Walter Bagehot

884

Walter Bagehot

Walter Bagehot (ur. 3 lutego 1826 w Langport, zm. 24 marca 1877 tamże) − brytyjski ekonomista, politolog, redaktor „The Economist” i wpływowy dziennikarz epoki wiktoriańskiej.

Autor ważnych prac dotyczących niepisanej konstytucji brytyjskiej, który wymyślił krótkoterminowy weksel skarbowy i w swoim klasycznym opracowaniu pt. Lombard Street objaśnił wewnętrzne zasady funkcjonowania londyńskiego rynku pieniężnego. Książka ta, w której Bagehot opisał tajniki rynków finansowych od kuchni, była czymś więcej niż popularną lekturą. Przez wiele lat traktowano ją jako podręcznik ekonomii. Lombard Street to także przykład błyskotliwego lobbingu, skutecznego w City. Bagehot musiał pogodzić idee, które zdawały się nawzajem wykluczać. Dominująca ideologia leseferyzmu, także z uwagi na brak (spowodowany niewielkimi rozmiarami większości dziewiętnastowiecznych banków) doktryny „zbyt duży, by upaść” głosiła, że banki mogą i powinny upadać, tak jak inne podmioty gospodarcze. Jednak system bankowy wymagał pomocy zewnętrznej, aby zachowane zostało zaufanie w warunkach paniki. Bagehot zainicjował przełomowy jak na swoją epokę sposób myślenia, pokazując, że zdrowe rynki finansowe mają uzasadnione zapotrzebowanie na podmiot, który odegra rolę pożyczkodawcy ostatniej instancji. Do tego celu, czy to się komuś podoba, czy nie, najlepiej nadawał się Bank of England, który w tym czasie był dużym, bardzo presti- żowym bankiem prywatnym. Lecz „Dama z Threadneedle Street” nie miała zamiaru wziąć na siebie obowiązków innych niż dbałość o zyski swoich akcjonariuszy. Rzeczywiście – wydawało się, że dyscyplina finansowa wymaga przekonania innych banków komercyjnych o tym, że są zdane na siebie i że same muszą utrzymywać swoje rezerwy płynności. Bagehot dostrzegał związek między dobrobytem a dobrym zarządzaniem systemem finansowym: „Pieniądze nie będą zarządzać same sobą, a Lombard Street musi zarządzać ich ogromną ilością”. Przewidział, że w systemie bankowym niezbędne będzie często zarządzanie kryzysowe. Stąd to jemu przypisuje się odkrycie koncepcji bankowości centralnej.

Walter Bagehot