Medyceusze (a historia bankowości)

1472

Medyceusze (a historia bankowości)

Piętnastowieczna dynastia włoskich bankierów, której nazwisko stało się synonimicznym połączeniem bogactwa, kultury, władzy oraz początków banków komercyjnych. Medyceusze byli bogatymi kupcami, mężami stanu, żołnierzami i dyplomatami żyjącymi we Florencji, która prowadziła wówczas wiele wojen i potyczek z miastami-państwami rywalizującymi z nią o dominację nad Niziną Lombardzką. Aby finansować liczne kampanie wojskowe, kraj musiał szukać wsparcia u prywatnych bankierów, co utorowało drogę dla instytucji pośrednictwa bankowego i zbudowało nierozerwalne więzi między bankowością a rządem (zob. też: Bank of England). Najsprawniejszym bankierem w całej familii był bezdyskusyjnie Cosimo de Medici (1389–1464).W rękach jego mniej uzdolnionych następców bank stracił na znaczeniu. Cosimo stworzył międzynarodowe imperium finansowe połączone siecią oddziałów, m.in. w Londynie i Genewie. Ponieważ bank świadczył usługi dla Watykanu, przez jego skarbce płynęły olbrzymie sumy pieniędzy. Rody królewskie i książęce pożyczały na finansowanie kampanii wojskowych lub rozrzutnego stylu życia; działania te absolutnie nie zwiastowały pewności spłaty, co było wczesnym przykładem ryzyka związanego z udzielaniem kredytu dla państwa (ang. sovereign risk). Bank Medyceuszy sam angażował się również w działalność handlową, wytyczając w ten sposób szlak dla bankowości kupieckiej. Medyceusze zastosowali swoistą innowację finansową, która polegała na tworzeniu zaufania przez rozbudowę sieci powiązań politycznych, co mocno złączyło ich interesy z establishmentem. Aby ominąć prawa antylichwiarskie, postarali się o dyspensę Kościoła rzymskokatolickiego, oferując w zamian finansowanie działalności charytatywnej. Mecenat nad sztuką był jedną z przyczyn rozkwitu renesansu oraz poprawił wizerunkowy prestiż rodu. Chociaż banki Medyceuszy nie mogły przetrwać bez niezbędnej infrastruktury społecznej, florentczycy zostawili po sobie trwały wizerunek bankiera otoczonego bogactwem i władzą.

Mania gromadzenia

Nawyk kolekcjonowania dyktowany potrzebą posiadania kontroli, porządku i władzy jest charakterystyczny zarówno dla bankowości, jak i sztuki.

Tim Parks, Medici Money: Banking, Metaphysics, and Art in Fifteenth Century Florence, 2005, s. 5