Pojęcie psychologii handlowej nie bez przyczyny jest bardzo często stosowane – obejmuje bowiem cały zestaw istotnych zasad, niezbędnych, by konsekwentnie podążać za obraną strategią oraz osiągnąć założone cele inwestycyjne. W niniejszym artykule przyjrzymy się owym narzędziom:
Podejście psychologiczne:
- Dyscyplina
- Perspektywa
- Siła mentalna
- Zarządzanie stresem
- Zarządzanie ryzykiem
Dyscyplina handlowa:
- Trzymaj się planu
- Zawsze pamiętaj o założonych celach inwestycyjnych
- Nie reaguj impulsywnie ani chciwie – emocje to wróg!
- Obudź w sobie robota
Większość specjalistów zgodzi się, że podstawowym aspektem psychologii handlowej jest dyscyplina. Jednym z najlepszych przykładów obrazujących tę kwestię jest zachowanie w sytuacji odwrócenia czy korekty. Bardzo często dochodzi do chwilowego odwrócenia trendu, ale wkrótce wszystko wraca na właściwe tory, i to jeszcze przed końcem sesji handlowej. Tego typu odwrócenie może jednak skłonić do zamknięcia pozycji, która wcale jeszcze nie znalazła się w punkcie, gdy rzeczywiście pojawia się zagrożenie stratami, albo do odejścia od obranej strategii zabezpieczającej. Pewnie zastanawia cię hasło „obudź w sobie robota” – chodzi o to, że roboty działają bez emocji, reagując tylko i wyłącznie na dane wejściowe. Tak właśnie warto postępować.
Perspektywa
- Określ cele długoterminowe
- W jakim stopniu dotyczy cię awersja do ryzyka, biorąc pod uwagę obraną strategię?
- Uświadom sobie, że nie ma nagrody bez ryzyka
Umiejętność stąpania twardo po ziemi w przypadku tradingu jest kluczowe. Niezależnie od tego, w co inwestujesz, zawsze pamiętaj o współczynniku ryzyka do nagrody, czyli tzw. risk/reward ratio (w skrócie RR). Jak wielkie są szanse na nagrodę przy określonym poziomie ryzyka? Im wyższe ryzyko, tym większa szansa na wygraną, i odwrotnie – im mniejsze ryzyko, tym mniejsze szanse masz na nagrodę (lub odłoży się ona w czasie).
Siła mentalna
Umiejętność dostrzegania czerwonych strzałek na wykresie i śledzenie ich na bieżąco nie jest sprawą łatwą, przede wszystkim dlatego, że większość traderów ma pełną świadomość, że przecież chodzi o instrumenty – ich własne instrumenty. Problem polega na tym, że zbyt wczesne wyjście z pozycji może mieć takie same psychologiczne konsekwencje jak poniesienie straty. Mówiąc językiem psychologii, może się wiązać z jeszcze większymi szkodami, ponieważ przedwczesne zamknięcie pozycji, a potem uświadomienie sobie, że nastąpiła korekta i wartość tej właśnie pozycji mogła wzrosnąć, kusi potem żeby nadmiernie długo przetrzymywać swoje zlecenia i ostatecznie na tym stracić. Odporność oraz umiejętność pozbierania się to kolejna ważna umiejętność. Weźmy przykład z przyrody: jeśli pień drzewa jest elastyczny, to można go przygiąć nawet do ziemi, ale on i tak się wyprostuje i w końcu urośnie do tego stopnia, że jego zgięcie nie będzie już możliwe. I odwrotnie – zbyt sztywny pień można złamać, przez co już nigdy nie urośnie do rozmiarów, w których nawet lekkie zgięcie może dostarczyć wielu trudności.
Zarządzanie stresem
- Każdy dzień to nowy dzień
- Zostaw bagaż na progu
- Wiedza łagodzi stres
- Truizm, ale warty powtórzenia – zachowaj spokój
Teraz gładko można przejść do kolejnego punktu, czyli zarządzania stresem, co jest swego rodzaju pochodną siły mentalnej. Umiejętność zarządzania stresem, zwłaszcza jeśli poniosło się stratę, może okazać się olbrzymim wyzwaniem. Jednak gdy ktoś chce osiągnąć swoje cele inwestycyjne – jest absolutnie niezbędne. Stres bardzo często wynika z braku wiedzy. Znajomość instrumentu czy rynku, na którym się handluje, jak również zaznajomienie się z powiązanymi z tym danymi historycznymi, pomaga złagodzić stres.
Zarządzanie ryzykiem
Chociaż o zarządzaniu ryzykiem mówi się głównie przy okazji strategii radzenia sobie ze stresem, dzięki tej umiejętności można zyskać dodatkowy poziom komfortu, na przykład dzięki temu, że ustawisz sobie stop loss idealnie odpowiadający swojemu apetytowi na ryzyko.
