Funt szterling (waluta brytyjska inaczej określana jako funt brytyjski) – Symbole waluty brytyjskiej. „£” oznacza funta, którego angielska nazwa pound wzięła się od łacińskiego słowa „pondo” oznaczającego 12 uncji. Tyle właśnie ważyło 20 srebrnych szylingów. „£” to przekreślona litera „L”. Etymologicznie wiąże się to z łacińskim libra oznaczającym „wagę” oraz „funta” w znaczeniu jednostki wagi. Przekreślenie symbolizuje tutaj użycie litery jako skrótu. Aby odróżnić funta (walutę) od funta (jednostki wagi), mówi się często „funt szterling”. Dodane słowo odnosi się do jakości srebra i oznacza tyle co „wysokiej próby”. Symbol s. oznacza szylinga (łac. „solidi”), zaś d. pensa (łac. „denari”). Wszystkie trzy litery pojawiają się humorystycznym neologizmie „L.S.Deism”, który nie tyle demonizuje, co deifikuje pieniądz (oczywiście z dużą dozą ironii).
- Symbol: £
- ISO: GBP
- Data powstania:1489
Zobacz kurs najpopularniejszych par z funtem szterlingiem:
- Kurs GBP/PLN (funt brytyjski do polskiego złotego)
- Kurs GBP/USD (funt do dolara)
- Kurs GBP/CHF (funt do franka)
- Kurs GBP/AUD (funt do dolara australijskiego)
- Kurs GBP/JPY (funt do jena)
Profil funta szterlinga
| Funt szterling | |
| Kod ISO 4217 | GBP |
| Państwo | Wielka BrytaniaTerytoria zależne Wielkiej Brytanii: Brytyjskie Terytorium Antarktyczne Falklandy (wraz z funtem falklandzkim) Gibraltar (wraz z funtem gibraltarskim) Guernsey (wraz z funtem Guernsey) Wyspa Man (wraz z funtem manx) Jersey (wraz z funtem Jersey) Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha (wraz z funtem Świętej Heleny) Georgia Południowa i Sandwich Południowy Nieoficjalnie: Zimbabwe |
| Podział | £1 = 100p |
| Symbol | £ – funt szterling p – pens |
| Monety | 1p, 2p, 5p, 10p, 20p, 50p, £1, £2 – często używane £5 – rzadko używane. |
| Banknoty | £5, £10, £20 – często używane £1, £50, £100 – rzadko używane (£1 na Wyspach Normandzkich i Szkocji, £100 tylko w Szkocji i Irlandii Północnej) |
| Bank centralny | Bank of England BoE |
| Mennica | Royal Mint |
Interesujące fakty na temat funta szterlinga
- Jest to najstarsza zachowana niezależna waluta.
- Około 980 r. n.e. za jednego funta można było kupić 15 sztuk bydła.
- Angielskie wyrażenie „spend a penny” oznacza chodzenie do łazienki, a wywodzi się z potrzeby zapłacenia jednego grosza za korzystanie z publicznej toalety. Praktyka ta rozpoczęła się podczas Wielkiej Wystawy w 1851 roku.
Kraje używające funta szterlinga
Funt szterling jest oficjalną walutą Wielkiej Brytanii (złożonej z Anglii, Szkocji, Walii i Irlandii Północnej).
Historia funta szterlinga
Szterling został wprowadzony przez angielskiego króla Henryka II w 1158 r. i był wymienialny na srebro. W 1816 roku wymienialność funta z srebra na złoto została zmieniona i utrzymana do 1914 roku. W tym czasie kurs wymiany funta wynosił około 4,9$ za 1£. W 1926 r. przywrócono wymienialność na złoto, ale w tym czasie złote monety nie były już w obiegu i nie używano już banknotów, które można było wymienić na sztabki złota. Sztabkowo-złoty system walutowy został ostatecznie porzucony 21 września 1931 roku podczas Wielkiego Kryzysu. Po wycofaniu się z systemu walutowego złota, funt został zdewaluowany o 20%. Funt stał się w pełni wymienialny w roku 1946, co było warunkiem udzielenia przez Stany Zjednoczone Ameryki pożyczki w wysokości 3,75 mld dolarów. Po rezygnacji z powiązania funta ze złotem podjęto próby ustabilizowania kursu walutowego poprzez powiązanie wartości funta z innymi walutami, począwszy od dolara amerykańskiego. Próby te zakończyły się jednak niepowodzeniem, w wyniku czego w 1949 r. doszło do 30-procentowej dewaluacji.
W połowie lat 60. pojawiła się kolejna presja na obniżenie wartości waluty. W 1966 r., w obliczu spadającego kursu waluty, rząd brytyjski wprowadził restrykcyjne ograniczenia dewizowe. Jednym z nich był zakaz eksportu przez turystów z kraju ponad 50 funtów (zniesiony w 1970 r.). W tym czasie, w listopadzie 1967 roku, funt został zdewaluowany o 14,3% do 2,41 USD. W 1976 r. nastąpił kolejny kryzys. Funt spadł w stosunku do dolara do 1,57, a Wielka Brytania musiała pożyczyć od MFW 2,3 mld funtów. Najniższy historyczny kurs wymiany funta miał miejsce w lutym 1985 roku, kiedy to funt GBP był warty tylko 1,05 dolara USD.
W 1988 roku rząd Margaret Thatcher podjęła decyzję o powiązaniu funta z marką niemiecką, a w 1990 roku włączono go do systemu ERM z kursem około 2,90 za funta w stosunku do marki niemieckiej. Już w 1992 roku funt został zmuszony do opuszczenia systemu po tzw. czarnej środzie (16 września), gdy grupa spekulantów pod przywództwem George’a Sorosa przeprowadziła spekulacyjny atak na funta, który przyniósł Sorosowi zysk w wysokości ponad miliarda dolarów, a w ciągu kilku dni wartość funta została obniżona o 25%.
Wielka Brytania wynegocjowała klauzulę zezwalającą jej na pozostanie poza strefą euro. Z tego też powodu kraj ten nie wprowadził funta do systemu ERM II.
