność liniową między dwiema zmiennymi losowymi. Jest połączeniem korelacji i wariancji.

Kumulacyjne Akcje Uprzywilejowane

Akcje, od których przysługuje dywidenda w stałej wysokości, wypłacana przed dywidendą z akcji zwykłych spółki akcyjnej. Właścicielowi takich akcji należą się dywidendy za wszystkie bez wyjątku okresy obrachunkowe. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorstwo w jakimś okresie nie miało dostatecznych zysków lub nie miało ich w ogóle, wówczas dywidendy za ten czas będą musiały zostać wypłacone z przyszłych zysków.

L

LIBOR (London Interbank Offered Rate)

Stopa procentowa kredytów oferowanych na rynku międzybankowym w Londynie przez 4 główne banki: Bankers Trust, Bank of Tokyo, Barclays i National Westminster.

Limit aktywacji (LimAkt)

Dodatkowy warunek zlecenia. Wyróżniamy dwa rodzaje zlecenia z limitem aktywacji: zlecenie stop limit – jest zleceniem, w którym Inwestor musi określić dwa limity – limit aktywacji, czyli poziom kursu danego papieru, po przekroczeniu którego zlecenie uaktywni się i będzie widoczne dla inwestorów oraz limit, po którym zlecenie ma zostać zrealizowane. Zlecenie typu stop loss – Inwestor określa w nim limit aktywacji, czyli poziom kursu danego papieru, po przekroczeniu którego zlecenie uaktywni się i będzie widoczne dla inwestorów oraz drugi warunek zlecenia PKC czyli poziom realizacji po każdej cenie. Jak złożyć zlecenie z limitem aktywacji?

Limit ceny

W zleceniu z limitem ceny inwestor precyzyjnie określa cenę, po jakiej chce kupić lub sprzedać dany papier wartościowy. W przypadku kupna jest to cena, powyżej której składający zlecenie nie godzi się na realizację zlecenia, zaś dla zleceń sprzedaży jest to cena, poniżej której inwestor nie jest skłonny pozbyć się papierów.

Limit order

Zlecenie z limitem ceny.

Limit otwartych pozycji

Maksymalny limit otwartych pozycji na rachunku inwestycyjnym przyznawany przez biuro maklerskie Inwestorowi.

LME (London Metal Exchange)

Londyńska Giełda Metali – największa na świecie giełda, na której handluje się kontraktami na metale przemysłowe. Na LME obraca się kontraktami i opcjami m.in. na miedź, ołów, aluminium, nikiel, cynk.

Lock-up

Zobowiązanie akcjonariuszy do nie zbywania posiadanych przez nich akcji przez ustalony okres czasu. Zobowiązanie takie często pojawia się w ramach pierwszej oferty publicznej i jest składane przez dotychczasowych akcjonariuszy spółki.

LOP (Liczba otwartych pozycji)

Liczba kontraktów terminowych, które nie zostały zamknięte na koniec danego dnia (lub w danym momencie). Jest równa liczbie otwartych pozycji długich albo krótkich.

LSE (London Stock Exchange)

Londyńska Giełda Papierów Wartościowych. Spośród giełd europejskich największe znaczenie ma giełda w Londynie (London Stock Exchange), publikująca m.in. indeks FTSE 100. Na giełdzie notowane są spółki brytyjskie i zagraniczne. W sumie na giełdzie notowanych jest 15 tysięcy papierów wartościowych z czego 470 to spółki z ponad 60 krajów. Godziny handlu: 8.00 – 16.30 czasu lokalnego (09.00 – 16.30 czasu CET)
• www.londonstockexchange.com

List zastawny

Dłużny instrument rynku kapitałowego emitowany zazwyczaj przez bank ( w Polsce uprawnione do emisji listów zastawnych są banki hipoteczne). Zabezpieczeniem ich są aktywa. W przypadku hipotecznych listów zastawnych- nieruchomość, natomiast publicznych listów zastawnych- gwarancje lub poręczenia, m.in. Skarbu Państwa, NBP dla kredytów udzielonych przez bank.

M

MBA Mortgage Applications

Wskaźnik będący miarą ilości wniosków o przyznanie kredytów hipotecznych. MBA – Mortgage Bankers Association.

Monthly Budget Statement

Wskaźnik bilansujący działania rządowe z zakresie finansów publicznych w sferze budżetowej oraz działania niektórych jednostek nie należących do sfery budżetowej, np. przychody i wydatki, nadwyżka i deficyt oraz źródła finansowania deficytu lub gospodarki nadwyżką budżetową.

Makler giełdowy

Osoba, która posiada licencję maklera papierów wartościowych, została wpisana na listę maklerów prowadzoną przez KNF, upoważniona w imieniu członka giełdy do przekazywania na giełdę, modyfikowania i anulowania zleceń maklerskich.

Makler nadzorujący

Osoba wpisana na listę maklerów papierów wartościowych prowadzoną przez KNF, która złożyła egzamin z zakresu znajomości przepisów i obowiązujących na giełdzie procedur dotyczących zasad przekazywania na giełdę zleceń maklerskich i otrzymywania informacji na potrzeby obsługi notowań oraz jest zatrudniona przez członka giełdy lub jest członkiem jego władz, wyznaczona i zgłoszona przez członka giełdy jako osoba nadzorująca proces przekazywania na giełdę zleceń maklerskich.

Market maker (organizator rynku)

Dom maklerski będący członkiem MTS – CeTO, który stale wystawia oferty kupna i sprzedaży i zgodnie z nimi zawiera transakcje. Dom maklerski może pełnić rolę organizatora rynku dla jednego lub kilku papierów wartościowych.

MC/S (Market capitalization/sales)

Wskaźnik obliczany poprzez podzielenie wartości rynkowej firmy przez przychody ze sprzedaży z ostatnich 12 miesięcy. Im niższa wartość wskaźnika tym większy udział przychodów firmy w jej wartości rynkowej.

Memorandum informacyjne

Dokument opracowany przez emitenta, na podstawie którego KNF dopuszcza dotychczas wyemitowane akcje do obrotu publicznego. Memorandum zawiera informacje na temat emitenta oraz papierów wartościowych przez niego emitowanych.

MERVAL (The Mercado de Valores Index of the Buenos Aires )

Indeks giełdy w Buenos Aires zawierający akcje spółek o stabilnej pozycji rynkowej i silnej podstawie fundamentalnej, których kurs nie podlega gwałtownym wahaniom (tzw. blue chips).

mWIG40

Indeks 40 średnich spółek giełdowych.

Mnożnik

Dla kontraktów terminowych i jednostek indeksowych – wartość pieniężna jednego punktu indeksowego.

MiFID

Jest to dyrektywa europejska, której celem jest ochrona inwestorów oraz zwiększenie przejrzystości, konkurencyjności rynków finansowych.

Margin call

Wezwanie do uzupełnienia depozytu.

Market order

Zlecenie po cenie rynkowej.

Model Blacka-Scholesa

Model wyceny opcji kupna i sprzedaży typu europejskiego, zakładający, że rozkład prawdopodobieństwa tak zwanych natychmiastowych stóp zwrotu z waloru, na który wystawiono opcję, jest niezmiennym w czasie rozkładem normalnym.
Zgodnie z tym modelem, w warunkach równowagi rynku cena opcji ustalana jest tak, aby inwestorzy konstruujący przy jej wykorzystaniu całkowicie zabezpieczone pozycje, uzyskiwali stopę zwrotu pozbawioną ryzyka.

Model Dwumianowy Wyceny Opcji

Model wyceny opcji typu amerykańskiego i europejskiego.
Wychodząc z założenia, że w każdym okresie papier wartościowy, na który wystawiono opcję, przyniesie jedną z dwóch możliwych do osiągnięcia stóp zwrotu, model ten postuluje, iż rynek wycenia opcje w taki sposób, aby w pełni zabezpieczona pozycja obejmująca daną opcję przynosiła stopę zwrotu pozbawioną ryzyka.

Model Wyceny Aktywów Kapitałowych, CAPM

Teoria wyjaśniająca kształtowanie się cen akcji na rynku.
CAPM wychodzi z założenia, że wszyscy działający w międzynarodowym systemie gospodarczym inwestorzy posiadają portfele efektywne w przestrzeni oczekiwana stopa zwrotu, odchylenie standardowe stopy zwrotu.

MBS

Ang. Mortgage Backed Securities- papier wartościowy zabezpieczony hipotecznie, emitowany w krajach rozwiniętych przez dowolny uprawniony do tego podmiot.

N

NAHB Housing Market Index

Wskaźnik Narodowego Zrzeszenia Przedsiębiorstw Budowlanych oparty na badaniu opinii wykonawców domów jednorodzinnych wolno-stojących. Składa się z trzech obszarów: obecna sprzedaż, oczekiwania dotyczące nadchodzących 6 miesięcy oraz migracja potencjalnych nabywców. Indeks przyjmuje wartości od 1 (wart. najgorsza) do 100 (wart. najlepsza). Wartości powyżej 50 oznaczają, Se większość uczestników badania jest nastawiona optymistycznie do rynku nieruchomości w w/w zakresie.

New Home Sales
Indeks obrazujący liczbę sprzedaży domów w stanie nowym na rynku pierwotnym.

Należności

Środki finansowe uzyskane w wyniku realizacji giełdowych transakcji sprzedaży papierów wartościowych, które nie zostały jeszcze rozliczone w KDPW i mogą być wykorzystane jedynie jako pokrycie składanych zleceń kupna lub pokrycie innych zobowiązań.

Należności niewykorzystane

Środki finansowe uzyskane w wyniku realizacji giełdowych transakcji sprzedaży papierów wartościowych, które nie zostały jeszcze rozliczone w KDPW i jednocześnie nie zostały wykorzystane jako pokrycie zleceń kupna lub jako zabezpieczenie innych zobowiązań. Środki te mogą zostać wykorzystane jedynie na pokrycie zleceń kupna lub jako zabezpieczenie innych zobowiązań.

Należności zablokowane

Część należności, która została wykorzystana jako zabezpieczenie złożonych zleceń kupna lub jako zabezpieczenie innych zobowiązań Inwestora.

NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quotations).

Rynek NASDAQ jest największym elektronicznym rynkiem akcji w Stanach Zjednoczonych. Około 3300 spółek jest przedmiotem obrotu na NASDAQ, a dzienne wolumeny są z reguły wyższe niż na jakiejkolwiek innej giełdzie papierów wartościowych w USA. Spółki notowane na tym rynku są liderami wszystkich głównych gałęzi przemysłu ze szczególnym uwzględnieniem: nowych technologii, sektora detalicznego, telekomunikacji, usług finansowych, transportu, mediów i biotechnologii.
Rynek NASDAQ jest głównym rynkiem obrotu dla spółek notowanych w jego systemie (51% transakcji, których przedmiotem są spółki dopuszczone do obrotu m.in. na rynku NASDAQ, odbywa się poprzez systemy NASDAQ).
• www.nasdaq.com

NASDAQ Composite Index

Indeks obejmujący wszystkie amerykańskie i zagraniczne spółki notowane na Nasdaq Stock Market. NASDAQ Composite publikowany jest od 1971 r. Jest to indeks ważony kapitalizacją rynkową jego uczestników. Składnikami portfela Nasdaq Composite są m.in. następujące typy papierów wartościowych: akcje zwykłe, ADR’y, REIT’y, SBI, tracking stocks i jednostki funduszy. W skład indeksu nie wchodzą fundusze zamknięte, obligacje zamienne, akcje uprzywilejowane, prawa z papierów wartościowych, warranty i instrumenty pochodne.
• www.nasdaq.com

NASDAQ-100 Index

Indeks publikowany od 1985 r., w skład którego wchodzi 100 największych amerykańskich i zagranicznych spółek nie finansowych notowanych na NASDAQ Stock Market.
Jest to indeks ważony kapitalizacją rynkową. Portfel NASDAQ-100 zawiera akcje spółek reprezentujących różne sektory gospodarki, z których do najważniejszych należą: spółki technologiczne, telekomunikacja, sektor handlu detalicznego i hurtowego oraz biotechnologie. Kontrakty terminowe na indeks NASDAQ-100 notowane są na giełdzie Chicago Mercantile Exchange.
• www.nasdaq.com
• www.cme.com

New Connect

Alternatywny system obrotu prowadzony przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Na rynku tym notowane są młode przedsiębiorstwa o możliwym dużym potencjale rozwoju. Inwestowanie na tym rynku wiąże się z dużym ryzykiem.

Nierezydent

Osoba fizyczna mająca stałe miejsce zamieszkania za granicą, osoba prawna z siedzibą za granicą, jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej utworzona zgodnie z prawem obcego państwa.

NFI

Narodowy Fundusz Inwestycyjny – spółka powołana w ramach Programu Powszechnej Prywatyzacji, która posiada akcje prywatyzowanych przedsiębiorstw wniesione przez Skarb Państwa.

NKK

Indywidualny Numer Identyfikacyjny Klienta nadany Inwestorowi przez KDPW. Niezbędny do dokonywania transakcji na rynku derywatów.

NIKKEI

Indeks obrazujący zmiany cen największych spółek notowanych na giełdzie w Tokio.

Nikkei 225

Indeks akcyjny giełdy tokijskiej Nikkei225 jest indeksem cenowo ważonym. Obliczany jest w oparciu o wartość rynkową 225 najważniejszych i najbardziej płynnych akcji przedsiębiorstw notowanych na głównym rynku giełdy tokijskiej (Tokyo Stock Exchange)
Indeks powstał w 1949 roku. Jako model przyjęto zestaw wskaźników ekonomicznych publikowanych w Stanach Zjednoczonych.

Notowania ciągłe

System notowań w którym ustalenie kursu oraz transakcje zawierane są w sposób ciągły (przez cały czas fazy notowań ciągłych) bezpośrednio w odpowiedzi na wpływające na rynek zlecenia kupna i sprzedaży.

Notowania jednolite

System notowań w którym ustalenie kursu oraz transakcje zawierane są w określonych momentach sesji giełdowej na podstawie zgromadzonych na dany moment zleceń kupna i sprzedaży.

Notowania intraday

Przebieg notowań danego instrumentu finansowego w trakcie danego dnia obrotu.

NYSE (New York Stock Exchange)

Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych Siedziba giełdy znajduje się w Nowym Yorku przy ulicy Wall Street. Początki giełdy sięgają 1792 roku. 1 października 1934 roku została oficjalnie zarejestrowana jako międzynarodowa giełda papierów wartościowych. Dla NYSE pracuje 250 firm członkowskich. Obsługują one 93 miliony kont, współpracują z 21 tysiącami biur maklerskich na całym świecie i zatrudniają około 157 tysięcy pracowników. Do zadań giełdy należy utrzymywanie silnego systemu finansowego, ochrona inwestorów, zapewnianie integralności procesów kapitałowych. NYSE jest organizacją samoregulującą, została zaprojektowana w sposób nakazujący sprawdzanie autorytetu i pozycji danej firmy, co jeszcze bardziej podnosi autorytet giełdy. Godziny handlu dla rynku akcji i obligacji: 9.30 – 16.00 czasu lokalnego EST (15.30 – 22.00 czasu CET) Waluta USD.
• www.nyse.com

O

Opcja wykonania zlecenia

Dodatkowe opcje wykonania zlecenia mające wpływ na termin ważności zlecenia lub sposób jego realizacji. Zlecenia z opcją wykonania mogą być składane jedynie na papiery wartościowe notowane na GPW. Obecnie dostępne są następujące opcje wykonania zlecenia: ważne do pierwszego wykonania (WiN), i wykonaj lub anuluj (WuA).

Obligacja

Papier wartościowy, za pośrednictwem którego emitent zaciąga pożyczkę (zwykle w wysokości nominalnej wartości obligacji). Nabywca obligacji staje się w ten sposób wierzycielem emitenta i najczęściej pobiera z tego tytułu odsetki naliczane od wartości nominalnej obligacji.
To długoterminowy instrument kredytowy, który zawiera obietnicę spłaty zarówno kapitału, jak i odsetek od kredytu w z góry ustalonym dniu. Jednakże do niektórych obligacji nie wypłaca się odsetek (kupon zerowy), a od innych nigdy nie spłaca się kwoty nominalnej (obligacje wieczyste). Trudno jest przestawić istotę obligacji w jednej definicji, ponieważ istnieje wiele wyjątków. Wartość nominalna większości obligacji wynosi 1.000$. Termin dyskonto oznacza, że obligacja jest sprzedawana poniżej wartości nominalnej, a termin premia oznacza, że sprzedawana jest powyżej wartości nominalnej.

Obligacja zamienna

Obligacja, która uprawnia nabywcę do jej zamiany na akcje na z góry określonych warunkach.

Obrót giełdowy

Możliwość dokonywania transakcji danym papierem wartościowym na Giełdzie.

Obrót pierwotny

Dokonywanie oferty publicznej przez emitenta lub subemitenta usługowego, której przedmiotem są papiery wartościowe nowej emisji, lub nabywanie papierów wartościowych w wyniku takiej oferty.

Obrót wtórny

Dokonywanie oferty publicznej przez podmiot inny niż emitent lub subemitent usługowy, lub nabywanie papierów wartościowych od tego podmiotu, albo proponowanie, w sposób określony w ofercie publicznej, przez podmiot inny niż emitent, nabycia instrumentów finansowych nie będących papierami wartościowymi lub nabywanie ich od tego innego podmiotu.

Odroczona płatność

Zapis w umowie pomiędzy biurem maklerskim a Inwestorem umożliwiający kupno papierów wartościowych bez pełnego pokrycia w środkach pieniężnych. Inwestor musi posiadać określony w umowie procentowy udział środków własnych (np. 30 %) na pokrycie zlecenia, pozostała część płatności jest odraczana, maksymalnie do dnia rozliczenia transakcji w KDPW (D+3 dni).

Oferujący

Dom maklerski organizujący ofertę publiczną.

Oferta publiczna

Udostępnianie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, co najmniej 100 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacji o papierach wartościowych i warunkach dotyczących ich nabycia, stanowiących dostateczną podstawę do podjęcia decyzji o odpłatnym nabyciu tych papierów wartościowych.

Opcja

Instrument pochodny – daje jego posiadaczowi prawo (lecz nie obowiązek) do nabycia (w przypadku opcji kupna – ang. call) lub sprzedaży (w przypadku opcji sprzedaży – ang. put) danego dobra po z góry określonej cenie. Prawo to może być zrealizowane w dniu wygaśnięcia opcji (opcja europejska) lub w dowolnym dniu od daty zawarcia kontraktu opcyjnego do daty wygaśnięcia włącznie (opcja amerykańska), ew. w kilku ściśle określonych datach (opcja bermudzka).

Opcja amerykańska

Opcja, którą posiadacz może wykonać w dowolnym dniu sesyjnym do dnia wygaśnięcia.

Opcja bermudzka

Zwana także opcja quasi-amerykańską lub środkowo atlantycką – konstrukcja pośrednia między opcjami europejskimi i amerykańskimi. Daje ona nabywcy prawo realizacji opcji przed terminem wygaśnięcia, lecz nie przez cały okres życia opcji, jak to jest w przypadku opcji amerykańskich. Terminy, w których opcja może być przedterminowo wykonana, są ściśle określone.

Opcja europejska

Opcja, którą posiadacz może wykonać jedynie w dniu wygaśnięcia.

Opcja kupna (call)

Prawo – nie zobowiązanie – do nabycia określonej ilości instrumentu bazowego, po danej cenie w wyznaczonym momencie lub okresie czasu w przyszłości.

Opcja sprzedaży (put)

Prawo – nie zobowiązanie – do sprzedaży określonej ilości instrumentu bazowego, po danej cenie w wyznaczonym momencie lub okresie czasu w przyszłości.

Odd Lot

Niestandardowa jednostka transakcyjna.

On balance volume (OBV)

wskaźnik używany w analizie technicznej, konstrukcja opiera się na słusznym założeniu, że sesjom wzrostowym towarzyszy akumulacja, sesjom spadkowym dystrybucja, spadek akumulacji, czyli zmniejszenie obrotów na zwyżce jest często sygnałem wyczerpywania potencjału wzrostowego, podobnie rzecz się ma dla tendencji zniżkowej.

Operating profit margin (OPM)

stopa zysku operacyjnego, iloraz zysku operacyjnego i przychodów ze sprzedaży.

P

Personal Consumption

Wydatki konsumpcyjne ludności.

Philadelphia Fed Business outlook
Wskaźnik charakteryzujący nastroje panujące w gospodarce, obliczany i rozpowszechniany przez Bank Rezerwy Federalnej w Filadelfii.

PPI Ex. Food & Energy (Core PPI)

Zmiana poziomu cen amerykańskich towarów i usług z pominięciem cen żywności i energii. Ideą tego wskaźnika jest eliminacja efektu sezonowości.

Producer Price Index (PPI)

Miara dynamiki zmian cen dóbr oferowanych przez krajowych producentów. Większość informacji wykorzystywanych przy kalkulacji tego wskaźnika jest gromadzona na bazie próbki reprezentatywnej dla większości branż w sektorach związanych z produkcją wszelkiego rodzaju dóbr oraz wydobyciem surowców. Formuła wyliczania PPI zawiera także dane charakteryzujące inne sektory gospodarki, jak np.: rolnictwo, rybołówstwo, przemysł drzewny, usługi, przemysł energetyczny. W kalkulacji tego wskaźnika nie uwzględnia się cen dóbr i towarów importowanych. Formuła PPI zawiera ceny około 3200 towarów i 80000 kwotowań.

Prawo do akcji (PDA)

Papier wartościowy dopuszczony do obrotu giełdowego po przydziale akcji nowej emisji, jest przedmiotem obrotu giełdowego od momentu przydziału do momentu zarejestrowania nowej emisji przez sąd. Prawo do akcji umożliwia inwestorom obrót akcjami przed ich formalnym zarejestrowaniem, dając możliwość szybszego zrealizowania celu inwestycyjnego. Po zarejestrowaniu nowej emisji przez sąd dokonywana jest asymilacja i na rachunku Inwestora zamiast PDA zapisane zostają akcje („zamiana” PDA na akcje).

Prawo poboru

Prawo pierwszeństwa do zakupu akcji nowej emisji przez dotychczasowych akcjonariuszy, może być przedmiotem obrotu jako odrębny papier wartościowy. Warunkiem otrzymania prawa poboru jest posiadanie akcji (na prawach własności) w dniu ustalenia prawa poboru. Na rachunkach inwestycyjnych inwestorów pojawiają się jednostkowe prawa poboru (JPP). W określonym terminie posiadacze praw poboru mogą dokonać zapisów na akcje nowej emisji. W momencie złożenia zapisu na rachunku inwestycyjnym musi znajdować się gotówka na opłacenie zapisu. Akcjonariusz może również zbyć prawo poboru na giełdzie. Gdy upływa termin zapisu, prawa poboru wygasają (stają się bezwartościowe). Akcjonariusze, którzy w dniu ustalenia prawa poboru posiadali co najmniej jedną akcję spółki mają możliwość złożenia zapisu dodatkowego na dowolną liczbę nowych akcji nie przekraczającą jednak całkowitej liczby nowo emitowanych akcji. Zapis dodatkowy umożliwia inwestorowi objęcie większej ilości akcji niż wynikająca z prawa poboru, a spółce pozwala wyemitować zamierzoną liczbę akcji. Po przydziale akcje nowej emisji są rejestrowane na rachunkach inwestycyjnych.

Papier wartościowy

Dokument stwierdzający istnienie określonego prawa majątkowego, przysługującego właścicielowi. Według polskiego prawa do papierów wartościowych zaliczamy m.in.: akcje, prawa do akcji, prawa poboru, obligacje, warranty subskrypcyjne, certyfikaty inwestycyjne.

Podatek od zysków kapitałowych

Opodatkowanie dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podział akcji

Inaczej: split. Wymiana wszystkich akcji danej spółki na proporcjonalnie większą liczbę akcji.

Publiczny obrót papierami wartościowymi

proponowanie nabycia lub nabywanie emitowanych w serii papierów wartościowych, przy wykorzystaniu środków masowego przekazu, albo w inny sposób, jeżeli propozycja skierowana jest do więcej niż 300 osób albo do nieoznaczonego adresata.

Przepływy pieniężne

wpływy i wydatki gotówki oraz jej ekwiwalentów.

Próg rentowności

oznacza taką wielkość sprzedaży (wartościowo lub ilościowo) aby całkowity przychód pieniężny pokrył w całości koszty (zmienne i stałe).

Pozycje skorelowane

Przeciwstawne pozycje (długie i krótkie) w obrębie jednej klasy derywatów i dla różnych serii. Przykładowo pozycją skorelowaną do pozycji krótkiej w kontrakcie terminowym jest pozycja długa dotycząca kontraktów innej serii w ramach tej samej klasy; pozycją skorelowaną do pozycji długiej w kontrakcie terminowym jest pozycja krótka dotycząca kontraktów innej serii w ramach tej samej klasy. Wymagany depozyt zabezpieczający dla pozycji skorelowanych jest istotnie niższy niż wyliczany dla tych pozycji osobno z uwagi na mniejsze ryzyko takiego portfela derywatów.

Prospekt emisyjny

Dokument sporządzany przez emitenta, w którym znajdują się szczegółowe informacje o jego sytuacji prawnej i finansowej oraz o papierach wartościowych wprowadzanych przez emitenta do obrotu. Jest to dokument wymagany przy wprowadzaniu papierów wartościowych do obrotu na GPW.

Prawo do dywidendy

Prawo do uczestnictwa w podziale zysku spółki akcyjnej za dany rok obrotowy. Prawo do dywidendy nabywają akcjonariusze posiadający akcje na prawach własności na koniec dnia ustalenia prawa do dywidendy. (Prawa własności papieru wartościowego pojawiają się po rozliczeniu transakcji kupna przez KDPW – D+3 dni).

Pozycja długa (kontrakt terminowy)

Posiadacz pozycji długiej w kontrakcie terminowym ma obowiązek kupna w określonym dniu po określonej cenie instrumentu bazowego. W praktyce zdecydowana większość kontraktów terminowych rozliczana jest pieniężnie (na podstawie różnic kursowych) bez dostawy instrumentu bazowego. Przykładowo dla kontraktu terminowego zajęcie pozycji długiej dokonuje się poprzez kupno kontraktu terminowego. Posiadacz pozycji długiej zanotuje zysk w przypadku wzrostu kursu instrumentu bazowego. Pozycje długie oznacza się na rachunku inwestycyjnym znakiem + (plus).

Pozycja krótka (kontrakt terminowy)

Posiadacz pozycji krótkiej w kontrakcie terminowym ma obowiązek sprzedaży w określonym dniu po określonej cenie instrumentu bazowego. W praktyce zdecydowana większość kontraktów terminowych rozliczana jest pieniężnie (na podstawie różnic kursowych) bez dostawy instrumentu bazowego. Przykładowo dla kontraktu terminowego zajęcie pozycji krótkiej dokonuje się poprzez sprzedaż kontraktu terminowego. Posiadacz pozycji krótkiej zanotuje zysk w przypadku spadku kursu instrumentu bazowego. Pozycje krótkie oznacza się na rachunku inwestycyjnym znakiem – (minus).

PPI (Producer Price Index)

Indeks cen dóbr produkcyjnych, nazywany dawniej wskaźnikiem cen hurtowych. Służy do pomiaru cen ustalonych przez producentów na różnych etapach produkcji. Ten wskaźnik makroekonomiczny został wprowadzony w 1890 roku (w USA) i jest najstarszym nieprzerwanie obliczanym indeksem przez Departament Pracy (w USA). Wzrost tego wskaźnika pozwala przewidzieć niebezpieczeństwo inflacji.

Prawa akcjonariuszy

Do podstawowych praw akcjonariuszy zaliczamy:
– prawo do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy (WZA)
– prawo do udziału w zyskach (dywidenda)
– prawo do udziału w masie likwidacyjnej
– prawo pierwszeństwa nabycia akcji nowej emisji (prawo poboru).

Przymusowy wykup akcji

Wykup akcji przez akcjonariuszy większościowych od drobnych akcjonariuszy, mający na celu uzyskanie pełnej kontroli nad spółką akcyjną. Jego realizacja nie wymaga zgody drobnych akcjonariuszy.

Pip’s („price interest point”)

Minimalna wartość, o którą może zmienić się cena waluty, dla większości walut oznacza czwarte miejsce po przecinku i stanowi 1/100 procenta
W przypadku kursów walutowych podawanych z dokładnością do czterech miejsc po przecinku pips to po prostu 0,0001. Przykładowo, wzrost kursu EUR/USD z 1,2520 do 1,2525 to wzrost o 5 pipsów.

Profit Taking

Realizacja zysków

Premia Inflacyjna

Różnica pomiędzy nominalną i realną stopą procentową rekompensująca inwestorom utratę siły nabywczej spowodowaną inflacją. Premia inflacyjna równa jest oczekiwanej średniej stopie inflacji w okresie, dla którego jest wyznaczana.

Podmiot dominujący

Podmiot, który posiada większość głosów w organach innego podmiotu (zależnego), także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi. Uprawniony jest do powoływania lub odwoływania większości członków organów zaradzających innego podmiotu (zależnego), lub też więcej niż połowa członków zarządu drugiego podmiotu (zależnego) jest jednocześnie członkami zarządu lub osobami pełniącymi funkcje kierownicze pierwszego podmiotu, bądź innego podmiotu pozostającego z tym pierwszym w stosunku zależności.

Płynność

Ang. liquidity. Możliwość szybkiej zamiany instrumentów finansowych na pieniądz. Jest ona powiązana z głębokością rynku, która zapewnia dokonywanie transakcji kupna i sprzedaży bez obawy na wielkość popytu i podaży.

Q

Quote

Cena mająca charakter informacyjny, nie stanowiąca oferty kupna bądź sprzedaży.

Quick ratio (QR)

wskaźnik podwyższonej płynności, iloraz majątku obrotowego pomniejszonego o zapasy i sumy: zobowiązań krótkoterminowych i funduszy specjalnych, rezerw, rozliczeń międzyokresowych biernych i przychodów przyszłych okresów.

R

Rachunek Inwestycyjny

Rachunek Inwestora w biurze maklerskim, na którym zapisywane są posiadane instrumenty finansowe oraz środki pieniężne.

Rachunek zabezpieczający

Rachunek, na którym znajdują się środki służące zabezpieczeniu zobowiązań wynikających z otwartych pozycji w prawach pochodnych.

Retail Sales Less Autos

Względna, oczekiwana zmiana sprzedaży detalicznej, bez uwzględnienia sprzedaży pojazdów mechanicznych i części.

Rating

Ocena klasyfikacyjna ryzyka inwestycyjnego związanego z określonymi papierami wartościowymi lub zdolnością emitenta do terminowej spłaty zaciągniętych zobowiązań, dokonana i ogłoszona przez wyspecjalizowane agencje ratingowe takie jak Moody’s, Standard&Poor;’s oraz Fitch Ratings.

Redukcja

Sytuacja wynikająca z przewagi popytu nad podażą oferowanych akcji w przypadku oferty publicznej. Jeśli redukcja przydziału wynosi 90%, to oznacza to, że Inwestorzy otrzymują tylko 10% akcji, na które złożyli zapisy.

Rezydent

Osoba fizyczna mająca stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osoba prawna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej utworzona zgodnie z prawem polskim.

ROA (Return on Assets)

Stopa zwrotu z aktywów. Wyrażony w procentach iloraz kwoty zysku netto w danym okresie do aktywów na koniec okresu.

ROC (Rate of Change)

Wskaźnik oznaczający procentową zmianę ceny z obecnej sesji do ceny sprzed określonej liczby sesji. Dla inwestycji średnioterminowych najczęściej przyjmuje się wartość 10, dla krótkoterminowych 5.

ROE (Return on Equity)

Stopa zwrotu z kapitału własnego. Wyrażony w procentach iloraz kwoty zysku netto w danym okresie do kapitałów własnych na koniec okresu.. Zysk netto/kapitał własny na koniec okresu.

ROIC (Return on Inwested Capital)

Stopa zwrotu z kapitału zainwestowanego. Wyrażony w procentach iloraz kwoty zysku netto do zainwestowanego kapitału.

Rynek kapitałowy

Rynek, na którym odbywa się obrót instrumentami finansowymi o zapadalności powyżej 1 roku – papiery wierzycielskie (obligacje itp.), prawa majątkowe (akcje, PDA, prawa poboru itp.) i instrumenty pochodne (kontrakty terminowe, opcje itp.).

Rynek pierwotny

Rynek, na którym następuje sprzedaż papierów wartościowych bezpośrednio przez emitenta. Cenę ustala emitent, a pośrednikiem jest zwykle biuro maklerskie. W tym przypadku środki pieniężne uzyskuje emitent.

Rynek wtórny

Rynek na którym dokonywane są transakcje papierami wartościowymi, w taki sposób że stroną zbywającą nie jest emitent danego papieru wartościowego.

Ryzyko

Możliwość poniesienia niezamierzonych strat lub nie uzyskania zamierzonych efektów.

Rally

Okres silnego wzrostu cen poprzedzony dłuższym spadkiem.

Rollover

Przedłużenie czasu zapadalności kontraktu o kolejne dwa dni robocze połączone z uaktualnieniem jego wartości wyliczonym na podstawie różnic w oprocentowaniu walut z pary (według punktów swapowych)

Round trip

Kupno i sprzedaż określonej ilości walut

Rentowność

Wyrażony w procentach iloraz kwoty zysku (straty) z inwestycji do zainwestowanej kwoty.

Rentowność Operacyjna Aktywów

Wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki. Jest obliczany jako iloraz zysku z działalności operacyjnej i aktywów razem. Rentowność operacyjna aktywów służy do oceny zjawiska dźwigni finansowej, która występuje, jeżeli rentowność operacyjna aktywów jest większa od stopy procentowej płaconej od kredytów, pożyczek i wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych. W przeciwnym wypadku, powstaje tzw. maczuga finansowa.
Wskaźnik jest nieco podobny do wskaźnika rentowności aktywów (ROA). Ponieważ jednak do wyznaczenia ROA wykorzystuje się zysk netto, który zmienia się w zależności od wysokości odsetek płaconych od zobowiązań, zmiana struktury pasywów będzie miała na niego wpływ. A idea jest taka, by obliczyć rentowność aktywów niezależnie od poziomu zadłużenia spółki. Wskaźnik rentowności operacyjnej aktywów cel tej idei osiąga, ignoruje jednak wpływ podatku dochodowego. Im wyższa wartość wskaźnika, tym sytuacja finansowa korzystniejsza.

Rentowność Netto

Obok rentowności kapitału własnego i rentowności aktywów, podstawowy wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki. Jest obliczany jako iloraz zysku netto oraz przychodów netto ze sprzedaży. Rentowność netto jest jednym z najczęściej wyznaczanych wskaźników rentowności. Informuje o udziale zysku po opodatkowaniu w wartości przychodów. Większa wartość wskaźnika oznacza korzystniejszą sytuację przedsiębiorstwa, gdyż każda złotówka przychodów daje większy zysk.

Rentowność Kapitału Własnego (ROE)

Obok rentowności netto i rentowności aktywów, podstawowy wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki.Jest obliczany jako iloraz zysku netto i kapitału własnego.
Jeżeli korzysta się ze sprawozdań skonsolidowanych, to z kapitału własnego i zysku netto wyłącza się część przypadającą na udziałowców mniejszości. W ten sposób otrzymuje się rentowność kapitału własnego przypadającego jedynie na akcjonariuszy jednostki dominującej, a nie udziałowców całej grupy kapitałowej. Takie podejście stosowane jest w RANKINGU SPÓŁEK GIEŁDOWYCH.
Rentowność kapitału własnego pozwala określić, jaka stopę zysku przynosi właścicielom kapitału inwestycja w dane przedsiębiorstwo. Im wyższa wartość wskaźnika, tym korzystniejsza jest sytuacja akcjonariuszy spółki. Jest to bardzo często wyznaczany wskaźnik. Przedstawia on w sposób najbardziej syntetyczny efektywność zarządzania kapitałem powierzonym spółce.

Rentowność Działalności Podstawowej

Wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki. Jest obliczany jako iloraz zysku na sprzedaży i przychodów ze sprzedaży. Rentowność działalności podstawowej jest podstawowym wskaźnikiem, który określa rentowność przedsiębiorstwa, ze względu na fakt, że zysk generowany na pozostałych rodzajach działalności: pozostałej operacyjnej, finansowej, nadzwyczajnej może mieć charakter incydentalny.
Rentowność działalności podstawowej jest determinowana efektywnością podstawowych operacji realizowanych w przedsiębiorstwie i dlatego powinna być przedmiotem specjalnej troski ze strony zarządu. Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej.

Rentowność Działalności Operacyjnej

Wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki. Jest obliczany jako iloraz zysku z działalności operacyjnej oraz przychodów netto ze sprzedaży. Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej.

REIT (Real Estate Invenstment Trust)

Nieruchomościowy Fundusz Inwestycyjny – przedsiębiorstwo, które posiada, nabywa i zarządza nieruchomościami lub hipotekami wykorzystując pieniądze zainwestowane przez akcjonariuszy na określonych regulacjami zasadach.

REIT czy obligacje to dobra alternatywa dla spadających rynków akcji.

Rentowność Działalności Gospodarczej

Wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki. Jest obliczany jako iloraz zysku z działalności gospodarczej oraz przychodów ze sprzedaży powiększonych o pozostałe przychody operacyjne i przychody finansowe. Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej.

Rentowność Brutto

Wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki. Jest obliczany jako iloraz zysku przed opodatkowaniem oraz przychodów netto ze sprzedaży. Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej.

Rentowność Aktywów (ROA)

Obok rentowności netto i rentowności kapitału własnego, podstawowy wskaźnik wykorzystywany do analizy rentowności spółki. Jest obliczany jako iloraz zysku netto i aktywów razem. Rentowność aktywów pokazuje jaki poziom zysku przynosi każda złotówka zaangażowana w finansowanie aktywów, czyli pokazuje jak efektywnie jest wykorzystywany majątek przedsiębiorstwa. Im wyższa wartość wskaźnika, tym korzystniejsza jest sytuacja akcjonariuszy spółki.

Rejestr handlowy

służy do dokonywania wpisów przewidzianych prawem, prowadzi go sąd rejestrowy (rejonowy), rejestr handlowy wraz z dokumentami złożonymi do rejestru jest jawny.

Regresja liniowa

metoda najmniejszych kwadratów, statystyczna procedura służąca do matematycznego szacowania (estymacji) przeciętnej zależności pomiędzy zmienną zależną i zmienną niezależną (niezależnymi w regresji wielorakiej).

Return on assets (ROA)

stopa zwrotu z aktywów, iloraz zysku netto i aktywów na koniec okresu obrotowego.

Return on equity (ROE)

stopa zwrotu z kapitału własnego, iloraz zysku netto i kapitałów własnych na koniec okresu obrotowego.

Return On Invested Capital (ROIC)

stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału, iloraz NOPLAT(zysk operacyjny po opodatkowaniu) i kapitału zainwestowanego w działalność operacyjną.

Rzeczowe składniki majątku obrotowego

nabyte w celu zużycia na własne potrzeby materiały, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty: gotowe (wyroby, usługi i roboty) zdatne do sprzedaży, w toku produkcji bądź półprodukty oraz towary nabyte celem odsprzedaży w stanie nie przetworzonym.

Rynkowa premia za ryzyko

element modelu CAPM, definiowany jako różnica między stopą zwrotu z portfela rynkowego a stopą zwrotu walorów pozbawionych ryzyka.

Rezerwa kapitałowa z konsolidacji

ujemna różnica pomiędzy wartością nabycia akcji (udziałów) a ich wartością księgową.

Rozkład normalny

symetryczny rozkład prawdopodobieństwa wokół średniej wartości wybranej zmiennej, gdzie znany procent wszystkich możliwych wartości zmiennej leży w oddaleniu od średniej nie przekraczającym określonej wartości odchylenia standardowego.

Ryzyko rynkowe

ryzyko dotyczące wszystkich przedsiębiorstw w związku z możliwością zmiany warunków gospodarowania, np. podaży pieniądza, stopy procentowej, kursów walutowych, podatków, cen.

S

Sektor

Grupa spółek zajmujących się podobna działalnością gospodarczą, np. sektor budowlany, bankowy.

SMA (Simple Moving Average)

Prosta średnia krocząca, wskaźnik oparty na średniej arytmetycznej cen z określonej liczby sesji.

S&P; 500 (Standard & Poor’s 500)

Indeks giełdy nowojorskiej. Jego kwotowania rozpoczęto w 1923 roku, a obecnie składa się z 500 spółek: 400 przemysłowych, 40 użyteczności publicznej, 40 instytucji finansowych i 20 transportowych. Stanowi on instrument bazowy dla najbardziej popularnego kontraktu futures na indeks akcyjny.
Indeks ten jest najbardziej znanym wskaźnikiem zarządzanym przez Standard & Poor’s, jest jednym z dwóch głównych indeksów giełdy w Nowym Jorku, odwzorowującym notowania cen akcji 500 największych firm amerykańskich. W skład indeksu wchodzą między innymi akcje takich firm, jak: IBM, Coca Cola, Microsoft, McDonald’s, PepsiCo, Bank of America, Citigroup Inc., Procter & Gamble, Intel, General Motors, General Electric, Ford, Whirpool, Nike, Johnson & Johnson, AT&T;, American Express.

Split

Inaczej: podział akcji. Wymiana wszystkich akcji danej spółki na proporcjonalnie większą liczbę akcji.

Straty i zyski nadzwyczajne

skutki finansowe zdarzeń powstających niepowtarzalnie, poza zwykłą działalnością jednostki, a w szczególności spowodowanych zdarzeniami losowymi, zaniechaniem lub zawieszeniem pewnego rodzaju działalności (w tym również istotną zmianą metod produkcji lub sprzedażą zorganizowanej części jednostki) oraz postępowaniem układowym lub naprawczym.

Spread

Różnica pomiędzy ofertą kupna o najwyższym limicie i ofertą sprzedaży o najniższym limicie dla danego instrumentu finansowego w danym momencie.

Stopa zwrotu

Wyrażony w procentach iloraz zysku do kwoty zainwestowanego kapitału.

SWIFT

Stowarzyszenie na Rzecz Światowej Międzybankowej Telekomunikacji Finansowej, instytucja pośrednicząca w transakcjach finansowych, umożliwiająca łatwy przepływ środków.

sWIG80

Indeks giełdowy 80 spółek o małej kapitalizacji.

Short sale

Krótka sprzedaż – Sprzedaż określonej ilości walut, akcji, towarów, której właścicielem nie jest sprzedający. Krótka sprzedaż jest stosowana przez inwestorów oczekujących spadku cen.

Short-term interest rates

Krótkoterminowe stopy procentowe – 90 dniowa stopa procentowa.

Slippage

Negatywna różnica pomiędzy ceną w zleceniu a ceną i ceną realizacji zlecenia.

Spot

Najczęściej spotykana transakcja walutowa.

Spread

Widełki cenowe – różnica pomiędzy cenami kupna i sprzedaży

Squawk Box

Głośnik podłączony do telefonu na biurku dealera.

Sterling

Funt brytyjski

Stocky

Potoczne określenie Korony szwedzkiej.

Stop-Loss order

Zlecenie stop loss – zlecenie mające na celu zamknięcie po określonej cenie pozycji przynoszącej stratę.

Swissy

Potoczne określenie Franka szwajcarskiego.

Strengths weaknesses opportunities threats (SWOT)

metoda analizy danych polegająca na sekwencjonowaniu silnych i słabych stron jednostki oraz szans i zagrożeń płynących z otoczenia.

Stopa wolna od ryzyka
Risk free rate; stopa zwrotu z inwestycji pozbawionej ryzyka. Jest to stopa z rynku międzybankowego ( LIBOR, WIBOR, EURIBOR) lub rentowność bonów skarbowych.

Stopa dywidendy

Ang. Dividend Yield. Iloraz dywidendy przypadającej na jedną akcję i ceny rynkowej akcji.

Sekurytyzacja kredytów

Zamiana wierzytelności banku z tytułu udzielonych kredytów hipotecznych na papiery wartościowe zabezpieczone tymi kredytami. Mechanizm jest następujący: bank udziela kredytu zabezpieczonego hipoteką, następnie w celu pozyskania kapitału oraz zmniejszenia ryzyka dokonuje emisji instrumentu dłużnego zabezpieczonego hipotecznie, czyli MBS i w ten sposób nabywcy MBS finansują rynek nieruchomości. Mechanizm sekurytyzacji ma charakter pozabilansowy, tzn. podmiot inicjujący, wyłącza te aktywa ze swego bilansu, bowiem dochodzi do faktycznej ich sprzedaży. Spółka celowa dokonująca zakupu aktywów nie może mieć roszczenia zwrotnego wobec inicjatora sekurytuzacji oraz musi by podmiotem niezależnym od inicjatora w celu wyeliminowania ryzyka związanego z upadłością.

Ś

Świadectwo depozytowe

Dokument potwierdzający uprawnienie do realizacji praw wynikających z posiadania papierów wartościowych. Od momentu wystawienia, papiery w określonej liczbie są blokowane na rachunku inwestycyjnym, nie mogą być przedmiotem obrotu do chwili upływu ważności świadectwa lub zwrotu świadectwa wystawiającemu. Świadectwo jest wymagane do udziału w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy, musi zostać złożone w siedzibie spółki najpóźniej na 7 dni przed WZA. W sytuacji ogłoszenia wezwania do sprzedaży akcji, świadectwo musi zostać złożone w instytucji, która jest pośrednikiem wezwania.

Środki trwałe

stanowiące własność lub współwłasność jednostki nieruchomości (grunty, budynki, w tym także będące odrębną własnością lokale, budowle i inwestycje w obcych obiektach), maszyny, urządzenia, środki transportu, oraz inne kompletne i zdatne do użytku w momencie przyjęcia do używania przedmioty, a także inwentarz żywy o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, przeznaczone na własne potrzeby jednostki lub do oddania w używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, do środków trwałych jednostki zalicza się również obce środki trwałe używane przez nią na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, jeżeli z innych przepisów wynika prawo dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) przez korzystającą z tych środków jednostkę.

Środki pieniężne

pieniądze (banknoty i monety) oraz jednostki pieniężne (rozrachunkowe) krajowe i zagraniczne, tak w gotówce jak i na rachunku bankowym lub w formie lokaty pieniężnej, czeki i weksle obce, jeżeli są one płatne w ciągu 3 miesięcy od daty ich wystawienia, oraz metale szlachetne, jeżeli nie są zaliczane do rzeczowych składników majątku obrotowego.

T

Total Vehicle Sales

Anualizowana wartość sprzedaży samochodów amerykańskich i zagranicznych w Stanach Zjednoczonych.

Trade Balance

Bilans płatności. Całkowity bilans handlowy = dobra + usługi. Jest to wskaźnik stanowiący zestawienie wartości dóbr i usług eksportowych z importem. Różnica tych wartości (export – import) stanowi saldo handlowe, które przyjmując wartości dodatnie jest wyrazem siły ekonomicznej kraju.

Teoria fal Elliota

Teoria stworzona przez Amerykanina Ralpha Elliotta, której założeniem było uwzględnienie aspektu psychologicznego w zachowaniu uczestników rynku. Teoria fal Elliota jest analizą ruchów rynku akcji w kontekście psychologii tłumu. Zakłada, że ceny różnych instrumentów poruszają się zgodnie z cyklem: pięć fal hossy, trzy fale bessy. Fale mają charakter fraktalny, co oznacza, że wzory pojawiające się na wykresach w długim terminie występują również na wykresach krótkoterminowych.

Teoria portfelowa

Analiza rynku, która zakłada, że na podejmowanie decyzji na rynkach kapitałowych wpływ ma oczekiwana stopa zwrotu oraz ryzyko wyrażone za pomocą odchylenia standardowego. Optymalny portfel to taki, który posiada najwyższą oczekiwaną stopę zwrotu przy danym poziomie ryzyka.

Teoria oczekiwań

Zależność stopy długoterminowej od oczekiwanych stóp krótkoterminowych. Stopy długoterminowe zależą od krótkoterminowych, które są obecnie i które są oczekiwane w przyszłości.

Termin wygaśnięcia

W przypadku opcji jest to ostatni dzień życia opcji, w którym opcja traci swoją ważność i później nie może być zrealizowana, natomiast w przypadku kontraktu terminowego jest to termin zapadalności kontraktu, tj. dzień rozliczenia kontraktu względem instrumentu bazowego.

Termin wykupu obligacji

Termin, w którym wystawiający zobowiązuje się wykupić obligacje, najczęściej po cenie nominalnej wraz z odsetkami.

TFI

Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych – spółka akcyjna, która za zezwoleniem Komisji Nadzoru Finansowego tworzy i zarządza jednym lub więcej funduszami inwestycyjnymi i/lub powierniczymi.

Termin zapadalności

Termin wykupu papieru wartościowego przez emitenta.

Tokyo Stock Exchange

Tokijska giełda to jeden z najstarszych rynków, swoją działalność rozpoczęła 1 czerwca 1878 roku. Giełda Papierów Wartościowych w Tokio jest jednym z największych i najbardziej płynnych rynków na świecie. Tokijska giełda dysponuje największymi rezerwami walutowymi w świecie. Atmosfera i nastrój tu panujący jest wyznacznikiem dla giełd azjatyckich.
• www.tse.or.jp

TKO

Teoretyczny Kurs Otwarcia. Kurs wyznaczany na bieżąco dla danego instrumentu finansowego przez GPW w fazie przed otwarciem (bez zawierania transakcji) na podstawie zleceń, które w danym momencie znajdują się w karnecie.

Transakcja giełdowa

Umowa zakupu lub sprzedaży dopuszczonych do obrotu giełdowego instrumentów finansowych zawarta na giełdzie.

Transakcja pakietowa

Transakcja giełdowa zawierana poza systemem notowań ciągłych lub jednolitych. Warunki transakcji pakietowej (minimalna wartość, dopuszczalne odchylenie cenowe) określone są w regulacjach Giełdy.

Trend

Pojęcie związane z analizą techniczną. W przypadku trendu wzrostowego jest to ciąg kolejnych szczytów kursu instrumentu finansowego, z których każdy znajduje się wyżej niż poprzedni, w przypadku trendu spadkowego jest to ciąg kolejnych dołków kursu instrumentu finansowego, z których każdy znajduje się coraz niżej.

Tick

Minimalna zmiana ceny.

Teoria Arbitrażu Cenowego – APT

Teoria usiłująca wyjaśnić kształtowanie się cen papierów wartościowych. APT oparta jest na założeniu, że stopy zwrotu ze wszystkich walorów są generowane przez proces analogiczny do modelu wskaźnikowego. Opisuje zależności istniejące pomiędzy oczekiwanymi stopami zwrotu z poszczególnych papierów wartościowych, przy założeniu, że niemożliwe jest pomnożenie kapitału na drodze pozbawionych ryzyka transakcji arbitrażowych.

U

Ultimate Oscillator

Wskaźnik Ultimate jest oscylatorem, którego wynikiem jest ważona suma 3 oscylatorów o różnych przedziałach czasowych nakładających się na siebie (najczęściej: siedmiodniowy, czternastodniowy i dwudziestoośmiodniowy). Wynik przedstawiony jest w postaci wykresu oscylującego w skali od 0 do 100 punktów.
Analiza wskaźnika Ultimate oparta jest o zgodność jego przebiegu z wykresem kursu. Podczas zwyżek ceny do nowych maksimów wskaźnik powinien także wzrastać i ustanawiać maksima. Analogicznie, podczas spadków ceny i wyznaczania nowych minimów wskaźnik powinien zniżkować i ustanawiać kolejne minima. Jeśli zachowanie wskaźnika nie potwierdza kursu – otrzymujemy zapowiedź zmiany tendencji (patrz rysunek powyżej). W podanym przykładzie mimo iż kurs wzrasta (B), wskaźnik wykazuje trend zniżkujący (A). Niedługo po tym nastąpiła zmiana trendu i mocny spadek cen.

University of Michigan Confidence

Wskaźnik zaufania konsumentów obliczany przez Uniwersytet Michigan, charakteryzujący zarówno sytuację obecną jak i oczekiwania dotyczące przyszłości. Do wyliczenia wartości wstępnych badaniu opinii poddawane jest około 300 konsumentów, podczas gdy do ustalenia wartości ostatecznych bierze się pod uwagę próbkę reprezentatywną 500 konsumentów. Poziom zaufania konsumentów jest skorelowany z wydatkami konsumentów.
Raport dotyczący tego wskaźnika jest ogłaszany dwa razy na miesiąc. Pierwsze ogłoszenie dotyczy wartości wstępnych, podczas gdy późniejsza publikacja przedstawia dane ostateczne.

Umowa o submisję inwestycyjną

umowa zawarta przez emitenta albo wprowadzającego, której przedmiotem jest zobowiązanie subemitenta inwestycyjnego do nabycia na własny rachunek całości lub części papierów wartościowych oferowanych w obrocie pierwotnym lub w pierwszej ofercie publicznej, na które nie złożono zapisów w terminie ich przyjmowania.

Umowa o submisję usługową

umowa zawarta przez emitenta albo wprowadzającego, której przedmiotem jest nabycie przez subemitenta usługowego na własny rachunek całości lub części papierów wartościowych danej emisji w celu dalszego ich zbywania w obrocie pierwotnym lub pierwszej ofercie publicznej.

W

Walne zgromadzenie akcjonariuszy – WZA

Najwyższy organ władzy w spółce akcyjnej, odbywa się co najmniej raz w roku.

Wholesale Inventories

Względna zmiana zapasów hurtowych.

Walor

Skrót nazwy papieru wartościowego jednoznacznie określający papier dopuszczony do obrotu na rynku regulowanym.

Warset

Warsaw Stock Exchange Trading System – system informatyczny obsługujący Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie od 17 listopada 2000 roku. Główną częścią systemu WARSET jest centralny system notujący, na który składa się program komputerowy zainstalowany w głównym komputerze giełdowym. Jego zadaniem jest realizacja następujących zadań: przyjmowanie i weryfikacja zleceń z domów maklerskich, przekazywanie do domów maklerskich informacji o przyjęciu lub odrzuceniu zlecenia, dystrybuowanie informacji o złożonych zleceniach na zewnątrz systemu, kojarzenie zleceń w celu zawarcia transakcji, po zawarciu transakcji wysyłanie informacji do domów maklerskich i odbiorców zewnętrznych.

Warrant

Jest to prawo do kupna (warrant typu call) lub sprzedaży (warrant typu put) akcji lub innych aktywów po określonej cenie w określonym czasie w przyszłości.
Dobrem, którego dotyczy warrant, może być papier wartościowy, waluta, indeks giełdowy, stopa procentowa lub inne dobro. Ponieważ wartość warrantu zależy od aktualnej ceny tego dobra (zwanego instrumentem bazowym) jest on zaliczany do instrumentów lub praw pochodnych. W rzeczywistości przypomina pod względem konstrukcji kontrakt opcyjny – różnica polega na tym, że jego wystawcą, czyli emitentem jest instytucja finansowa lub spółka.
Podobnie jak opcje, warranty dzielą się na europejskie i amerykańskie. W przypadku warrantów typu europejskiego realizacja kontraktu możliwa jest jedynie w określonym dniu zwanym terminem wykonania, podczas gdy warrant typu amerykańskiego można zrealizować w dowolnym momencie okresu jego trwania.
Inwestor kupujący europejski warrant kupna akcji zyskuje prawo kupna tej akcji za ustaloną w warrancie cenę rozliczeniową w określonym dniu w przyszłości. Prawo to nie oznacza jednak obowiązku kupna. Odwrotnie wyglądają oczekiwania i kalkulacje inwestora kupującego warrant sprzedaży – on osiągnie zysk przy zniżce kursu instrumentu bazowego.
Inwestor nie musi jednak czekać na zysk bądź stratę do terminu wykonania warrantu. W przypadku zniżki kursu instrumentu bazowego może sprzedać warrant na giełdzie, zanim jego cena rynkowa spadnie do zera, a w przypadku zwyżki, może zrealizować zysk wcześniej. Sam zresztą termin wykonania nie oznacza wcale realnego nabycia instrumentu bazowego. W przypadku warrantów notowanych na WGPW, ostateczne rozliczenie dokonywane jest w gotówce. Oznacza to, że w przypadku warrantów kupna inwestor nie dostaje akcji lecz różnicę w cenach między ceną akcji na giełdzie i ceną rozliczenia warrantu.

Warrant amerykański

Rodzaj warrantu – można go wykonać w dowolnym czasie przed terminem wygaśnięcia.

Warrant europejski

Rodzaj warrantu – można go wykonać jedynie w dniu wygaśnięcia.

Warrant subskrypcyjny

Instrument finansowy emitowany przez spółkę akcyjną, na długi okres, najczęściej kilkuletni dowolnemu inwestorowi. Spółka zobowiązuje się sprzedać inwestorowi akcje nowej emisji w określonym czasie po określonej cenie.

Wartość dostępna dla zleceń

Suma środków z konta podstawowego i niewykorzystanych należności na rachunku Inwestora, która może zostać zużyta na pokrycie zlecenia kupna składanego na giełdę.

Wartość transakcji

Iloczyn kursu po jakim transakcja została zawarta i ilości instrumentów finansowych.

Wartość bazowa indeksu

Pierwsza wartość indeksu giełdowego. Dla indeksów WIG20, WIG wynosi ona 1000.

Wartości niematerialne i prawne

Nabyte przez jednostkę prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, a w szczególności prawo użytkowania wieczystego gruntu, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawa autorskie, prawa do projektów, wynalazków, patentów, znaków towarowych, licencji oraz programy komputerowe o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, przeznaczone na własne potrzeby jednostki lub do oddania do używania na podstawie umowy najmu, ponadto zalicza się tu: koszty organizacji poniesione przy założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej, wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych.

Weksel

Dokument kredytowy, w którym wystawca (bądź wskazana przez niego osoba) zobowiązuje się do bezwarunkowego zapłacenia określonej sumy pieniężnej (sumy wekslowej) w oznaczonym terminie na rzecz remitenta (osoby, na rzecz lub zlecenie której ma zostać zrealizowana płatność).
W zależności od osoby dłużnika wyróżnia się: weksel własny (sola), w którym do zapłaty zobowiązany jest wystawca weksla, i weksel ciągniony (weksel trasowany), w którym wystawca zleca wskazanej w wekslu osobie (trasatowi) zapłacenie określonej kwoty na rzecz osoby trzeciej (remitenta).
W zależności od osoby remitenta rozróżnia się: weksel na zlecenie (upoważnia do przeniesienia w drodze indosu prawa do wierzytelności), weksel imienny (zawiera ścisłe określenie osoby remitenta) oraz weksel na okaziciela.

Widełki

Potoczna nazwa dolnego i górnego ograniczenia wahań kursu instrumentu finansowego.

WIG

Warszawski Indeks Giełdowy, obejmujący największą spośród wszystkich indeksów GPW liczbę spółek notowanych na Giełdzie.

WIG sektorowe

Subindeksy WIG-u, uwzględniające spółki z poszczególnych sektorów gospodarki. Pozwalają one ocenić efektywność inwestowania w spółki z różnych sektorów gospodarczych.

WIG 20

Indeks obejmujący akcje 20 spółek rynku podstawowego o największej kapitalizacji i najwyższych obrotach giełdowych.

WIG Banki

Indeks sektorowy GPW w Warszawie, powstały 31.12.1998 roku. Wartość bazowa indeksu, to 12 795,60 pkt.

WIG Budownictwo

Indeks sektorowy GPW w Warszawie, powstały 31.12.1998 roku. Wartość bazowa indeksu, to 12 795,60 pkt.

WIG Informatyka

Indeks sektorowy GPW w Warszawie, powstały 31.12.1998 roku. Wartość bazowa indeksu, to 12 795,60 pkt.

Wolumen obrotów

Łączna liczba papierów wartościowych, które zmieniły właściciela (została kupione lub sprzedane) w trakcie sesji giełdowej.

WIG Media

Indeks sektorowy GPW w Warszawie, powstały 31.12.2004 roku. Wartość bazowa indeksu, to 26 636,19 pkt.

WIG Paliwa

Indeks sektorowy GPW w Warszawie, powstały 30.12.2005 roku. Wartość bazowa indeksu, to 35 600,79 pkt.

WIG PL
Indeks giełdy warszawskiej wprowadzony 22.12.2003 roku, podobny do WIG, z tym wyjątkiem, że w skład jego wchodzą tylko spółki polskie.

WIG Telekomunikacja

Indeks sektorowy GPW w Warszawie, powstały 31.12.1998 roku. Wartość bazowa indeksu, to 12 795,60 pkt.

WIG Spożywczy

Indeks sektorowy GPW w Warszawie, powstały 31.12.1998 roku. Wartość bazowa indeksu, to 12 795,60 pkt.

Wyemitowane akcje

Liczba akcji wyemitowanych przez emitenta (po rejestracji przez sąd).

Wymagalność

Termin wymagalności umowy kredytowej oznaczający datę, po której kredytobiorca zobowiązany jest do zwrotu całości kwoty wykorzystania kredytu kredytodawcy.

Wymiana akcji (Split)

Wymiana wszystkich akcji danej spółki na proporcjonalnie większą (mniejszą) liczbę akcji, których wartość nominalna zostaje zmniejszona (zwiększona) proporcjonalnie lub odwrotnie.

WIBOR

Warsaw Interbank Offered Rate – oprocentowanie po jakim banki udzielą pożyczek innym bankom, ustalane o godz 11:00 na postawie ofert banków.

WIBID

Warsaw Interbank Bid Rate – roczna stopa procentowa jaką banki zapłacą za środki przyjęte w depozyt od innych banków, ustalane o godz 11:00 na podstawie ofert banków.

Wskaźnik P/E

Patrz C/Z (Wskaźnik Cena do Zysku)

Wskaźnik P/BV

Patrz C/WK (Wskaźnik Cena do Wartości Księgowej)

Wskaźnik DY

Stopa dywidendy – wyrażony w procentach iloraz kwoty dywidendy przypadającej na jedną akcję do ceny tej akcji. Im wyższy jest ten wskaźnik tym potencjalnie atrakcyjniejsza jest spółka.

Weighted average cost of capital (WACC)

koszt kapitału wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo mierzony średnią ważoną kosztów poszczególnych składników w kapitale całkowitym.

Wartość wewnętrzna opcji

Kwota jaką otrzymałby w danym momencie nabywca opcji z tytułu jej wykonania.

Wartość czasowa opcji

Wartość wynikająca z możliwości zmiany kursu instrumentu bazowego, korzystnej dla posiadacza opcji, zmniejsza się wraz z upływem czasu i zbliżającym się terminem wygaśnięcia opcji.

Wskaźnik Jensena

Niezależna od różnic w poziomach ryzyka miara efektywności zarządzania portfelem równa różnicy pomiędzy zrealizowaną bądź oczekiwaną stopą zwrotu z portfela oraz teoretyczną stopą zwrotu wynikającą z położenia linii rynku papierów wartościowych SML.

Wskaźnik Cena/Zysk

Stosunek ceny rynkowej akcji do zysku netto na jedną akcję przypadającego na ostatnie cztery kwartały.

Wskaźnik Sharpe’a

Niezależna od różnic w poziomach ryzyka miara efektywności zarządzania portfelem, która uwzględnia zarówno szerokość (wielkość osiągniętej dodatkowej stopy zwrotu), jak i głębokość (liczbę papierów wartościowych, na których osiągnięta została dodatkowa stopa zwrotu) efektywności zarządzania. Wskaźnik Sharpe’a równy jest ilorazowi zrealizowanej na portfelu premii za ryzyko i odchylenia standardowego stopy zwrotu z tego portfela.

Współczynnik Beta

Współczynnik kierunkowy linii charakterystycznej papieru wartościowego.

Informuje on, o ile zmieni się oczekiwana stopa zwrotu z danej akcji, jeżeli oczekiwana stopa zwrotu z portfela rynkowego wzrośnie o 1 punkt procentowy.

Wskaźnik Altmana

służy do przewidywania trudności finansowych lub nawet bankructwa przedsiębiorstw, łączy tradycyjną analizę wskaźników finansowych z metodą statystyczną zwaną wielowymiarową analizą dyskryminacji.

Wariancja
Miara zmienności, będąca średnią kwadratów odchyleń poszczególnych wartości od oczekiwanej stopy zwrotu.

X

XETRA

Rynek kasowy Xetra jest elektronicznym systemem obrotu niemieckiej giełdy. Został utworzony w 1997 roku. Jest to rynek na którym obroty są większe od obrotów na GPW ok. 40 razy, kapitalizacja elektronicznej giełdy XETRA jest ok. 22 razy większa od kapitalizacji GPW. Godziny handlu: 9.00 – 17.30 .Waluta EUR.
• www.xetra.de
• www.stoxx.com

Z

Zasada memoriałowa

fundamentalna zasada rachunkowości, według której przychody i koszty uważa się za osiągnięte lub poniesione w momencie ich wystąpienia, a nie w momencie wpływu lub wydatku pieniężnego, przychody i koszty ujmowane są w okresach, w których powstały.

ZEW Survey

Niemiecki indeks będący miarą koniunktury gospodarczej. Jego konstrukcja opiera się na różnicy ilości pozytywnych i negatywnych odpowiedzi zawartych w ankiecie, której respondentami jest około 350 inwestorów instytucjonalnych oraz analityków rynku.

ZEW

Stanowi obraz zarówno sytuacji bieżącej, jak i nastrojów dotyczących stanu gospodarki niemieckiej, panujących w kręgach bezpośrednio zawodowo związanych z działalnością inwestycyjną.

Zaangażowanie kredytu

Suma bieżącego wykorzystania (pobrania) środków z kredytu przeznaczonego na zakup papierów wartościowych. W przypadku posiadania przez Inwestora większej liczby aktywnych umów kredytowych wartość zaangażowania wyznaczana jest jako suma wykorzystania środków dla wszystkich umów kredytowych.

Zadłużenie z tytułu OTP

Suma wartości nieopłaconych w pełni transakcji dla zleceń z Odroczonym Terminem Płatności. Wartość zadłużenia ustalana jest jako kwota wynikająca z różnicy pomiędzy wartością transakcji a kwotą wniesioną przez Inwestora przy składaniu zlecenia.

Zamknięcie pozycji

Ustanie praw i zobowiązań związanych z kupnem lub sprzedażą instrumentu pochodnego.

Zawieszenie notowań

Tymczasowe zaprzestanie ustalania ceny na instrument finansowy na określony przez Giełdę okres. Zawieszenie notowań może być dokonane na wniosek emitenta lub ze względu na interes lub bezpieczeństwo uczestników obrotu.

Zlecenia jednodniowe

Zlecenie ważne do końca sesji, na której zostało złożone.

Zlecenie maklerskie

Zlecenie wystawione i przekazane na GPW przez członka Giełdy (biuro maklerskie) na podstawie zlecenia Inwestora.

Zlecenie PCR

Zlecenie Po Cenie Rynkowej. Zlecenie to może być składane wyłącznie w fazie notowań ciągłych z wyjątkiem okresów równoważeń rynku. Warunkiem koniecznym do przyjęcia zlecenia przez GPW jest występowanie co najmniej jednego zlecenia przeciwstawnego. Zlecenie PCR podlega realizacji po cenie najlepszego zlecenia przeciwstawnego oczekującego w karnecie zleceń. Nie zrealizowana część zlecenia PCR staje się zleceniem z limitem ceny, po jakim została zawarta ostatnia transakcja.

Zlecenie PCRO

Zlecenie Po Cenie Rynkowej na Otwarcie. Zlecenie to może być składane w fazie przyjmowania zleceń na otwarcie, na zamknięcie i w trakcie równoważeń w systemie notowań ciągłych oraz na otwarcie w systemie kursu jednolitego. Podlega realizacji po kursie fixingowym. Nie zrealizowana część zlecenia PCROstaje się zleceniem z limitem ceny, po jakim został zawarta ostatnia transakcja. Zlecenia PCRO realizowane są po zleceniach PKC oraz po zleceniach z limitem lepszym (w przypadku zleceń kupna – wyższym, a w przypadku zleceń sprzedaży – niższym) od kursu z fixingu.

Zlecenie PKC

Zlecenie Po Każdej Cenie, może być złożone w każdej fazie notowań za wyjątkiem fazy interwencji i dogrywki (po fixingu). Zlecenie złożone na fixing podlega realizacji po kursie fixingowym, natomiast złożone w fazie notowań ciągłych podlega realizacji po cenie lub cenach najlepszych przeciwstawnych zleceń oczekujących w karnecie.

Zlecenie WuA

Zlecenie z oznaczeniem ważności Wykonaj lub Anuluj, może być złożone w fazie notowań ciągłych i dogrywki, z wyłączeniem okresów równoważenia rynku. Zlecenie WuA które może być wykonane tylko w całości, w przypadku gdy realizacja zlecenia w całości nie jest możliwa, zlecenie traci ważność.

Zlecenie WiN

Zlecenia z oznaczeniem ważności ważne do pierwszego wykonania (wykonaj i anuluj), może być złożone we wszystkich fazach sesji za wyjątkiem fazy interwencji. Zlecenie Win podlega realizacji w stopniu wynikającym z arkusza zleceń, natomiast jego niezrealizowana część traci ważność i automatycznie jest usuwana z karnetu zleceń.

Zlecenie DDM

Zlecenie Do Dyspozycji Maklera.

Zlecenie WUJ

Zlecenie z warunkiem Wielkości Ujawnianej, może być złożone we wszystkich fazach sesji za wyjątkiem fazy interwencji. Warunek określa ilość instrumentów finansowych, jaka pojawia się w arkuszu zleceń, ilość ta jest mniejsza od ilości na jaką opiewa zlecenie i może służyć do ukrycia zleceń o dużym wolumenie. Wielkość ujawniana zlecenia nie może być mniejsza niż 100 sztuk.

Zlecenie (LimAkt)

Zlecenie z warunkiem Limitu Aktywacji można składać w dowolnej fazie notowań, za wyjątkiem fazy interwencji i dogrywki. Zlecenie z warunkiem limitu aktywacji pojawi się w arkuszu zleceń, gdy kurs ostatniej transakcji osiągnie poziom wskazany jako limit aktywacji. Wówczas zlecenie to znajdzie się w arkuszu zleceń z limitem wskazanym w polu limit lub opcją PKC. W zleceniach z limitem aktywacji niezbędne jest określenie limitu aktywacji oraz limitu realizacji zlecenia lub zaznaczenie opcji PKC. Zlecenia z limitem aktywacji muszą spełniać następujące warunki: w przypadku kupna: Kurs ostatniej transakcji < Limit aktywacji <= Limit realizacji zlecenia, w przypadku sprzedaży: Kurs ostatniej transakcji > Limit aktywacji >= Limit realizacji zlecenia.

Zysk przypadający na jedną akcję

Iloraz zysku netto spółki i liczby akcji danej spółki (ang. EPS-Earnings per share).

Zbiór Efektywny

Utworzony dla określonej populacji papierów wartościowych zbiór portfeli, które dla każdego poziomu ryzyka charakteryzują się najwyższą możliwą do osiągnięcia oczekiwaną stopą zwrotu.

Zbiór Minimalnego Ryzyka

Wyznaczony dla określonej grupy akcji zbiór portfeli, z których każdy charakteryzuje się najniższą osiągalną wariancją dla danej wartości oczekiwanej stopy zwrotu.

Zobowiązania krótkoterminowe

zobowiązania, których okres spłaty na dzień bilansowy jest nie dłuższy niż rok.

V

Value added tax (VAT)

podatek od towarów i usług, skonstruowany na zasadach podatku od wartości dodanej, stanowi odmianę podatku wielofazowego przychodowego, opartego na wyłączeniu z podstawy wymiaru obrotów opodatkowanych we wcześniejszych fazach produkcji i wymiany.

VBM – Value Based Management

Jest systemem zarządzania przedsiębiorstwem, który koncentruje się na wartości przedsiębiorstwa.
Zwiększanie wartości firmy jest jej podstawowym celem istnienia. Trzy kluczowe elementy systemu VBM to tworzenie, mierzenie oraz zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, jest standardem zarządzania dla światowych firm należących do światowej czołówki. VBM wdrożyły między innymi: Coca-Cola, General Electric, Cadbury, Siemens, czy Barclays bank.

Vega

Wskaźnik wrażliwości cen opcji określa względną zmianę ceny opcji w stosunku do zmiany zmienności kursu walutowego o jeden procent.
vega = zmiana ceny opcji / zmiana zmienności o jeden procent
Możliwa jest sytuacja, gdy nie zachodzą żadne zmiany w cenie instrumentu bazowego, na który opiewa opcja tj. ryzyko cenowe pozostaje stałe (delta, gamma), również ryzyko czasowe (theta) nie ulega zmianie. Możliwa jednak jest w tym okresie zmiana zmienności implikowanej, przez co cena opcji może się zmienić. W przypadku, gdy pozycja opcyjna posiada dodatnią wartość vega, wzrost zmienności implikowanej spowoduje przyrost zysków z kontraktu opcyjnego. Vega ujemna przy wzroście wartości zmienności spowoduje spadek wartości opcji. W przypadku wysokich wartości vega, cena opcji jest bardzo wrażliwa na niewielkie wahania zmiany zmienności. Innymi słowy, jeżeli wzrost danego parametru jest korzystny dla posiadacza długiej pozycji opcji zakupu, to występuje wartość dodatnia. Jeżeli wzrost danego parametru jest niekorzystny dla posiadacza krótkiej pozycji w opcji zakupu, to występuje wartość ujemna.

Venture capital

kapitał średnio- i długoterminowy, lokowany w akcjach lub udziałach przedsiębiorstw, z zamiarem ich późniejszej odsprzedaży dla realizacji zysków, których podstawowym źródłem jest wzrost wartości rynkowej przedsiębiorstwa.

Volume Oscillator

Jest to wskaźnik momentum ze średnich opartych na wolumenie. Interpretacja wskaźnika oparta jest na tym samym założeniu co analiza wolumenu. Oznacza to, że pożądanym zachowaniem jest wzrost wskaźnika na trendach wzrostowych i jego spadek w momencie zniżki notowań. Spadek obrotów przy zwyżce cen oraz ich wzrost w trendzie spadkowym identyfikowany jest jako słabość rynku.