Każdy zawsze chciałby podejmować dobre decyzje inwestycyjne, ale ten rozdział nie przedstawi tak 100% drogi. Opiszemy jednak najczęściej stosowane sposoby podejmowania decyzji inwestycyjnych i na tej podstawie, działając wręcz przeciwnie lub całkowicie powielając zachowanie innych inwestorów, będziesz w stanie sformułować własną strategię inwestycyjną.

Podejmowanie decyzji inwestycyjnych

Podejmowanie decyzji inwestycyjnych to umiejętność na pograniczu sztuki i nauki. Narzędzia naukowe zwiększają prawdopodobieństwo podjęcia właściwej decyzji, ale nie gwarantują nam sukcesu.

Z drugiej strony istnieje grupa inwestorów, którzy zarabiają na rynku kapitałowym jedynie na podstawie tzw. Nosa, nie korzystając z żadnych obszernych narzędzi wspomagających podejmowanie decyzji, ale także ci inwestorzy są narażeni na ryzyko, że czasami ich nos będzie zawieść. Najłatwiejszym sposobem na podejmowanie decyzji inwestycyjnych są sytuacje historyczne – na zasadzie „cóż, kurs rośnie od 3 miesięcy, a już 3 miesiące temu wiedziałem, że tak będzie”).

Stosunki bankowe i obligacje są stosunkowo łatwe. Podlegają one znikomemu ryzyku i wystarczy obliczyć, która opcja zapewni nam najwyższą stopę zwrotu w przyszłości. W tym przypadku nie możemy jednak oczekiwać wysokich stóp zwrotu – instrumenty niskiego ryzyka nie przynoszą dużych zysków w krótkim okresie.

Wyższe zyski mogą przynieść inwestycje na giełdzie, instrumentach pochodnych, walutach lub towarach. Dzięki dynamicznym zmianom cen możesz szybko zwiększyć portfel inwestycyjny, ale musisz pamiętać, że duże wahania oznaczają również większe ryzyko i musisz być przygotowany na poniesienie pewnego poziomu strat (nawet tymczasowych).

Ponadto zmienność sytuacji zmusza inwestorów do ciągłego monitorowania sytuacji i przewidywania, w którym kierunku pójdzie rynek, a tym samym do ciągłej odpowiedzi na pytanie, czy jest to właściwy czas na kupno i sprzedaż? Sytuacja może być wkrótce bardziej sprzyjająca – takimi dylematami są codzienne życie inwestorów giełdowych. Dlatego inwestowanie na dynamicznych giełdach i instrumentach pochodnych wymaga dobrej orientacji w obecnej sytuacji i zdolności do ochłodzenia kalkulacji.

Analiza fundamentalna

Transakcje na rynkach finansowych odbywają się w otoczeniu wielu informacji, które mają bezpośredni lub pośredni wpływ na wycenę aktywów inwestycyjnych. Dla doświadczonego inwestora nic dziwnego, że problemy budżetowe brazylijskiego rządu mogą mieć negatywny wpływ na notowanie spółek na warszawskiej giełdzie. Tym bardziej nie dziwi fakt, że zyski spółki, przewyższające poprzednie prognozy, szybko przekładają się na wzrost notowań akcji. Analiza informacji makroekonomicznych i biznesowych pomaga inwestorom w podejmowaniu właściwych decyzji. Taki proces, oparty na systematycznej ocenie informacji przy użyciu wskaźników finansowych i innych, nazywa się analizą fundamentalną.

W przypadku rynku akcji wyróżniamy kilka etapów analizy istotnych informacji, od ogólnych danych ekonomicznych (często o zasięgu międzynarodowym) do szczegółów bezpośrednio związanych z danym aktywem:

1. Analiza makroekonomiczna
2. Analiza sektorowa,
3. Analiza sytuacyjna firmy
4. Analiza finansowa przedsiębiorstwa,
5. Wycena akcji.

Analiza makroekonomiczna pomaga inwestorom odpowiedzieć na pytanie, czy dany moment jest odpowiedni do inwestowania w akcje na tym konkretnym rynku. Jeśli stwierdzimy, że po kilku latach ożywienia gospodarka wyraźnie wkracza w fazę spadku, inwestowanie na giełdzie na analizowanym rynku staje się bardzo ryzykowne. Zły stan gospodarki nie wróży dobrych wyników finansowych firmom i wybór właściwej firmy może być trudny.

Ponadto sytuacja gospodarcza bezpośrednio przekłada się na nastroje inwestorów, którzy w okresach spowolnienia mają do dyspozycji znacznie bardziej trzeźwo. Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne monitorowane przez inwestorów obejmują: deficyt budżetowy, dynamikę PKB, stopę inflacji, bilans płatniczy, stopy procentowe, kursy walut. Nieocenione są również informacje o przewidywanych kierunkach polityki pieniężnej banku centralnego i polityce fiskalnej rządu.

Analiza sektorowa pozwala wybrać branżę o interesujących perspektywach wzrostu i akceptowalnym poziomie ryzyka. Ocena specyfiki danego sektora pozwala inwestorom zorientować się na potencjalne zagrożenia (np. Prawdopodobieństwo wejścia nowych graczy, ograniczenia sprzedaży, spadek popytu), możliwości (np. Przełom technologiczny, sprzyjająca moda, przewidywany wzrost popytu) oraz faza rozwoju (np. intensywny wzrost kontra faza spadku rynku). Przydatne może być również odniesienie sektora do całej gospodarki i udzielenie odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób ogólna sytuacja gospodarcza wpływa na wyniki sektora?

Analiza sytuacyjna firmy to porównanie konkretnych firm na tle wybranego sektora. Na tym etapie przeprowadzana jest analiza konkurencyjności firmy, pozycji rynkowej, jakości zarządzania, zakresu i efektywności działań marketingowych, nowoczesnych technologii, fabryk i maszyn, szkolenia pracowników oraz założeń strategii. Dzięki temu inwestor poznaje mocne i słabe strony organizacji oraz strategię firmy.

Po zapoznaniu się z szerszym kontekstem otoczenia makroekonomicznego i konkurencyjnego przedsiębiorstwa, inwestor będzie mógł właściwie przyjrzeć się wynikom finansowym spółki.

Analiza finansowa spółki opiera się przede wszystkim na danych z prospektów emisyjnych i raportów okresowych spółki (bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych). Coraz częściej stosowaną techniką pozwalającą na kompleksowy wgląd w finanse firmy jest analiza wskaźnikowa.

Analiza wskaźnikowa

Istnieje grupa standardowych wskaźników, na których doświadczeni inwestorzy opierają swoją analizę. Koncentrują się one na pięciu kwestiach ważnych z finansowego punktu widzenia i są to:

1. Płynność – cechuje zdolność firmy do pokrycia zobowiązań krótkoterminowych. Wskaźniki płynności pokazują stopień, w jakim firma jest w stanie zapewnić finansowanie bieżącej działalności.
2. Wskaźniki aktywności – pozwalają określić efektywność operacyjną przedsiębiorstwa.
3. Wskaźniki zadłużenia – pokazują długoterminowe zobowiązania firmy i zdolność do obsługi zadłużenia.
4. Rentowność – określa poziom zysku generowanego przez firmę w stosunku do poniesionych wydatków.
5. Wskaźniki wartości – porównania rynkowe wyników finansowych spółki z wyceną jej akcji na giełdzie.

1. Wskaźniki płynności

• Wskaźnik bieżącej płynności (current ratio) – określa zdolność firmy do regulowania krótkoterminowych zobowiązań przy użyciu aktywów obrotowych. Oblicza się go na podstawie wzoru:

current ratio = aktywa bieżące/pasywa bieżące

Poziom wskaźnika poniżej 1 oznacza problemy z płynnością – spółka ma problemy z regulowaniem zobowiązań krótkoterminowych. Przekroczenie pułapu oznacza, że firma ma problemy z wydajnością operacyjną (zbyt wysoki poziom zapasów, problemy z windykacją należności) lub nie jest w stanie skutecznie wykorzystać nadwyżki zasobów finansowych. Zakłada się, że optymalna wartość bieżącego wskaźnika płynności powinna zawierać się w przedziale <1,2; 2>.

• Wskaźnik szybki płynności (quick ratio) –charakteryzuje zdolność do regulowania krótkoterminowych zobowiązań przy pomocy wysoce płynnych aktywów. W tym celu porównuje się wartość aktywów obrotowych, pomniejszoną o zapasy i rozliczenia międzyokresowe:

quick ratio = (aktywa bieżące – zapasy – RMK czynne)/pasywa bieżące

Oddzielenie od aktywów obrotowych, zapasów i kwot trudnych do odzyskania należności pozwala określić zdolność do natychmiastowego pokrycia bieżących zobowiązań. Zakłada się, że szybki stosunek> 1 jest bezpieczny. Jego wartość w praktyce rzadko przekracza 1,2.

2. Wskaźniki aktywności

• Wskaźnik rotacji należności pokazuje, jak często firma odzyskuje średnie należności. Obrót wierzytelnościami można przedstawić na dwa sposoby:

wskaźnik rotacji należności (w razach) = = przychody ze sprzedaży/średni stan należności

wskaźnik rotacji należności w dniach = = (średni stan należności/przychody ze sprzedaży) × 360 dni

Zakłada się, że przychody ze sprzedaży powinny przekraczać średni stan należności 7 do 10 razy. Wskaźnik obrotu poniżej 7 oznacza, że firma za bardzo pożycza swoim klientom.

• Wskaźnik rotacji zapasów liczy się w sposób analogiczny do wskaźnika rotacji należności. Codziennie rotacja zapasów określa średni okres, w którym firma ma zapasy. Wysoka wartość tego wskaźnika zwiększa bezpieczeństwo zapewnienia ciągłości sprzedaży, jednak jego wzrost może budzić obawy, że firma zaczyna mieć problemy ze sprzedażą swoich produktów. W stabilnych sektorach niski wskaźnik obrotów może wskazywać na efektywną organizację procesów produkcji, logistyki i sprzedaży. Dlatego właściwa interpretacja zależy od specyfiki branży i danej sytuacji rynkowej i nie ma ustalonych wytycznych określających poziom wskaźnika obrotu.

3. Wskaźniki zadłużenia

• Wskaźnik ogólnego zadłużenia (stopa zadłużenia) jest podstawową miarą ryzyka finansowego wynikającego ze struktury finansowania majątku spółki.

wskaźnik ogólnego zadłużenia = (zobowiązania ogółem/aktywa ogółem) × 100%

Im większa część aktywów jest potrzebna na pokrycie wszystkich zobowiązań, tym większe ryzyko. Zakłada się, że bezpieczny poziom wskaźnika wynosi 57–67%. Ogólny wskaźnik zadłużenia różni się znacznie w zależności od branży – w sektorze bankowym jego średni poziom jest znacznie wyższy.

• Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego (wskaźnik struktury pasywów) określa poziom wykorzystania zagranicznych źródeł finansowania.

wskaźnik zadłużenia kapitału własnego = zobowiązania ogółem/kapitał własny

Dopuszczalny poziom tego wskaźnika zależy w dużej mierze od wielkości przedsiębiorstwa. W przypadku mniejszych spółek kapitał własny może zostać trzykrotnie przekroczony przez zobowiązania ogólne; w przypadku dużych i średnich przedsiębiorstw odsetek ten powinien wynosić około 1. Zbyt wysoki poziom tego wskaźnika sugeruje inwestorom, że przedsiębiorstwo może mieć problemy z finansowaniem długu. Zbyt niski (szczególnie w odniesieniu do poziomu całego sektora) można interpretować jako konserwatywną strategię lub wyraz nieefektywnego wykorzystania dostępnych źródeł finansowania dla przedsiębiorstwa.

• Wskaźnik długu (zadłużenia długoterminowego) oblicza się analogicznie:

wskaźnik długu = zobowiązania długoterminowe/kapitał własny

Poziom bezpiecznego wskaźnika mieści się w zakresie <0,5; 1>, tj. Gdy zobowiązania długoterminowe nie przekraczają kapitału własnego.

4.Wskaźniki rentowności

• Wskaźnik rentowności sprzedaży (marża zysku netto) jest podstawowym wskaźnikiem charakteryzującym rentowność firmy. Miara ta określa zdolność firmy do generowania zysków.

marża zysku netto = zysk netto/sprzedaż netto

W celu interpretacji wartość wskaźnika należy odnieść do wartości istotnych dla rynku i sektora.

• Wskaźnik rentowności aktywów ROA (return on assets) wykazuje zdolność do generowania zysków na określonym poziomie posiadanych aktywów.

ROA = zysk netto/aktywa ogółem

Wysoki ROE oznacza uzyskanie wysokiego zysku i świadczy o efektywnym zarządzaniu źródłami finansowania działalności. Należy jednak pamiętać, że niskie ROE może (oprócz niskiego zysku) wynikać z niskich wskaźników zadłużenia.

5. Wskaźniki wartości rynkowej

• Zyskowność na jedną akcję EPS (earnings per share) ilustruje, ile zysku firmy można przypisać jednemu udziałowi. Oblicza się go według wzoru:

EPS = zysk netto/ilość wyemitowanych akcji

Wartość EPS pomaga przewidzieć wartość dywidend, a tym samym prognozować wzrost (przy wysokim EPS) lub spadek (przy niskim) cen akcji. EPS korygowane jest wraz z publikacją danych kwartalnych spółek. Jego dynamika w kolejnych kwartałach stanowi podstawę popularnej strategii inwestowania w firmy, które wykazują znaczny wzrost EPS w kolejnych kwartałach.

• Wskaźnik cena/zysk P/E (price earning ratio)pokazuje stosunek wartości rynkowej firmy do zysku. Wzór:

P/E = cena rynkowa akcji/zyska na 1 akcję

Poziom P / E pozwala powiązać EPS z wartością z całego sektora i rynku. Niski poziom wskaźnika P / E w połączeniu z wysokim wskaźnikiem EPS jest silnym sygnałem zakupu akcji w danej firmie. To stwierdzenie sugeruje, że oceniana firma jest niedowartościowana przez rynek i że jej notowania będą rosły. Z drugiej strony zbyt wysoki wskaźnik P / E jest ostrzeżeniem przed inwestowaniem kapitału w akcje danej spółki – bardzo prawdopodobne jest, że cena została przyspieszona w wyniku spekulacji lub przejściowej euforii.

• Wskaźnik ceny rynkowej do wartości księgowej C/WK P/BV (price/book value) pozwala powiązać bieżącą wycenę spółki na giełdzie z jej wartością księgową.

P/BV = cena giełdowa akcji/wartość księgowa na 1 akcję

Wartość księgową należy rozumieć jako aktywa pomniejszone o zobowiązania spółki. P / BV w dosłownej interpretacji pokazuje, ile wart jest każdy złoty majątek spółki, zgodnie z wyceną graczy giełdowych. Niskie wskaźniki (poniżej 1) sugerują nieefektywne zarządzanie firmą. Wysoki poziom P / BV może być oznaką przeszacowania wartości akcji. Interpretacja P / BV w czasie jest ważniejsza – zmiany wskaźnika pokazują wzrost (lub spadek) zaufania innych inwestorów do spółki w większym stopniu niż cenę akcji, ponieważ robi to w odniesieniu do rzeczywistych aktywów firmy. Analiza P / BV powinna być również przeprowadzona w odniesieniu do obecnego nastroju na rynku (hossa znajdzie odzwierciedlenie w wysokich poziomach wskaźnika przedsiębiorstw) oraz w odniesieniu do sektorów (nowe branże są częściej wyceniane ze względu na ich potencjał rozwojowy niż struktura aktywów).

Opisując wiele wskaźników, ustaliliśmy, że ich właściwa interpretacja wymaga odniesienia do wcześniejszych okresów lub wartości sektorowych lub rynkowych. Te dwa sposoby nazywane są odpowiednio analizą trendów i analizą porównawczą. Warto również zauważyć, że analiza wskaźników jest bardzo szeroko stosowanym narzędziem i jest wykorzystywana w zarządzaniu firmą przez kadrę kierowniczą, przy ustalaniu celów finansowych i strategicznych oraz ich ocenie.

Wycena akcji 

To ostatnia kluczowa część fundamentalnej analizy. Zakłada się, że w krótkim okresie cena akcji na giełdzie może znacznie różnić się od faktycznej wartości akcji. Jak mówi Warren Bufet, jeden z najbardziej znanych inwestorów giełdowych na świecie, giełda jest w krótkim okresie maszyną do głosowania. Zwolennicy fundamentalnej analizy, opartej na tym widoku i narzędziach do wyceny akcji, określają tak zwaną wewnętrzną wartość akcji (PAH) i odnoszą ją do ceny akcji. Kiedy w wyniku fundamentalnej analizy inwestorzy stwierdzą, że firma jest wiarygodna i wybiegająca w przyszłość, a w następnym kroku oceni PAH na poziomie wyższym niż cena akcji, będzie to dla nich sygnał do zakupu akcji spółki . Gdy stawka przekroczy WWA, pozostaje tylko decyzja o wycofaniu się z inwestycji.

Na pierwszy rzut oka proces ten wydaje się dziecinnie prosty – niestety sprawa jest bardzo skomplikowana ze względu na mnogość metod wyceny firmy i ich niedoskonałości. Istnieją dwie główne grupy metod wyceny przedsiębiorstw. W przypadku pierwszej grupy najważniejszym pojęciem, na podstawie którego dokonuje się oceny, jest dochód firmy. Druga grupa koncentruje się na porównaniu kosztów i aktywów firmy.

Metody dochodowe

Zakładają, że wartość firmy wynika z korzyści finansowych, które przynosi i przyniesie właścicielom w przyszłości. Większość metod dochodowych przewiduje sumę przyszłych przychodów finansowych i dyskontuje je w stosunku do oczekiwanej minimalnej stopy zwrotu i przewidywanego okresu inwestycji. W praktyce bardzo trudno jest oszacować wszystkie możliwe przyszłe źródła dochodów, które mogą być znaczące w pełnym modelu. Z tego powodu najczęściej stosuje się modele uproszczone.

Modele zdyskontowanych dywidend zakładamy, że jedynym istotnym przychodem z posiadania akcji może być dywidenda. Przez zdyskontowanie wartości dywidendy w stosunku do oczekiwanej stopy zwrotu uzyskujemy wycenę akcji. Najczęściej zakłada się, że dywidenda będzie na stałym poziomie (wynikającym ze średniej historycznej) lub że wartości będą rosły w tym samym tempie. W pierwszym przypadku:

wartość akcji = wielkość dywidendy/oczekiwana stopa zwrotu

w drugim przypadku (model Gordona–Shapiro):

wartość akcji = wielkość dywidendy × (1+ stopa wzrostu dywidendy)/ /(oczekiwana stopa zwrotu – stopa wzrostu dywidendy)

Model DCF, czyli wycena na podstawie zdyskontowanych przepływów pieniężnych, opiera się na saldach pieniężnych firmy z otoczeniem, np. klienci, dostawcy i pracownicy. Firma, której suma sald jest dodatnia, może wypłacić je w formie dywidend lub akumulować. W przypadku ujemnej kwoty (podobnej do strat) firma musi zmniejszyć swoje aktywa. Według zwolenników metody DCF wewnętrzna wartość kapitału jest równa sumie skumulowanych sald przepływów pieniężnych (zdyskontowanych przez ważony koszt kapitału) pomniejszonej o przepływy pieniężne skierowane do wierzycieli spółki.

W praktyce oznacza to konieczność tworzenia szczegółowych prognoz poszczególnych przepływów w założonym okresie. Ponadto konieczne jest oszacowanie tak zwanej wartości rezydualnej – tj. sumy prognozowanych strumieni po założonym okresie. Podział prognoz na określone obszary działalności wymaga budowy skomplikowanego modelu, ale pozwala oszacować wartość firmy w stosunku do jej konkretnych zadań operacyjnych. To sprawia, że wartość tę można łatwo skorygować, gdy pojawią się dodatkowe założenia. Z tego powodu jest to powszechna metoda wyceny spółki podczas fuzji i przejęć – kupujący może ocenić wartość przejmowanego podmiotu pod kątem strategii.

Metody bazujące na kosztach i majątku przedsiębiorstwa

Metody bazujące na kosztach i majątku przedsiębiorstwa zakładają, że wartość firmy jest bezpośrednio związana z wartością zgromadzonych aktywów i przedstawiają historycznie najstarsze podejście do przedmiotu wyceny spółki. Istnieją trzy główne metody:

Wycenę aktywów netto polegający na odjęciu sumy kapitału zagranicznego od wartości aktywów ogółem. Na podstawie danych bilansowych firma jest najczęściej niedoszacowana ze względu na zaniżone (w porównaniu z rynkiem) wartości wartości niematerialnych (np. Marki, patenty). Z tego powodu jedna z modyfikacji tej metody umożliwia dostosowanie wartości aktywów za pomocą wyceny wartości niematerialnych zbliżonej do rzeczywistej wartości rynkowej.

Kolejną wadą jest to, że zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysku jest całkowicie pomijana – nieefektywna struktura aktywów może oznaczać, że duże przedsiębiorstwo nie będzie rentowne w długim okresie.

Metodę odtworzeniową, która zakłada wycenę spółki na podstawie wydatków, które należy ponieść, aby ponownie stworzyć potencjał istniejący w firmie. Równoważną wartość bilansową uzyskanych w ten sposób aktywów należy zmodyfikować o stopień zużycia technicznego (równy poziomowi wykupu aktywów). Wycena tą metodą, podobnie jak poprzednia, nie uwzględnia zdolności spółki do generowania zysków.

Metodę likwidacyjną pozwala określić wielkość wpływu netto, jaki uzyskaliby właściciele poprzez zbycie aktywów i uregulowanie zobowiązań.

Warto pamiętać, że nie istnieje idealna i uniwersalna metoda wyceny wartości przedsiębiorstwa, która działa w każdej sytuacji. Ponadto mnogość metod i duża złożoność wielu z nich sprawia, że wycena sama w sobie jest jedynie użytecznym narzędziem, które wymaga od inwestorów posiadania doświadczenia i doskonałej orientacji w wielu ważnych szczegółach dotyczących gospodarki, rynku, sektora, konkurentów i sytuacji firmy.

Z tego powodu podstawową analizę należy traktować jako całość – wnioski z analizy sektorowej, sytuacyjnej lub makroekonomicznej mogą mieć decydujący wpływ na wybór optymalnej metody wyceny spółki w określonych warunkach.

Oczwyiście dochodzi Analiza Techniczna o której więcej przeczytacie klikając w link

Decyzje inwestycyjne w finansach

Decyzje wymagane dla pozyskania środków pieniężnych na nowe projekty, szczególnie z nierównomiernymi nakładami kapitałowymi, które wymagają znacznego zaangażowania zasobów. Pytania jakie należy postawić to między innymi:

• Czy nowy projekt odpowiada krańcowemu kosztowi nowegokapitału?
• Jakie jest ryzyko związane z nowym finansowaniem?
• Jaka jest struktura kapitału: przewaga własnego czy obcego?
• Jeśli kapitał obcy, to jaka stopa procentowa (stała czy zmienna)?
• W jakiej walucie nowy kapitał?

Teoretycznie, nie ma decyzji finansowych samych z siebie, a tylko decyzje inwestycyjne – to znaczy, jeżeli projekt inwestycyjny ma dodatnią wartość bieżącą netto, to powinien być finansowany zgodnie z optymalną strukturą kapitału. Można założyć, że na efektywnym rynku, zawsze znajdą się środki pieniężne na sfinansowanie godnych uwagi projektów („jeśli będziesz budował, oni to sfinansują”). Należy pamiętać, że decyzje finansowe są w rzeczywistości ważnym elementem biznesu, gdyż rynki nie zawsze działają idealnie, szczególnie w przypadku mniejszych spółek z ograniczonym dostępem do źródeł finansowania.