Co to jest kapitał akcyjny?

4320

Kapitał akcyjny to nic innego jak kapitał zakładowy w spółce akcyjnej. Termin ten jest także używany do opisania kapitału zakładowego spółki komandytowo-akcyjnej. To baza aktywów firmy określa jej zdolność kredytową i służy między innymi zaspokojeniu wierzycieli – na tej podstawie opiera się istnienie przedsiębiorstwa.

Kapitał akcyjny wyróżnia się w statucie spółki jako suma pieniędzy stanowiących aktywa początkowe przedsiębiorstwa. Jego kwota musi być równa łącznej sumie nominalnej wszystkich akcji i jest uzyskiwana poprzez emisję i sprzedaż określonej liczby akcji.

Minimalna kwota kapitału zakładowego w spółce akcyjnej

Kapitał zakładowy w spółce akcyjnej należy również postrzegać jako sumę czystych aktywów, które przedsiębiorstwo jest zobowiązane w całości utrzymywać. Dlatego nie można go podzielić między akcjonariuszy (niepodzielność kapitału zakładowego) i nie należy go wykorzystywać do zaspokojenia roszczeń ubezpieczeniowych.

Kapitał akcyjny dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej. Stanowią one miarę praw majątkowych akcjonariuszy, w szczególności dotyczących podziału dywidendy i kwoty likwidacji. Pojedynczy udział określa część kapitału zakładowego, która przypada akcjonariuszowi.

Obowiązki akcjonariusza obejmują pokrycie pełnego wkładu na akcje. Może to zrobić bezpośrednio na rachunek bankowy lub skorzystać z usług maklerskich domu maklerskiego.

Minimalna kwota kapitału zakładowego w spółce akcyjnej wynosi 100 000 PLN, ale warto pamiętać, że musi ona być wyrażona w polskiej walucie (polski złoty).

Kapitał zakładowy objęty jest:

  • wnoszenie wkładów pieniężnych, które muszą nastąpić, zanim członkowie zarządu spółki zgłoszą swoją siedzibę we właściwym sądzie rejestrowym;
  • wnoszenie wkładów niepieniężnych (aport), podczas gdy prawa rzeczowe nie mogą być negocjowane oraz świadczenia pracy lub świadczenia usług. Ponadto konieczne jest, aby wartości niepieniężne pokryły w całości cały kapitał zakładowy najpóźniej w ciągu roku od zarejestrowania spółki;
  • wspólny wkład pieniężny i niepieniężny, jednak przed zarejestrowaniem spółki kapitał zakładowy pokryty w ten sposób musi wynosić co najmniej 1/4 wartości nominalnej wkładów.

Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce akcyjnej

Możliwe jest podwyższenie kapitału zakładowego w spółce akcyjnej, ale zmiana ta wymaga skomplikowanej procedury w celu spełnienia zasady stałości kapitału zakładowego. Może to nastąpić poprzez:

  • podwyższenie kapitału ze środków własnych spółki – w tym celu konieczne jest podjęcie uchwały przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, które przeznacza na ten cel wolne środki zgromadzone przez spółkę na fundusz zapasowy i rezerwowy.

Podwyższenie kapitału zakładowego w ten sposób prowadzi do emisji akcji. Są one jednak należne akcjonariuszom tylko proporcjonalnie do stopnia wcześniejszego udziału w kapitale zakładowym;

  • emisja nowych akcji lub wzrost wartości nominalnej istniejących papierów wartościowych – jest to tak zwany zwykły wzrost i wymaga zmiany statutu, ale musi być dokonany większością 3/4 głosów na walnym zgromadzeniu. Po podjęciu uchwały zapisywane są akcje, do których akcjonariusze mają prawo poboru (chyba że prawo to zostało wyłączone uchwałą Walnego Zgromadzenia);
  • podwyższenie docelowe – jest przeprowadzane przez zarząd spółki zgodnie z upoważnieniem zawartym w statucie. Pozwala na podwyższenie kapitału zakładowego w spółce akcyjnej, nakładając ograniczenia na okres, który nie może być dłuższy niż trzy lata. W tym czasie zarząd może kilkakrotnie podwyższyć kapitał, natomiast łączna wartość podwyższenia nie może przekroczyć 3/4 wartości kapitału w momencie ustanowienia tego zezwolenia.

Uchwała walnego zgromadzenia zmieniająca statut i upoważniająca zarząd do podwyższenia kapitału zakładowego wymaga większości 3/4 głosów i obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej 1/2 kapitału zakładowego. W przypadku braku kworum zwoływane jest kolejne walne zgromadzenie, na którym do podjęcia uchwały wymagana jest obecność akcjonariuszy reprezentujących co najmniej 1/3 kapitału zakładowego spółki akcyjnej;

  • podwyższenie warunkowe – przeprowadza je walne zgromadzenie, a kwota podwyższenia nie może przekroczyć dwukrotności kapitału w momencie podjęcia uchwały. Jak sama nazwa wskazuje, wzrost ten przewiduje, że osoby uzyskujące prawo do objęcia akcji muszą je wykonać zgodnie z warunkami przyjętymi w uchwale.

Wreszcie, każde podwyższenie kapitału zakładowego spółki akcyjnej rodzi potrzebę zgłoszenia tego faktu do Krajowego Rejestru Sądowego.

Obniżenie kapitału zakładowego w spółce akcyjnej

Możliwe jest również obniżenie kapitału zakładowego spółki akcyjnej. To następuje:

  • poprzez zmniejszenie wartości nominalnej akcji
  • połączenie akcji lub umorzenie części akcji
  • w przypadku podziału poprzez wydzielenie .

O obniżeniu kapitału zakładowego spółki akcyjnej należy również powiadomić sąd rejestrowy. Do powiadomienia należy dołączyć nie tylko uchwałę o samej obniżce, ale także oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw wobec obniżki, zostali odpowiednio zabezpieczeni lub zaspokojeni.