Inwestorzy oceniający sytuację na rynkach finansowych zwykle stosują metodę uwzględniającą trzy wielkości, a mianowicie: cenę, wolumen i liczbę otwartych transakcji.
Najważniejszym czynnikiem jest prawdopodobnie cena. Wolumen i liczba otwartych kontraktów są zwykle traktowane jako wskaźniki potwierdzające, przy czym wolumen jest ważniejszy. Liczba otwartych kontraktów zajmuje pod tym względem trzecie miejsce.
Badania analityczne dowodzą, że oprócz obserwowania zmian cen śledzenie wolumenu i liczby otwartych kontraktów niekiedy dostarcza ważnych wskazówek co do kierunku rynku. Mając to na uwadze, sumienny inwestor powinien śledzić wszystkie te wartości.
Wielkość jest liczbą umów zawartych w badanym okresie. Liczba otwartych kontraktów to liczba kontraktów, które nie zostały zamknięte do końca dnia.
Należy pamiętać, że liczba otwartych kontraktów reprezentuje całkowitą liczbę otwartych długich lub krótkich pozycji, a nie ich sumę. Kupujący i sprzedający są potrzebni do otwarcia kontraktu. Oznacza to, że dwóch uczestników rynku – kupujący i sprzedawca – tworzy tylko jedną transakcję (kontrakt).
Każdy obrót dokonywany na rynku wpływa na liczbę otwartych pozycji na jeden z trzech sposobów – liczba otwartych pozycji rośnie, maleje lub pozostaje niezmieniona.
Pierwszy przypadek ilustruje sytuację, w której kupujący i sprzedający tworzą nowy kontrakt. Druga sytuacja opisuje zakup przez inwestora nowej długiej pozycji i zamknięcie starej długiej pozycji przez sprzedającego, oznacza to, że pierwszy inwestor angażuje się na rynku,a drugi inwestor z niego wychodzi. W konsekwencji liczba otwartych pozycji nie zmienia się. Trzeci przypadek jest podobny – sprzedawca zajmuje nową krótką pozycję, a kupujący zamyka starą krótką pozycję. Efekt jest taki sam jak w drugim przypadku, tzn. sytuacja się nie zmienia. W czwartym przypadku inwestujący po obu stronach zamykają swoje obecne pozycje, w wyniku czego zmniejsza się liczba otwartych pozycji.
Wskazówki dotyczące interpretacji wolumenu i liczby otwartych pozycji
Inwestorzy oceniając sytuację rynkową, obserwują zmiany wolumenu i liczby otwartych pozycji. Poniżej przedstawiono ogólne zasady interpretacji:
W sytuacji, gdy ruchowi cen towarzyszy wzrost wolumenu i wzrost liczby otwartych pozycji, trend powinien być kontynuowany. Jeżeli wolumen i liczba otwartych pozycji spadną, prawdopodobieństwo zmiany obecnego trendu wzrośnie.
Wielkość obrotu (wolumenu) determinuje siłę i tempo zmian cen. Większy wolumen obrotu determinuje siłę trendu. Obserwując wielkość wolumenu i ruch cen, łatwiej jest zmierzyć zmiany siły podaży i popytu. Wolumen może zatem potwierdzić ruch cenowy lub ostrzec o możliwej zmianie obecnego trendu. Krótko mówiąc, możemy założyć, że wolumen powinien wzrastać zgodnie z kierunkiem obecnego trendu. Oznacza to, że w trendzie wzrostowym wolumen powinien rosnąć wraz ze wzrostem cen, natomiast przy lokalnych korektach wartość wolumenu powinna spadać. Utrzymując trend opisany powyżej, szacuje się, że wolumen potwierdza trend.
Ważne jest, aby zobaczyć oznaki rozbieżności. Taka sytuacja ma miejsce, gdy trend cenowy przekracza poprzednie maksimum przy malejącym wolumenie obrotu. Dywergencja wskazuje na malejące zainteresowanie zakupami. Uzupełnieniem negatywnego zjawiska będzie wzrost wolumenu handlu przy spadających cenach.
Przy tendencji spadkowej wolumen powinien rosnąć wraz z deprecjacją ceny spółki, a lokalnym korektom powinna towarzyszyć mniejsza aktywność inwestorów. Jeżeli relacja ta pozostanie niezmieniona, trend spadkowy powinien się utrzymać. Ewentualne odwrócenie trendów może nastąpić, gdy zmieni się opisany związek.
Zmiana tendencji w zakresie układu wolumenu obrotów często poprzedza zmianę ruchu cen. Mówi się, że wolumen wyprzedza cenę.
Zmiana trendów w zakresie układu wolumenu obrotów często poprzedza zmianę ruchu cen. Mówi się wtedy, że wolumen wyprzedza cenę.
Linia OBV (On Balance Volume)
Do analizy zmian zachodzących w zakresie wolumenu obrotów względem ruchu kursu akcji, dobrze sprawdza się linia OBV. Budowa linii OBV jest dość prosta. W zależności od zmian kursu akcji (wzrost lub spadek) wolumenowi przypisuje się wartość odpowiednio dodatnią, lub ujemną. Wzrost kursu spółki przekłada się na uznanie wolumenu ze znakiem wartości dodatniej, natomiast spadek kursu spółki oznacza wolumen ujemny. Aktualne saldo narastające otrzymujemy dodając lub odejmując wolumen z każdego dnia, w zależności od kierunku zmian kursu spółki. Wielkość liczb nie ma znaczenia w przypadku linii OBV, istotny jest natomiast kierunek linii OBV. Przy analizie krzywej OBV stosować można zachowanie względem linii trendu, zachowanie innych elementów analizy technicznej (wsparcia, dywergencje).
Aby przeanalizować zmiany w wolumenie obrotu w stosunku do zmiany ceny akcji, linia OBV działa dobrze. Budowa linii OBV jest dość prosta. W zależności od zmian ceny akcji (wzrost lub spadek) wolumenowi przypisuje się odpowiednio wartość dodatnią lub ujemną. Wzrost ceny spółki przekłada się na rozpoznanie wolumenu ze znakiem dodatnim, a spadek ceny firmy oznacza wolumen ujemny. Otrzymujemy bieżące skumulowane saldo poprzez dodanie lub odjęcie wolumenu z każdego dnia, w zależności od kierunku zmian ceny spółki. Rozmiar liczb nie jest ważny dla linii OBV, ale ważny jest kierunek linii OBV. Analizując krzywą OBV, możesz użyć zachowania względem linii trendu, zachowania innych elementów analizy technicznej (wsparcie, rozbieżność).
Aby analizować zmiany wolumenu obrotu w stosunku do zmiany ceny akcji, linia OBV działa dobrze. Budowa linii OBV jest dość prosta. W zależności od zmian ceny akcji (spadek lub wzrost) wolumenowi przypisuje się odpowiednio wartość dodatnią lub ujemną. Wzrost ceny spółki przekłada się na pozytywne rozpoznanie wolumenu, a spadek ceny firmy oznacza wolumen ujemny. Bieżące saldo skumulowane uzyskujemy, dodając lub odejmując wolumen z każdego dnia, w zależności od kierunku zmian cen firmy. Rozmiar liczb nie jest ważny dla linii OBV, ale ważny jest kierunek linii OBV. Analizując krzywą OBV, możesz wykorzystać zachowanie względem linii trendu, zachowanie innych elementów analizy technicznej (wsparcie, dywergencja).
Akumulacja wolumenu (VA)
Jednak linia OBV opisana powyżej może być myląca w niektórych sytuacjach. Jest tak szczególnie w przypadku, gdy przypisujemy wartość dodatnią lub ujemną objętości w ciągu całego dnia. Przeanalizujmy następujący przykład: cena zamknięcia jest tylko nieznacznie wyższa niż cena zamknięcia z poprzedniego dnia. Czy w tej sytuacji uzasadnione jest przypisanie dodatniej wartości całemu dziennemu obrotowi? Może się również zdarzyć, że kurs wzrośnie przez większą część dnia, ale koniec sesji przyniesie generowanie zysków, co spowoduje obniżenie cen poniżej zamknięcia z poprzedniego dnia. Czy właściwe jest przypisanie temu przypadkowi ujemnego obrotu dziennego?
Aby poprawić związek między wolumenem obrotów a zmianami cen akcji, opracowano wskaźnik zwany akumulacją wolumenu (VA). Jest to znacznie dokładniejszy wskaźnik. Różnica polega na tym, że OBV przypisuje wartość dodatnią lub ujemną do całego obrotu dziennego, natomiast akumulacja wolumenu określa jako dodatnią lub ujemną tylko procent objętości, w zależności od stosunku ceny zamknięcia do średniej ceny dziennej. W praktyce oznacza to, że jeśli cena zamknięcia przekroczy średnią dzienną – dodatnia wartość zostanie przypisana do procentu wolumenu z tego dnia. Jeśli cena zamknięcia jest niższa od średniej, procentowi wolumenu przypisuje się wartość ujemną.
Tylko jeśli cena zamknięcia będzie równa najwyższemu dziennemu kursowi, cały wolumen otrzyma wartość dodatnią. W przeciwnym razie, gdy cena zamknięcia jest równa minimalnemu dziennemu, cały wolumen otrzymuje wartość ujemną.
Linię akumulacji wolumenu otrzymamy ze wzoru:
VA = {[(C-L) – (H – C)] / (H – L)} x V
gdzie: H = najwyższy kurs, C = kurs zamknięcia, L = najniższy kurs i V = wolumen.