A teraz przenieśmy się do tych pól zielonych, po których brodzi siewca… lub przypomnijmy sobie ekranizację „Chłopów”, gdy Boryna szedł i siał, siał, siał… W każdym razie zasadę działania funduszy inwestycyjnych od strony inwestorów dobrze wyjaśnia zasianie jednego ziarna, z którego wyrasta kłos.
Ekonomicznie rzecz ujmując fundusz inwestycyjny to instytucja, zbierająca środki pieniężne od wielu podmiotów (zarówno osób fizycznych, jak i prawnych) czyli uczestników funduszu, które to środki są lokowane w różne instrumenty. Różne dlatego, aby zdywersyfikować ryzyko, czyli po prostu zmniejszyć to ryzyko (i w rezultacie możliwe straty dla inwestora, zamiast zysku). Wpłaty uczestników tworzą „portfel inwestycyjny”, a towarzystwo funduszy podejmujące decyzje inwestycyjne (gdzie ulokować środki) pobiera opłaty, ustalane procentowo w stosunku do wartości portfela inwestycyjnego.
Fundusze dzielą się na otwarte i zamknięte. Do tych pierwszych może przystąpić każdy, poprzez nabycie jednostek uczestnictwa. Wycofanie się przez inwestora polega na odkupieniu przez fundusz jednostek uczestnictwa (i wypłacie pieniędzy inwestorowi) w celu ich umorzenia.
Fundusze zamknięte emitują z kolei certyfikaty inwestycyjne, które jako papiery wartościowe mogą być przedmiotem obrotu na rynku zorganizowanym (np. na giełdzie). Inwestor osiąga zysk ze środków zainwestowanych w taki fundusz, gdy rośnie wartość funduszu, co przekłada się na wzrost kursu certyfikatów notowanych na rynku. Wycofanie się z takiej inwestycji polega na zbyciu certyfikatu na giełdzie, bądź na umorzeniu certyfikatu w momencie likwidacji funduszu.
Ponieważ każdy fundusz chciałby mieć jak największą liczbę uczestników, lokujących w nim swoje pieniądze, fundusze kuszą inwestorów rozmaitymi strategiami inwestycyjnymi, czyli sposobami pomnożenia pieniędzy. Z uwagi na przyjęty sposób inwestowania, fundusze dzielą się na:
-
Agresywne (akcyjne), w przypadku których portfel inwestycyjny tworzą w przeważającej części akcje. Dobre dla tych, którzy w przypadku hossy na giełdzie liczą na wysokie zyski krótkoterminowe oraz dla tych, którzy chcą inwestować przez wiele lat (w długim czasie akcje pozwalają zarobić więcej niż obligacje skarbowe lub depozyty bankowe).
-
Obligacji (fundusze lokujące przede wszystkim w instrumenty o niskim poziomie ryzyka, np. obligacje). Dla tych, którzy ceniąstabilne i pewne zyski.
-
Rynku pieniężnego (fundusze inwestujące wyłącznie w instrumenty krótkoterminowe, komercyjne i skarbowe). To dobra alternatywa dla krótkoterminowych lokat bankowych.
-
Zrównoważone (zrównoważonego wzrostu), to z kolei fundusze łączące w sobie cechy funduszy akcji, rynku pieniężnego i obligacji, inwestujące proporcjonalnie w akcje, obligacje, bony.
Dlaczego fundusze są chętnie wybierane przez inwestorów? Ponieważ każdy może do nich przystąpić (w przypadku, rzecz jasna funduszy otwartych), a nie zawsze ma się pod ręką maklera, któremu trzeba składać zlecenie, i w dodatku denerwować się kursem akcji…, ponadto można zostać inwestorem bez przymiotnika „bogaty” (wystarczy już 100 złotych), co więcej – wiemy że ta „setka” będzie się rozmnażała bezpiecznie i ciągle, i wycofać się z funduszu można w każdej chwili.
